੨੬੦
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਸਂਸ੍ਕਾਰਕੋ ਨਿਰਰ੍ਥਕ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਹੈ,..
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਵਹ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ ਅਲਗ ਹੈ. ਦ੍ਰਵ੍ਯ-ਸੇ ਨਿਰਰ੍ਥਕ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਹੈ. ਸਂਸ੍ਕਾਰ ਸਾਰ੍ਥਕ ਕਰੇ, ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ-ਸੇ ਸਂਸ੍ਕਾਰ ਨਿਰਰ੍ਥਕ ਹੈ. ਵਸ੍ਤੁਮੇਂ ਵਹ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਮੂਲ ਸ੍ਵਭਾਵ... ਪਰ੍ਯਾਯਕੀ ਬਾਤ ਹੈ. ਪਰ੍ਯਾਯ ਪਲਟ ਜਾਤੀ ਹੈ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਵ੍ਯਵਹਾਰ ਯਾਨੀ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਤੂ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ-ਸੇ ਕਾਮ ਕਰੇ ਤੋ ਸਂਸ੍ਕਾਰਕੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਕਹੇਂ. ...
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਨਿਗੋਦਮੇਂ-ਸੇ ਨਿਕਲਕਰ ਤੁਰਨ੍ਤ ਵਹ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਫਿਰ ਮਨੁਸ਼੍ਯ ਬਨਕਰ ਤੁਰਨ੍ਤ... ਉਸਮੇਂ ਸਂਸ੍ਕਾਰ ਕਹਾਁ ਥੇ? ਤੇਰਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੈ, ਵਹੀ ਤੇਰਾ ਸਂਸ੍ਕਾਰ ਹੈ. ਤੇਰਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਹੈ ਵਹ. ਤੇਰਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਹੀ ਜ੍ਞਾਯਕਰੂਪ ਰਹਨੇਕਾ ਹੈ. ਤੋ ਜ੍ਞਾਨਸ੍ਵਭਾਵੀ ਹੈ, ਵਹ ਤੇਰਾ ਜ੍ਞਾਨਸ੍ਵਭਾਵ ਹੀ ਤੁਝੇ ਤੇਰੀ ਪਰਿਣਤਿ ਹੀ ... ਤੁਝੇ ਯਦਿ ਅਂਤਰਮੇਂ-ਸੇ ਐਸਾ ਹੋਗਾ ਤੋ ਤੇਰਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਹੈ ਵਹ ਸ੍ਵਭਾਵ ਹੀ ਸਂਸ੍ਕਾਰਰੂਪ ਹੈ.
ਤੂ ਚੇਤਨਤਾ-ਸੇ ਭਰਾ ਹੈ, ਕਹੀਂ ਜਡ ਤੇਰਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਚੇਤਨ ਤਰਫ ਤੇਰੀ ਪਰਿਣਤਿ, ਚੇਤਨਦ੍ਰਵ੍ਯ ਹੈ ਵਹ ਤੇਰੀ ਪਰਿਣਤਿ, ਉਸੇ ਤੇਰੀ ਓਰ ਖੀਁਚੇਗੀ. ਤੇਰਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਹੈ. ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਹੀ ਪਰ੍ਯਾਯਕੋ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਨੇਕਾ ਕਾਰਣ ਬਨਤਾ ਹੈ. ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਪਰ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਗਯੀ. ਤੇਰੀ ਪਰ੍ਯਾਯ ਯਥਾਰ੍ਥ ਸਮ੍ਯਕਰੂਪ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋ ਜਾਯੇਗੀ. ਤੇਰਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਹੀ ਸਮ੍ਯਕਰੂਪ ਹੈ. ਯਥਾਰ੍ਥ ਜ੍ਞਾਨਸ੍ਵਭਾਵ ਹੈ. ਵਹ ਸ੍ਵਭਾਵ ਹੀ ਉਸਕਾ ਕਾਰਣ ਹੈ. ਸੀਧੀ ਤਰਹ-ਸੇ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਹੀ ਉਸਕਾ ਕਾਰਣ ਬਨਤਾ ਹੈ.
