੨੫੮
ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਨੇਮੇਂ ਸ੍ਵਯਂ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਕਰੇ ਤੋ ਉਸਕੀ ਦਿਸ਼ਾ ਬਦਲਤੀ ਹੈ. ਬਾਹਰਕਾ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਨੇਮੇਂ ਉਸੇ ਸਹਜ-ਸਹਜ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਤਾ ਹੈ. ਉਸਮੇਂ ਉਸੇ ਉਪਾਧਿ ਨਹੀਂ ਲਗਤੀ, ਬੋਝ ਨਹੀਂ ਲਗਤਾ. ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਲਗਤਾ. ਪਰਨ੍ਤੁ ਅਂਤਰਮੇਂ ਜਾਯ ਤੋ ਉਸੇ ਉਪਾਧਿ-ਬੋਝ ਲਗਤਾ ਹੈ. ਗੁਰੁਦੇਵਨੇ ਵਾਣੀ ਬਰਸਾਕਰ ਸਰਲ ਕਰ ਦਿਯਾ ਹੈ. ਪਰਨ੍ਤੁ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਸ੍ਵਯਂਕੋ ਕਰਨਾ ਪਡਤਾ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਅਂਤਰ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ... ਬਾਹਰ-ਸੇ ਭਿਨ੍ਨ-ਭਿਨ੍ਨ ਵ੍ਯਕ੍ਤਿਕੋ ਪਹਚਾਨ ਸਕਤੇ ਹੈਂ, ਐਸੇ ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਭੀ ਪਹਚਾਨ ਸਕਤਾ ਹੈ?
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਪਹਚਾਨ ਸਕਤਾ ਹੈ. ਸ੍ਵਯਂ ਹੀ ਹੈ. ਸ੍ਵਯਂ ਹੀ ਹੈ. ਜ੍ਞਾਨ ਜ੍ਞਾਨਕੋ ਪਹਿਚਾਨ ਸਕਤਾ ਹੈ. ਐਸਾ ਸੂਕ੍ਸ਼੍ਮ ਭੇਦ ਕਰਤਾ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਬਾਹਰਮੇਂ ਤੋ ਵਹ ਖ੍ਯਾਲਮੇਂ ਆਤਾ ਹੈ, ਆਪ ਕਹਤੇ ਹੋ ਵੈਸਾ. ਸਾਧਾਰਣ ਤੋ...
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਕ੍ਯਾ ਭੇਦ ਹੈ ਵਹ ਬੋਲ ਨਹੀਂ ਪਾਤਾ. ਉਸਕੀ ਆਁਖੇਂ ਅਲਗ ਹੈ, ਚਹੇਰਾ ਅਲਗ ਹੈ, ਯਹ ਅਲਗ ਹੈ, ਦਿਖਨੇਮੇਂ ਸਬ ਏਕ ਸਮਾਨ ਲਗਤਾ ਹੈ. ਤੋ ਭੀ ਕ੍ਸ਼ਯੋਪਸ਼ਮਜ੍ਞਾਨ ਭੇਦ ਤੋ ਕਰਤਾ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਯਹ ਮਨੁਸ਼੍ਯ ਯਹ ਹੈ ਔਰ ਯਹ ਮਨੁਸ਼੍ਯ ਯਹ ਹੈ. ਜ੍ਯਾਦਾ ਲੋਗੋਂਮੇਂ ਕ੍ਸ਼ਯੋਪਸ਼ਮ ਜ੍ਞਾਨ ਭੇਦ ਕਰ ਦੇਤਾ ਹੈ. ਇਤਨਾ ਸੂਕ੍ਸ਼੍ਮ ਹੋਕਰ ਭੀ ਭੇਦ ਕਰਤਾ ਹੈ. ਉਸੀ ਤਰਹ ਅਪਨੀ ਓਰ ਮੁਡੇ ਤੋ ਸ੍ਵਯਂਕੋ ਪਹਚਾਨ ਸਕੇ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਮੁਡਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਐਸਾ ਅਪਨੇਕੋ ਸ੍ਪਸ਼੍ਟ ਪਹਚਾਨ ਸਕਤਾ ਹੈ?
