Benshreeni Amrut Vani Part 2 Transcripts-Hindi (itrans transliteration). Track: 94.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 91 of 286

 

PDF/HTML Page 582 of 1906
single page version

mumukShuH- samyagdarshan, kevalaj~nAn usame.n kyA a.ntar hai?

samAdhAnaH- svakI samajh vah samyagdarshan arthAt sachchA j~nAn aur sachchI pratIt eva.n svAnubhUti vah samyagdarshana. sachchA j~nAn jisame.n yathArtha ho, svabhAvakI joradAr pratIti hai, bhedaj~nAn hai aur svAnubhUti hai, vah samyagdarshana.

kevalaj~nAn arthAt pUrNa ho gayA. samyagdarshan to usakI sAdhanA hai. use ek a.nsh pragaT huA hai. ... pUrNatAke liye aur kevalaj~nAn hotA hai... svAnubhUtime.n visheSh-visheSh Age baDhate-baDhate pUrNa parAkAShTA ho jAtI hai ki jis svAnubhUtime.nse phir bAhar hI nahI.n AtA hai. is svAnubhUtime.nse bAhar AtA hai. us svAnubhUtime.nse bAhar hI nahI.n AtA hai. svarUpame.n gayA so gayA, samAyA so samAyA, phir bAhar nahI.n AtA. usame.n jo j~nAn pragaT hotA hai vah kevalaj~nAn hai. aur vah j~nAn aisA hai ki apane svabhAvame.n rahakar, dekhane nahI.n jAtA, jAnane nahI.n jAtA. bAhar kuCh nahI.n karatA, svaya.n svarUpame.n samA jAtA hai. to bhI svabhAvame.n rahakar hI lokAlokako ek samayame.n jAn sake aisI koI apUrva shakti, apUrva j~nAn pragaT hotA hai.

svaya.nko jAn letA hai, dUsaro.nko jAn letA hai, kalpanA kiye binA, vikalpa kiye binA sahaja. jAnanekI ichChA nahI.n hai. svarUpame.n samA gayA hai. usame.n jo j~nAn pragaT hotA hai vah kevalaj~nAna. pUrNa ho gayA. phir use kuCh karanA bAkI nahI.n rahatA. svarUpame.n samA gayA so samA gayA. vItarAg ho gayA, vah kevalaj~nAna.

svAnubhUti huyI vah to ek a.nsh hai. vah svAnubhUtime.nse bAhar AtA hai, use vikalpa AtA hai. lekin AtmA bhinna rahatA hai. AtmA bhinna rahatA hai, punaH use bAra.nbAr apanI dashA anusAr svAnubhUti hotI hai aur bAhar AtA hai. aisI dashA jisakI ho, vah samyagdarshan hai. vah to gR^ihasthAshramame.n bhI hotI hai. a.ntarame.nse svAnubhUti hotI hai. parantu andarase nyArA-nirlep rahatA hai. yah to muni ho jAtA hai, use kevalaj~nAn hotA hai. munikI dashAme.n Aye, bAra.nbAr svAnubhUtime.n lIn hotA hai, aisI munidashAme.n kevalaj~nAn hotA hai. bas, bAhar nahI.n Aye, aisA ho jAtA hai.

abhI muni hai to vah sAdhanA hai. parantu jab kevalaj~nAn hotA hai, tab pUrNa vItarAgI


PDF/HTML Page 583 of 1906
single page version

bhagavAn kahalAte hai.n. jo bhagavAnako jAne vah svaya.nko jAnatA hai, aisA kahaneme.n AtA hai. kevalaj~nAn huA to bhagavAn ban gayA.

mumukShuH- vah vyavahArik kAyAme.n nahI.n A sakate.

