૨૮૯
નિમિત્તરુપ ગ્રહણ કિયા નહીં. ઇસલિયે તુઝે મિલે નહીં હૈ ઐસા કહતે હૈં, બહુત બાર મિલે તો ભી.
લેકિન યહ સમ્યગ્દર્શન દુર્લભ હૈ. ઉપાદાન તૈયાર કિયા હો તો નિમિત્ત-ઉપાદાન કા સમ્બન્ધ હુએ બિના રહતા નહીં. ઇસલિયે સમ્યગ્દર્શન દુર્લભ હૈ. ઐસી ભેદજ્ઞાન કી પરિણતિ પ્રગટ કરની દુર્લભ હૈ. દ્રવ્યદૃષ્ટિ આત્માકી, ભેદજ્ઞાન, ઉસકી સાધક દશા, આત્માકો લક્ષ્યમેં લેના, સ્વાનુભૂતિકી પ્રાપ્તિ કરની વહ સબ દુર્લભ હૈ. લેકિન વહ ન હો તબતક ઉસકી ભાવના, જિજ્ઞાસા કરના. જિજ્ઞાસા બઢાતે રહના. ઉસકે લિયે આકુલતા કરકે, ખેદ કરકે ઉલઝના નહીં, પરન્તુ ઉત્સાહ રખના. ન હો સકે તો ભી ઉત્સાહ રખના.
મુમુક્ષુઃ- હો સકે તો...
સમાધાનઃ- બન સકે તો ધ્યાનમય... યદિ કર સકે તો તૂ... આચાર્યદેવ ઔર ગુરુદેવ કહતે થે, ગુરુદેવ ઔર સબ ઉપદેશ તો ઐસા હી દેતે થે કિ હો સકે તો સમ્યગ્દર્શનસે લેકર પૂર્ણતા પ્રાપ્ત કરના. કેવલજ્ઞાન તક પ્રાપ્ત કરના, તુઝસે બન પાયે તો. ઔર ન હો સકે તો શ્રદ્ધા કરના. ન હો સકે તો. વહ મુનિ બનતે હૈં તો મુનિકા ઉપદેશ દેતે હૈં. મુનિ ન હો સકે તો સમ્યગ્દર્શન પ્રાપ્ત કરના, ઐસા કહતે હૈં. સમ્યગ્દર્શન દુર્લભ હો ઔર ન બન પાયે તો ઉસકી શ્રદ્ધા કરના. ઉસકી મહિમા કરના. અપૂર્વતા લાના.
મુમુક્ષુઃ- ... વહ કૈસે જાને? બાહરકા ઔર અંદરકા કિસ તરહ જાને?
સમાધાનઃ- બાહરકા જાનના નહીં. અંદર સ્વભાવ જાનના... જાનના.. જો સ્વભાવ હૈ વહ. યહ બાહર જાના યે જ્ઞેય, યહ જાના, વહ જાના ઐસા નહીં. જાનનેકા જો સ્વભાવ હૈ વહ જાનન તત્ત્વ હૈ ઉસકો જાનના. બાહરકા જાનના ઐસા નહીં. જાનના-જાનના. યહ જડ પદાર્થ કુછ જાનતા નહીં, અંદર જાનનેવાલા કોઈ ભિન્ન હૈ. વહ જાનનેવાલા જો જાનતા રહતા હૈ, મૂલ તત્ત્વ જો જાનતા હૈ વહ જાનનેવાલા તત્ત્વ, જાનનેવાલા જો પદાર્થ હૈ વહ.
અબ તકકા, ભૂતકાલકા અથવા અપને જીવનકે જો ભી પ્રસંગ બને વહ સબ તો ચલે ગયે, ફિર ભી જાનનેવાલા તો જ્યોંકા ત્યોં ખડા હૈ. વહ જાનનેવાલા તત્ત્વ જો હૈ, વહ જાનનેવાલા તત્ત્વ હૈ. જાનના.. જાનના.. જાનનેવાલેમેં જાનના હૈ. વહ સબકુછ જાનતા હૈ. જાનનેવાલેકી મર્યાદા નહીં હો ઐસા સબકુછ જાને ઐસા જાનનેકા સ્વભાવ વહ જાને.
મુમુક્ષુઃ- અર્થાત અપના જ્ઞાનસ્વભાવ અંદર?
સમાધાનઃ- હાઁ. જ્ઞાનસ્વભાવ.
મુમુક્ષુઃ- જાનનેસે ઉસકા જ્ઞાનસ્વભાવ જાનનેમેં આ જાતા હૈ?
સમાધાનઃ- હાઁ. અપના જ્ઞાનસ્વભાવ હૈ. ખુદકા સ્વભાવ હૈ જાનના.
મુમુક્ષુઃ- યહ તો કઠિન હૈ, ઐસા લગતા હૈ. જ્ઞાનસ્વભાવ અર્થાત કિસ તરહ જ્ઞાનસ્વભાવ કહતે હૈં? જાનના મતલબ જાનનેવાલી સબ ચીજેં તો જ્ઞાત હો જાતી હૈ. જાનના તો બાહરકા સબ