PDF/HTML Page 213 of 1906
single page version
gnAnanay chakShu ek svayamko andar ek panth milatA hai. AtmA kyA hai? dravya- guN-paryAy, sab kyA hai? sab mArga milatA hai. vichAr karake nakkI kare. AtmA kyA, dravya kyA, guN kyA, paryAy kyA. sab svarUp nakkI kare. paradravya kyA, svadray kyA, sah sab nakkI hotA hai. jinavANI mAtA nimitta banatI hai. vichAr to svayamko karanA rahatA hai. svayam kare to hotA hai.
chintavan AkhIr tak rahatA hai. vItarAg ho tab dhyAn-shukladhyAn ho to dravya- guN-paryAyake vichAr hote hain. yadyapi usamen shubhabhAv hai, phir bhI usamen dravya-guN-paryAyake vichAr hote hain. usamen ek Upar sthir hotA hai to kevalagnAn hotA hai. shubhabhAvamen ghumatA rahe, lekin shrutakA chintavan Akhir tak rahatA hai. antaramen shrut sAth-sAth rahatA hai. aur vichAr Ate hain, yah main hUn, yah main nahIn. dravya-guN-paryAy sabakA chintavan use Akhir tak rahatA hai. mUl usamen prayojanabhUt samajhe to sab A jAtA hai. ek AtmAko samajhe. AtmA kaun hai? AtmAkA svarUp kyA hai? pudagal kyA hai? vibhAv kyA hai? mUl prayojanabhUt samajhe to usamen sab A jAtA hai. lekin shrutakA chintavan- main yah hUn, yah nahIn, aisA amuk prayojanabhUt shrutakA chintavan to Akhir tak rahatA hai. sAth hI hotA hai.
AtA hai na? dev-gurukA sAth, sAth-sAth hotA hai. bhale shubhabhAv hai, to bhI sAth-sAth hotA hai. shuddhAtmAmen vah shubhabhAv nahIn hai. shubhabhAv puNyabandhakA kAraN hai aur vah AkUlatA evan heyarUp hai. usapar lakShya rahatA hai to vItarAgadashA nahIn hotI. to bhI jabatak vItarAgadashA nahIn hotI, vah bAhar AtA hai tab use shrutakA chintavan to sAth-sAth hotA hI hai. ashubhase bachaneke liye vah shubhabhAvamen rahatA hai, tab shrutakA chintavan, dev-guru-shAstra tInon, sab sAth-sAth hotA hai.
mumukShu- dUsare prakArakA shrutakA chintavan to hotA hai na?
samAdhAna- dUsare prakArakA yAnI prayojanabhUt honA chAhiye. prayojanabhUtake sAth- sAth sab chintavan hotA hai to vah lAbhakA kAraN hai. jaise adhik-adhik gnAnakI nirmalatA ho to vah lAbhakA kAraN hai. parantu mUl prayojanabhUt samajhe to usamen pUrA
PDF/HTML Page 214 of 1906
single page version
mArga A jAtA hai. ekako samajhe to usamen sab A jAtA hai. AtmAko samajhe. sva- parakA bhedagnAn kare to usamen prayojanabhUt sab A jAtA hai. lekin visheSh samajhe to bhI vah lAbhakA kAraN hai. lekin vah sab AtmArtha hetu honA chAhiye. gnAn karaneke khAtir athavA mAtra jAnaneke liye aise nahIn. AtmArtha hetu honA chAhiye. adhik samajhe to mArga nirmal hotA hai. mArga use spaShTa hotA hai. shAstramen usakA Ashay barAbar samajhe. AchAryadevako kyA kahanA hai, bhagavAn kyA kahate hain, AchAryadev isamen kyA kahate hain, gurudevane kyA mArga batAyA hai, vaise adhik-adhik vichAr karake AtmArtha hetu vichAr kare to mArga adhik nirmal aur spaShTa hotA hai. ... mArga kaise adhik spaShTa ho.
