PDF/HTML Page 983 of 1906
single page version
samAdhAna- bAhya sanyog to palaTate rahate hain. abhI aisA dikhe, phir ... to kuchh (dikhe). pahalI bAt to shubhabhAvase dharma hotA hai, aisA mAnate the, puNyamen dharma mAnate the. usamense gurudevane bhavakA abhAv honekA (panth batAyA). gurudevane hI pUre hindustAnamen prachAr kiyA hai, dUsarA kaun jAnatA thA? hindustAnamen bhI vah sab hindI log tattvArtha sUtra paDh le aur dUsarA paDh le to mAno kitanA jAn liyA. usamense samayasAr Adi paDhanA sikhAyA gurudevane. hindI logoemmen bhI gurudevane hI prachAr kiyA.
mumukShu- jI hAn, gurudevane pUre hindustAnamen..
samAdhAna- sabako jAgRut kiyA hai. bAkI sab to tattvArtha sUtra Adi paDhakar mAnon ham (kitanA jAnate hain), gommaTasArako mAnate the. usamense gurudevane sabako tattvakI ruchikI or moDA hai. usamen purAne logonko kriyAkANDakA (Agrah) hotA hai. gurudevane sabako sulajhAkar ek AtmAkI or sabako moDA hai. is or to gurudevakA baDA upakAr hai. pUre hindustAnamen. gurudevakI mahimA jitanI ho utanI karane jaisI hai. jinendra dev, guru aur shAstra. ek gnAyak AtmA kaise jAnanemen Aye? bAharamen sab hotA rahatA hai, dUsarA kyA ho sakatA hai? shAnti rakhanI. jayapuramen kuchh adhyAtmakA paDhate hon to gurudevase hI sab (jAnA hai). barasonse sabako sanskAr paDe hain. gurudevane prachAr kiyA. jayapur Adi har jagah gurudevakA hI pratAp hai. sab sIkhe hain ve gurudevake pAs sIkhe hain.
samAdhAna- .. svakI or abhyAs kare. main chaitanya hUn, main gnAyak hUn, ye merA svabhAv nahIn hai, aise nij svabhAvamen dRuShTi kare. main chaitanya dravya hUn, usakA svabhAv barAbar pahachAnakar us or jAy to pariNati par-orase haTe. gujarAtImen samajhamen AtA hai?
mumukShu- jI hAn.
samAdhAna- svayamko-chaitanyako svakA Ashray hai. parakA Ashray to anAdise liyA hai. chaitanya apane svabhAvakA Ashray kare, us par dRuShTi kare, us or gnAn kare us dishA palaT de. par or jo dishA hai, (use palaTakar) svasanmukh dishA kare to apanI or bArambAr abhyAs karatA rahe to hotA hai. jaise chhAchhamense makkhan judA paDe to bArambAr,
PDF/HTML Page 984 of 1906
single page version
bArambar usakA manthan karate-karate makkhan bAhar Aye. vaise sva-orakA abhyAs kare to nirAlA honekA prayatna ho. kisIko ho use antarmuhUrtamen hotA hai. na ho use der lagatI hai, parantu usakA abhyAs karatA rahe, chhoDe nahIn, usamen thake nahIn, parantu bArambAr abhyAs kare. usakI AkulatA nahIn, dhairyase aur bhAvanA karake bhI us or abhyAs kare to hotA hai. bAkI chaitanyadravya to anAdiananta ananta shaktionse bharapUr hai. usamen usakI ek bhI shakti nahIn huyI hai. ananta kAl huA to bhI shaktiyAn paripUrNa hain. paripUrNa shaktionkA bhaNDAr ananta mahimAse bharapUr hai. ananta adabhUtatA usamen bharI hai. aisA chaitanyadravya hai. usakI mahimA karake us or jAy, usakA bhedagnAn kare to hue binA rahatA hI nahIn.
mumukShu- manamen ek prashna yah uThatA hai ki udhar yadi dekhabhAl nahIn karenge to kaise kAm chalegA? dukAnakA bigAD ho jAyagA, ghar kharAb ho jAyagA, yah prashna andaramen bahut chalatA hai.
samAdhAna- vah to apanA rAg hai, vikalpa hai. jo honevAlA hotA hai vah hotA hai. rAgake kAraN sab vikalpa Ate hain ki ye kharAb ho jAyagA. rAgake kAraN prayatna hotA hai, bAkI jo honevAlA hai vahI hotA hai. svayam puruShArtha kare to hogA, aisA nahIn hotA. parantu apane rAgake kAraN use vikalpa Ate rahate hain.
