192
mumukShuH- .. muktikA pAtra..
samAdhAnaH- bhaviShyame.n muktikA pAtra hotA hai. bhaviShya kitanA lenA vah apanI yogyatA par (AdhArit hai). ... puruShArtha pragaT ho. karanevAleko to aisA hI hotA hai ki mai.n puruShArtha karu.N. AdhAr nahI.n hai, svaya.nko bhAvanA hotI hai.
mumukShuH- ... j~nAyakako jaisA hai vaisA samajhakar Atma sanmukh jitanA abhyAs baDhe, utanA samIp Aye aisA kuCh?
samAdhAnaH- j~nAyakakA abhyAs kare to samIpatA hotI hai. visheSh-visheSh j~nAyakakA abhyAs kare to samIpatA hotI hai. parantu usame.n mandatA rahe to der lagatI hai, tIvratA ho to jaldI ho. lekin samIp hotA hai. j~nAyakakA abhyAs karanese samIp hotA hai. ... mai.n yah nahI.n hU.N, dravyadR^iShTi... chaitanya par dR^iShTi karanekA prayatna kare. mai.n j~nAyak hU.N, aisA prayatna bAra.nbAr kare to samIp hotA hai. parantu usame.n mandatA-mandatA rahA kare to dar lage, usame.n tIvratA ho to jaldI ho.
mumukShuH- j~nAyakakI ruchi baDhe vaise j~nAname.n sUkShmatA AtI jAtI hai?
samAdhAnaH- j~nAyakakI ruchi baDh to j~nAnakI sUkShmatA hotI hai. j~nAyakako grahaN karanekI sUkShmatA hotI hai, parantu usame.n dUsarA j~nAn jyAdA hotA hai, aisA usakA artha nahI.n hai.
mumukShuH- ... vah prakAr use barAbar sahaj hI yathArtha Aye. ruchi baDhane par ...kA prakAr bhI sahaj hI yathArtha Aye.
samAdhAnaH- kisakA prakAr? .. yathArtha Aye. j~nAyakakI ruchi yathArtha ho to usakA vivek bhI yathArtha hI hotA hai. sva-parakA vivek kare. yathArtha j~nAn, yathArtha mArga grahaN ho, sab yathArtha ho. jisakI ruchi yathArtha, usakA sab yathArtha hotA hai. svabhAvase pUrNa hai, yathArtha j~nAn.. yathArtha ruchi ho usame.n j~nAn bhI yathArtha hotA hai.
mumukShuH- nimittakA bhI vivek rahe?
samAdhAnaH- hA.N, usakA bhI vivek AtA hai. nimitta-orakA vivek, svabhAvakA grahaN Adi sab AtA hai. nishchay-vyavahArakI sa.ndhi jaisI hai vaisI Aye.