౧౮౨ హై. జబతక జ్ఞాయకతా నహీం హై, తబతక కర్తాబుద్ధి ఖడీ హీ హై.
ముముక్షుః- కర్తాబుద్ధి అశుభ పరిణామమేం భీ హై ఔర శుభ పరిణామమేం భీ హై.
సమాధానః- దోనోంమేం హై, దోనోంమేం కర్తాబుద్ధి ఖడీ హై.
ముముక్షుః- ఉసే సమఝకర అశుభకో టాలకర శుభకే పురుషార్థమేం ఆత్మార్థీ జీవ ఐసీ పాత్రతా ప్రగట కరనేకా భావ భీ లాతా హై?
సమాధానః- హాఁ, ఉసే భావ ఆతా హై, ఆతే రహతే హైం. అశుభమేం యా శుభమేం దోనోంమేం కర్తాబుద్ధి ఖడీ హై. ఏకమేం ఖడీ హై ఉసే దోనోంమేం ఖడీ హై. జ్ఞాయకతా హో, సహజ భేదజ్ఞాన దశా హో తబ ఉసే ఐసా హోతా హై కి యే జో పరిణతి హోతీ హై, వాస్తవిక రూప-సే స్వభావ- సే మైం ఉసకా కర్తా నహీం హూఁ. యే రాగ-ద్వేషకే పరిణామ జో హోతే హైం, వహ హోతే హైం. పరన్తు వహ సమఝతా హై, మేరే పురుషార్థకీ మన్దతా-సే హోతా హై. కర్మకే ఉదయకీ జబరజస్తీ-సే యానీ ముఝే జబరన కరవాతా హై, ఐసా నహీం హై. వహ జానతా హై కి పురుషార్థకీ మన్దతా-సే హోతా హై. పరన్తు వాస్తవిక రూప-సే మేరీ జ్ఞాయకతా ఛూటకర ఉస జాతకీ ఉసకీ కర్తాబుద్ధి నహీం హోతీ. జ్ఞాయకతా ఉసకే సాథ హీ రహతీ హై.
ముముక్షుః- పురుషార్థకీ మన్దతా భీ పురుషార్థపూర్వక హై, ఐసా వహ జానతా హై.
సమాధానః- వహ జానతా హై. పురుషార్థకీ మన్దతా హై.
ముముక్షుః- ఉస ప్రకారకా ఊలటా పురుషార్థ...
సమాధానః- ఊలటా పురుషార్థ భీ ఉసమేం హై ఐసా సమఝతా హై. బాకీ జహాఁ సహజ నహీం హై, వహాఁ తో సబమేం కర్తాబుద్ధి ఖడీ హై. బుద్ధిపూర్వక నక్కీ కరే కి మైం ఉసకా కర్తా నహీం హూఁ. పర పదార్థకా కర్తా నహీం హూఁ, రాగ-ద్వేషకా వస్తు స్వభావ-సే మైం ఉసకా కర్తా నహీం హూఁ, ఐసా బుద్ధి-సే నక్కీ కరే, బాకీ కర్తాబుద్ధి ఖడీ హై.
ముముక్షుః- కర్తాబుద్ధి ఖడీ హై. బుద్ధిపూర్వక ఐసా నక్కీ కరతా హై ఫిర భీ ఉసే సమ్యగ్దర్శన మోక్షమార్గ ప్రాప్త కరనా హై, ఇసలియే అశుభకో టాలకర శుభమేం భీ ఆతా హై.
సమాధానః- శుభమేం జుడతా హై, ఆత్మాకా లక్ష్య కరనేకా ప్రయత్న కరతా హై, ఐసా కరతా హై. ... దశా ప్రగట హో, వస్తు అనాదిఅనన్త సహజ హై. ఔర ఉసకీ జ్ఞాయకతా జో సహజ హై, వహ సహజకీ పరిణతి జబ ఉసే స్వభావదశా ప్రగట హో, జ్ఞాయకతా హో తబ కర్తాబుద్ధి ఛూటీ ఐసా కహనేమేం ఆతా హై. జబ సహజతా ప్రగట హో, తబ కర్తృత్వ ఛూటా ఐసా కహనేమేం ఆయే.
అన్దర సహజ దశా, సహజ జ్ఞాయక పరిణతి నహీం హై, తబతక కర్తాబుద్ధి ఛూటీ నహీం హై. ఫిర ఉసే అల్ప పురుషార్థకీ మన్దతాకీ పరిణతి రహతీ హై. జ్ఞానీకే లియే ఐసా కహనేమేం ఆతా హై కి వహ హోతా హై, వహ కరతా నహీం హై, అపితు హోతా హై.
ముముక్షుః- ఔర ఫిర భీ వాస్తవిక రూప-సే దేఖా జాయ తో ఉతనీ పురుషార్థకీ మన్దతా