ananta kAl huA. yah manuShyabhav durlabhatAse milatA hai. usamen is panchamakAlamen aise gurudev mile, aisA mArga batAyA, aisA mArga batalAnevAle koI nahIn hai. sab kriyAmen dharma mAnate the, shubhabhAv-puNyabhAvamen dharma (mAnate the). usamen shuddhAtmAmen dharma batAnevAle gurudev mile. manuShyabhavamen AtmAmen kuchh ho to vah saphal hai. manuShyajIvan chalA jAy... manuShyabhavamen hI usake gahare sanskAr boye, bhedagnAn kare, bhinna AtmAko jAne to saphal hai. bAkI bAharakA chAhe jitanA dhyAn rakhe to bhI jo honevAlA hotA hai vah hotA hai, apane hAthakI bAt nahIn hai. kuchh bhI kare to bhI honevAlA hai.
parantu yah chaitanyadravya to apane hAthakI bAt hai. puruShArtha kare to pragaT ho aisA hai. apanI mandatAke kAraN ananta kAl vyatIt kiyA hai. isaliye aisA puruShArtha, andar apanI mahimA lagakar us or puruShArtha karanA chAhiye. antaramen sab bharA hai. svagharamen ananta nidhi bharI hai. usamen gnAn, darshan, chAritra sab svamense pragaT hotA hai, paramense nahIn AtA hai.
ananta gnAn, ananta shakti bharI hai, ananta Ananda bharA hai. vikalpa TUTakar svAnubhUti ho to usamense ananta Ananda pragaT hotA hai. sab chaitanyamense pragaT hotA hai, bAharase kuchh nahIn AtA. bAharakA to honevAlA hotA hai vah hotA hai. isaliye is manuShya
PDF/HTML Page 985 of 1906
single page version
bhavamen ye manuShyabhav chalA jAyagA, mere AtmAkA kyA hogA? usakI chintA karane jaisI hai. ye bAharakI chintA ananta kAl bahut kI, parantu mere chaitanyakI chaitanyake andar kuchh saphalatA ho, shuddhAtmAmen shuddha paryAy pragaT ho, vah karane jaisA hai.
mumukShu- nahIn .. hone par bhI anumAnamen bhI viShay AtA hai, to bhI AtmAkA bahumAn itanA kyon nahIn AtA hai?
samAdhAna- parakA bahumAn AtA hai. chaitanyamen ananta shakti, ananta Ananda hai. adabhUt dravya hai. paramen mahimA jAtI hai, chaitanyakI mahimA nahIn AtI hai. isaliye bArambAr usakA vichAr karake, svabhAvako pahachAnakar usakI mahimA lAne jaisA hai. vah lAtA nahIn. mahimAkA bhaNDAr AtmA hI hai. bAhar kahIn mahimA nahIn hai. nahIn lAtA hai, vah svayamkI kachAs hai. svayamko pahachAnatA nahIn hai aur par-or sab mahimA lagatI hai. nij svabhAv pahachAne to mahimA Aye binA nahIn rahatI. jagatase bhinna chaitanyadravya koI adabhUt dravya hai, usakI mahimA Aye parakI mahimA chhUT jAya. lekin vah mahimA prayatna karake, vichAr karake bhI lAne jaisI hai. usakA nirNay karake.
mati-shrutagnAnase svayam nirNay kare ki main yah chaitanyadravya hUn, ye sab main nahIn hUn. kShaNik vichAr, paryAy jitanA bhI main nahIn hUn, main to shAshvat dravya hUn. phir paryAy to usamen pragaT hotI hai, shuddha paryAya. usakA vedan ho. parantu dravya par dRuShTi kare, shuddhAtmAkA vedan ho, sabakA yathArtha nirNay karake bArambAr usakA abhyAs kare. svakI ekatvabuddhi parase vibhakta. kShaN-kShaNamen main bhinna hUn, bhinna hUn, bArambAr usakA abhyAs kare. jo- jo vikalpa Aye vah merA svarUp nahIn hai, main to gnAyak hUn, main gnAtA hI hUn. is prakAr antarase, buddhise ho vah ThIk, parantu antarase ho aur bhedagnAnakI dhArA pragaT ho to vikalpa chhUTakar svAnubhUti ho, kaise ho, vahI karane jaisA hai. usakI mahimA lAye, na Aye to mahimA lAne jaisA hai.