samAdhAnaH- vyavahArik kAyAme.n nahI.n Ate. sharIradhArI hote hai.n, lekin svarUpame.n lIn hote hai.n. vANI ChUTatI hai to binA ichChAke ChUTatI hai, sahaj ChUTatI hai. vyavahAr kAyAme.n nahI.n Ate. unakI nAsAgra dR^iShTi hotI hai. kisIke sAmane dekhate nahI.n, a.ntarame.n lIn rahate hai.n. unakI chAl alag hotI hai, unake vANI alag hotI hai. sab alag hotA hai. svarUpame.n hI rahate hai.n. bolaneme.n alag lage, is jagatase alag hai. chAl alag hotI hai. nirichChAse sahaj chalate hai.n. vah alag hI hotA hai. ve bhagavAn kahalAte hai.n.

mumukShuH- bhagavAn aur yah jagat, dono.n bhinna vastue.N hai.n, yA dono.n ek hI hai?

samAdhAnaH- bhinna hai. bhagavAn aur yah sab vastu, jagatame.n to ananta vastue.N hai.n. chaitanya bhagavAn to bhinna hai, vah vastu bhinna hai. bhagavAn aur vastu ek nahI.n ho jAte.

mumukShuH- to pUrA jagat bhagavAnakA yA kisI anyakA?

samAdhAnaH- ... jagat jagatakA hai aur bhagavAn bhagavAnake hai.n. jagat anAdiananta hai.

mumukShuH- athavA bhagavAn jagatame.n Ate hai.n?

samAdhAnaH- bhagavAn jagatame.n Ate nahI.n, bhagavAn jagatase bhinna hai.n.

mumukShuH- jagatake andar jo jIv hai.n, vah bhagavAname.n to jAte hI hai.n.

samAdhAnaH- bhagavAn yAnI jagatakI ek vastu kahalAtI hai. jagatake bhagavAn kahalAye.n, parantu bhagavAn aur jagat ek nahI.n ho jAte. bhagavAn bhinna rahate hai.n, vastu bhinna rahatI hai. bhagavAn, jagat yAnI bhagavAn lokame.n hai. parantu bhagavAn aur jagat ek nahI.n ho jAte. bhagavAn a.ntarame.n to alaukik dashAme.n hai.n.

mumukShuH- j~nAnIko aisA lagatA hogA, jagat aur...

samAdhAnaH- bhinna hai.

mumukShuH- unhe.n bhI bhinna lagatA hai?

samAdhAnaH- hA.N, bhagavAnako bhinna lagatA hai. jagat aur bhagavAn, dono.n bhinna hai. vikalpa hI nahI.n hai, parantu bhinna hai.n. bhagavAn svaya.n apane vedaname.n hai.n. jagatako bhagavAn nahI.n vedate, bhagavAn usase bhinna hai.

mumukShuH- vANI ChUTatI hai, vANI, vANI to .. me.nse ChUTatI hogI yA aise hI?

samAdhAnaH- bhagavAnako koI vikalpa nahI.n hai. vah to sahaj ChUTatI hai. lokake puNyase ChUTatI hai. bhagavAnako ichChA nahI.n hai ki in sabakA hit karu.N aur upadesh


PDF/HTML Page 584 of 1906
single page version

dU.N, aisA nahI.n hai. sahaj hI ChUTatI hai.

mumukShuH- yah sab jo jIv hue vah sab bhagavAname.nse ChUTakar hue yA dUsare hue?

samAdhAnaH- jIv to anAdiananta hai hI. anAdiananta hai. ... bhinna hai. j~nAyak AtmAko pahachAnanA vah karanA hai. andar jo vibhAv hotA hai vah apanA svabhAv nahI.n hai. j~nAyakako pahachAnanA. j~nAyakakI ruchi rakhanI, vah jabatak na ho tabatak shubhabhAvame.n dev-guru-shAstrakI mahimA. yah j~nAyak kaise pahachAname.n Aye? aur munio.nke dharma jo kShamA, Arjav, mArdav Adi sab mumukShukI bhUmikAme.n bhI sabako hote hai.n. mArdav, Arjav, satya, shauch, sa.nyam, tap, tyAg, Aki.nchan aur brahmacharya Adi sab mumukShukI bhUmikAme.n bhI hotA hai. isaliye usakI ArAdhanApUrvak aur j~nAyakakI ArAdhanApUrvak AtmAme.n.. AtmAkA svabhAv hai. vah AtmAkA svabhAv kaise pragaT ho? usakI ruchi aur vah kaise pragaT ho, usakA prayAs karanA vahI karanA hai. jIvaname.n bhedaj~nAn karake j~nAyak kaise pahachAname.n Aye, yah karanA hai. samyagdarshanapUrvak vah dharma hote hai.n. munikI dashAme.n vah sab ArAdhanA karanI hotI hai. parantu mumukShukI bhUmikAme.n bhI vah hote hai.n. das dharma Adarane yogya hai.n, j~nAyakake dhyeyapUrvaka.

AtmAme.n Ananda aur ananta j~nAn, ananta Ananda Adi ananta guN AtmAme.n bhare hai.n. usakI mahimA, usakI ruchi, parase virakti aur svabhAvakI mahimA Adi sab karane yogya hai. vah na ho, tabatak dev-guru-shAstrakI mahimA aur shuddhAtmA kaise pahachAnA jAy, usakA prayAs karanA.

jIvane bAharame.n bahut kiyA, kriyAe.N kI, shubhabhAv kiye, puNyabandha huA parantu bhavakA abhAv kaise ho, usakI usane andarase shraddhA nahI.n kI hai. gurudevane mArga batAyA ki shubhAshubh pariNAmase bhI bhinna jo shuddhAtmA hai, us shuddhAtmAko pahachAn to bhavakA abhAv ho. usakI shraddhA kar, usakA j~nAn kar, usame.n lInatA kar to bhavakA abhAv ho aur a.ntarame.n svAnubhUti pragaT ho, vah karanA hai.

.. bhIgA huA honA chAhiye, rukhA nahI.n hotA. andarase bhIgA huA. mujhe AtmA kaise pahachAname.n Aye? andarase is bhavabhramaNakI thakAn lagI ho, bas, is bhavabhramaNase bas hoo, bhavakA abhAv kaise ho? vibhAvase thakAn lage, yah sab andarake vikalpa, rAg-dveSh Adi sabase thakAn lagI ho aur a.ntarame.n kaise jAnA ho? aisI a.ntarame.n use pyAs lagI ho, usakI lagan lagI ho, usakA hR^iday bhIgA huA hotA hai, shuShka nahI.n hotA.

AtmA bhinna hai yAnI AtmAme.n kuCh nahI.n hai, isaliye AtmAko kuCh nahI.n lagatA, jo bhI karo koI dikkat nahI.n hai, aisI use andarase shuShkatA nahI.n hotI aur hR^iday


PDF/HTML Page 585 of 1906
single page version

bhIgA huA hotA hai. do padArtha bhinna hai.n, parantu andar apanI pariNatime.n ekatvabuddhi ho rahI hai, usase kaise ChUTA jAy? aisI use andarase laganI honI chAhiye. vastu svabhAvase j~nAyak bhinna hai, parantu pariNati usame.n malin ho rahI hai, usase kaise (bhinna hokar) nirmal paryAy kaise pragaT ho? aisI bhAvanA honI chAhiye.

AchAryadev kahate hai.n na? mai.n shuddha chinmAtra mUrti hU.N. parantu merI pariNati jo kalmAShit- malin ho rahI hai, usakI pUrNatA kaise ho? usakI bhAvanA munirAjo.nko bhI hotI hai. to yah to ek mumukShukI dashA hai. usakA bhIgA huA hR^iday ho ki AtmA kaise pragaT ho? yah pariNati jo anAdikI ekatvabuddhi ho rahI hai, vah ChUTakar bhinna j~nAyak bhinna hai, vah kaise (pahachAnu.N)? vastu svabhAvase bhinna hai, parantu pragaT bhinna pariNatime.n kaise pragaT ho? aisI use ruchi, bhAvanA, aisA prayAs honA chAhiye. svabhAvase shuddha hai, parantu paryAyame.n shuddhatA kaise ho, aisI andar laganI honI chAhiye. munidashA Ave aur phir pUrNatA hotI hai.