shrutakI mahimA. gurudevako shrutakI mahimA kitanI thI. unako shrutakI mahimA.. AhA..hA...! us din sab Aye tab kahate the na? AhA..hA...! AtA thA. shAstrake ek-ek panktike artha kare. unake jaisA artha koI nahIn kar sakatA. aur unakI vANI. usamen A..hA.. AtA thA, usamen shrutakI utanI mahimA AtI thI.
mahimA kare usake sAth mArga jAnanA chAhiye. mArga jAne binA Age nahIn baDhA jA sakatA. mArgako jAne ki yah rAstA hai. isaliye shrutakA chintavan sAth-sAth hotA hai.
... vaisI unakI vANI aur jo AhA.. AtA thA, aisA kisIko nahIn A sakatA. vah antaramense AtA thA. tIrthankar gotra bAndhaneke jo kAraN Ate hain, usamense koI kAraN ho. abhikShaN gnAnaupayog Adi. shrutabhakti Adi unako koI alag hI prakArakA hotA hai. ...
mumukShu- shrutalabdhiko bhI kAraN kahate hain?
samAdhAna- shrutalabdhi to thI, lekin unako svayamko antaramense mahimA hI koI alap prakArakI thI.
mumukShu- gurudevakA vichAr to vah solah kAraNakA barAbar mel khAtA hai. ShoDash kAraN bhAvanA bhAy..
samAdhAna- hAn, vah mel khAtA hai. .. unamen dikhAI dete the.
mumukShu- madhyarAtrimen nidrAmense vichAr Aye to us vakta shAstrake hI Ate the.
samAdhAna- shAstrake hI Ate the.
mumukShu- usI vakta samAdhAn kar le. athavA subah...
samAdhAna- jab bhI vichAr Aye shAstrake hI Ate the. ... shrutako likhanekA Adi amuk .. diye hain. puShpadant aur bhUtabali Adi muni kanThastha rakhate the. aisI kuchh shakti hotI hai. phir kahA, sab yah rakh nahIn pAyenge,
PDF/HTML Page 215 of 1906
single page version
isaliye phir lakhate the. bAkI kanThastha hI hotA thA. vah kaisI shakti hogI! unako us prakArakA vikalpa AyA to ShaTakhaNDAgam AdikI rachanA kI. AchAyAko bhinna- bhinna prakArake vikalpa Ate hain. koI adhyAtmakA likhe, koI charaNAnuyogakA likhe, koI karaNAnuyogakA likhe, lekin sab muni svAnubhUtimen jhulanevAle. sabako andar AtmA mukhya hotA hai. lekin kisIko yah vikalpa Aye, kisIko yah likhanekA vikalpa Aye.
... vItarAgadashA, kevalagnAn, dhyey pUrNa vItarAg honekA hai. svAnubhUtimen jhulate hain. usamen bIch-bIchamen shubhabhAvamen rukate hain, vahAn aise shAstra likhate hain. sab jIvonko upakArabhUt hotA hai. AchAryadev (kahate hain), mam paramavishuddhi... merI vishuddhike liye main yah likhatA hUn, aisA AchAryadev kahate hain. phir pIchhe kahate hain, mainne to kuchh nahIn kiyA hai. amRutachandrasUrine to kuchh nahIn kiyA hai, in shabdonne kiyA hai. AchAryadevakI kaisI dashA hotI hai!
