samādhānaḥ- sharīr tattva bhinna, yah jaḍ tattva bhinna, aisā use sahaj rahatā hai, nirantara. usakī koī kriyāko main kar nahīn sakatā. aisā sahaj rahatā hai.
mumukṣhuḥ- samay-samayamen apanemen vibhaāv pariṇām hote hain aur vah sab vibhāvake pariṇām paramen akiñchitkar hai, aisā spaṣhṭa usake gnānamen ātā hai?
samādhānaḥ- vibhāvake pariṇām aur sharīr jaḍ kriyā, vah donon tattva tyant bhinna haĩn. aur vibhāv pariṇām usake gnānamen vartatā hai ki ye merā svabhāv nahīn hai. vah svabhāv mujh-se atyant bhinna hai. parantu jo vibhāvakā pariṇaman hotā hai, vah mere puruṣhārthakī mandatā-se hotā hai. aisā use gnān vartatā hai. parantu use sahaj gnāyakarūp pariṇaman vartatā hai ki ye vibhāv merā svabhāv nahīn hai. apanā bhinna astitva grahaṇ karatā hai, use nirantar vartatā hai. vibhāv hai vah merā svabhāv nahīn hai. isaliye usase use bhinna bhedagnān vartatā hai. parantu vah jānatā hai ki ye jo vibhāvakā pariṇaman hotā hai, vah mere puruṣhārthakī mandatā-se hotā hai.
mumukṣhuḥ- merā prashna aisā hai ki samay-samayamen rāg to, aisā karun̐, phalānā karun̐ aisā hotā hai aur usī kṣhaṇ samyagdr̥uṣhṭikā gnān aisā jāne ki is rāgakī arthakriyā bāharamen kuchh nahīn hai.
samādhānaḥ- hān̐, aisā hotā hai. phir bhī bāharakā jo bane vah kahīn hāthakī bāt nahīn hai, vah use vartatā hī rahatā hai.
mumukṣhuḥ- nirantar niḥshaṅkapane aisā vartatā hai?
samādhānaḥ- niḥshaṅkapane vartatā rahatā hai. ye rāg jo hotā hai, us anusār bāhar bane hī, aisā nahīn hotā. pratyek dravya svatantra hai. bāharakā sab svatantra, rāgakī kriyā svatantra, sab svatantra hai. niḥshaṅkapane sahajapane vartatā hī rahatā hai.
mumukṣhuḥ- ye jo gnānīkā antar pariṇaman khyālamen ātā nahīn, isaliye anek bār aisī shaṅkā ho jāy ki sarva prakārakā rāg to hotā hai ki aisā karun̐, vaisā karun̐, vah sab hotā rahatā hai, phir bhī aisā bhī rahatā hogā?
samādhānaḥ- hān̐, vah kahe, aisā bole ki aisā karo, isakā aisā karo, usakā