mumukShu- Ap jaise mahApuruShonkA yog milane par bhI, aisI preraNA milane par bhI jitanI AtmAko puruShArthakI jAgRuti honI chAhiye utanI nahIn hot pAtI. bhAv to hai aisA ki aisI hamArI jAgRuti ho. vikalpa to aise bahut uThate hain.
samAdhAna- apanA pramAd hai. gurudev kahate the na? "nij nayananI ALase nirakhyA nahIn harine jarI'. apanI Alasake kAraN svayam svayamko dekhatA nahIn hai, prayatna nahIn karatA hai. chaitanyaprabhu apane pAs hI hai, svayam hI hai. parantu svayam svayamko dekhatA nahIn hai, usake darshan karatA nahIn aur par-or jAtA hai. apanI Alas hai, apanI ruchikI kShati hai. isaliye karatA nahIn hai. ata usIkI jarUrat lAkar vahI karane jaisA hai, AdaraNIy vahI hai, kalyANarUp vahI hai, mangalarUp vahI hai. bas, aisA karake usIkI
PDF/HTML Page 986 of 1906
single page version
or dRuDh nirNay karake vahI karane jaisA hai. jitanA gnAnasvabhAv hai, vahI kalyANarUp hai. jo gnAyak hai vahI kalyANarUp hai. bAkI kuchh kalyANarUp nahIn hai. bAkI sab AkulatArUp hai, dukharUp hai.
jo gnAyak gnAnasvabhAv hai vahI kalyANarUp hai aur gnAnasvabhAvamen hI sab bharA hai. gnAnamen Ananda hai, ananta guN hai, ananta shaktiyAn, ananta adabhUtatA sab gnAyakamen hI bharA hai. vahI karane jaisA hai, bAkI kuchh karane jaisA nahIn hai. "isamen sadA rativant ban, isamen sadA santuShTa re' samayasAramen AtA hai. "isase hI ban tU tRupta, uttam saukhya ho jisase tujhe.' usamense sukh prApta kara. usamen hI tujhe tRupti hogI. phir bAhar jAnekA man hI nahIn hogA. vahI karane jaisA hai.
bAharakI kartAbuddhi chhoDakar gnAyakakI gnAtAdhArA ugra karake vah karane jaisA hai. sUkShma chhainI, gnAnase barAbar pahichAnakar usakA bhedagnAn kar, (aisA) shAstramen AtA hai. vikalpa chhUTakar sAkShAt amRut pIvanti. vikalpa jAl chhUTakar andarase amRutakI dhArA, amRutakA sAgar uchhalegA. parantu vah svayam utanI ugratA kare, bhedagnAnakI dhArA pragaT kare to hotA hai. shubhAshubh vikalpa, kShaNik paryAy jitanA main nahIn hUn, main to shAshvat dravya hUn. guNonkA bhed paDe vah sab gnAnamen Aye, parantu dRuShTimen to main ek gnAyak hI hUn, aisA lakShyamen lekar sab gnAn kare aur puruShArtha kare. usakI ugratA kare to vikalpa TUTakar svAnubhUti hue binA nahIn rahatI.
(munirAj) AtmAmen hI lIn rahate hain. unhen pariNati jo bAhar jAtI hai vah duShkar lagatI hai. svayammen hI-chaitanyamen hI bArambAr antarmuhUrta-antarmuhUrtamen vishrAm lete hain. jagat jahAn jAgatA hai, vahAn ve sote hain aur jahAn jagat so rahA hai, vahAn muni AtmAmen jAgRut hain. unhen bAhar AnA mushkil hai. unhen antaramen hI shAnti aur Ananda lage. antaramen hI kShaN-kShaNamen chale jAte haiain. bAhar Aye, nahIn Aye, antaramen chale jAte hain. aisI unakI pariNati hai. aisA karate-karate shAshvat AtmAmen virAjamAn ho jAy to vItarAgadashA aur kevalagnAnakI prApti karate hain. .. vibhAv pragaTe, vibhAvamense svabhAv nahIn pragaT hotA. svayam apanemen dRuShTi kare to usamense hI shuddhatA pragaT hotI hai.
mumukShu- ... ab to merA ghar hI yahI hai. ek paisA nahIn jebamen, mAnD-mAnD bhADA kharche to bhI mujhe koI phikar nahIn hai. ApakI kRupAse vah sab dUr ho gayI. ab to merA ghar hai, merA piyar to yah hai.
samAdhAna- AtmAkA jo sthAn hai, vahI apanA nijaghar hai. antaramen AtmAkA ghar vah vishrAm (sthAn hai). jahAn dev-guru-shAstra virAjate ho, vahI apanA vishrAm- ghar hai.