.. artha karanekI shakti thI. ek shabda aur ek panktimen kitanA nikalatA thA! mAno pUrA brahmANDa khaDA karate ho. utanA vistAr unakA sahaj AtA hai. chAron orake pahalU mAnon pUre brahmANDakA svarUp ek shabdamen kahate ho. ek panktimen unako utanA Ashcharya lagatA.
mumukShu- artha karanese pahale hI unako AhA.. aisA ho jAtA thA.
samAdhAna- hAn, AhA.. ho jAtA thA.
mumukShu- kitane hI ghaNTo chalatA.
samAdhAna- hAn, chAhe jitanI bAr svayam paDhe to svayamko Ashcharya hI lagatA thA. dev-guru-shAstra to sAthamen hI hote hain. AchAryadev kahate hain ki, main jA rahA hUn, usamen sab panch parameShThIko svayam bulAte hain. main dIkShA letA hUn, usamen Ap sab padhAriye. dev- guru-shAstra to sAdhanAmen sAthamen hote hain. bhale svAnubhUtimen jhulate ho, bAhar Ate hain vahAn shrut hotA hai. dev-guru-shAstra tInon hote hain. shrut chintavanarUp hotA hai. usamen upayog ghumatA rahatA hai. parantu dev-guru-shAstra sab hote hain. vANI-shrut bhagavAnake pAsase AyI hai. bhagavAn hI usamen mukhya hain. sab vANI bhagavAnake pAsase AyI hai.
... use mArga batAte hain. panchamakAlamen gurudev padhAre, vah to mahAbhAgyakI bAt hai. vah sab to AshcharyakArI hai, parantu yah dharasenAchAryane jo kiyA hai vah sab bhI AshcharyakArI hai. shrut to AshcharyakArI hI hotA hai. lekin usamen chAron anuyog A jAte hain.
mumukShu- koI charaNAnuyogake shAstra likhate honge, koI dravyAnuyogake. to vaisI- vaisI svayamkI shakti hogI us anusAr (likhate honge)?
samAdhAna- vaisI shakti hotI hai aur us prakArakA unako vikalpa AtA hai.
PDF/HTML Page 216 of 1906
single page version
svayamkI shakti anusAr vaisA shubh vikalpa AtA hai. jo andar svayamko shrutakA chintavan chalatA ho. tADapatra par likhate hain. aisA shubhabhAvakA vikalpa unako AtA hai. isaliye vah likhate hain. svayamkI shakti aur us prakArakI andar svayamkI likhanekI shakti ho, andar aisA gnAn ho, sab hotA hai, isaliye ve likhate hain.
... kisIko karaNAnuyogamen jAtA ho, kisIko charaNAnuyogamen jAtA ho, kisIko dravyAnuyogamen. vaise kisIkA adhyAtmamen upayog jAtA ho. svAnubhUtimen to sab ek hI prakArase jhulate hain. aur gnAnakA upayog sabakA bhinna-bhinna prakArase jAtA ho. kShayopasham bhinna-bhinna prakArase kAm karatA hai.
mumukShu- bhAvalingI muni to bahut ho gaye, phir bhI shAstra to kuchh munionne hI likhe.
samAdhAna- hAn, vah to jisakI shakti ho vah likhe. shakti ho, vaisA prashasta vikalpa Aye.
mumukShu- samasta nij vaibhavase dikhAUngA.
samAdhAna- main AtmAke vaibhavase dikhAtA hUn. nij vaibhavase darshAtA hUn. mujhe andar jo pragaT huA hai, vah main Apako dikhatA hUn. merA vaibhav dikhAtA hUn. main darshAUn use pramAN karanA. AchAryadev mahAsamartha (hain), ve kahate hain, pramAN karanA. bhUl-doSh grahaN mat karanA. AchAryadevakI kaisI shakti hai, phir bhI aisA kahate hain. ... jagatako upakAr (karane) aur svayamko prashasta ... sab jagat samakSha darshAyA hai. jo svayamko gnAnamen sab vaibhav pragaT huA hai-Atma vaibhav, sab jagatako darshAte hain.
mumukShu- shrutagnAn dvArA jAnon yA kevalagnAn dvArA jAno, AtmAko jAnanekA ek hI prakAr hai.
