੨੭੬
ਨਹੀਂ ਲਾਗੂ ਪਡਤਾ. ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਮੇਂ ਭੀ ਕੋਈ ਕਾਰਣ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਵਹ ਜੋ ਭਾਵ ਕਰੇ ਉਸਮੇਂ ਕੋਈ ਕਾਰਣ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਪਡਤਾ. ਸਬ ਅਕਾਰਣਰੂਪ-ਸੇ ਪਰਿਣਮਤੇ ਹੈਂ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨੀਨੇ ਜਾਨਾ ਹੋ ਵੈਸਾ ਹੋ ਨ. ਅਕਾਰਣ ਪਾਰਿਣਾਮਿਕ ਕੈਸੇ ਰਹਾ? ਅਕਾਰਣ ਪਾਰਿਣਾਮਿਕ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਸ੍ਵਤਂਤ੍ਰ ਹੈ ਔਰ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨੀਨੇ ਜਾਨਾ ਹੋ ਵੈਸੇ ਪਰਿਣਮੇ ਤੋ ਬਁਧ ਗਯਾ.
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨੀਨੇ ਜਾਨਾ... ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨੀਨੇ ਇਸਲਿਯੇ ਕਹੀਂ ਬਁਧ ਨਹੀਂ ਗਯਾ. ਵਹ ਤੋ ਸ੍ਵਤਃ ਪਰਿਣਮਤਾ ਹੈ. ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਮੇਂ ਐਸਾ ਹੀ ਜ੍ਞਾਤ ਹੁਆ ਹੈ. ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨੀਨੇ ਜਾਨਾ ਇਸਲਿਯੇ ਸ੍ਵਯਂ ਪਰਿਣਮਨ ਨ ਕਰ ਸਕੇ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਸ੍ਵਯਂ ਤੋ ਸ੍ਵਤਂਤ੍ਰ ਪਰਿਣਮਤਾ ਹੈ. ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨ ਉਸੇ ਰੋਕਨੇ ਨਹੀਂ ਆਤਾ. ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਮੇਂ ਹੈ ਔਰ ਸ੍ਵਯਂ ਅਪਨੇਮੇਂ ਹੈ. ਪ੍ਰਤ੍ਯੇਕ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਸ੍ਵਤਂਤ੍ਰ ਹੈ. ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨੀਨੇ ਜਾਨਾ ਇਸਲਿਯੇ ਵੈਸੇ ਪਰਿਣਮਨਾ ਹੀ ਪਡੇ, ਐਸੇ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਕਹੀਂ ਪਰਾਧੀਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਗਯਾ. ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਨੇ ਜਾਨਾ ਇਸਲਿਯੇ ਸ੍ਵਯਂ ਉਸਕੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਗਯਾ, ਐਸਾ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਸ੍ਵਯਂ ਸ੍ਵਤਂਤ੍ਰ ਪਰਿਣਮਤਾ ਹੈ. ਅਪਨੀ ਪਰਿਣਤਿ ਅਪਨੇ-ਸੇ ਹੋਤੀ ਹੈ, ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨ ਉਸੇ ਪਰਿਣਮਨ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾਤਾ. ਅਪਨੀ ਪਰਿਣਤਿ, ਕੈਸਾ ਪਰਿਣਮਨ ਕਰਨਾ ਵਹ ਅਪਨੇ ਹਾਥਕੀ ਬਾਤ ਹੈ.
ਸ੍ਵਯਂ ਸ੍ਵਭਾਵ ਤਰਫ ਪਰਿਣਮੇ, ਵਿਭਾਵ ਤਰਫ ਜਾਤਾ ਹੈ, ਵਹ ਸਬ ਅਪਨੀ ਪਰਿਣਤਿ ਤੋ ਸ੍ਵਤਃ ਬਦਲਤਾ ਹੈ. ਇਸਲਿਯੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ-ਸੇ ਪਲਟਨਾ ਵਹ ਅਪਨੇ ਹਾਥਕੀ ਬਾਤ ਹੈ. ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਨੇ ਜਾਨਾ ਇਸਲਿਯੇ ਉਸਕੇ ਹਾਥਮੇਂ ਹੈ, ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਨੇ ਜਾਨਾ ਇਸਲਿਯੇ ਉਸਕੇ ਹਾਥਮੇਂ ਹੈ, ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਵਹ ਜਿਸ ਸ੍ਵਰੂਪ ਪਲਟਤਾ ਹੈ, ਵੈਸਾ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨ ਜਾਨਤਾ ਹੈ. ਭਲੇ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਮੇਂ ਪਹਲੇ-ਸੇ ਜ੍ਞਾਤ ਹੁਆ ਹੋ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਪਲਟਤਾ ਹੈ ਵਹ ਸ੍ਵਯਂ ਅਪਨੇ-ਸੇ ਪਲਟਤਾ ਹੈ. ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਨੇ ਜਾਨਾ ਇਸਲਿਯੇ ਵੈਸੇ ਹੀ ਪਰਿਣਮਨਾ ਪਡੇ, ਐਸਾ ਉਸਕਾ ਅਰ੍ਥ ਨਹੀਂ ਹੈ.
