243
mumukShuH- ... satpuruShakI sab Aj~nA mAnanA chAhiye. to Aj~nA kitanI-kitanI prakArakI hotI hai? kyo.nki ve kahate hai.n ki koI prakArakI bhI apAtratA rah jAtI hai to mumukShu kalyANake yogya nahI.n hotA hai.
samAdhAnaH- kitane prakArakI Aj~nA kyA? satpuruShakI Aj~nA to apanI pAtratA dekhakar Aj~nA karate hai.n. Aj~nA kitane prakArakI hotI hai? .. j~nAnIkA Ashay grahaN karanA chAhiye. j~nAnI kahate hai.n, kyA kahate hai.n? Ashay grahaN karake apanI pariNati pragaT karanA chAhiye. anek jAtame.n kahA.N-kahA.N jIv ruk jAtA hai. svachChanda, matAgrah, apanI mAnI huyI kalpanAo.nme.n (aTak jAtA hai). satpuruShakA Ashaya3 kyA hai, vah Ashay grahaN karake vastukA svarUp samajhanA chAhiye. yathArtha samajhakarake kyA karanA chAhiye usakA Ashay grahaN karanA chAhiye. ve kyA kahate hai.n?
svaya.n nirNay kare use satpuruShake Ashayake sAth milAn karanA. j~nAnIkA kyA Ashay hai? mai.n kyA mAnatA hU.N? Ashay yathArthapane jo nirNay karatA hai, usake sAth milAn karatA hai. kyA kahate hai.n, yah samajhanA chAhiye. us prakAr apanI pariNati pragaT karanI chAhiye. ve kahate hai.n, us prakAr-se. ... grahaN karake apanI pariNati pragaT karanA chAhiye. puruShArtha karanA chAhiye. puruShArthakI mandatA hove to j~nAnI jo kahate hai.n us par pratIt karanI chAhiye. aur bhAvanA rakhanI chAhiye ki mai.n kaise Age jAU.N? aisA puruShArtha karanA chAhiye.
apane matamA.n kahI.n na kahI.n aTak jAtA hai. j~nAnIkA Ashay kyA hai? dev-shAstra- guru kyA kahate hai.n? use grahaN karake us anusAr apanI pariNatiko, apane puruShArthako us anusAr chAlU kare to yathArtha mArga use pragaT hotA hai. usakA Ashay grahaN karanA chAhiye. chAro.n taraph-se j~nAnI kyA kahate hai.n? unakA Ashay kyA hai? use grahaN karake apanI pariNati kar lenI chAhiye.
... vah j~nAnIkA Ashay grahaN kar letA hai. dev-guru-shAstra kyA kahate hai.n, vah grahaN kar sakatA hai. usakI pAtratA aisI hotI hai. yadi pAtratA nahI.n hove to apanI mati kalpanA-se ruk jAtA hai.