Benshreeni Amrut Vani Part 2 Transcripts-Hindi (itrans transliteration). Track: 274.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 271 of 286

 

PDF/HTML Page 1802 of 1906
single page version

Trek-274 (audio) (View topics)

mumukShuH- kaShAyakI kAlimA hai, j~nAname.n nahI.n hai. j~nAname.n kAlimA nahI.n hai?

samAdhAnaH- j~nAname.n kAlimA nahI.n hai, vibhAvakI jo pariNati rAg-dveShavAlI hotI hai, vaisI rAg-dveShakI pariNati j~nAname.n nahI.n hai. j~nAname.n jAnanekA doSh hotA hai. j~nAname.n jAnanekA doSh hai. jo svarUp ho usase anyathA jAne, viparItapane jAne. shraddhAke kAraN j~nAname.n doSh AtA hai. shraddhA alag hai aur j~nAn bhI alag hai. use mithyAj~nAn kahate hai.n.

mumukShuH- chAritraguN jaise viparItapane pariNamatA hai,...

samAdhAnaH- viparItapane pariName aisA viparIt nahI.n hai. parantu use shraddhAkI viparItatA hai. jAnaneme.n viparItatA hai. kaShAyakI kAlimA hai aisA nahI.n hai. isaliye viparIt-viparItame.n pharka hai. isakI viparItatA jAnanekI hai aur usame.n rAgakI pariNatikI hai. kaShAyakI kAlimA malin hai aur us jAtakA malin j~nAnako kahaneme.n Aye, jAnanekI apekShA- se. dono.nkI pariNati alag hai. rAgakI pariNati alag aur shraddhA aur j~nAnakI pariNati alag prakAr-se kAm karatI hai. hai vah bhI viparIt hai. shraddhA mithyA hai isaliye j~nAn bhI mithyA hai.

mumukShuH- Apane aisA kahA thA ki AtmAko nahI.n jAnatA hai, vah usakA- j~nAnakA doSh hai. parantu jaise chAritrame.n kaShAyakI kAlimA hai, vaisI kAlimA isame.n nahI.n hai.

samAdhAnaH- jAnanekA doSh hai. vaisI kAlimA nahI.n hai, jAnanekA doSh hai. muumukShuH- .. j~nAn hai vah bhI ek prakAr-se svabhAvakA a.nsh kahalAtA hai na? samAdhAnaH- svabhAvakA a.nsh arthAt indriyaj~nAn svako nahI.n jAnatA hai isaliye par taraph jAtA hai, parantu vah svabhAv ChoDakar kahI.n bAhar to jAtA nahI.n. vah to mAnatA hai ki mai.n bAhar chalA gayA. svabhAv ChoDakar kahI.n bAhar nahI.n jAtA hai. parantu mAnyatA aisI hai ki mAno.n apanA j~nAn bAhar chalA jAtA hai aur bAhar-se j~nAn AtA hai, aisA mAnatA hai. svabhAvako ChoDakar to kahI.n nahI.n jAtA.

... paDe hI hai.n. bhale nigodame.n ho. svabhAvakA a.nsh to hai, usakA kahI.n nAsh nahI.n hotA. svabhAvakA a.nsh ho, vah j~nAnapane svaya.n jAnatA hai kahA.N? mAno.n bAhar- se j~nAn AtA hai aur mAno.n mai.n bAhar jAtA hU.N. mAnyatA jUThI hai.


PDF/HTML Page 1803 of 1906
single page version

mumukShuH- mAnyatAkI bhUl-se j~nAname.n bhUl hotI hai.

samAdhAnaH- hA.N, mAnyatAkI bhUl-se j~nAname.n bhUl hotI hai. bAkI svaya.n to jAnanevAlA j~nAyakasvabhAvI hai. jAnanevAlA to jAnanevAlA hai, parantu usakI mAnyatAkI bhUl hotI hai. jUTh mAnatA hai. j~nAnakA jAnanekA jUThA ho rahA hai, mAno.n parame.n-se j~nAn AtA hai aur svaya.n mAno.n bAhar jA rahA hai. mai.n svaya.n j~nAyakarUp hU.N, aisA j~nAn nahI.n hai. mai.n svabhAvarUp-j~nAnasvabhAvarUp hI hU.N. svabhAvarUp hai sahI, lekin svabhAvarUp hI hU.N, aisA j~nAn nahI.n hai.

mumukShuH- aj~nAnIko jo indriyaj~nAn hai aur j~nAnIkA indriyaj~nAn, ye dono.n indriy j~nAname.n kuCh pharka hai?

samAdhAnaH- j~nAnIko yathArtha j~nAn hai. isaliye use j~nAn bhedaj~nAnapUrvakakA j~nAn hotA hai, ekatva nahI.n hotA. use jAnanekI apekShA-se, bAharakA jAne us jAnanekI apekShA- se samAn hai, parantu isakI dishA alag hai, usakI dishA alag hai. j~nAnI alag dishAme.n rahakar jAnatA hai. usakI dishA sva taraphakI hai, svakI dishAme.n rahakar, svako rakhakar par taraph jAtA hai, parantu svako ChoDatA nahI.n hai. usakI dishA alag aur isakI dishA alag hai. (aj~nAnI) mAno.n bAhar chalA gayA is tarah jAnatA hai. bAharakA jAnanA ki ye kivAD hai yA ye hai, vo hai, jAnanekI apekShA-se sarIkhA hai, parantu usakI dishA alag hai. alag dishAme.n khaDA rahakar jAnatA hai. aur vah alag dishAme.n khaDA rahakar jAnatA hai (arthAt) ekatva karake jAnatA hai. (j~nAnI) bhinna rahakar jAnatA hai. usakI dishA pUrI alag hai. dekhane-dekhaname.n a.ntar hai.

isIliye kahate hai.n, j~nAnakI pariNati sab j~nAnarUpI hI pariNamatI hai. usakI dishA hI alag hai. j~nAyak rahakar hI (jAnatA hai), ekatva nahI.n hotA hai, bhinna j~nAyak rahakar jAnatA hai. svaya.n sva taraph pariNati rakhakar par taraph jo upayog jAtA hai, vah bhinna rahakar jAnatA hai. jAnanekI pUrI dishA alag hai. isaliye isakA jAnA huA j~nAn kahalAtA hai, usakA jAnanA aj~nAn kahalAtA hai. svako jAnatA nahI.n hai, ekatva karake jAnatA hai.

svaya.n bhinna rahakar (jAnatA hai). indriyo.n-se mujhe lAbh hotA hai, usake Ashray- se mai.n jAnatA hU.N, aisI usakI shraddhA hai. bhinna rahakar jAnatA hai. svaya.n apane svataH pariNamanako bhinna rakhatA hai. is tarah jAnatA hai.

mumukShuH- jAnanekI apekShA-se dono.n indriyaj~nAn sarIkhA?

samAdhAnaH- jAnanekI apekShA-se. parantu usakI pariNati pUrI alag dishAme.n hai.

mumukShuH- atIndriy j~nAnakI pariNati pragaT ho gayI hai.

samAdhAnaH- pragaT huyI hai, us pUrvak (jAnatA hai). abhI adhUrA hai isaliye


PDF/HTML Page 1804 of 1906
single page version

vah bAhar jAtA hai. ataH utanA use jAnaneme.n Ashray AtA hai. indriyo.nkA, manakA Ashray AtA hai. atIndriy j~nAn pragaT ho gayA hai, us rUp pariNati hai. parantu abhI adhUrA hai, isaliye utanA bAhar jAtA hai. (aj~nAnIko) mAtra indriy taraphakA j~nAn hai, svakA j~nAn hI nahI.n hai.

mumukShuH- j~nAnIkA indriy j~nAn vR^iddhigat hotA huA dikhatA hai. jabaki aj~nAnIkA indriy j~nAn vR^iddhigat ho rahA ho aisA dikhAI nahI.n detA, sAmAnyataH.