ਭਲੇ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਮੇਂ ਜ੍ਞਾਤ ਹੁਆ ਕਿ ਯਹ ਪਰਿਣਮਨ ਐਸੇ ਹੋਗਾ. ਤੋ ਭੀ ਸ੍ਵਯਂ ਹੀ ਪਰਿਣਮਤਾ ਹੈ. ਅਪਨੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥਕੀ ਗਤਿ-ਸੇ ਸ੍ਵਯਂ ਪਰਿਣਮਤਾ ਹੈ. ਸ੍ਵਯਂ ਐਸਾ ਮਾਨੇ ਕੇ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਮੇਂ ਜੈਸਾ ਜਾਨਾ ਵੈਸਾ ਹੋਗਾ. ਐਸਾ ਜੋ ਮਾਨਤਾ ਹੈ, ਉਸਕਾ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਉਠਤਾ ਨਹੀਂ. ਜੋ ਐਸਾ ਮਾਨੇ ਕਿ ਜੈਸੇ ਹੋਨਾ ਹੋਗਾ ਵੈਸੇ ਹੋਗਾ, ਉਸਕਾ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ (ਉਠਤਾ ਨਹੀਂ). ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥਪੂਰ੍ਵਕ ਜਿਸਕੇ ਖ੍ਯਾਲਮੇਂ ਐਸਾ ਰਹਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁਝੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਮੁਝੇ ਚੈਤਨ੍ਯਕੀ ਦਸ਼ਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨੀ ਹੈ, ਐਸੀ ਜਿਸੇ ਭਾਵਨਾ ਰਹੇ ਉਸੇ ਹੀ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨ ਔਰ ਸਬ ਸੁਲਟਾ ਜਾਨਾ ਹੈ. ਜਿਸਕੇ ਭਾਵਮੇਂ ਐਸਾ ਰਹੇ ਕਿ ਜੈਸੇ ਹੋਨਾ ਹੋਗਾ ਵੈਸੇ ਹੋਗਾ, ਉਸਕੀ ਪਰਿਣਤਿ ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨੀਨੇ ਵੈਸੀ ਹੀ ਜਾਨੀ ਹੈ.
ਜੋ ਪਰਿਣਤਿ ਪਲਟਤੀ ਹੈ, ਉਸੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥਕੇ ਸਾਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਹੈ. ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥਕੇ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਬਿਨਾ ਵਹ ਐਸਾ ਮਾਨੇ ਕਿ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਹੋ ਯਾ ਨ ਹੋ, ਐਸੇ ਹੀ ਪਲਟ ਜਾਯਗੀ. ਜੋ ਸਹਜ ਪਰਿਣਤਿ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਤੀ ਹੈ ਅਕਾਰਣਰੂਪ-ਸੇ, ਵਹ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥਪੂਰ੍ਵਕ ਪਲਟਤੀ ਹੈ. ਉਸੇ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥਕੇ ਸਾਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਹੈ. ਕ੍ਰਮਬਦ੍ਧ ਔਰ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਦੋਨੋਂਕੋ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਹੈ. ਅਕੇਲਾ ਕ੍ਰਮਬਦ੍ਧ (ਨਹੀਂ ਹੈ). ਕ੍ਰਮਬਦ੍ਧਕੋ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥਕੇ ਸਾਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਹੈ. ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥ ਬਿਨਾ ਕ੍ਰਮਬਦ੍ਧ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ, ਵਹ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਵਾਲਾ ਹੈ.