Benshreeni Amrut Vani Part 2 Transcripts-Hindi (itrans transliteration). Track: 119.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 116 of 286

 

PDF/HTML Page 748 of 1906
single page version

Trek-119 (audio) (View topics)

mumukShuH- karuNAmUrti pUjya bhagavatI mAtAko koTi-koTi vandan! bahinashrI! ek prashna hai ki jIvakA j~nAn lakShaN jAnanese lakShya aisA AtmA prasiddha hotA hai, aisA Agamavachan hai. to sAthame.n indriy nigrah, vairAgyabhAv, sa.nsAr prati virakti ityAdi bhAvo.nkI AvashyakatA hai yA nahI.n?

samAdhAnaH- j~nAnalakShaNase j~nAyak prasiddha hotA hai. j~nAyak to j~nAnalakShaNase hI prasiddha hotA hai. shAstrame.n AtA hai aur gurudev bhI bAra.nbAr kahate the ki j~nAnalakShaN AtmAkA asAdhAraN lakShaN hai. usase j~nAyak prasiddha hotA hai. j~nAnalakShaNase j~nAyak prasiddha hotA hai. parantu vah j~nAyakako grahaN karatA hai, to viraktike binA j~nAyak grahaN nahI.n hotA hai. j~nAnalakShaNase j~nAyakako grahaN kare vahA.N virakti Aye binA j~nAyak grahaN hotA hI nahI.n. isaliye use grahaN karanekA mukhya upAy j~nAnalakShaNase j~nAyak grahaN hotA hai. j~nAnalakShaNase j~nAyakakI prasiddhi hotI hai.

vairAgya bIchame.n Aye binA, vibhAvase bhinna hokar j~nAyakako grahaN karane jAy to use vairAgya Aye binA j~nAyak grahaN hotA hI nahI.n. j~nAyakakI mahimA Aye binA, j~nAyakakA lakShaN jAne binA j~nAyak grahaN nahI.n hotA hai. vibhAvase virakta ho, sa.nsArase virakta ho to hI j~nAyak grahaN hotA hai. aisA use sambandha hai. j~nAnalakShaNase j~nAyakako grahaN kare, usame.n virakti Aye (binA nahI.n rahatI). sachamuchame.n grahaN kare to virakti Aye binA j~nAyak grahaN hotA hI nahI.n. koI bolanemAtra athavA shuShkatAse grahaN kare usakI bAt nahI.n hai. shuShkatAse vairAgya nahI.n ho aur j~nAyak grahaN ho gayA, aisA mAn le to yathArtha nahI.n hai.

AchAryadev to yathArtha bAt karate haiai.n ki j~nAnalakShaNase j~nAyak prasiddha hotA hai. AtmAkA asAdhAraN lakShaN j~nAnalakShaN hai. j~nAnalakShaNase hI j~nAyak prasiddha hotA hai. parantu virakti Aye binA j~nAyak grahaN hotA hI nahI.n. vah bIchame.n AtA hI hai. jise j~nAyak grahaN karanA ho usame.n virakti bIchame.n AtI hI hai. bandho taNo svabhAv jANI, AtmAkA svabhAv jAnakar bandhase virakta ho to karmamokSha hotA hai. is tarah jaise chAritradashAme.n lInatAme.n bhI virakti AtI hai, vaise pahale j~nAyak grahaN karaneme.n bhI virakti hotI hai.