PDF/HTML Page 987 of 1906
single page version
mumukShu- jahAn sAkShAt chaitanyaprabhu virAjate ho, vah to ahobhAgya hai. darshan milanA is kAlamen...
samAdhAna- .. jaldI Ate the. AtmAkA karanA vahI jIvanakI saphalatA hai. muumukShu- Apane jo AshIrvAd diyA vah to merA kalyANakA kAraN hai. merA kalyAN hokar hI rahegA.
samAdhAna- ... bahut grahaN kiyA hai, vahI karanA hai. ... ye to koI prashna pUchhe to kahate haiain, svAsthya aisA hai na.
mumukShu- jI hAn, ApakI ghaNI kRupA huyI, bahut kRupA hai.
samAdhAna- kaiseTamen bahut UtarA hai.
mumukShu- Apake vachanAmRutakI kaiseT mere pAs hai.
mumukShu- ...kartA-dhartA nahIn hai, rAgamen dharma hotA nahIn, .. jo lakShaN hai, ... khyAlamen AtA hai. bhUle rah jAtI hai ki kuchh puruShArthakI kamI hai?
samAdhAna- puruShArthakI kamI hai. jo nirNay hotA hai vah nirNay bhItaramen kArya nahIn karatA hai. nirNay nirNayamen rah jAtA hai. jo nirNayakA kArya honA chAhiye ki... ek dravya dUsare dravyako karatA nahIn hai, aisA nirNay to kiyA aur jo kArya karatA hai, usamen main karatA hUn, main karatA hUn, vah buddhi to chhUTatI nahIn. aur buddhimen nirNay hotA hai ki ek dravya dUsare dravyako karatA nahIn hai. phir bhI jo kArya karatA hai vah pratikShaN main karatA hUn, main karatA hUn, aisI pariNati to ho rahI hai. puruShArtha kam hai to usamen shraddhAkI bhI kShati hai.
mumukShu- shraddhAkI bhI kShati hai?
samAdhAna- hAn. yathArtha samyagdarshan kisako kahate hain? jisako yathArtha pratIti hove. jab yathArtha pratIt nahIn huyI, samyagdarshan nahIn huA tab nirNay bhI buddhise huA hai. pratItamen bhI pariNati nahIn hotI hai, main kartA nahIn hUn, ye buddhimen to AyA, parantu karatA hUn, karatA hUn usakI pariNati to ho rahI hai. vikalpamen ekatvabuddhi aur rAg-dveShakI ekatvabuddhi chal rahI hai. main aisA karatA hUn, aisA karatA hUn, aisI buddhi to bhItaramen chAlU rahatI hai. bhItaramen dekhe to bhItaramen kartAbuddhi chal rahI hai. buddhimen kartA nahIn hUn AtA hai, to bhI pariNati to vaisI chalatI hai. pariNatimen yadi dekhe ki pariNatimen aisA chalatA hai ki mainne yah kArya kiyA, mainne aisA kiyA, mainne aisA kiyA aisI ekatvabuddhi to bhItaramen chalatI hai. isaliye puruShArthakI bhI kamI hai aur pariNatimen jo nirNay kiyA vaisI pariNati nahIn huyI hai.
mumukShu- samyakake pahale samyakakI sanmukhatAvAlA jo jIv hai, vah savikalpa
PDF/HTML Page 988 of 1906
single page version
jo svasamvedan hotA hai, vah pUre asankhya pradeshamen hotA hai ki koI ... pradeshonse hotA hai?
samAdhAna- koI pradeshamen aise nahIn hotA hai. chetan akhaNDamen hotA hai. koI amuk pradeshamen hotA hai aisA nahIn hai.
mumukShu- manase nirNay kiyA to manase ... pUrNa hUn, aisA visheSh jo ... shAnti milatI hai, vah niyat pradeshase hI AtI hai ki sarvAngase AtI hogI?
samAdhAna- nahIn, sarvAngase AtI hai. man to vikalpa hai. man to vahAn rahatA hai, to idharase lagatA hai. idharase lagatA hai.
mumukShu- to Ananda bhI sarvAng hI AnA chAhiye.
