nav anudishomAn ek, pAnch anuttaromAn ek — em samUharUpe tresaTh indrak hoy chhe.’’
have, AgaL pratham paTalanun vyAkhyAn kare chhe. meruparvatanI chUlikAnI upar
manuShyakShetra jeTalA vistAravALA pUrvokta RUju vimAnanI indrak sangnA chhe. tenI chAre
dishAomAn panktirUpe sarva dvIp ane samudronI upar pratyek dishAmAn je asankhya yojan
vistAravALA tresaTh vimAno chhe, tenI ‘shreNIbaddha’ sangnA chhe. panktirahit puShponI peThe chAre
vidishAomAn je sankhyAt ane asankhyAt yojan vistAravALAn vimAno chhe, temanI
‘‘prakIrNak’’ sangnA chhe. e rIte samUhamAn pratham paTalanun lakShaN jANavun. temAn pUrva, pashchim
ane dakShiN — e traN shreNionAn vimAno, te traN dishAonI vachchenI be vidishAonAn
vimAno saudharma (nAmanA pratham svarga) sambandhI chhe. bAkInI be vidishAnAn vimAno ane
uttar shreNInAn vimAn ishAn svarga sambandhI chhe. jin bhagavAne joyA pramANe A paTalathI
upar sankhyAt ane asankhyAt yojan jatAn te ja kram pramANe dvitIy Adi paTal chhe.
visheSh e chhe — chAre shreNIomAn pratyek paTalamAn darek dishAmAn ekek vimAn ochhun
thAy chhe ane pAnch anuttar paTalamAn chAre dishAomAn ekek vimAn rahe chhe. A saudharma
Adi vimAno choryAsI lAkh, sattANun hajAr, trevIs akRutrim, suvarNamay jinagRuhothI
shobhit chhe, em jANavun.
आदि तेसट्ठी ।’’
अतः परं प्रथमपटलव्याख्यानं क्रियते । ऋजु विमानं यदुक्तं पूर्वं मेरुचूलिकाया उपरि
तस्य मनुष्यक्षेत्रप्रमाणविस्तारस्येन्द्रकसंज्ञा । तस्य चतुर्दिग्भागेष्वसंख्येययोजनविस्ताराणि
पंक्तिरूपेण सर्वद्वीपसमुद्रेषूपरि प्रतिदिशं यानि त्रिषष्टिविमानानि तिष्ठन्ति तेषां श्रेणीबद्धसंज्ञा ।
यानि च पंक्तिरहितपुष्पप्रकरवद्विदिक्चतुष्टये तिष्ठन्ति तेषां संख्येयासंख्येययोजनविस्ताराणां
प्रकीर्णकसंज्ञा । इति समुदायेन प्रथमपटललक्षणं ज्ञातव्यम् । तत्र पूर्वापरदक्षिण-
श्रेणित्रयविमानानि, तन्मध्ये विदिग्द्वयविमानानि च सौधर्मसम्बन्धीनि भवन्ति, शेषविदिग्द्वय-
विमानानि तथोत्तरश्रेणिविमानानि च पुनरीशानसम्बन्धीनि । अस्मात्पटलादुपरि जिनदृष्टमानेन
संख्येयान्यसंख्येयानि योजनानि गत्वा तेनैव क्रमेण द्वितीयादिपटलानि भवन्ति । अयं च
विशेषः — श्रेणीचतुष्टये पटले पटले प्रतिदिशमेकैकविमानं हीयते यावत् पञ्चानुत्तरपटले
चतुर्दिक्ष्वैकैकविमानं तिष्ठति । एते सौधर्मादिविमानाश्चतुरशीतिलक्षसप्तनवतिसहस्र-
त्रयोविंशतिप्रमिता अकृत्रिमसुवर्णमयजिनगृहमण्डिता ज्ञातव्या इति ।
saptatattva-navapadArtha adhikAr [ 157