૨૬૫
જીવનમેં ભેદજ્ઞાન કૈસે હો? કિ યહ શરીર ભિન્ન, આત્મા ભિન્ન, યે વિભાવ અપના સ્વભાવ નહીં હૈ. ઉસસે ભિન્ન આત્માકો પહિચાન લેના. એક જ્ઞાયક આત્માકો પહિચાનના વહી શ્રેયરૂપ હૈ. ઉસીમેં આનન્દ હૈ, ઉસીમેં સુખ હૈ. આત્મા શાશ્વત હૈ. ઉસે ગ્રહણ કરને- સે વહ શાશ્વત સ્વયં હી હૈ. આત્માકા સમ્બન્ધ હી સચ્ચા સમ્બન્ધ હૈ. જગતકે અન્ેદર દૂસરે સમ્બન્ધમેં ફેરફાર હોતે રહતે હૈં.
બડે મુનિશ્વર ઔર રાજેશ્વરોંકે આયુષ્ય પૂર્ણ હોતા હૈ. ચક્રવર્તી રાજા ભી અંતમેં મુનિપદ ધારણ કરકે ઇસ માર્ગકો ગ્રહણ કરતે હૈં. ઉનકી પદવીમેં ઋદ્ધિકા પાર નહીં થા, ફિર ભી છોડકર ચલે જાતે હૈં. સંસારકા સ્વરૂપ ઐસા હૈ. ઇસલિયે એક આત્માકો ગ્રહણ કરના વહી શ્રેયરૂપ હૈ. ઔર ગુરુદેવને કોઈ અપૂર્વ માર્ગ બતાયા હૈ. કોઈ ક્રિયામેં પડે થે, કોઈ કહાઁ પડે થે. ઉસમેં-સે આત્માકા સુખ કૈસે પ્રાપ્ત હો ઔર આત્મા કૈસે પ્રગટ હો, વહ ગુરુદેવને બતાયા હૈ.
શાસ્ત્રમેં આતા હૈ, મૈં એક, શુદ્ધ, સદા અરૂપી, જ્ઞાનદૃગ હૂઁ યથાર્થસે, કુછ અન્ય વો મેરા તનિક પરમાણુ માત્ર નહીં અરે! ૩૮. કોઈ પરમાણુમાત્ર અપના નહીં હૈ. સ્વયં શુદ્ધ સ્વરૂપ અરૂપી આત્મા હૈ. શરીર અપના નહીં હૈ. એક શુદ્ધ સદા જ્ઞાન-દર્શનસે ભરા હુઆ આત્મા હૈ, કોઈ પરમાણુ માત્ર અપના નહીં હૈ. કિસીકે સાથ કોઈ સમ્બન્ધ નહીં હૈ. જિતના રાગ હો, વહ સ્વયંકો યાદ આતા હૈ. રાગ આયે તો ઉસે બદલકર શાન્તિ રખનેકે અલાવા કોઈ ઉપાય નહીં હૈ. ઐસા પ્રસંગ બને ઇસલિયે એકદમ સદમા લગે તો ભી શાન્તિ રખનેકે અલાવા કોઈ ઉપાય નહીં હૈ.
મુમુક્ષુઃ- ઇતની સારી ઋદ્ધિ ઔર ઐસા મિલતા હો તો ભી ઉન્હેં ઐસા કૌન- સા બન્ધન આ ગયા કિ ઉન્હેં રાસ્તેમેં ઐસા હો ગયા. ન ધર્મકા કુછ સુન સકે, ના ઔર કુછ કર સકે.
સમાધાનઃ- ઐસા હૈ કિ આયુષ્ય કૈસે પૂર્ણ હો વહ તો પૂર્વકા હોતા હૈ. વર્તમાન જો રુચિ હો વહ તો ઇસ ભવમેં પ્રગટ કી. ઔર આયુષ્યકા બન્ધ હુઆ વહ તો પૂર્વકા હૈ. ઇસલિયે પૂર્વકા આયુષ્ય બન્ધકા ઉદય ઐસા હી થા કિ ઇસી તરહ-સે આયુષ્ય પૂર્ણ હો. અતઃ ઉસમેં તો કુછ (હો નહીં સકતા). આયુષ્યકા બન્ધ કૈસા પડા હો, ઉસમેં જીવ ફેરફાર નહીં કર સકતા. અપને ભાવકો બદલ સકતા હૈ. ભાવમેં અન્દર રાગ- દ્વેષકી એકત્વબુદ્ધિ તોડ સકતા હૈ. બાકી બાહરકે સંયોગ બદલ નહીં સકતા. બાહરકા, શરીરકા, રોગકા યા આયુષ્ય કૈસે પૂર્ણ હો, કોઈ જીવ ઉસકો નહીં બદલ સકતા. પૂર્વકા જો ઉદય હો વહ ઉદય આતે હી રહતે હૈં. બાહરકા કોઈ કાર્ય બદલ નહીં સકતા, વહ તો ઉદય અનુસાર હોતા હૈ.