੨੭੬
ਹੋਤਾ, ਐਸਾ ਅਨਾਦਿਅਨਨ੍ਤ ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਹੈ. ਪਰਨ੍ਤੁ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ-ਸੇ ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ, ਪਰ੍ਯਾਯ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ- ਸੇ ਸਕ੍ਰਿਯ ਹੈ. ਯਦਿ ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ ਹੋ ਤੋ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਕੀ ਪਰ੍ਯਾਯ ਨਹੀਂ ਹੋ, ਆਨਨ੍ਦਕੀ ਪਰ੍ਯਾਯ ਨਹੀਂ ਹੋ, ਉਸਮੇਂ ਸਾਧਕ ਦਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੋ, ਮੁਨਿ ਦਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੋ. ਯਦਿ ਕੋਈ ਕ੍ਰਿਯਾ ਹੋਤੀ ਹੀ ਨ ਹੋ ਤੋ (ਕੋਈ ਦਸ਼ਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋ). ਪਰ੍ਯਾਯ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ-ਸੇ ਸਕ੍ਰਿਯ ਔਰ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ-ਸੇ ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ ਹੈ.
.. ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਸ਼ੂਨ੍ਯ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਜਾਗ੍ਰੁਤਿਵਾਲਾ ਹੈ ਔਰ ਕਾਰ੍ਯਵਾਲਾ ਹੈ. ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ-ਸੇ ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ. ਅਪਨਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਉਸਮੇਂ ਰਹਤਾ ਹੈ. ਐਸਾ ਨਿਤ੍ਯਰੂਪ ਧ੍ਰੁਵ ਰਹਤਾ ਹੈ, ਵਹ ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ ਹੈ. ਪਰ੍ਯਾਯ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ-ਸੇ ਕਾਰ੍ਯਵਾਲਾ ਹੈ.
.. ਤੋ ਉਸੇ ਜ੍ਞਾਨ ਕੈਸੇ ਕਹੇਂ? ਆਨਨ੍ਦ ਆਨਨ੍ਦਰੂਪ ਕਾਰ੍ਯ ਨ ਲਾਵੇ ਤੋ ਵਹ ਆਨਨ੍ਦਕਾ ਗੁਣ ਕੈਸੇ ਕਹੇਂ? ਜ੍ਞਾਨਕਾ ਜਾਨਨੇਕਾ ਕਾਰ੍ਯ ਯਦਿ ਜ੍ਞਾਨ ਨ ਕਰੇ ਤੋ ਉਸੇ ਜ੍ਞਾਨ ਕੈਸੇ ਕਹੇਂ? ਆਨਨ੍ਦ ਆਨਨ੍ਦਕਾ ਕਾਰ੍ਯ, ਸ਼ਾਨ੍ਤਿ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਕਾ ਕਾਰ੍ਯ ਨ ਕਰੇ ਤੋ ਵਹ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿ ਔਰ ਆਨਨ੍ਦਕਾ ਲਕ੍ਸ਼ਣ ਕੈਸੇ ਕਹੇਂ? ਯਦਿ ਕਿਸੀ ਭੀ ਪ੍ਰਕਾਰਕੀ ਕ੍ਰਿਯਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ ਹੋ ਦ੍ਰਵ੍ਯਮੇਂ ਤੋ ਜਾਨਨੇਕਾ ਕਾਰ੍ਯ ਭੀ ਨ ਹੋ ਔਰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਕਾ ਕਾਰ੍ਯ ਭੀ ਨ ਹੋ ਔਰ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਪਲਟਨੇਕਾ ਕਾਰ੍ਯ ਨ ਹੋ, ਤੋ ਕੋਈ ਕਾਰ੍ਯ ਹੀ ਨ ਹੋ, ਸਰ੍ਵਥਾ ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ ਹੋ ਤੋ.