mumukShuH- satpuruShase mumukShukA vairAgya baDh jAnA chAhiye, vah kaise?

samAdhAnaH- satpuruShase mumukShukA vairAgya baDh jAnA chAhiye? (vairAgya) shikharakA shikhAmaNi munirAjako kahate hai.n. samyagdarshaname.n bhI aisA vairAgya hotA hai aur mumukShudashAme.n bhI vairAgya hotA hai. sachchA yathArtha vairAgya to use samyagdarshan ho use yathArtha vairAgya hotA hai. munidashAme.n yathArtha vairAgya hotA hai. pahalekA vairAgya use bhAvanArUp hotA hai. vairAgya to honA chAhiye, lekin satpuruShase bhI baDh jAy aisA shabda kahI.n nahI.n AtA. tyAg samyagdarshanapUrvak hotA hai.

tyAg samyagdarshanapUrvak hotA hai. usakI virakti vah virakti hai. bAkI vairAgya hotA hai, mumukShudashAme.n tIvra vairAgya honA chAhiye. parapadArtha prati udAsInatA A jAya. AtmAkI mahimA Ave. udAsInatA mumukShudashAme.n honI chAhiye, pAtratAme.n honI chAhiye. "tyAg virAg na chittamA.n thAy na tene j~nAn'. tyAg-vairAgya jisake chittame.n nahI.n hai, jisake maname.n tyAg eva.n vairAgya nahI.n hai, use j~nAn nahI.n hotA.

"aTake tyAg vairAgyamA.n to bhUle nij bhAn'. yadi svaya.nko samajhanekI or dR^iShTi nahI.n hai aur sachchA j~nAn karake apanA svabhAv nahI.n pahachAnanA chAhatA, mAtra bAhyame.n ruk jAtA hai, bAhya tyAg-vairAgyame.n, to bhI AtmAko nahI.n pahachAnatA.

AtmA kaise pahachAname.n Aye, aise tattvavichAr prati dhyAn honA chAhiye. aur tyAg, vairAgya usake chittame.n honA chAhiye. tyAg, vairAgya mumukShukI bhUmikAme.n hone chAhiye. nahI.n to vah shuShka-AtmAko kuCh lenA-denA nahI.n hai, AtmAme.n kahA.N kuCh hai, aisI shuShkatA ho to Age nahI.n baDh sakatA. tyAg, vairAgya usake chittame.n honA chAhiye aur tattva par dR^iShTi honI chAhiye. sachche j~nAn par usakI dR^iShTi honI chAhiye aur vaise vichAr hone


PDF/HTML Page 586 of 1906
single page version

chAhiye. sab sAthame.n ho to Age jAtA hai.

bAharase kitanA ChoD sake vah nahI.n, tyAg-vairAgya usake hR^idayame.n honA chAhiye. usakA hR^iday bhIgA huA honA chAhiye. sabase chittame.n vairAgya aur virakti, usakA chitta a.ntarase nyArA honA chAhiye.

samAdhAnaH- ... gurudevane bahut upadesh diyA hai aur bhagavAnakI vANIme.n bhI AtA hai. karanA to svaya.nko hai. upadesh to asidhArA jaisA hai. yadi svaya.n taiyAr ho to bhedaj~nAn ho jAya. do TUkaDe ho jAya. AtmA bhinna-j~nAyak bhinna aur vibhAv bhinna. bhedaj~nAn ho jAy aisA asidhArA jaisA upadesh hai bhagavAnakA. aur gurudevakA bhI aisA thA ki bAra.nbAr AtmAkA svarUp batAte the, sUkShmatAse spaShTa kar-karake. karanA to svaya.nko puruShArthase svaya.nko hI karanA hai. AtmAko pahachAnanA, j~nAyak bhinna hai, vibhAv svabhAv apanA nahI.n hai. sharIr bhinna, sab bhinna. bhedaj~nAn karake a.ntarame.n svaya.n puruShArtha kare to ho sake aisA hai. bAharase kuCh hotA nahI.n. a.ntarame.nse hotA hai. vah na ho tabatak shubhabhAvame.n dev-guru-shAstra aur andarame.n shuddhAtmA kaise pahachAname.n Aye? usakA puruShArtha bAra.nbAr, bAra.nbAr, bAra.nbAr na ho tabatak j~nAyakako pahachAnanekA prayAs (honA chAhiye).

