੩੨੨
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਦੋ ਬਾਤਮੇਂ ਹਮੇਂ ਗਡਬਡ ਬਹੁਤ ਹੋਤੀ ਹੈ. ਏਕ ਕਹ ਤੋ ਹਮੇਂ ਠੀਕ ਰਹਤਾ ਹੈ. ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਕਰਨੀ ਹੈ ਤੋ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਪਰ ਜੋਰ ਦੇਂ.
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਸਚ੍ਚੀ ਸਮਝ ਬਿਨਾ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਯਥਾਰ੍ਥ ਹੋਤੀ ਨਹੀਂ ਔਰ ਯਥਾਰ੍ਥ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਬਿਨਾ ਜ੍ਞਾਨ ਯਥਾਰ੍ਥ ਹੋਤਾ ਨਹੀਂ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਦੋਨੋਂ ਸਂਲਗ੍ਨ ਹੈ ਐਸੇ ਲੇਨਾ?
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਦੋਨੋਂ ਸਾਥਮੇਂ ਸਂਲਗ੍ਨ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਤੋ ਹਮੇਂ ਜ੍ਞਾਨ ਭੀ ਕਰਨਾ ਔਰ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਭੀ ਕਰਨੀ.
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਜ੍ਞਾਨ ਔਰ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਦੋਨੋਂ ਸਾਥ ਹੀ ਹੈ. ਯਥਾਰ੍ਥ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਹੋ ਉਸੇ ਯਥਾਰ੍ਥ ਜ੍ਞਾਨ ਹੁਏ ਬਿਨਾ ਰਹਤਾ ਨਹੀਂ ਔਰ ਜਿਸੇ ਯਥਾਰ੍ਥ ਜ੍ਞਾਨ ਹੋ ਉਸੇ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਯਥਾਰ੍ਥ ਹੋਤੀ ਹੀ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਪਾਤ੍ਰ ਸ਼ਿਸ਼੍ਯ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਨੇ ਹੇਤੁ ਕੈਸਾ ਚਿਂਤਵਨ, ਮਨਨ ਕਰੇ ਕਿ ਜਿਸਸੇ ਉਸੇ ਪ੍ਰਯੋਜਨਕੀ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਸਿਦ੍ਧਿ ਹੋ? ਚਿਂਤਵਨ, ਮਨਨ ਕੈਸਾ ਹੋਨਾ ਚਾਹਿਯੇ?
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਨਿਰਂਤਰ ਜ੍ਞਾਯਕਕਾ ਚਿਂਤਵਨ ਹੋਨਾ ਚਾਹਿਯੇ ਕਿ ਮੁਝੇ ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੀ ਚਾਹਿਯੇ, ਦੂਸਰਾ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਚਾਹਿਯੇ. ਸਬ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭ ਭਾਵ ਜੋ ਵਿਭਾਵਭਾਵ ਹੈ, ਵਿਭਾਵਭਾਵਮੇਂ ਜਿਸੇ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿ ਨਹੀਂ ਲਗਤੀ, ਮੇਰਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਜ੍ਞਾਯਕ ਸ੍ਵਰੂਪ ਆਤ੍ਮਾ ਹੀ ਸੁਖਰੂਪ ਔਰ ਆਨਨ੍ਦਰੂਪ ਹੈ. ਉਸਕਾ ਚਿਂਤਵਨ, ਉਸਕਾ ਮਨਨ, ਉਸਕੇ ਲਿਯੇ ਉਸੇ ਬਾਰਂਬਾਰ ਉਸੀਕਾ ਅਭ੍ਯਾਸ, ਉਸ ਜਾਤਕੇ ਸ਼੍ਰੁਤਕਾ ਚਿਂਤਵਨ, ਦ੍ਰਵ੍ਯ-ਗੁਣ-ਪਰ੍ਯਾਯ, ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਕ੍ਯਾ? ਗੁਣ ਕ੍ਯਾ? ਔਰ ਪਰ੍ਯਾਯ ਕ੍ਯਾ? ਉਸ ਜਾਤਕਾ ਚਿਂਤਵਨ, ਮਨਨ (ਚਲਨਾ ਚਾਹਿਯੇ). ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰ-ਸੇ ਜੋ ਪ੍ਰਯੋਜਨਭੂਤ ਤਤ੍ਤ੍ਵ ਹੈ, ਉਸਕੇ ਵਿਚਾਰ, ਨਿਮਿਤ੍ਤ-ਉਪਾਦਾਨ ਆਦਿ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰ-ਸੇ ਉਸ ਤਰਫਕਾ ਚਿਂਤਵਨ ਮਨਨ ਹੋਤਾ ਹੈ.