PDF/HTML Page 749 of 1906
single page version

chAritrame.n visheSh virakti hotI hai. yah bhI jo andar vibhAvase virakta hotA hai, vah virakti Aye binA j~nAyak grahaN hotA hI nahI.n.

samyagdarshaname.n amuk a.nshame.n virakti hai. kyo.nki anantAnubandhI kaShAy ChUT jAtA hai. ataH virakti Aye binA j~nAyak grahaN nahI.n hotA. sa.nsAr prati udAsInatA, shubhAshubh bhAvo.nse, sabase vibhAvase virakti Aye binA j~nAyak grahaN hotA hI nahI.n, aisA use sambandha hotA hai. parantu mUl lakShaN j~nAyak grahaN karaneme.n j~nAnalakShaNase grahaN hotA hai. vah mAtra vairAgya karatA rahe aur hetu j~nAyakako grahaN karanekA na rakhe to j~nAyak grahaN nahI.n hotA hai.

vairAgya usane ananta kAlame.n bahut bAr kiyA, parantu j~nAyakako grahaN karanekA lakShya nahI.n thA to j~nAyak grahaN nahI.n huA. vairAgyake sAth j~nAyakako grahaN karanekA hetu honA chAhiye. hetu ho to vah j~nAnalakShaNase, j~nAyak to j~nAnalakShaNase grahaN hotA hai. parantu usake sAth vairAgya Adi sab hotA hai. yathArtha j~nAyak kab grahaN hotA hai? vibhAvase virakti ho to. sarvathA virakti bAdame.n hotI hai. parantu A.nshik virakti aur pratItame.n to A jAtA hai. virakti Aye binA j~nAyak grahaN hI nahI.n hotA. aisA use sambandha hai.

jahA.N j~nAyak grahaN huA to usake sAth virakti, j~nAn, j~nAyakakI mahimA vah sab sAthame.n A hI jAtA hai. aur sarva guNA.nsh so samyagdarshana. usake sAth sab guN ek j~nAyakako grahaN karanese, usakI pratIt, usakA j~nAn, usakI lInatA A.nshik lInatA hai. usakI dishA badal jAtI hai. sarva guNo.nkI dishA svarUpakI or muD jAtI hai. jo par sanmukh thI vah dishA j~nAyak or ho jAtI hai. sarva guNA.nsh samyagdarshana. sab guN usake sAth pragaT hote hai.n. mukhya lakShaN j~nAyakako grahaN karanekA j~nAnalakShaN hai. j~nAnalakShaN binA j~nAyak grahaN nahI.n hotA. vah usakA mUl asAdhAraN lakShaN hai. j~nAyakame.n ananta guN hai.n, parantu vah j~nAnalakShaNase hI prasiddha hotA hai. usIse prasiddha hotA hai.

j~nAyak grahaN honeke bAd usakI svAnubhUti bhI usIse hotI hai. usake binA,.. mUl bIjako grahaN karake phir usame.nse vR^ikSha hotA hai. parantu mUlako yadi grahaN na kare to vR^ikShame.n phal, phUl Adi bAdame.n (panapatA hai). vah bIjako grahaN kare, bIchame.n pAnI de to vah vR^ikSha hotA hai. aise mAtra vairAgyame.n ruk jAy to j~nAyak grahaN nahI.n hotA. usakA hetu j~nAyakako grahaN karanekA honA chAhiye. parantu j~nAyak akelA rukhA grahaN nahI.n hotA. use vibhAvase virakti ho, yah sab AkulatA hai, yah merA svabhAv nahI.n hai, merA svabhAv j~nAyak hai. aise virakti Aye binA j~nAyak grahaN nahI.n hotA. is or ChUTe to yahA.N Aye aur ise grahaN kare to vah ChUTe, aisA sambandha hai. shubhAshubh dono.n


PDF/HTML Page 750 of 1906
single page version

bhAvo.nse use virakti hotI hai. dev-guru-shAstra sAthame.n hote hai.n. use shubhabhAv jabatak hote hai.n tabatak hote hai.n, parantu use heyabuddhise Ate hai.n. dev-gurukA sAth use ChUTatA nahI.n hai. parantu vah shubhabhAv AkulatArUp hai. isaliye use sarva prakArase mai.n to nirvikalpa shuddhAtmA hU.N. isI tarah use grahaN hotA hai. heyabuddhise sab AtA hai.

