౨౮౭
సమాధానః- బాహర ఖోజతా హై, సబ బాహర ఖోజతా హై. తుఝే కహీం బాహర ఆనన్దకా యా జ్ఞానకా వ్యర్థ ప్రయత్న నహీం కరనా పడేగా, తుఝే అన్దరమేం-సే హీ సబ ప్రగట హోగా. తుఝే ఆనన్ద ఔర జ్ఞాన అపనేఆప పరిణమనే లగేంగే. జిసమేం థకాన నహీం హై యా జిసమేం కోఈ కష్ట నహీం హై, ఐసా జో ఆత్మా సహజ పరిణామీ హై, వహ సహజ ప్రగటపనే పరిణమేగా. పరన్తు ఉస శురూఆతకీ భూమికామేం పలటనా కఠిన లగతా హై. అపనీ భావనా హై...
ముముక్షుః- వచనామృతమేం ఏక జగహ ఆతా హై కి పరసన్ముఖ జానే-సే జ్ఞాన దబ జాతా హై ఔర అంతర్ముఖ హోనే-సే జ్ఞాన ఖీల ఉఠతా హై, వహాఁ క్యా కహనా హై?
సమాధానః- జ్ఞాన పరసన్ముఖ జాతా హై తో ఏక జ్ఞేయమేం అటక జాతా హై. ఏక జ్ఞేయకీ ఉతనీ మర్యాదా ఆ జాతీ హై. జో ఉపయోగ జహాఁ అటకా, ఉతనా హీ ఉసే జ్ఞాత హోతా హై. ఔర అపనే సన్ముఖ, స్వసన్ముఖ హోతా హై, వహాఁ జ్ఞానకీ నిర్మలతా విశేష హోతీ హై. వహ ఏక జగహ అటకతా నహీం. జ్ఞాన సహజ పరిణమతా హై. వహ జ్ఞాన ఖీలతా హై. అంతరమేం జాతా హై వహాఁ స్వభావరూప పరిణమతా హై. జైసే-జైసే వీతరాగ దశా బఢతీ జాయ, వైసే జ్ఞాన నిర్మల హోతా జాతా హై. జ్ఞానకా వికాస హోతా హై. వహ ఏక జగహ అటక జాతా హై. జ్ఞానకీ అనన్త శక్తి హై వహ ఏక జ్ఞేయమేం అటక జాతీ హై.
ముముక్షుః- అటక జాతా హై కహో కి బఁధ జాతీ హై ఐసా కహో. ఉసమేం ముక్త హో జాతా హై.
సమాధానః- జ్ఞేయ-సే భిన్న పడతా హై, వహాఁ స్వయం పరిణమతా హై. జ్ఞాన జ్ఞానరూప పరిణమతా హై. జ్ఞాన స్వయంకో జాననేకీ క్రియారూప పరిణమతా హై. జైసా హై వైసా పరిణమతా హై. గురుదేవనే పూరా ముక్తికా మార్గ, స్వానుభూతికా మార్గ ఏకదమ స్పష్ట కియా హై. కరనేకా స్వయంకో బాకీ రహతా హై. అన్దర-సే జిసే లగీ హో, తో పురుషార్థకీ దిశా బదలతీ హై. గురుదేవనే తో ఏకదమ స్పష్ట కర దియా హై.
జహాఁ అపనీ తరఫ గయా తో ఉసకీ నిర్మలతా స్వయం పరిణమతీ హై. ఇసమేం జ్ఞేయమేం అటక జాతా హై. జ్ఞానకీ మహిమా ఆయీ. జ్ఞాన అపనే క్షేత్రమేం రహకర, ఉస క్షేత్రమేం జాతా భీ నహీం, పర తరఫ ఉపయోగ రఖనే నహీం జాతా హై. స్వయం అపనే క్షేత్రమేం రహకర సబ జ్ఞేయోంకో జానే. జ్ఞేయ ఉసే జ్ఞాత హో జాతే హైం, అపనే క్షేత్రమేం రహకర. వహ జ్ఞానకీ కోఈ అచింత్య శక్తి హై. స్వయం అపనే క్షేత్రమేం రహకర, పూరే లోకకే జో జ్ఞేయ హైం, ఉసకే ద్రవ్య-క్షేత్ర-కాల-భావ అనన్త అనన్త జ్ఞేయ, అపనే క్షేత్రమేం రహకర, అపనేమేం రహకర లోకాలోకకో జాన సకతా హై. ఉసకే పహలే, లోకాలోకకో జానే ఉసకే పహలే ఉసే స్వానుభూతిమేం జ్ఞానకీ నిర్మలతా హోతీ హై. వహ బాహరకా జానే యా న జానే, పరన్తు ఉసే జ్ఞానకీ నిర్మలతా హోతీ హై.
ముముక్షుః- సమ్యకజ్ఞానకీ నిర్మలతా స్వ అనుభవ హోనే-సే హో జాతీ హై.
సమాధానః- జ్ఞానకీ నిర్మలతా హోతీ హై.