इतो विस्तार : — सम्यक्त्वे सति ज्ञानं सम्यग्भवतीति यदुक्तं तस्य विवरणं क्रियते ।
तथाहि — गौतमाग्निभूतिवायुभूतिनामानो विप्राः पञ्चपञ्चशतब्राह्मणोपाध्याया वेदचतुष्टयं,
ज्योतिष्कव्याकरणादिषडङ्गानि, मनुस्मृत्याद्यष्टादशस्मृतिशास्त्राणि तथा भारताद्यष्टादशपुराणानि
मीमांसान्यायविस्तर इत्यादिलौकिकसर्वशास्त्राणि यद्यपि जानन्ति तथापि तेषां हि ज्ञानं
सम्यक्त्वं विना मिथ्याज्ञानमेव । यदा पुनः प्रसिद्धकथान्यायेन श्रीवीरवर्द्धमानस्वामितीर्थकर-
परमदेवसमवसरणे मानस्तम्भावलोकनमात्रादेवागमभाषया दर्शनचारित्रमोहनीयोपशमक्षय-
संज्ञेनाध्यात्मभाषया स्वशुद्धात्माभिमुखपरिणामसंज्ञेन च कालादिलब्धिविशेषेण मिथ्यात्वं विलयं
गतं तदा तदेव मिथ्याज्ञानं सम्यग्ज्ञानं जातम् । ततश्च ‘जयति भगवान्’ इत्यादि नमस्कारं
कृत्वा जिनदीक्षां गृहीत्वा कचलोचानन्तरमेव चतुर्ज्ञानसप्तर्द्धिसम्पन्नास्त्रयोऽपि गणधरदेवाः
संजाताः गौतमस्वामी भव्योपकारार्थं द्वादशाङ्गश्रुतरचनां कृतवान्; पश्चान्निश्चयरत्नत्रय-
eno vistAr — ‘samyagdarshan thatAn gnAn samyak thAy chhe’ em je kahyun tenun vivaraN
karavAmAn Ave chhe – pAnchaso pAnchaso brAhmaNone bhaNAvanAr gautam, agnibhUti ane
vAyubhUti nAmanA brAhmaNo chAr ved, jyotiSh – vyAkaraN vagere chha ang, manusmRuti vagere
aDhAr smRutishAstro, mahAbhAratAdi aDhAr purANo, mImAnsA, nyAyavistAr vagere samasta
laukik shAstro jANatA hatA, topaN temanun gnAn samyaktva vinA mithyAgnAn ja hatun. jyAre
prasiddha kathA pramANe shrI mahAvIr varddhamAn tIrthankar paramadevanA samavasaraNamAn mAnastambhane
jovA mAtrathI ja AgamabhAShA – apekShAe darshanamohanIy ane chAritramohanIyakarmanA
upasham – kShay nAmak (kAlAdilabdhi visheShathI) ane adhyAtmabhAShAnI apekShAe
nijashuddhAtmAbhimukh pariNAm nAmak kAlAdilabdhi visheShathI mithyAtva nAsh pAmyun, tyAre
te ja mithyAgnAn samyaggnAn thayun. pachhI ‘bhagavAnano vijay ho’ ityAdi prakAre namaskAr
karIne jinadIkShA laIne keshaloch karatAn ja chAr gnAn (mati, shrut, avadhi ane manaparyay)
ane sAt RIddhisampanna thaIne traNey gaNadharadev thaI gayA. gautamasvAmIe bhavya jIvonA
upakArane mATe bAr angarUp shrutanI rachanA karI. pachhI te traNey nishchayaratnatrayanI1
sAkAr upayogavALAne ke anAkAr upayogavALAne – bannene avisheShapaNe ekAgrasanchetananI prasiddhi
hovAthI anAdi sansArathI bandhAyelI atidraDh mohagranthi (mohanI duShTa gAnTh) chhUTI jAy chhe.
AthI em kahyun ke — mohagranthibhed (darshanamoharUpI gAnThanun bhedAvun – tUTavun) te shuddhAtmAnI upalabdhinun
phaL chhe.’’
1. vyavahAr ratnatrayano krame krame abhAv thatAn ane shuddhi krame krame harek samaye vRuddhingat thatAn
nishchayaratnatrayanI pUrNatA karI mokSha pAmyA, em samajavun.
mokShamArga adhikAr [ 185