mai.n j~nAyak hU.N, isake sivA dUsarA kuCh mujheme.n nahI.n hai. mai.n to jAnanevAlA tattva koI apUrva, anupam tattva hU.N. j~nAyak j~nAtA mai.n jagatase bhinna udAsIn j~nAtA hU.N. j~ney merA svarUp nahI.n hai, mai.n to usase bhinna hU.N. aise usake dravya, guN, paryAy, paradravyake dravya, guN, paryAy sab samajhakar bhinna paDe to hotA hai. puruShArtha kare to hotA hai. puruShArtha kiye binA kuCh hotA nahI.n. puruShArthase sab hotA hai. utanI andar laganI chAhiye. sa.nsArase use ras Utar jAnA chAhiye, a.ntarase ruchi laganI chAhiye, utanI laganI chAhiye, AtmA binA-j~nAyak binA kahI.n chain na paDe, aisI a.ntarame.n bhAvanA honI chAhiye, to hotA hai. aisA asidhArA jaisA upadesh to bhagavAnakA hai aur gurudevakA bhI vaisA hI thA.

mumukShuH- he mAtAjI! hamAre yahA.N hi.nmatabhAI vA.nchanake liye tab hamane kahA, atIndriy AnandakA svAd kaisA AtA hai? to kahA, mAtAjIke pAs jAkar pUChanA to ve Apako batAye.nge. to Ap, hame.n atIndriy AnandakA svAd kaisA AtA hai, yah batAnekI vina.ntI hai.

samAdhAnaH- vah koI vANIme.n Aye aisA hai? AtmAme.n jo svAnubhUti hotI hai, usame.n vah pahachAnA jAy aisA hai. vah vANIme.n Aye aisA nahI.n hai. vah to manase, vachanase, sabase bhinna-agochar hai. svAnubhUtime.n usakA vedan ho, aisA hai. bAkI to usakA lakShaN batAyA jA sakatA hai. bAkI dikhAneme.n Aye aisA svAnubhUtikA svAd nahI.n hai.

jo indriyase par atIndriy hai, jisakA bAharame.n kisIke sAth mel nahI.n hai, koI


PDF/HTML Page 587 of 1906
single page version

namUnA athavA usakA dR^iShTAnta nahI.n hai. aisA svarUp to jab vah andar jAy, use jAnanekI ichChA ho, usakA kutUhal ho to andar jAya. gurudev kahate the ki shAstrame.n (AtA hai ki), ChaH mahine bAra.nbAr usakI dhun lagA aur usakI tIvra jij~nAsA karake bAra.nbAr andarase tIkhA upadesh kar to usakI svAnubhUti ho. bAkI vANIme.n (nahI.n A sakatA). vah to vachanase, manase sabase agochar hai. vah to AtmAkA svarUp, AtmAse pahachAnA jAy aur AtmAse vedaname.n Ave. j~nAyak j~nAyakase pahachAnA jAy, j~nAyak j~nAyakase vedaname.n Ave. vah to anupam aur koI apUrva hai. vah vANIme.n Ave aisA svarUp nahI.n hai.

