సమాధానః- రుచి బదలే తో ఉపయోగ బదలే. రుచి హో తో హీ ఉపయోగ బాహర జాతా హో వహ (అన్దర ఆతా హై). రుచి బదలనీ. సబ అసార హై. సారభూత తత్త్వ హో తో ఏక చైతన్య హీ హై. సారభూత తత్త్వకో గ్రహణ కరనేకీ రుచి ఉత్పన్న హో తో ఉపయోగ పలటతా హై. అనన్త కాల-సే సబ కియా హై బాహరకా, పరన్తు అంతరమేం దృష్టి నహీం కీ హై. అంతర దృష్టి కరే, అంతరకీ రుచి కరే తో హీ ఉపయోగ అపనీ ఓర జాతా హై.
ముముక్షుః- ఉసకే పహలే సిర్ఫ పాపమేం పడే హో తో కషాయకీ మన్దతా కరనీ, ఐసా హోతా హై యా సీధీ రుచి పలట జాతీ హై?
సమాధానః- రుచి పలటే తో హీ కషాయకీ మన్దతా హోతీ హై. కషాయకీ మన్దతా తో బీచమేం (హో జాతీ హై). జిసే ఆత్మా తరఫకీ రుచి హో, ఉసే తీవ్ర కషాయ నహీం హోతే. ఉసకే కషాయ మన్ద పడ జాతే హైం. ఉసే జో అన్దర ఆత్మా తరఫ రుచి జాగే, ఉసే సర్వ కషాయ, రాగ-ద్వేష ఆకులతా సబ ఫికా పడ జాతా హై.
జిసే అంతరకీ రుచి నహీం హై, వహ బాహర-సే కషాయ కదాచిత మన్ద కరే యా యహ అచ్ఛా నహీం హై, యే హితరూప నహీం హై, ఐసే ఓఘే ఓఘే కరే, కషాయ ఫికే పడే ఐసా తో జీవనే అనన్త కాలమేం బహుత కియా హై. శుభభావ కియే హైం. కషాయ ఫికే కియే, త్యాగ కియా, ఉపవాస కియే, మునిపనా లియా. సబ ఆత్మాకే లక్ష్య విహీన బహుత క్రియాఏఁ కీ, శుభభావ కియే, సబ కియా, పరన్తు వహ సబ బినా ఏక అంకకే శూన్య జైసా హుఆ హై. క్యోంకి ఆత్మా క్యా హై, ఉస తరఫకీ రుచి బినా కషాయ మన్ద కరే తో ఉసే కహీం ధర్మకా లాభ యా స్వభావ ప్రగట నహీం హోతా. మాత్ర బఁధతా హై, పుణ్య-సే దేవలోక మిలే. తో దేవలోక-సే కహీం భవకా అభావ నహీం హోతా. వైసే దేవకే భవ జీవనే అనన్త కియే హైం. ఉసమేం కహీం ఆత్మా నహీం హై. దేవలోకమేం భీ ఆకులతా హై.
ఇసలియే సమఝే బినా కషాయ మన్ద కరనా, (ఉససే) పుణ్యబన్ధ హోతా హై. ఉసమేం-సే కహీం ఆత్మాకీ ప్రాప్తి నహీం హోతీ. ఆత్మాకీ ప్రాప్తి తో స్వభావకే లక్ష్య-సే మైం కౌన హూఁ? మేరా క్యా స్వరూప హై? ధర్మ కహాఁ రహా హై? వహ సబ విచార కరకే నిర్ణయ కరే, అంతరకీ రుచి కరే తో ధర్మ హోతా హై. బాహరకే కషాయ మాత్ర మన్ద కరనే-సే ధర్మ హోతా నహీం. ఐసా తో జీవనే అనన్త కాలమేం కషాయ మన్ద కియే, త్యాగ కియా, సబ బహుత కియా హై. ఇసమేం సుఖ