samAdhAnaH- indriy j~nAnakA kyA prayojan hai? vR^iddhigat yA nahI.n vR^iddhigata. ise atIndriy j~nAnakI pariNati baDhe vahI vAstavik vR^iddhi hai. sAdhanAkI vR^iddhime.n vahI vR^iddhi hai. bAharakA vR^iddhigat dikhAI de vah sab to bAhar-se dekhanA hai. usakI vR^iddhi ho usakA koI artha nahI.n hai. andar atIndriyakA pariNaman, j~nAyakakI pariNati baDhatI jAy, svAnubhUti bhedaj~nAnakI dhArA a.ntar-se jo pariNati baDhatI jAy, vahI vAstavik vR^iddhi hai. bAharakI vR^iddhi vR^iddhi nahI.n hai.

bAhar-se baDhatA dikhAI de aur nahI.n dikhAI de, vah koI dekhanekI dR^iShTi nahI.n hai. vah koI parIkShA hI nahI.n hai. bAhar-se itanA sunA yA itanA paDhA, yA itanI dhAraNA kI, aisA sab bAhar-se dekhanA, vah kahI.n parIkShA nahI.n hai, vR^iddhi dikhAI de vaha. vaise to use vR^iddhi dikhe, isako nahI.n bhI dikhe. bAhar-se to aisA dikhe. parantu a.ntarakI pariNati baDhe vahI vAstavik vR^iddhi hai.

bAhar-se kisIko indriyA.N kamajor paD gayI ho to bAhar-se dikhAI na de. ataH bAharakI vR^iddhi vR^iddhi nahI.n hai. a.ntarakI pariNatikI vR^iddhi ho, vahI vAstavik vR^iddhi hai. dekhanA, sunanA, bolanA vah sab to bAhya Ashray hai. ek man kAm kare vah alag bAt hai. man-se AtmA bhinna hai.

mumukShuH- indriy j~nAn baDhe usame.n kuCh mahattA nahI.n hai, mahattA ginanI bhI nahI.n.

samAdhAnaH- usame.n kuCh mahattA nahI.n hai. usame.n mahattA ginanA bhI nahI.n. usame.n mahattA nahI.n hai. vah parIkShAkA ToTal bhI nahI.n hai. a.ntarakI pariNati kyA kAm karatI hai, yah dekhanA hai. a.ntar shraddhA-j~nAn, lInatA vah sab pariNati kyA kArya karatI hai, yah dekhanA hai.

mumukShuH- logo.nko bAharakI vismayatA lagatI hai, dharmAtmAko a.ntarakI vismayatA hotA hai.

samAdhAnaH- hA.N. a.ntarame.n hI vAstavik pariNati hai. muktikA pUrA mArga a.ntarame.n hai. anAdi kAl-se bAhar dekhanekI dR^iShTi hai isaliye bAhar dekhatA hai. bAharakI vismayatA vah sachchI nahI.n hai, vah parIkShA bhI nahI.n hai. phir jise bhakti ho, vah gurudev prati


PDF/HTML Page 1805 of 1906
single page version

(bhakti karatA hai). gurudevakI a.ntara.ng dashA (dekhakar kahe), unakA bAharakA bhI aisA aur a.ntar (bhI alaukik) aisA bhaktibhAv-se (kahe).

bhagavAn samavasaraName.n baiThe ho (to kahatA hai), prabhu! ApakI a.ntarame.n bhI aisI pariNati aur ApakI bAhya shobhA bhI adabhut aur sabakuCh adabhut! bhaktime.n sab Ave. sab bhaktime.n Ave. parantu a.ntara.ng dekhanekI dR^iShTi a.ntarame.n hai. bhaktibhAvame.n sab Ave.

mumukShuH- bhaktime.n to vANIkI mahimA bhI kare, sharIrakI kare.

samAdhAnaH- hA.N, sharIrakI kare, sab kare. gurudevakA prabhAvanA yog kaisA, gurudev tIrtha.nkarakA dravya, ApakI mudrA kaisI, ApakI vANI kaisI, vah sab bhakti hai. a.ntarakI dashA amuk dehAtIt dashA dikhatI ho, vah sab amuk parIkShA karake kahe vah alag bAt hai. ... gurudev, bhagavAn, munishvar a.ntarame.n kShaN-kShaName.n lIn hote hai.n, jagat-se alag dikhe, gurudev jagat-se alag dikhate the. aisI parIkShA kare vah alag bAt hai.

