౨౬౪
ముముక్షుః- రుచిపూర్వకకే ఐసే సంస్కార పడే కి జో నియమ-సే ముక్తికా కారణ హో.
సమాధానః- నియమ-సే ముక్తికా కారణ హో.
ముముక్షుః- .. ప్రగట హో.
సమాధానః- పురుషార్థ ప్రగట హో. పురుషార్థ కరే తబ ఉసే ఐసా హీ హోతా హై కి మైం పురుషార్థ కరుఁ. భావనా ఐసీ హోతీ హై. పరన్తు రుచిపూర్వకకే జో సంస్కార డలే వహ యథార్థ భావి నిర్వాణ భాజన హోతా హై. నిర్వాణకా భాజన హోతా హై. ... సంస్కార వహీ కామ కరతే హైం, విపరీత రుచి హై ఇసలియే మిథ్యాత్వ-విపరీత దృష్టికే సంస్కార చలే ఆతే హైం. యథార్థ అన్దర రుచి హో కి యే కుఛ అలగ హై. ఆత్మా కోఈ అలగ హై, మార్గ కోఈ అలగ హై. ఐసీ రుచి అంతరమేం-సే హో, ప్రీతి-సే వాణీ సునే తో అంతరమేం ఐసీ అపూర్వతా లగే కి యే ఆత్మా కోఈ అపూర్వ హై. వాణీమేం ఐసా కహతే హైం, గురుదేవ ఐసా కహతే హైం తో అంతరమేం ఆత్మా కోఈ అపూర్వ హై. ఐసీ ఆత్మాకీ అపూర్వతా తరఫకీ రుచి జగే ఔర ఉసకే సంస్కార అంతరమేం డలే, వహ భావి నిర్వాణ భాజన హోతా హై.
ముముక్షుః- వర్తమానమేం అభీ సమ్యగ్దర్శన ప్రాప్త నహీం హుఆ హో, తో భీ ఉసకే లియే..
సమాధానః- హాఁ, సంస్కార కామ కరతే హైం.
ముముక్షుః- ఖ్యాల ఆ సకతా హై కి యహ జీవ భావి నిర్వాణకా భాజన హోగా. ఉసకీ రుచి పర-సే అథవా ఉసకీ చటపటీ పర-సే, లగనీ పర-సే (ఖ్యాల ఆతా హోగా)?
సమాధానః- ఉసకే అనుమాన-సే ఉసకీ కోఈ అపూర్వతా పర-సే ఖ్యాల ఆ సకతా హై.
ముముక్షుః- "స్వభావ శబ్ద సునతే హీ శరీరకో చీరతా హుఆ హృదయమేం ఉతర జాయ, రోమ- రోమ ఉల్లసిత హో జాయ-ఇతనా హృదయమేం హో, ఔర స్వభావకో ప్రాప్త కియే బినా చైన న పడే,.. యథార్థ భూమికామేం ఐసా హోతా హై.' ఐసా కహకర ఆపకో క్యా కహనా హై?
సమాధానః- అంతరమేం గహరాఈమేం చీరకర ఉతర జాయ. అన్దర ఆత్మాకీ పరిణతిమేం ఇతనా అంతరమేం దృఢ హో జాయ కి యహ కుఛ అలగ హీ హై. ఐసీ గహరాఈమేం ఉసే రుచి లగతీ హై కి యహీ సత్య హై. యే సబ విభావ నిఃసార హై, సారభూత వస్తు కోఈ అపూర్వ హై. ఐసా అంతరమేం ఉసే లగే.
యథార్థ అర్థాత జిసే అంతరమేం ఆత్మాకా హీ కరనా హై, దూసరా కోఈ ప్రయోజన నహీం హై. ఏక ఆత్మాకా జిసే ప్రయోజన హై, ఉస ప్రయోజన-సే హీ ఉసకే సబ కార్య, ఆత్మాకే ప్రయోజన అర్థ హీ హైం. ఐసీ ఆత్మార్థీకీ భూమికా-ప్రథమ భూమికా హై.
ముముక్షుః- ఆత్మార్థీకీ భూమికామేం ఐసా హోతా హై.
సమాధానః- హాఁ, ఐసా హోతా హై.
ముముక్షుః- ... ఇసలియే ఉసే ఉల్లాస ఆతా హోగా. చీరకర హృదయమేం ఉతర జాయ అర్థాత ఉసే ఉస జాతకా ఉత్సాహ (ఆతా హోగా)?