ਮੈਂ ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੂਁ, ਪਰਪਦਾਰ੍ਥਕਾ ਕਰ੍ਤਾ ਨਹੀਂ ਹੂਁ, ਪ੍ਰਤ੍ਯੇਕ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਸ੍ਵਤਂਤ੍ਰ ਹੈਂ, ਅਨੇਕ ਜਾਤਕਾ ਚਿਂਤਵਨ (ਚਲੇ). ਲੇਕਿਨ (ਵਹ ਸਬ) ਏਕ ਜ੍ਞਾਯਕਕੀ ਸਿਦ੍ਧਿਕੇ ਲਿਯੇ (ਹੋਤਾ ਹੈ). ਮੇਰਾ ਜ੍ਞਾਯਕ ਚੈਤਨ੍ਯਤਤ੍ਤ੍ਵ, ਜ੍ਞਾਯਕ ਜ੍ਞਾਯਕਰੂਪ ਕੈਸੇ ਪਰਿਣਮੇ, ਐਸੀ ਭਾਵਨਾ ਉਸੇ ਨਿਰਂਤਰ ਹੋਤੀ ਹੈ. ਚਿਂਤਵਨ, ਮਨਨ ਬਾਰਂਬਾਰ ਉਸੀਕਾ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਕ੍ਸ਼ਣ-ਕ੍ਸ਼ਣਮੇਂ ਉਸਕਾ ਚਿਂਤਵਨ, ਮਨਨ ਕੈਸੇ ਰਹੇ, ਐਸਾ ਉਸਕਾ ਪ੍ਰਯਤ੍ਨ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਉਸਮੇਂ ਵਹ ਥਕਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਬਾਰਂਬਾਰ ਉਸੀਕਾ ਚਿਂਤਵਨ, ਮਨਨ ਹੋਤਾ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਮੈਂ ਏਕ ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੂਁ, ਐਸਾ ਹਮੇਂ ਬਾਰਂਬਾਰ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ?
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਵਿਚਾਰਨਾ ਨਹੀਂ, ਜ੍ਞਾਯਕਕਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਪਹਚਾਨਕਰ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ. ਐਸੇ ਰਟਨਮਾਤ੍ਰ- ਸੇ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ. ਪਰਨ੍ਤੁ ਅਂਤਰਮੇਂ ਸ੍ਵਭਾਵਕੋ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਨੇ-ਸੇ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਪ੍ਰਜ੍ਞਾ-ਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਕਿਯਾ, ਪ੍ਰਜ੍ਞਾ-ਸੇ ਗ੍ਰਹਣ ਕਿਯਾ. ਅਂਤਰਮੇਂ-ਸੇ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਨੇ-ਸੇ ਉਸਕੀ ਸੂਕ੍ਸ਼੍ਮ ਸਨ੍ਧਿਮੇਂ-ਸੇ ਚੈਤਨ੍ਯਕੋ ਭਿਨ੍ਨ ਕਰਨੇਕਾ ਬਾਰਂਬਾਰ ਪ੍ਰਯਤ੍ਨ ਕਰੇ ਤੋ ਵਹ ਭਿਨ੍ਨ ਪਡ ਜਾਤਾ ਹੈ. ਉਸਕੀ ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਛੈਨੀ-ਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਪਡਤਾ ਹੈ. ਬਾਰਂਬਾਰ ਉਸੀਕਾ ਪ੍ਰਯਤ੍ਨ ਕਰੇ. ਉਸਕੀ ਪੂਰੀ ਦਿਸ਼ਾ ਬਦਲ ਜਾਯ, ਜ੍ਞਾਯਕ ਤਰਫ (ਹੋ ਜਾਤੀ ਹੈ). ਜੋ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਬਾਹਰ ਜਾਤੀ ਥੀ, ਉਸ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਕੋ ਬਾਰਂਬਰ ਜ੍ਞਾਯਕ ਤਰਫ, ਜ੍ਞਾਯਕ ਓਰ ਹੀ ਉਸਕੀ