mumukShuH- kahaneme.n AtA hai ki tU j~nAnalakShaNako khoja. to khojaneke liye usake pAs to vartamAname.n indriy j~nAn hI hai. to usame.n-se hI khoj le na.

samAdhAnaH- use dR^iShTi a.ntarame.n karanI paDatI hai. indriy j~nAn bhale ho, parantu svaya.n hai na? apanA nAsh to huA nahI.n hai. indriy j~nAn ho to vah j~nAn kahI.n usame.n ghUs to gayA nahI.n hai. vah to us taraph usane mAnyatA kI hai. usame.n parame.n apanA ghUs nahI.n gayA hai. svaya.nkA astitva kahI.n nAsh nahI.n huA hai. usame.n-se khoj le, arthAt tU svaya.n hI hai. terI pariNatiko a.ntar jhukAkar tU kaun hai, yah khoj le. usame.n bIchame.n man, indriyA.N sab AtA hai, use gauN karake tere j~nAnako mukhya karake tU j~nAnalakShaN- se pUre j~nAyakako pahichAn le.

use tU sAthame.n rakh usakA matalab isase j~nAt huA, isase j~nAt huA, aisI dR^iShTi kyo.n karatA hai? mujhe mere j~nAn-se jAnanA hotA hai aur j~nAnalakShaN-se andar dekhanekA hai. isaliye usase dekhA vah to sAthame.n AtA hai. isaliye aisA kahaneme.n Aye ki indriy j~nAn-se jAnA. parantu tU a.ntar dR^iShTi kar, tU svaya.n hI hai, tU kahI.n kho nahI.n gayA hai. dUsarA sAdhan arthAt svaya.n hI hai, svaya.n hI apanA sAdhan hai. apanA kahI.n nAsh nahI.n huA hai.

mumukShuH- apanI sattAkA hI svIkAr nahI.n karatA hai. mUlame.n hI takalIph hai.

samAdhAnaH- isase dekhanA hai na, isase dekhanA hai na. parantu tU svaya.n tere-se hI dekh rahA hai, vah tU dekhatA nahI.n hai. aur isase dekhanA hai, is A.Nkh-se dekhanA rahA, man-se dekhanA rahA, parantu tU svaya.n hI hai. vah tujhe kahA.N j~nAn karavAte hai.n? tere j~nAn- se, tere kShayopasham j~nAn-se sab j~nAt hotA hai. tU tere j~nAnako terI or moD to tU


PDF/HTML Page 1806 of 1906
single page version

svaya.n hI tujhe j~nAt hogA. isase jAnanA hotA hai, usase jAnanA hotA hai, paryAy-se jAnanA hotA hai, paryAy-se jAnanA hotA hai, aise kyo.n lakShya karanA? terA hI astitva hai aur tU svaya.nko khoj le.

j~nAnalakShaN-se j~nAyakako khoj le. usame.n bAhya Alambanake sab sAdhan gauN ho jAte hai.n. sAthame.n.n ho to tujhako svaya.nko mukhya kar le, usako gauN kar de, vah tere hAthakI bAt hai. kisase khojU.N? pahale to bAhya Alamban hotA hai, nirAlamban to hotA nahI.n, kahA.N-se lAU.N? parantu tU nirAlamban hai usakA nAsh hI nahI.n huA hai. tU use mukhya karake us taraph jA to tU svaya.n hI hai. aisI sab bAte.n karatA hai, terI mandatAkI sab bAte.n hai.n. tU puruShArtha kar to tU svaya.n hI hai. tU tujhe mukhya kar le ki mai.n j~nAyak hI hU.N. mai.n jAnanavAlA svaya.n hI hU.N. merA nAsh nahI.n huA hai. to j~nAnalakShaNako mukhya karake tU j~nAyakako pahichAn le. vah sab Alamban to gauN ho jAte hai.n. tU terA Alamnab le le.

vah jab bhI kar, use gauN to karanA hI hai aur vah tujhe hI karanA hai. vah pahale-se to huA nahI.n hotA anAdikA. jab hotA hai tab tujhe hI gauN karanA hai aur tujhe hI mukhya honA hai, isaliye tU hI use mukhya karake usake Alambanako gauN karake aur DhIlA karake, tU mukhya hokar apane Apako khoj le. jab bhI kar, tujhe hI karanA hai. usakA Alamban pahale isase karanA paDegA, usase karanA paDegA, aisA kyo.n? tU svaya.n hI hai. usase kahA.N karanA hai, jab kar tujh-se hI karanA hai. j~nAnalakShaNako tujhako svaya.nko hI mukhya karanA hai. tU use mukhya karake tU tere j~nAyakako pahachAn le. Alambanako mukhya kyo.n karatA hai? Alamban AyA to nirAlmaban kaise huA jAy? Alambanako gauN kar de, tU svaya.n hI mukhya hai. vah kahA.N mukhya the. vah kahA.N jAnate hai.n.n. jAnanevAlA to tU hai. vah to bIchame.n Ate hai.n.

man bhI kahA.N jAnatA hai aur netra bhI kahA.N jAnate hai.n aur kahA.N kaun jAnatA hai? jAnanevAlA tU aur use tU baDA karake kahatA hai, usake Alamban binA j~nAt nahI.n hotA. tU svaya.n hI jAnanevAlA hai, apanI or muD jA. bAhar jA rahA hai usake badale tU tere dravyako j~nAnalakShaN-se khoj le. tU svaya.n hI hai.

mumukShuH- svaya.nko hI khojanA hai aur svaya.n hAjir hI hai.

samAdhAnaH- svaya.n hAjir hai aur svaya.nko hI khojanA hai. vah sab kaha.N use rokate hai.n. vah rokate nahI.n hai. tU svaya.n rukA hai. tU hI svaya.n bhinna paDakar andar jA. andar svaya.n pariNamit ho jAy, phir nirAlamban hotA hai, pahale kaise ho? parantu jo nirAlamban hue ve pahale aise hI the, use gauN karake nirAlamban hue hai.n. ataH Alambanako


PDF/HTML Page 1807 of 1906
single page version

gauN karake svadravyakA Alamban le-le, tere hAthakI bAt hai. palaTanA tere hAthakI bAt hai.

mumukShuH- sahaj hai, haThapUrvakakA nishchay nahI.n hai, sahaj hai. j~nAnasvarUpako pakaDo isaliye vah gauN ho hI jAtA hai.

samAdhAnaH- vah gauN ho hI jAtA hai. j~nAnako pakaDanekA prayatna hI karanA hai. isakA Alamban AtA hai, Alamban AtA hai, Alamban hai hI kahA.N? tUne hI Alamban liyA hai. tU svaya.n tujh-se jAn rahA hai, use sva taraph moD de, par taraph muDA hai usako. "par pariNati bhAge re, akShay darshan j~nAn vairAgye Anandaghan prabhu jAge re'. Alamban tyAgakar nirAlamban honA apane hAthakI bAt hai.

svaya.nko kuCh karanA ho, nishchay kiyA ho ki aisA hI karanA hai to dUsarekA Alamban toD detA hai ki mujhe aise hI karanA hai. vahA.N toD detA hai, yahA.N nahI.n toDatA.

mumukShuH- vahA.N sabako ChoD detA hai, apane nirNay anusAr karatA hai.

samAdhAnaH- hA.N, vahA.N sabako ChoD detA hai. nirNay anusAr karatA hai. vah sab to udayAdhIn hai, to bhI svaya.n aisA nirNay karatA hai. aur isame.n Alamban-Alamban karatA rahatA hai.

mumukShuH- isame.n Alamban khojatA hai.

samAdhAnaH- Alamban jo dev-guru-shAstrane batAyA, us anusAr karanA hai. vah mahAsamartha Alamban hai. unho.nne kahA ki nirAlamban ho jA. to svaya.nko nirAlamban honA hai.

samAdhAnaH- ... AtmAkA svarUp kaise prApta ho? vah ek hI raTan rahe, ek hI bhAvanA rahe, ek hI ugratA rahe. yah manuShya jIvan chalA jAy, itane sAl bIt gaye, itane sAl gaye, kyo.n prApta nahI.n hotA hai? a.ntarame.n kaise kyo.n is bhavabhramaN-se thakAn nahI.n lagatA hai? anek jAtake vichAr Ate the. kyo.n vikalpakI jAlame.n khaDA hai? usase kyo.n ChUTatA nahI.n? anek jAtakI bhAvanAe.N ugrapane AtI hai. bAra.nbAr usIkI ugratA aur usIkA vichAr, jAgate-sote, svapname.n ek hI raTan rahA kare, utanI ugratA ho to hotA hai.