samAdhAna- AtmAko jAnanekA ek hI prakAr-shrutagnAn dvArA yA kevalagnAn dvArA. usamen pharka nahIn hai, parantu shrutagnAn parokSha hai aur kevalagnAn pratyakSha hai. utanA pharka hai. koI apekShAse aisA kahate hain ki shrutagnAn aur kevalagnAnamen koI pharka nahIn hai. shrutagnAn ho yA kevalagnAn ho, parantu pratyakSha parokShakA pharka hai. vah sahaj vikalpa binAkA hai, kevalagnAn sahaj hai. shrutagnAnamen vikalpa sAthamen juDA hai. bAkI vastu svarUpamen koI pharka nahIn hai. vastu svarUpakA samAnarUpase prakAsh karate hain.
mumukShu- ... mere antarake vaibhavase yah svarUp darshAtA hUn, to tU pramAN hI karanA. usamense aisA dhvani AtA hai ki tU kis bhUmikAmen khaDA hai, isaliye tU koI dalIl mat karanA, lekin svIkAr kar lenA. jaise bAp beTeko kahe ki,...
samAdhAna- karuNAse kahate hain. pramAN karanA, main kahatA hUn, barAbar kahatA hUn
PDF/HTML Page 217 of 1906
single page version
tU pramAN karanA. pAtrajIvako kahate haiain, pramAN karanA.
mumukShu- kyonki shurUAtamen to kahIn na kahIn shraddhA karanI paDatI hai. sirpha tarkase to Age nahIn baDhA jA sakatA.
samAdhAna- kuchh-kuchh parIkShA karanI hotI hai, sab parIkShA nahIn karanI paDatI. gurudev kahate the na, yah mArga koI apUrva hai. mahApuruSh, satpuruShako tUne pahachAnA, phir tU kahe ki mujhe sab batA do. aise nahIn hotA hai. phir to use arpaNatA karanI chAhiye. amuk parIkShA karake nakkI kiyA. phir sab parIkShA nahIn karanI paDatI.
mumukShu- bhedagnAn ho, usakA lakShaN kyA?
samAdhAna- bhedagnAn yathArtha ho usakA lakShaN to svayamko bhedagnAnakI dhArA vartatI ho. yathArtha bhedagnAn to use antaramen bhedagnAn vartatA ho. chAhe koI bhI kAryamen ho, use trUTi nahIn paDatI, avichchhinna dhArAse bhedagnAn chalatA hai. jAgate, sote, svapnamen sabamen bhedagnAn (chalatA hai). AtmapadArtha gnAyak.. gnAyak hI use vedanamen AtA hai. yah vibhAv use gauN hotA hai aur kShaN-kShaNamen ekatvabuddhi dhArAvAhI chalatI hai, vaise usakI bhedagnAnakI dhArA chale. dhArA chale usamen svayam bhinna bhAsit ho. sharIr bhinna bhAse, vibhAv bhinna bhAse, sab bhinna bhAsit hotA hai. use antaramen bhinna bhAse aur gnAyakakI dhArA, gnAyakakA vedan yAnI gnAyak use pratItamen AtA hai. gnAyak use vichAr kare isaliye nahIn, apitu sahaj jAnanemen AtA ho. vah bhedagnAn hai. vah jabatak nahIn hotA hai, tabatak prayAs kare. bArambar bhinna honekA prayAs kare. jAgate, sote, svapnamen, khAte-pIte sabamen kShaN- kShaNamen AtmA bhinna hI bhAsit hotA hai. ek gnAyak hI use mukhya rahatA hai, Urdhva rahatA hai. dravya par usakI dRuShTi chipakI rahatI hai. dravya gnAyak para.
use gnAn sab hotA hai ki yah vibhAv hai, yah svabhAv hai, sab gnAnamen hotA hai. lekin dhArA to gnAyakakI chalatI hai. lekin vah yathArtha ho to hotA hai, sahaja. svAnubhUtikI dashA pragaT ho to vaise yathArtha bhedagnAnakI dhArA (chalatI hai). usake pahale usakA prayAs kare, jabatak nahIn hotA hai tabataka.