gurudev kahate hai.n, AchArya kahate hai.n, svAnubhUtikA svarUp koI alag hI hai. usakI tU mahimA kar, usakA vishvAs kar, dR^iDhatA kar, vichArase nakkI kar ki tattvame.n koI apUrva shAnti (bharI hai). jo svaya.n sukh-sukh kar rahA hai, vah sukhasvarUp svaya.n hI hai. bAharame.n jo Ashcharya mAn rahA hai, vah AshcharyakA svarUp AtmAme.n hai. vah AshcharyakA piNDa aur AnandakArI tattva hai vah svaya.n hI hai. jo bAharame.n Arop kar kar rahA hai, vah svabhAv usakA hai. bAharase kahI.nse nahI.n AtA. bAharame.n dekhe to mAtra AkulatA bharI hai. vah AshcharyakArI aur AnandakArI tattva svaya.n hI hai, aisA tU nakkI kar to vah anubhavame.n j~nAt ho aisA hai. bAharase j~nAt ho aisA nahI.n hai.

mumukShuH- kal hima.ntabhAIne mAtAjIkA 412 na.nbarakA vachanAmR^it liyA thA. maraN avashya AyegA hI. usame.n bhAvavibhor ho gaye. ...

samAdhAnaH- AyegA, maraN to avashya AyegA. janma-maraN to sa.nsArame.n hai hI. AtmA hI shAshvat hai. mujhe manuShya jIvaname.n AtmAkA hI karanA hai. dUsarA kuCh nahI.n hai, sArabhUt jagatame.n to ek AtmAkA mujhe prayojan hai, dUsarA koI prayojan nahI.n hai. kisIke sAth muje prayojan nahI.n hai. ek AtmAkA prayojan hai. jIvaname.n koI prayojan ho to mujhe dev-guru-shAstrakA aur ek AtmAkA prayojan ho, dUsarA koI prayojan nahI.n hai.

janma-maraN karate-karate manuShyabhav prApta ho, usame.n ek AtmAkA svarUp pahachAn lene jaisA hai ki jisase bhavakA abhAv ho. j~nAyak ek j~nAtA tattva kaise pahachAname.n Aye, jo apUrva hai. bas, vahI shAshvat hai.

mumukShuH- pUjya mAtAjI! sa.nskAr boye hai.n, aisA kab kahA jAy? anubhavame.n thoDA samay honeke bAd?

samAdhAnaH- andar apane sa.nskAr svaya.n pahachAn sake. us sa.nskArakA phal Aye tab mAlUm paDe, lekin sa.nskAr dR^iDh to svaya.nko karane hai.n. bAra.nbAr mai.n j~nAyak, j~nAyak binA chain paDe nahI.n. andar svabhAvakI ruchi lage, vibhAvame.n kahI.n ras paDe nahI.n. bAra.nbAr


PDF/HTML Page 588 of 1906
single page version

usakA prayatna karatA rahe to svaya.n jAn sake. sa.nskAr boye hai.n yA nahI.n vah svaya.n pahachAn sakatA hai, dUsarA nahI.n pahachAn sakatA. andarake gahare sa.nskAr bAharase pahachAname.n nahI.n Ate. svaya.n pahachAn sakatA hai ki mujhe gahare sa.nskAr hai ki nahI.n? bAkI svAnubhUti hotI hai tab usakA phal AtA hai.

... kaisA upakAr kiyA hai, upadesh kitane baraso.n tak barasAyA hai. vah svaya.n andar ruchise sune to andar sa.nskAr Dale binA rahate nahI.n. andar yadi svaya.nko ruchi ho to.

mumukShuH- 15vI.n gAthAme.n gurudevashrI pharamAte the ki yah to jainadharmakA prAN hai. to usame.n kyA rahasya hai, yah batAnekI vina.ntI hai.

samAdhAnaH- jainadharmakA prAN hI hai. bhUtArtha svarUp AtmAko jAne, yathArtha svarUp jAne aur yathArtha svarUpako pahachAnakar andar gaharAIme.n jAya. vah jainadharmakA prAN hI hai. jisase muktikA mArga pragaT ho aur jisame.n sAdhakadashA pragaT ho. AtmAkA jo yathArtha svarUp hai use grahaN kare, us par dR^iShTi jAy, aisA apUrva samyagdarshan prApta kare aur usakI sAdhakadashA pragaT ho, vah jainadharmakA prAN hI hai.

prashamamUrti bhagavatI mAtano jay ho! mAtAjInI amR^it vANIno jay ho!
 