kShaN-kShaName.n koI bhI kArya karatA ho, ek hI bhAvanA andar ugrapane rahA kare, kahI.n chain paDe nahI.n, aisA a.ntarame.n ho tab jIvakA a.ntar puruShArtha utanI ugratA ho to palaTatA hai. a.ntarmuhUrtame.n bahuto.nko palaT jAtA hai. bAkI to utanI ugratA honI chAhiye.

mumukShuH- us vakta bachapaname.n vairAgyakI bhAvanA thI, parantu is prakAr-se sa.nsAr- se ChUTanA hai, ... dIkShA lenI hai yA muni banA jAnA hai, sAdhu ban jAnA hai. shvetA.nbarake


PDF/HTML Page 1808 of 1906
single page version

hisAbase. usakI bhAvanA thI.

samAdhAnaH- a.ntarame.n vikalpa-se ChUTanA usame.n to puruShArtha chAhiye.

mumukShuH- vah atya.nt kaThin lagatA hai.

samAdhAnaH- vah to puruShArtha-se (hotA hai). vaisA puruShArtha pragaT honA, utanI ugratA ho to hotA hai.

mumukShuH- kaisI ugratA?

samAdhAnaH- ugratA hI chAhiye. kahI.n chain na paDe, vikalpame.n use chain na paDe. kahI.n chain na paDe to hotA hai. vikalpakI jAlame.n bhI chain na paDe, aisA honA chAhiye. kahI.n sukh na lage. a.ntarame.n-se prApta na ho tabatak chain na paDe, utanI ugratA a.ntarame.n honI chAhiye.

.. mujhe bahut Ananda lagatA hai, mujhe bahut aisA lagatA hai, aise jo vikalpa Ate hai.n, vah vikalpame.n hI khaDA hai. mujhe a.ntarame.n bahut bhAvame.n bahut Ananda AtA hai, mujhe isakA bahut ras AtA hai, mujhe aisA bahut hotA hai. vah sab vikalpa hI hai, andar vikalpakA Ananda hai. chaitanyakA astitva-dravyame.n-se Ananda chAhiye, vah Ananda alag hai, vah to sahaj Ananda hai. use vikalpa-se Ananda nahI.n hotA, vah to sahaj Ananda hai. vikalpa nahI.n hai ki mujhe bahut Ananda AyA yA mujhe yah prApta huA, aisA vikalpa bhI jahA.N ChUT jAtA hai. jo sahaj Ananda pragaT hotA hai, vah a.ntar-se bhinna paD jAtA hai. andar bhinna hokar jo Ananda AtA hai, sahaj Ananda jo AtA hai. use kR^itrimatA nahI.n hotI ki mujhe isame.n bahut Ananda AyA.

jisakI Ananda par bhI dR^iShTi nahI.n hai, parantu sahaj Ananda AtA hai. ek apanA astitva grahaN karatA hai. Ananda sahaj andarame.n-se pragaT hotA hai. vikalpa karake Ananda nahI.n vedanA paDatA. ... to pragaT hotA hai. vikalpakI dishA hai, usakI pUrI dishA palaT jAnI chAhiye.

bhinna paDanA vah puruShArtha alag rah jAtA hai. abhI to kShaN-kShaName.n bhedaj~nAn (kare ki) vikalpa-se bhI mai.n bhinna hU.N. pahale to aisA bhedaj~nAn honA chAhiye ki vikalpa- se bhI mai.n bhinna hU.N, aisI j~nAyakakI dhArA pahale honI chAhiye, to nirvikalpa ho. vikalpa- se bhI mai.n to bhinna hU.N. aisI a.ntarame.n-se j~nAyakakI dhArA (pragaT honI chAhiye).

prashamamUrti bhagavatI mAtano jay ho! mAtAjInI amR^it vANIno jay ho!