mumukShu- prayAsamen kyA hotA hai?
samAdhAna- use bArambAr bhinna karanekA prayatna kare. lekin bhinna karanekA prayatna kare kab? ki use gnAyakakI mahimA Aye to. bAharakI mahimA ho rahI hai, use bAharakA mahimAvant lagatA hai, vaisA antaramen gnAyak mahimAvant nahIn lagatA hai. gnAyak mahimAvant lage to use bhinna karanekA prayatna kare. nahIn to use rukhA lage. gnAyak.. gnAyak.. aise bolane mAtra ho jAtA hai. usakA koI matalab nahIn hai. lekin use gnAyak mahimAvant laganA chAhiye. to use bhinna karanekA prayatna kare.
PDF/HTML Page 218 of 1906
single page version
mumukShu- mahimAvant hai phir bhI yahAn mahimA kyon nahIn lagatI. itanI mahimA sunate hain, shAstramen paDhanemen AtA hai...
samAdhAna- lekin andarase svayamko sachchA baiThe to hove na. shAstramen Aye, yah sab nisAr hai, sArabhUt AtmA hai...
mumukShu- Apake shrImukhase sunate hain, gurudevake pravachanamen (sunate hain), lekin yahAn mahimA kyon nahIn AtI?
samAdhAna- antaramen utanI svayamkI taiyArI chAhiye. puruShArtha karanA chAhiye. puruShArtha nahIn karatA hai, puruShArthakI kamI hai. AlasI ho gayA hai anAdikA. aisA anupam padArtha, use svayam najar karake dekhatA nahIn. AtA hai na? "nij nayananI ALase re, nirakhyA nahIn harine jarI.' vaise svayamke netrakI Alasake kAraN svayam hariko dekhatA nahIn. Alasake kAraN, puruShArthakI mandatAke kAraNa. puruShArthakI mandatA hai.
bAharakA dUsarA kuchh karanA ho to jaldI kar letA hai, lekin antarakA karanemen bAdamen.. bAdamen karake Alas karatA hai. puruShArthakI mandatA hai. jabatak nahIn hotA, tabatak jinendra dev-guru-shAstrakI mahimA hotI hai, vah kare. lekin us shubhabhAvase bhI AtmA bhinna hai, usakI shraddhA svayamko honI chAhiye. usase bhI bhedagnAn karanekA prayAs karanA chAhiye, pratIt to aisI hI honI chAhiye. lekin ashubhase bachaneke liye bIchamen shubh AtA hai. lekin shuddhAtmA chaitanyatattva to nirvikalpa tattva hai. use pahachAnane ke liye, usakI mahimA lAnekA, usakA prayatna kare, tattvakA vichAr kare, shAstra svAdhyAy kare. bhAvanagaramen abhI pAThashAlA chalatI hai?
mumukShu- nahIn, abhI nahIn chalatI hai. yathArtha nirNayamen...? samAdhAna- nirNayamen gnAyakakA jor Aye ki main gnAyak hI hUn. yah kuchh bhI merA svarUp nahIn hai. main chaitanyadev padArtha koI anupam hUn aur yah sab vibhAv merA svabhAv nahIn hai, vah sab AkUlatArUp hai. main ek nirAkUl tattva AnandasvarUp AtmA hUn. usakI pratIt use honI chAhiye, joradAr pratIt AnI chAhiye. yah sharIr to jaD padArtha hai, lekin yah vibhAv jo chaitanyake puruShArthakI mandatAse hotA hai, vah bhI merA svarUp nahIn hai. main usase bhinna hUn. dravya-guN-paryAy mere bhinna hai aur parapadArthake bhinna hai, aisA use dRuDh nirNay honA chAhiye. gnAyak padArthakI pratIt honI chAhiye. ye rahA main, shAshvat anAdiananta tattva hUn. ...