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਹਾਁ, ਸ੍ਪਸ਼੍ਟ ਪਹਚਾਨ ਸਕਤਾ ਹੈ. ਉਸਮੇਂ ਉਸੇ ਬਾਹਰਮੇਂ ਸ਼ਂਕਾ ਭੀ ਨਹੀਂ ਪਡਤੀ. ਕੋਈ ਉਸੇ ਤਰ੍ਕ ਕਰੇ ਕਿ ਯੇ ਮਨੁਸ਼੍ਯ ਵਹ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਤੋ ਭੀ ਕਹਤਾ ਹੈ, ਨਾ, ਵਹੀ ਹੈ. ਬਿਨਾ ਵਿਚਾਰ ਕਿਯੇ, ਤਰ੍ਕ ਬਿਨਾ ਨਕ੍ਕੀ ਕਰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯਹ ਵਹੀ ਮਨੁਸ਼੍ਯ ਹੈ. ਦੂਸਰੇ ਲੋਗ ਕਹੇ ਤੋ ਭੀ ਜੂਠਾ ਹੀ ਹੈ.
ਵੈਸੇ ਸ੍ਵਯਂਕੋ ਨਕ੍ਕੀ ਕਰ ਸਕਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯਹ ਮੈਂ ਹੀ ਹੂਁ, ਯਹੀ ਮੇਰਾ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵ ਹੈ. ਐਸੇ ਤਰ੍ਕ ਬਿਨਾ ਨਿਃਸ਼ਂਕਪਨੇ ਸ੍ਵਯਂਕੋ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰ ਸਕਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯਹੀ ਮੈਂ ਹੂਁ. ਅਨ੍ਯ ਕੁਛ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਹੂਁ. ਯੇ ਰਾਗਾਦਿ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਹੂਁ, ਯਹੀ ਮੈਂ ਹੂਁ. ਨਿਃਸ਼ਂਕਪਨੇ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰ ਸਕਤਾ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਅਦਭੁਤ ਬਾਤ ਕਰਤੇ ਹੋ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਕਿਤਨੀ ਬਾਰ ਐਸਾ ਪ੍ਰਯਤ੍ਨ ਕਰਨੇ-ਸੇ ਹੋ ਔਰ ਕ੍ਯਾ ਹੋਤਾ ਹੈ... ਪੀਛਲੀ ਬਾਰ ਕਹਾ ਥਾ ਕਿ ਭਾਵਭਾਸਨ ਹੋਨੇਕੇ ਬਾਦ ਵਿਕਲ੍ਪਾਤ੍ਮਕ ਭੇਦਜ੍ਞਾਨ-ਸੇ ਉਸੇ ਟਿਕਾਯੇ ਰਖਨਾ ਚਾਹਿਯੇ. ਤੋ ਉਸੇ ਟਿਕਾਯੇ ਰਖਨੇਮੇਂ ਐਸਾ ਵਿਚਾਰ ਆਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪਰਿਣਤਿਮੇਂ ਰਸਕਾ ਵੇਦਨ ਤੋ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ, ਤਤ੍ਤ੍ਵਕਾ ਰਸ ਵੇਦਨਮੇਂ ਆਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਵਕ੍ਤ ਮੈਂ ਭਿਨ੍ਨ ਹੂਁ, ਭਿਨ੍ਨ ਹੂਁ, ਐਸਾ ਅਭ੍ਯਾਸ ਕਰਤੇ ਰਹਨਾ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਟਿਕਨਾ ਹੈ? ਵਿਕਲ੍ਪਾਤ੍ਮਕ ਭੇਦਜ੍ਞਾਨ (ਉਸੇ ਕਹਤੇ ਹੈਂ)?
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਵਿਕਲ੍ਪਮੇਂ ਉਸੇ ਐਸਾ ਗਾਢ ਅਭ੍ਯਾਸ ਹੋ ਗਯਾ ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਉਸੇ ਬੀਚਮੇਂ ਵਿਕਲ੍ਪ ਆਤੇ ਹੀ ਰਹਤੇ ਹੈਂ. ਪਰਨ੍ਤੁ ਅਂਤਰਮੇਂ ਜੋ ਅਪਨਾ ਗੁਣ ਹੈ, ਉਸ ਗੁਣ ਦ੍ਵਾਰਾ ਪੂਰੇ ਜ੍ਞਾਯਕਕੋ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਨਾ ਕਿ ਯਹ ਜ੍ਞਾਨ ਜਿਤਨਾ, ਵਰ੍ਤਮਾਨ ਜਾਨੇ ਉਤਨਾ ਹੀ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਹੂਁ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਮੈਂ ਪੂਰ੍ਣ