ਦੋ ਪਾਰਿਣਾਮਿਕ ਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਾਰਿਣਾਮਿਕਭਾਵ ਤੋ ਏਕ ਹੀ ਹੈ. ਪਾਰਿਣਾਮਿਕਭਾਵ ਅਨਾਦਿਅਨਨ੍ਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯਰੂਪ ਜੈਸਾ ਹੈ ਵੈਸਾ, ਏਕਰੁਪ ਧ੍ਰੁਵਰੂਪ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਰਹਤਾ ਹੈ, ਵਹ ਪਾਰਿਣਾਮਿਕਭਾਵਰੂਪ, ਅਪਨੇ ਸ੍ਵਭਾਵਰੂਪ ਪਾਰਿਣਾਮਿਕਭਾਵ ਰਹਤਾ ਹੈ. ਵਹ ਪਾਰਿਣਾਮਿਕਭਾਵ ਹੈ. ਔਰ ਪਰ੍ਯਾਯਮੇਂ ਜਿਸਮੇਂ ਉਪਸ਼ਮ ਯਾ ਕ੍ਸ਼ਾਯਿਕ ਐਸੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਪਡਤੀ, ਇਸਲਿਯੇ ਵਹ ਪਰ੍ਯਾਯਰੂਪ ਐਸਾ ਕਹਨੇਮੇਂ ਆਤਾ ਹੈ. .. ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ-ਸੇ ਔਰ ਪਰ੍ਯਾਯ ਭੀ ਪਾਰਿਣਾਮਿਕਭਾਵਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ-ਸੇ. ਧ੍ਰੁਵਰੂਪ ਏਕਸਰੀਖਾ ਰਹਤਾ ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਪਰਮਪਾਰਿਣਾਮਿਕਭਾਵ. ਔਰ ਪਰ੍ਯਾਯ ਭੀ ਪਾਰਿਣਾਮਿਕਭਾਵਰੂਪ ਹੈ. ਜਿਸਮੇਂ ਉਪਸ਼ਮ, ਕ੍ਸ਼ਯੋਪਸ਼ਮ, ਕ੍ਸ਼ਾਯਿਕ ਐਸੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਪਡਤੀ. ਇਸਲਿਯੇ ਉਸੇ ਐਸੀ ਪਰ੍ਯਾਯ ਕਹਨੇਮੇਂ ਆਤੀ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- .... ਭੂਮਿਕਾ ਕਿਸੇ ਕਹਤੇ ਹੈਂ?
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਸ੍ਵਭਾਵਕੀ ਲਗਨ ਅਨ੍ਦਰ ਲਗਨੀ ਚਾਹਿਯੇ ਕਿ ਮੁਝੇ ਸ੍ਵਭਾਵ ਚਾਹਿਯੇ, ਦੂਸਰਾ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਚਾਹਿਯੇ. ਉਸਕੇ ਲਿਯੇ ਉਸਕੀ ਧੂਨ, ਲਗਨੀ, ਵਿਚਾਰ, ਵਾਂਚਨ, ਉਸਕੀ ਮਹਿਮਾ ਲਗੇ, ਬਾਹਰ ਸਬ ਰਸ ਊਤਰ ਜਾਯ, ਬਾਹਰਮੇਂ ਜੋ ਤੀਵ੍ਰਤਾ ਹੋ ਵਹ ਸਬ ਮਨ੍ਦ ਪਡ ਜਾਯ. ਬਾਹਰਕਾ ਲੌਕਿਕ ਰਸ ਉਸੇ ਮਨ੍ਦ ਪਡ ਜਾਯ. ਏਕ ਅਲੌਕਿਕ ਦਸ਼ਾ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ (ਹੋ). ਅਲੌਕਿਕ ਮਹਿਮਾਰੂਪ ਆਤ੍ਮਾ ਹੈ. ਲੌਕਿਕ ਕਾਰ੍ਯਕਾ ਰਸ ਉਸੇ ਮਨ੍ਦ ਪਡ ਜਾਯ. ਉਸਮੇਂ ਖਡਾ ਹੋ, ਲੇਕਿਨ ਸਬ ਮਨ੍ਦ ਪਡ ਜਾਤਾ ਹੈ. ਉਸਕਾ ਰਸ, ਵਿਭਾਵਕਾ ਸਰ੍ਵ ਪ੍ਰਕਾਰਕਾ ਰਸ ਉਸੇ ਮਨ੍ਦ ਪਡ ਜਾਤਾ ਹੈ.
ਸ਼ੁਭਭਾਵਮੇਂ ਉਸੇ ਦੇਵ-ਗੁਰੁ-ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਮੇਂ ਏਕ ਆਤ੍ਮਾ. ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾ ਕੈਸੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋ? ਜੋ ਭਗਵਾਨਨੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਿਯਾ, ਜੋ ਗੁਰੁਦੇਵਨੇ ਸਾਧਨਾ ਕੀ ਔਰ ਜੋ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮੇਂ ਆਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਪਰ ਉਸੇ ਭਕ੍ਤਿ ਆਤੀ ਹੈ. ਸ਼ੁਭਭਾਵਮੇਂ ਵਹ ਹੋਤਾ ਹੈ ਔਰ ਅਂਤਰਮੇਂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾ ਕੈਸੇ