ਸਂਸ੍ਕਾਰ ਏਕ ਪਰਿਣਤਿ ਹੈ. ਪਰਿਣਤਿ ਉਸਕਾ ਕਾਰਣ ਹੋ, ਵਹ ਵ੍ਯਵਹਾਰ ਹੁਆ. ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਹੀ ਉਸਕਾ ਮੂਲ ਕਾਰਣ, ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਹੀ ਕਾਰਣ ਹੈ. ਨਿਸ਼੍ਚਯ-ਸੇ ਤੇਰਾ ਮੂਲ ਸ੍ਵਭਾਵ ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੀ ਹੈ, ਵਹ ਸ੍ਵਭਾਵ ਹੀ ਉਸਕਾ ਕਾਰਣ ਬਨਤਾ ਹੈ. ਨਿਗੋਦਮੇਂ-ਸੇ ਨਿਕਲਤਾ ਹੈ, ਵਹ ਉਸਕਾ ਸ੍ਵਭਵ ਹੈ. ਵਹ ਸ੍ਵਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਮੈਂ ਤੋ ਯਹ ਚੈਤਨ੍ਯ ਹੂਁ, ਯਹ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਹੂਁ. ਸ੍ਵਭਾਵ ਪਰ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਗਯੀ, ਵਹਾਁ ਪਰਿਣਤਿ ਪਲਟ ਜਾਤੀ ਹੈ. ਵਹਾਁ ਪਹਲੇ ਸਂਸ੍ਕਾਰਕੋ ਦ੍ਰੁਢ ਕਰਨਾ ਪਡਾ ਯਾ ਮੈਂ ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੂਁ, ਐਸਾ ਅਭ੍ਯਾਸ ਕਰਨਾ ਪਡਾ, ਐਸਾ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਸਬ ਅਭ੍ਯਾਸ ਏਕਸਾਥ ਹੀ ਹੋ ਗਯਾ. ਮੈਂ ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੀ ਹੂਁ, ਐਸਾ ਏਕਦਮ ਜਲ੍ਦੀ ਦ੍ਰੁਢਤਾ ਹੋ ਗਯੀ ਤੋ ਅਂਤਰ੍ਮੁਹੂਰ੍ਤਮੇਂ ਹੋ ਗਯਾ. ਔਰ ਸਂਸ੍ਕਾਰ ਅਰ੍ਥਾਤ ਬਾਰ-ਬਾਰ, ਬਾਰ-ਬਾਰ ਦੇਰ ਲਗੇ, ਮਨ੍ਦ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥਕੇ ਕਾਰਣ ਦੇਰ ਲਗੇ, ਮੈਂ ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੂਁ, ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੂਁ, ਐਸੀ ਪਰਿਣਤਿ ਸਹਜਰੂਪ-ਸੇ ਦ੍ਰੁਢ ਨਹੀਂ ਹੁਯੀ, ਇਸਲਿਯੇ ਬਾਰ-ਬਾਰ, ਬਾਰ-ਬਾਰ ਅਧਿਕ ਕਾਲ ਅਭ੍ਯਾਸ ਕਿਯਾ, ਇਸਲਿਯੇ ਉਸੇ ਸਂਸ੍ਕਾਰ ਕਹਾ. ਉਸਮੇਂ ਤੋ ਅਭ੍ਯਾਸ ਕਰਨਾ ਕੁਛ ਰਹਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਤੁਰਨ੍ਤ ਏਕਦਮ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਕਿਯਾ ਤੋ ਏਕਦਮ ਹੋ ਗਯਾ. ਉਸਮੇਂ ਸਂਸ੍ਕਾਰ ਬੀਚਮੇਂ ਲਾਨੇਕੀ ਜਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਪਡਤੀ. ਮੂਲ ਸ੍ਵਭਾਵ, ਜ੍ਞਾਯਕ ਸ੍ਵਭਾਵ, ਅਪਨਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਹੀ ਕਾਰਣਰੂਪ ਬਨਤਾ ਹੈ. ਫਿਰ ਪਰਿਣਤਿਕੇ ਸਂਸ੍ਕਾਰ ਕਰਨੇਕਾ ਬੀਚਮੇਂ ਕੋਈ ਅਵਕਾਸ਼ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਜਿਸਕਾ ਤੀਵ੍ਰ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋ, ਉਸੇ ਕਹੀਂ ਬੀਚਮੇਂ ਸਂਸ੍ਕਾਰਕੀ ਜਰੂਰਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ, ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਹੀ ਉਸਕਾ ਕਾਰਣ ਬਨਤਾ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਉਸ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ-ਸੇ ਸ੍ਵਭਾਵਕੋ ਸਂਸ੍ਕਾਰ ਨਿਰ੍ਰਥਕ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਕਹਾ.