౩౨౪ అనన్త గుణ కిస తరహ హై? జ్ఞానకా జ్ఞాన లక్షణ, ఆనన్దకా ఆనన్ద లక్షణ, చారిత్ర చారిత్రరూప హై, (జ్ఞాన) జాననేకా కార్య కరే, ఆనన్ద ఆనన్దకా కార్య కరే. ఉసకే కార్య పర-సే, ఉసకే లక్షణ పర-సే పహచాన సకతా హై. ఉసే పహచానకర గుణభేదమేం రుకనా వహ తో వికల్ప ఔర రాగమిశ్రిత హై. వహ తో బీచమేం ఆయే రహతా నహీం. ఇసలియే ఏక చైతన్య పర అఖణ్డ దృష్టి కరకే ఔర ఉస దృష్టిమేం స్వయం స్థిర హో తో ఉసమేం-సే ఉసే స్వానుభూతి ప్రగట హోతీ హై. వికల్ప టూటకర మైం నిర్వికల్ప తత్త్వ హూఁ, ఐసే సామాన్య అస్తిత్వ పర, నిజ జ్ఞాయకకే అస్తిత్వ పర దృష్టికో నిఃశంక కరకే ఉసమేం యది స్థిరతా, లీనతా, ఆచరణ కరే తో స్వానుభూతి హోతీ హై.
దో ద్రవ్య భిన్న హైం, యే తో దిఖతా హై. పరన్తు భేదజ్ఞాన తో విభావ-సే కరనా హై. యే తో జ్ఞాన కరనా హై. ఆత్మా అనన్త-అనన్త శక్తిఓం-సే భరపూర, అనన్త ద్రవ్య ఉసకే పాస ఆయే తో భీ అపనా అస్తిత్వ రఖతా హై, ఐసీ అనన్త శక్తి హై. ఇససే అతిరిక్త ఉసమేం అనన్త గుణ హై, అనన్త ధర్మ హైం, ఉన సబకా జ్ఞాన కరనేకే లియే, ఉసకా లక్షణ ఔర కార్య పర-సే పహచాన సకతా హై. ఫిర ఉసకే భేద వికల్పమేం రుకనా నహీం హై. వహ గుణ తో అపనా స్వరూప హై. అపనే స్వరూపసే గుణ భిన్న నహీం హై. ఇసలియే ఉసకా జ్ఞాన కరకే, గుణభేదమేం నహీం రుకకర, పర్యాయభేదమేం నహీం రుకకర స్వయం నిజ చైతన్య పర దృష్టి రఖే. మాత్ర జాన లే కి యహ గుణ హై, యహ పర్యాయ హై. గుణభేదమేం రుకనేకా కోఈ ప్రయోజన నహీం హై. ఉసే జాననేకా ప్రయోజన హై. స్వయం అపనేమేం స్థిర హో తో స్వానుభూతి ప్రగట హోతీ హై.
జో విభావ హై, శుభభావ ఊఁచే-సే ఊఁచా హో తో భీ అపనా స్వరూప నహీం హై. ఉససే స్వయంకో భిన్న కరతా హై. లేకిన ఇసే తో వహ జానతా హై కి యహ పర్యాయ ఏక అంశ హై, యే గుణ హైం వే స్వయం ఏక-ఏక భేద హై, ఉసే జాన లేతా హై. చైతన్య పర అఖణ్డ దృష్టి కరే, సామాన్య పర దృష్టి కరే. ఉసమేం జో విశేష పర్యాయ హై వహ ప్రగట హోతీ హై. ఉసమేం దర్శన, జ్ఞాన ఔర చారిత్ర ఉసమేం సర్వ గుణాంశ సో సమ్యగ్దర్శన, సర్వ గుణకే అంశ ప్రగట హోతే హైం. ఔర ఉసమేం విశేష లీనతా హో, లీనతా హోనే-సే మునిదశా ఆయే. అంతర్ముహూర్త-అంతర్ముహూర్తమేం స్వరూపమేం స్వయం నిర్వికల్ప దశామేం బారంబార జమతా హై, ఉసమేం-సే వీతరాగ దశా హోతీ హై. ఉన సబమేం భిన్న-భిన్న ప్రకార-సే అటకనేకీ ఆవశ్యకతా నహీం హై. ఉసకా ప్రయోజనభూత జాన లే, ఫిర స్వయం అపనీ నిఃశంక ప్రతీతి-సే లీనతా కరకే ఆగే బఢే తో ఉసమేం-సే ఉసే సమ్యగ్దర్శన (హోతా హై). సమ్యగ్దర్శనకే బినా తో కుఛ హోతా నహీం. ఆగే బఢకర లీనతా ఔర వీతరాగ దశా ఉసీమేం ప్రగట హోతీ హై.
ముముక్షుః- బహుత సున్దర బాత ఆపనే కహీ. ఏక తో ఐసా కహా కి రాగ-సే భిన్నతా (కరనీ హై). భేదజ్ఞాన రాగ-సే కరనేకా హై. ద్రవ్య-గుణ ఔర పర్యాయకే భేదకో జానకర అవలమ్బన జ్ఞాయకకా కరనే-సే భేదకా సహజ జ్ఞాన రహ జాయగా, ఉసమేం అటకనా నహీం హై.
సమాధానః- ఉసమేం అటకనా నహీం హై. ఉసకా భేదజ్ఞాన నహీం కరనేకా హై. ఉసకా