dev-guru-shAstra use nimittame.n hote hai.n, upAdAn apanA hotA hai. dev-guru-shAstra, muni ho.n to bhI unhe.n vikalpa AtA hai, shAstra rachate hai.n, vah sAthame.n hote hai.n. parantu virakti to pahale A.nshik aur bAdame.n adhik virakti (hotI hai). viraktikA sAth to hotA hI hai, virakti to hotI hI hai.

mumukShuH- tabatak adhyAtmame.n pravesh hI nahI.n hotA.

samAdhAnaH- adhyAtmame.n pravesh nahI.n hotA. usakI sa.nsAr orakI ruchi ChUTe to j~nAyak grahaN hotA hai. ruchi to ChUTanI chAhiye na. ruchi, bAharakI ekatvabuddhi, bAharakI pUrI-pUrI ruchi ho aur j~nAyak grahaN karanekI bAt kare to aise j~nAyak grahaN nahI.n hotA. ruchi a.ntarame.nse ChUT jAnI chAhiye. yah kuCh mujhe nahI.n chAhiye. yah sab duHkhamay hai, yah sab AkulatAmay hai. pUrA sa.nsAr duHkhamay hai. sukh eva.n shAnti mere AtmAme.n hai. yah vibhAv, vikalpakI jAl duHkhamay hai. vikalpakI jAlame.n use kahI.n shAnti nahI.n lagatI. aisI virakti a.ntarame.nse AnI chAhiye, to j~nAyak grahaN hotA hai. ruchi to ChUT jAnI chAhiye. aur svabhAv or ruchi jAgR^it honI chAhiye.

ruchi ChUTe aur apanA astitva grahaN karanekA dhyey na ho to grahaN nahI.n hotA hai. vairAgya kare, parantu ruchi astitva grahaN karanekA dhyey honA chAhiye, dhyey sAthame.n honA chAhiye. usame.nse j~nAyak grahaN kare, usame.nse hI use bhedaj~nAnakI dhArA, sabakuCh usIme.nse hotA hai. utanA kalyANarUp, paramArthabhUt hai jitanA yah j~nAn hai. j~nAn arthAt j~nAyak hai. utanA paramArtharUp satyArtha kalyANarUp hai, yah j~nAn hai. yah j~nAn use shuShka nahI.n lagatA, j~nAn bharapUr bharA hai. j~nAn j~nAyak pUrA mahimAse bharA hai. j~nAn arthAt mAtra jAnapanA nahI.n. j~nAyak svataH j~nAnasvarUp hai. j~nAyak pUrA ananta mahimAse bharA j~nAyak ananta guNase bharA hai. j~nAn yAnI mAtra jAnanA aisA artha nahI.n hai. j~nAyak grahaN karaneme.n use jitanA paramArtharUp, satyarUp, kalyANabhUt ho to yah j~nAyak hai-j~nAn hai vahI hai.

ab use pragaT kaise karanA? ki j~nAyakako j~nAnalakShaNase (grahaN karanA). j~nAnalakShaNase grahaN karane kaise jAy? ki virakti Aye binA grahaN nahI.n hotA. dono.nkA sambandha hai. grahaN karanekA mukhya lakShaN j~nAnalakShaN hai.

mumukShuH- chAritrase pahale shurUAt karanI aisA kuCh nahI.n hai.

samAdhAnaH- nahI.n. use j~nAnalakShaNase hI grahaN kare. aisA kahA na? kahA na, j~nAnalakShaNase


PDF/HTML Page 751 of 1906
single page version

usakI shurUAt us orase hotI hai. parantu vairAgya use sAthame.n Aye binA nahI.n rahatA. bAhar rachapachA ho, rasase bharA ho aur (kahe ki) mujhe j~nAyak pragaT huA hai, vah sab bolanekI bAt hai. vah shuShkatA hai.

