૫૪
મુમુક્ષુઃ- .. વહ સ્વરૂપ સુનનેકો હમ બહુત ઉત્સુક હુએ હૈં. તો કૃપા કરકે વિસ્તાર-સે વહ સ્વરૂપ સમઝાઇયે.
સમાધાનઃ- આચાર્યદેવને તો બહુત બતાયા હૈ. આચાર્યદેવકી તો ક્યા બાત કરની. ગુરુદેવને ઉસકા રહસ્ય ખોલા. ગુરુદેવને તો મહાન ઉપકાર કિયા હૈ. ગુરુદેવને જો સ્વાનુભૂતિકી બાત પ્રગટ કરી, પૂરે હિન્દુસ્તાનકે-ભારતકે જીવોંકો જાગૃત કિયા હૈ. ગુરુદેવકા પરમ- પરમ ઉપકાર હૈ. મૈં તો ગુરુદેવકા દાસ હૂઁ. ગુરુદેવને બહુત સમઝાયા હૈ. ગુરુદેવને તો ઇસ ભરતક્ષેત્રમેં આકર મહા-મહા ઉપકાર કિયા હૈ. ગુરુદેવ તો કોઈ... ઉનકી વાણી અપૂર્વ થી. ઉનકી વાણીમેં અકેલા આત્મા હી દિખતા થા. વે આત્માકા સ્વરૂપ હી બતાતે થે. ગુરુદેવકા દ્રવ્ય તીર્થંકરકા દ્રવ્ય થા. ઔર ઇસ ભરતક્ષેત્રમેં આકર મહાન-મહાન ઉપકાર કિયા હૈ.
આચાર્યદેવકી તો ક્યા બાત કરની? એકત્વ-વિભક્ત આત્માકા સ્વરૂપ, આત્માકા એકત્વ ઔર પરસે વિભક્ત, ઐસે આત્માકો જાનના વહી મુક્તિકા માર્ગ હૈ. સ્વરૂપ-સે એકત્વ હૈ ઔર વિભાવ-સે વિભક્ત હૈ, ઐસે આત્માકો પહચાનના. ઐસે આત્માકો પહચાનનેકા જીવને પ્રયત્ન નહીં કિયા હૈ. ઔર આત્મામેં હી સર્વસ્વ હૈ. ઔર જગતમેં કોઈ વસ્તુ આશ્ચર્યભૂત નહીં હૈ. આશ્ચર્યભૂત એક આત્મા હી હૈ. અતઃ એક આત્માકો હી ગ્રહણ કરના. ઔર ઉસે હી ગ્રહણ કરનેકા અભ્યાસ કરના. વહી જીવનમેં કર્તવ્ય હૈ.
આત્મા એકત્વ શુદ્ધાત્માકો ગ્રહણ કરનેકા અભ્યાસ કરના. પ્રત્યેક કાર્યમેં શુદ્ધાત્મા કૈસે ગ્રહણ હો? એક શુદ્ધાત્માકો ગ્રહણ કરનેકા અભ્યાસ કરના. વહ શુદ્ધાત્મા ઐસા હૈ. છઃ દ્રવ્યમેં ભી એક શુદ્ધાત્મા, નવ તત્ત્વમેં એક શુદ્ધાત્મા, દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રમેં એક શુદ્ધાત્મા, હર જગહ એક શુદ્ધાત્માકો હી ગ્રહણ કરના. ઔર વહ પર-સે વિભક્તિ, વિભાવ- સે વિભક્ત હૈ. ભેદભાવોં-સે ભી વહ ભિન્ન હૈ. તો ભી ઉસમેં બીચમેં સાધકદશાકી પર્યાયેં આયે બિના નહીં રહતી. ઉસકા જ્ઞાન કરના.
શુદ્ધાત્માકો ગ્રહણ કરકે યથાર્થ પ્રતીતિ કરની. ઉસમેં લીનતા કરને-સે સ્વાનુભૂતિ પ્રગટ હોતી હૈ. ઔર વહ સ્વાનુભૂતિ આત્માકા નિજ વૈભવ હૈ. ઔર વહ વૈભવ પહલે આંશિકરૂપસે પ્રાપ્ત હોતા હૈ, બાદમેં પૂર્ણ વીતરાગ દશા હો તબ પૂર્ણ વૈભવ પ્રગટ હોતા હૈ.