328 kaise prāpta ho? merā puruṣārtha kaise ho? mujhe mārga kaise grahaṇ ho? unakā sānnidhya to, niścay aur vyavahār donoṁ sānnidhyakī use bhāvanā hotī hī hai.
mumukṣuḥ- vyavahār bhī bīcameṁ āvaśyak hai sahī.
samādhānaḥ- hān̐, vyavahār bīcameṁ ātā hai. use bhāvanā hotī hai. phir bāhar- se yog kitanā bane, vah alag bāt hai. parantu use bhāvanā hotī hai. sānnidhyakī, samīpatākī sab bhāvanā hotī hai.
mumukṣuḥ- rāgakī bhūmikāmeṁ aise hī bhāv āye.
samādhānaḥ- aise bhāv āye. muumukṣukī bhūmikāmeṁ aise bhāv āye. samyagdarśan honeke bād muktikā mārga prāraṁbh ho to bhī, cāritra daśā ho to bhī dev-guru-śāstrake śubh vikalpa to sāthameṁ hote hī haiṁ. jabatak vītarāg daśā nahīṁ huyī hai tabataka. mumukṣuko to aisā hotā hai ki dev-guru-śāstrakī samīpatā ho, unakā śravaṇ, manan ādikī bhāvanā hotī hai. parantu samyagdr̥ṣṭiko, cāritravān muniko sabako dev-guru-śāstra taraphakī śubhabhāvanā āye binā nahīṁ rahatī. bīcameṁ sāthameṁ hotā hai. aṇuvrat, mahāvratake śubh pariṇām āte haiṁ. sāthameṁ dev-guru-śāstrake śubh pariṇām āte haiṁ.
mumukṣuḥ- bhāvanakā artha āpane yah kiyā ki aise vikalpa āte haiṁ.
samādhānaḥ- hān̐, aise vikalpa āte haiṁ. svayaṁ āge jāy, vahān̐ dev-guru-śāstra mujhe sānnidhyatāmeṁ ho, mujhe unakī samīpatā ho, aisī bhāvanā use āye binā nahīṁ rahatī. bāharakā yog kitanā bane vah alag bāt hai, lekin usakī bhāvanā aisī hotī hai.
samādhānaḥ- ...dev-guru-śāstrakī mahimā, andar śuddhātmā, merā caitanya svarūp kaisā hai, usakī pahacān karanī. gurudev bāraṁbār vahī kahate the. gurudevake pravacanameṁ to gurudevane bahut mārga batāyā hai, vāṇī barasāyī hai. vah karanā hai. svānubhūtikā mārga gurudevane batāyā. aṁtarameṁ svānubhūti hotī hai, bāharameṁ kahīṁ nahīṁ hai. bāhar-se kuch nahīṁ milatā, aṁtarameṁ hai, sab ātmāmeṁ bharā hai usameṁ-se pragaṭ hotā hai.
ananta kāl-se janma-maraṇ karate-karate manuṣyabhav milā. is manuṣya bhavameṁ aise gurudev mile, unhoṁne mārga batāyā to vah ek hī karane jaisā hai. ātma svarūpakī pahacān kaise ho? vaha.
samādhānaḥ- ...lekin vah vyavahār hai. vāstavik rūpase samyagdarśan, jñān, cāritrāṇi mokṣamārgaḥ. samyagdarśan-se śurūāt hotī hai.
mumukṣuḥ- vahān̐ takakā jo jñān hai, vah vikalpavālā kahā jāy, vyavahāravālā kahā jāya. prayojanabhūt vastu tabatak prāpta nahīṁ hotī, śraddhā honeke bād hī prāpta hotī hai.
samādhānaḥ- mūl apanī pariṇati, bhedajñānakī dhārā, nirvikalpa svānubhūti samyagdarśan