samAdhAna- hAn, sarvAng AtA hai. pUrNa nahIn AtA hai. samyagdarshanamen to ansh AtA hai. sarvAng AtA hai. amuk pradeshamen AtA hai aur amuk pradeshamen nahIn AtA hai, aisA nahIn hai. AtmA to akhaNDa hai. to akhaNDamen aisA khaNDa nahIn paDatA ki amuk pradeshamen Ananda AtA hai aur amuk pradeshamen nahIn AtA hai, aisA nahIn hai. AtmA to akhaNDa hai. sabamense AtA hai. mukhya yahAn man hai na, isaliye manake dvArA huA aisA kahanemen AtA hai. yah man hai isaliye.
mumukShu- ... sarva pradeshamense hotA hogA?
samAdhAna- sarva pradeshamen ansh pragaT hotA hai.
mumukShu- ye bAt khyAlamen AyI ki jo nirNay ho, usamen shraddhAkI bhI .... hai, usamen khAmI hai.
samAdhAna- khAmI hai, jo nirNay hai aisA kArya nahIn hai, pariNati nahIn huyI. to nirNayamen bhI khAmI hai. buddhise nirNay huA. buddhimen nirNay to huA, nirNay to huA ki main kartA nahIn hUn, rAg merA nahIn hai, aisA nahIn hai, main gnAyak hUn, main gnAyak hUn aisA nirNay to kiyA parantu gnAyak kaun hai? ekatvabuddhi to chalatI rahatI hai.
mumukShu- aise hI lagatA hai ki gnAyak hI hUn, aisA jor AtA hai.
samAdhAna- jor AtA hai, parantu isakA lakShaN pahachAnakarake main ye gnAyak hUn, ye gnAyak hUn, aisA bhItaramen to nahIn hotA. ye gnAyak hUn, ye merA nahIn hai, aisI gnAtAbuddhi (hokar) kartAbuddhi TUT jAy aisA to nahIn huA. isaliye joradAr nirNay pahale AtA hai, parantu jaisA vah sahaj pariNatirUp hotA hai, aisA nirNay nahIn huA. isaliye puruShArthakI bhI kamI hai aur nirNay bhI jaisA kAryarUp hotA hai, vaisA nahIn huA.
mumukShu- aisA upAy pharamAo ki kamI nikal jAy aur puruShArthakI, .. shraddhAkI galatI nikal jAy aur puruShArthakI ThosatA-majabUtI A jAya.
PDF/HTML Page 989 of 1906
single page version
samAdhAna- kyA upAy hai? apanA nirNay dRuDh karanA vah bhI puruShArtha karanese hotA hai aur sab puruShArthase hI hotA hai. gurudevane jo kahA vah yathArtha... apanA hI kAraN hai, dUsarA koI kAraN nahIn hai. nirNay jo dRuDh hotA hai, apane puruShArthase hotA hai. ruchi jahAn-tahAn ho, ekatvabuddhimen ruchi chalI jAtI hai, jitanI ruchi gnAyakamen aur bhedagnAnamen honI chAhiye utanI nahIn hotI hai. isaliye ekatvabuddhi chalatI rahatI hai. jo bhedagnAn hove to yathArtha gnAyakakA jor, gnAyakako pahachAnakarake jor AnA chAhiye. vichAr kiyA ki main gnAyak hUn, to jor to hai, parantu gnAyak gnAyakarUp nahIn hotA hai, isaliye nirNay nirNayarUp rah jAtA hai. nirNay to kiyA parantu kArya nahIn AyA to puruShArtha karanA chAhiye ki main gnAyak hUn, gnAyak hUn, aisI pariNati kaise hove? vikalpa TUTanekI bAt to pIchhe rah gayI aur gnAyak hUn, gnAyak hUn aisI pariNati to apanI honI chAhiye aur kartAbuddhi TUTanI chAhiye. nirNay to kiyA lekin aisI pariNati huyI nahIn. vichAr kare to kShaN-kShaNamen dekhe ki kartAbuddhi hotI rahatI hai, vikalpamen ekatvabuddhi, khAte- pIte, chalate-phirate sabamen kartAbuddhi chalatI hai ki main esA karatA hUn, main aisA karatA hUn, aisI ekatvabuddhi pariNati to chalatI hai. isaliye puruShArtha karake toDanA chAhiye.
mumukShu- puruShArtha kaisA kare? samAdhAna- gnAyakakI dhArA pragaT kare. gnAyakakI gnAyakarUp dhArA (pragaT kare) to kartAbuddhi TUTe. nirNay karake rah jAtA hai, buddhimen gnAyakakI dhArA to nahIn huyI. gnAyakakI dhArA pragaT kare to kartAbuddhi TUTe.