304
samādhānaḥ- saccā prayatna nahīṁ hotā hai. prayatna, manda-manda prayatna ho usameṁ pahacān nahīṁ hotī. usakī ruci honī muśkil hai. usakī ruci kare, mahimā kare ki ātmā koī apūrva cīj hai. jagatakī koī vastu anupam nahīṁ hai. sabase anupam ho to ātmā hī hai. aisī ātmākī anupam mahimā laganī cāhiye ki merā ātmā bhinna hai aur yah sab bhinna hai. usakī mahimā lage. phir usakā prayatna kare.
rucike sāth prayatna hotā hai. rucike binā prayatna hotā hī nahīṁ. samyagdarśan ho, andar ātmākī pahacān ho, usīko saccā munipanā ātā hai. bāhar-se choḍ de vah saccā munipanā nahīṁ ātā. saccī sāmāyik, saccā tap aṁtarameṁ pragaṭe to hī usake sāth sab śubhabhāv hote haiaiṁ. to hī puṇya bandha hotā hai. bākī aṁtarameṁ saccā tap ādi sab aṁtarameṁ hotā hai.
mumukṣuḥ- ... samajhameṁ nahīṁ ātā.
samādhānaḥ- viśeṣ samajhanekā prayatna karanā cāhiye. koī samajhatā ho usakā kisīkā paricay karake viśeṣ samajhanekā prayatna karanā cāhiye. śāstrameṁ jo ātā hai usakā rahasya kyā hai, vah sab andarameṁ svayaṁ ātmāke sāth samajhakar vicār karanā cāhiye. ātmākā kyā svabhāv hai, śāstrameṁ kyā ātā hai, gurune kyā kahā hai, vah mārga samajhanekā prayatna karanā cāhiye.
pahale sacca samajh kare to phir āge baḍhe. jo mārga nahīṁ samajhatā hai, vah āge nahīṁ baḍh sakatā hai. samajhe binā kahān̐ ḍag bharegā? dhyey ho ki bhāvanagar jānā hai to usakā rāstā mālūm ho kadam vahān̐ caleṁge. saccī samajh pahale karanī cāhiye.
mumukṣuḥ- samajh guruke alāvā nahīṁ āyegī na? guru rāstā batāye tab...
samādhānaḥ- guuru rāste batāye, parantu..
mumukṣuḥ- gurukā samāgam kare to hī isameṁ āge baḍh sake?
samādhānaḥ- gurukā samāgam, guru to mahā prabal nimitta hai. unakā samāgam ho to viśeṣ samajhanekā kāraṇ banatā hai. apaneāp samajhanā bahut duṣkar hai. anādi kālameṁ ek bār koī guruke aise vacan mile to jīv taiyār hotā hai. aisā upadeś mile