mumukShuH- pUjya gurudevako koTi-koTi vandan! prashamamUrti pUjya bhagavatI mAtAkA dharma- prabhAvanA uday jayava.nt varto! ApashrIko hamAre koTi-koTi vandana. ma.ngalamay ma.ngal karaN, vItarAg vij~nAn, namo.n tethI thayA arha.ntAdi mahAna. pUjya mAtAjI! is janmotsavake ma.ngal avasar par, yahA.N upasthit mumukShuvR^indakI orase ek AdhyAtmik jij~nAsA hai. us viShayame.n Apake shrImukhase mA.ngalikarUpase do shabda sunaneke liye ham utsuk hai.n.

prashna hai ki rAgAdi bhAv honepar bhI usI vakta AtmA shuddha kaise ho sakatA hai? aur rAg aur AtmAkI bhinnatA kaise samajhame.n Aye? tathApi anAdikAlase rAg-dveShake sAth ekatArUp pariNaman karatA huA AtmA bhinnapane kis vidhise pariName? yah Ap samajhAnekI kR^ipA kIjiye.

samAdhAnaH- gurudevane rAgAdise bhinna AtmA (batAyA hai). gurudevane sab samajhAyA hai. gurudevakA param upakAr hai. mai.n to gurudevakA dAs hU.N. gurudevane to sUkShma-sUkShma (samajhAyA hai). shAstro.nke rahasya gurudevane khole hai.n. rAgAdi honepar bhI shuddhatA kaise hai? yah gurudevane bahut spaShTa karake samajhAyA hai. jis vakta rAgAdi hai, usI samay AtmAme.n shuddhatA hai. AtmA dravyase to shuddha hai, parantu paryAyame.n ashuddha hai. dravya ashuddha nahI.n ho gayA hai. dravya to svabhAvase shuddha hI hai. parantu rAgakI ekatvabuddhike kAraN par orakI ruchike kAraN vah khyAlame.n nahI.n AtA hai.

usakA bhedaj~nAn kare to ho sake aisA hai. us orakI jij~nAsA, bhAvanA, AtmAkI ruchi lagAye, par orakI mahimA ChUT jAy aur j~nAyakakI mahimA lage to j~nAyak samajhame.n Aye aisA hai. mahimA lage, us prakArake vichAr kare, us prakArakA tattvakA chi.nvatan kare to samajhame.n Aye aisA hai.

jinendra dev, guru, shAstra sabane mArga batAyA hai. kaisA mArga batAyA hai, vah svaya.n vichAr karake tattvase nirNay karake vichAr kare to j~nAyakasvabhAv usI vakta maujUd hai. jis samay rAgAdi hai, usI samay shuddhatA bharI hai. vah shuddhAtmA pUrNa svarUpase bharA hai. usame.n dravya apekShAse ashuddhatA nahI.n huyI hai, parantu paryAyame.n ashuddhatA hai. chaitanyadev, j~nAyakadev svaya.n devasvarUp virAjamAn hai.

jinendra devane j~nAyakadevakA svarUp batAyA. gurudevane us divyamUrti j~nAyakadevakA svarUp batAyA hai. rAgAdime.n sarva prakArase rAgarUp nahI.n huA hai. usI samay vah dravya apekShAse shuddha hai. usake svabhAvakA nAsh nahI.n huA hai. svabhAv to anAdikA shuddha hI hai.


PDF/HTML Page 752 of 1906
single page version

jaise pAnI agnike nimittase garma hotA hai to bhI pAnIkI shItalatAkA nAsh nahI.n hotA hai. vaise AtmA j~nAyak svabhAv anAdiananta hai. use j~nAyakatAkA nAsh nahI.n hotA hai. vah ananta guNo.nse bharapUr apUrva mahimAva.nt AtmA hai. usakI mahimA kare, usakA vichAr kare. tattvase usakA vichAr karake nirNay kare, usame.n lInatA kare, usakA bhedaj~nAn kare to vah samajhame.n Aye aisA hai. ekatvabuddhi honepar bhI, vibhAv honepar bhI usakA nAsh nahI.n huA hai. vah to vaisAkA vaisA anAdiananta hai. usakA bhedaj~nAn karake dekhe.

