૨૬૭
મુમુક્ષુઃ- દિગંબર કેવલજ્ઞાન શક્તિરૂપ-સે સ્વીકારતે હૈં, સત્તા ઔર શક્તિમેં ક્યા અંતર હૈ?
સમાધાનઃ- સત્તા અર્થાત અગ્નિકી ભાઁતિ અન્દર વૈસાકા વૈસા પડા હૈ. અગ્નિ અન્દર હૈ, ઊપર-સે ઢક દી હૈ. વૈસે સત્તા-સે કેવલજ્ઞાન (હૈ), ઉસ (માન્યતામેં) કેવલજ્ઞાન અન્દર પડા હૈ ઔર ઊપર-સે ઢક ગયા હૈ, ઐસા અર્થ હૈ. ઔર શક્તિ-સે કેવલજ્ઞાન અર્થાત ઉસકી પરિણતિ, ઉસકી પરિણતિકી શક્તિ કમ હો ગયી હૈ. ઉસ અર્થમેં હૈ.
સ્વભાવ ઉસકા અખણ્ડ હૈ. પરન્તુ અન્દર ઢકા હુઆ, સૂર્ય પૂરા પ્રકાશમાન હૈ, બાદલોં- સે ઢક ગયા હૈ. ઐસે કેવલજ્ઞાન તો અન્દર વૈસાકા વૈસા ભરા હૈ, પરન્તુ ઊપર-સે ઢકમ ગયા હૈ, ઐસે સત્તા-સે કેવલજ્ઞાન (માનતા હૈ). દિગંબર ઐસા કહતા હૈ, અન્દર પૂરા કેવલજ્ઞાનકા સૂર્ય પરિણતિ રૂપ-સે વૈસાકા વૈસા પડા હૈ, ઐસે નહીં હૈ. પરન્ત ઉસકી શક્તિ-સ્વભાવ- સે હૈ. પરન્તુ ઉસકી શક્તિ પરિણતિરૂપ નહીં હૈ. ઉસકી શક્તિ કમ હૈ. પર્યાયમેં શક્તિ કમ હો ગયી હૈ. જબકિ સત્તા અર્થાત પર્યાયકી પરિણતિ ભી વૈસીકી વૈસી હૈ, ઐસા કહના ચાહતે હૈં.
મુમુક્ષુઃ- વે લોગ પરિણતિરૂપ માનતે હૈં.
સમાધાનઃ- હાઁ, પરિમતિરૂપ-સે સત્તા માનતે હૈં. પરિણતિરૂપ-સે નહીં હૈ, શક્તિરૂપ- સે હૈ. ઐસા અંતર હૈ. સ્વભાવ હૈ, સ્વભાવકા નાશ નહીં હુઆ હૈ, પરન્તુ ઉસે પ્રગટ નહીં હૈ. જૈસે છોટીપીપરમેં ચરપરાઈકી શક્તિ હૈ, પરન્તુ ઉસે ઘીસતે-ઘીસતે ચરપરાઈ પ્રગટ હોતી હૈ. વૈસે ઉસકી કેવલજ્ઞાનકી શક્તિ પરિપૂર્ણ ભરી હૈ, પરન્તુ ઉસે પ્રગટ પર્યાયરૂપ નહીં હૈ.
મુમુક્ષુઃ- સત્તારૂપ નહીં હૈ.
સમાધાનઃ- હાઁ, શક્તિરૂપ-સે હૈ, સત્તારૂપ-સે નહીં હૈ. અન્દર વૈસાકા વૈસા ભરા હૈ અર્થાત વેદન માનો પ્રગટ પડા હો, ઐસા સત્તામેં અર્થ હોતા હૈ. પ્રગટ પડા હો વૈસે. પ્રગટ નહીં પડા હૈ, શક્તિમેં હૈ. સત્તાકા અર્થ ઐસા હૈ કિ માનોં પ્રગટ કૈસે પડા હો. વૈસે પ્રગટ નહીં હૈ.
... હોનેકી શક્તિ હૈ, પરન્તુ વહ કહીં વૃક્ષરૂપ નહીં હૈ. વૈસા હૈ. કેવલજ્ઞાનકી શક્તિ હૈ, પરન્તુ ઉસે પરિણતિરૂપ-સે પ્રગટ કરે તો વહ પ્રગટ હોતા હૈ. બીજમેં જૈસે વૃક્ષ હોનેકી શક્તિ હૈ. ... ઊપર ઢકા હુઆ હો, પૂરા હૈ.
મુમુક્ષુઃ-
સમાધાનઃ- સ્વભાવકો પહિચાને તો હો. શ્વેતાંબર-દિગંબર... અપના સ્વભાવ પહિચાનના ચાહિયે.
મુમુક્ષુઃ- સ્વભાવ તો દિગંબર શાસ્ત્રમેં હી યથાર્થ બતાયા હૈ.