निरञ्जननिर्दोषपरमात्मैव देव इति निश्चयबुद्धिर्देवतामूढरहितत्वं विज्ञेयम् । तथैव च
मिथ्यात्वरागादिमूढभावत्यागेन स्वशुद्धात्मन्येवावस्थानं लोकमूढरहितत्वं विज्ञेयम् । तथैव च
समस्तशुभाशुभसंकल्पविकल्परूपपरभावत्यागेन निर्विकारतात्त्विकपरमानन्दैकलक्षणपरमसमरसी-
भावेन तस्मिन्नेव सम्यग्रूपेणायनं गमनं परिणमनं समयमूढरहितत्वं बोद्धव्यम् । इति मूढत्रयं
व्याख्यातम् ।
अथ मदाष्टस्वरूपं कथ्यते । विज्ञानैश्वर्यज्ञानतपःकुलबलजातिरूपसंज्ञं मदाष्टकं
सरागसम्यग्दृष्टिभिस्त्याज्यमिति । वीतरागसम्यग्दृष्टीनां पुनर्मानकषायादुत्पन्नमदमात्सर्यादिसमस्त-
विकल्पजालपरिहारेण ममकाराहंकाररहिते स्वशुद्धात्मनि भावनैव मदाष्टकत्याग इति ।
ममकाराहङ्कारलक्षणं कथयति । कर्मजनितदेहपुत्रकलत्रादौ ममेदमिति ममकारस्तत्रैवाभेदेन
man – vachan – kAyAnI guptirUp avasthA jenun lakShaN chhe evA vItarAg 2samyaktvanA
prasange to — ‘potAnA niranjan, nirdoSh paramAtmA ja dev chhe’ evI nishchayabuddhi ja
devamUDhatAthI rahitapaNun chhe em jANavun; tathA mithyAtva – rAgAdi mUDhabhAvono tyAg karIne
je potAnA shuddha AtmAmAn ja sthiti chhe te lokamUDhatAthI rahitapaNun chhe em jANavun; tevI
ja rIte samasta shubhAshubh sankalpa-vikalparUp parabhAvano tyAg karIne, nirvikAr tAttvik
paramAnand jenun ek lakShaN chhe evA param samarasIbhAvathI temAn ja (shuddhAtmAmAn ja) samyak
prakAre ayan – gaman – pariNaman chhe te samayamUDhatAthI rahitapaNun chhe, em jANavun. e pramANe
traN mUDhatAnun vyAkhyAn karyun.
have, ATh madonun svarUp kahe chhe — vignAn, aishvarya, gnAn, tap, kuL, baL, jAti
ane rUp — e AThe madono tyAg sarAg samyagdraShTioe karavo joIe. vItarAg
samyakdraShTione to mAn – kaShAyathI utpanna thatA mad, mAtsarya (irShyA ) Adi samasta
vikalpajALanA tyAg vaDe, mamakAr – ahankAr rahit nij shuddhAtmAmAn bhAvanA te ja ATh
madono tyAg chhe. mamakAr ane ahankAranun lakShaN kahe chhe — karmajanit deh, putra, strI
2. je jIvone yathArtha samyagdarshan to chaturtha guNasthAne pragaTyun chhe ane chAritra apekShAe jene vItarAgatA
pragaTI chhe tene vItarAg samyaktvI kahevAy chhe. bIjA sAchA samyagdraShTine sAthe chAritradashAmAn chothe,
pAnchame ane chhaThThe guNasthAne je rAg rahyo chhe, tenun gnAn karAvavA tene sarAg samyagdraShTi kahe chhe. chhaThThA
guNasthAnadhArI munine nirjarA apekShAe vItarAgasamyagdraShTi kahyA chhe. (juo, shrI samayasAr, shrI
jayasenAchArya TIkA gA. 201 – 2).......tathA Asrav apekShAe tene ja sarAgasamyagdraShTi kahyA chhe. mATe
sarvatra je apekShAe kathan karyun hoy te apekShA yathArthapaNe samajavI. (juo, shrI samayasAr gA. 177 –
178 nI shrI jayasenAchArya TIkA.)
188 ]
bRuhad – dravyasangrah