jaise sphaTik svabhAvase shuddha aur nirmal hai, parantu par nimittase lAl, kAlA jo pratibimba uThate hai.n, us pratibimbarUp pariNaman sphaTikakA (hotA hai), parantu sphaTik mUl svabhAvase sphaTikako ChoDakar, usakI nirmalatA ChoDakar ra.ngarUp nahI.n hotA hai.

vaise AtmA apanA dravyatva jo svabhAv j~nAnasvarUp hai, shuddha hai, use ChoDakar vah vibhAvarUp nahI.n huA hai. usakA bhedaj~nAn ho sake aisA hai. ekatvabuddhi honepar bhI vah bhinna dekhe ki jitanA j~nAn hai vahI mai.n hU.N. j~nAnake atirikta rAg-dveShAdi hai, vah merA svarUp hI nahI.n hai. shubhAshubh vikalpase bhI bhinna, guNabhed, paryAyabhed paDe use jAne. vibhAvase svabhAvabhed hai. guN eva.n paryAyase use lakShaNabhed aur a.nsh-a.nshIkA bhed hai. bAkI katha.nchit guNake sAth... guN aur dravya abhed hai, aur paryAy bhI usake sAth abhed hai. parantu katha.nchit bhed hai. lakShaNase aur a.nsh-a.nshIkA bhed hai.

dravya anAdiananta shAshvat hai aur abhed hai. aur guN koI apekShAse usame.n lakShaNabhed aur paryAyakA a.nsh-a.nshI (bhed hai). paryAy palaTatI hai, dravya ekarUp anAdiananta rahatA hai. vibhAv aur svabhAvakA vibhAvake sAth bhed hai. un sabakA j~nAn karake, pratIt karake andar jAy to vah pahachAnA jAy aisA hai. je shuddha jANe Atmane, te shuddha Atma ja meLave. jo AtmAko shuddha jAne vah AtmAkI shuddha paryAy pragaT karatA hai. shuddhAtmAkA anubhav karatA hai. rAgame.n shuddhAtmAkA anubhav nahI.n hai. dravya apekShAse shuddha AtmA hAjir hai, parantu usakI paryAy yadi palaTe, j~nAyakakI pariNati palaTe, j~nAyak- j~nAyakakI pariNati j~nAyakarUp ho jAy to usame.n use j~nAtAkI dhArA pragaT ho aur svAnubhUti pragaT ho aur usIme.n use muktikA mArga, munidashA Adi sab usI mArga par AtI hai. yadi vah .. kare to a.ntarmuhUrtame.n hotA hai aur na kare to use kAl lagatA hai. parantu svaya.nke puruShArthakI kachAs hai isaliye hotA nahI.n hai.

gurudevane mArga batAyA hai, us mArgakI bAra.nbAr svaya.n pratIti karake j~nAyakakA raTan kare to vah pahachAnA jAy aisA hai. dev-guru-shAstrakI mahimA lakShyame.n shubhabhAvame.n rakhe. bhale shubhAshubh bhAvase AtmAkA svabhAv bhinna hai, parantu bIchame.n ashubhase bachaneke liye shubhabhAv Ate hai.n. vah Ate hai.n, parantu apanA svabhAv nahI.n hai. vah heyabuddhise Ate


PDF/HTML Page 753 of 1906
single page version

hai.n. parantu bIchame.n dev-guru-shAstrakI mahimA, tattvakA chi.ntavan jij~nAsAkI bhUmikAme.n hote hai.n. j~nAyakake dhyeyase hotA hai.

prashamamUrti bhagavatI mAtano jay ho! kahAnagurunu.n hArda samajAvanAr bhagavatI

mAtano jay ho! janma jaya.nti ma.ngal mahotsavano jay ho!

 