पुण्यं भविष्यतीति मत्वा संशयरूपेण भक्तिं कुरुते निश्चयो नास्ति । मिश्रस्य पुनरुभयत्र
निश्चयोऽस्तीति विशेषः ।’’ स्वाभाविकानन्तज्ञानाद्यनन्तगुणाधारभूतं निजपरमात्मद्रव्यमुपादेयम्,
इन्द्रियसुखादिपरद्रव्यं हि हेयमित्यर्हत्सर्वज्ञप्रणीतनिश्चयव्यवहारनयसाध्यसाधकभावेन मन्यते परं
किन्तु भूमिरेखादिसदृशक्रोधादिद्वितीयकषायोदयेन मारणनिमित्तं तलवरगृहीततस्कर-
वदात्मनिन्दासहितः सन्निन्द्रियसुखमनुभवतीत्यविरतसम्यग्दृष्टेर्लक्षणम् । यः पूर्वोक्तप्रकारेण
सम्यग्दृष्टिः सन् भूमिरेखादिसमानक्रोधादिद्वितीयकषायोदयाभावे सत्यभ्यन्तरे निश्चय-
नयेनैकदेशरागादिरहितस्वाभाविकसुखानुभूतिलक्षणेषु बहिर्विषयेषु पुनरेकदेशहिंसानृतास्तेया-
ब्रह्मपरिग्रहनिवृत्तिलक्षणेषु ‘‘दंसणवयसामाइयपोसहसचित्तराइभत्ते य । बम्हारंभपरिग्गह
अणुमण उद्दिट्ठ देसविरदो य ।१।’’ इति गाथाकथितैकादशनिलयेषु वर्तते स
पञ्चमगुणस्थानवर्ती श्रावको भवति ।५। स एव सद्दृष्टिर्धूलिरेखादिसदृशक्रोधादि-
तृतीयकषायोदयाभावे सत्यभ्यन्तरे निश्चयनयेन रागाद्युपाधिरहितस्वशुद्धात्मसंवित्तिसमुत्पन्न-
सुखामृतानुभवलक्षणेषु बहिर्विषयेषु पुनः सामस्त्येन हिंसानृतस्तेयाब्रह्मपरिग्रहनिवृत्तिलक्षणेषु च
sAdhya - sAdhakabhAve mAne chhe, parantu bhUmimAn paDelI rekhA samAn krodhAdi apratyAkhyAn
kaShAyanA udayathI, mAravAne mATe koTavALe pakaDel choranI jem, AtmanindA sahit vartato
thako indriyasukhane anubhave1 chhe te ‘avirat samyagdraShTi’ nun lakShaN chhe. 4. je pUrvokta prakAre
samyagdraShTi vartato thako bhUminI rekhA samAn krodhAdi apratyAkhyAnAvaraNarUp dvitIy kaShAyanA
udayano abhAv hotAn, ‘‘दंसणवयसामाइय पोसहसचित्तराइभत्ते य । बम्हारंभपरिग्गह अणुमय उद्दिट्ठ
देसविरदो य ।१।’ (darshan, vrat, sAmAyik, proShadh, sachittavirat, rAtribhojanatyAg, brahmacharya,
ArambhatyAg, parigrahatyAg, anumatityAg ane uddiShTatyAg)’ e gAthAmAn kahelAn
(shrAvakonAn) agiyAr sthAnomAn — (1) antarangamAn nishchayanayathI ekadesh rAgAdirahit
svAbhAvik sukhanI anubhUti jemanun lakShaN chhe, ane (2) bAhya viShayomAn (vyavahArathI)
hinsA, asatya, chorI, abrahma tathA parigrahanI ekadesh nivRutti jemanun lakShaN chhe temAn —
varte chhe, te pancham guNasthAnavartI shrAvak chhe. 5. jyAre te ja samyagdraShTi, dhULanI rekhA samAn
krodhAdi pratyAkhyAnAvaraN trIjA kaShAyano uday hotAn, pAnch mahAvratomAn — (1) antarangamAn
nishchayanayathI rAgAdi – upAdhirahit svashuddhAtmasamvedanathI utpanna sukhAmRutano anubhav jemanun
lakShaN chhe, ane (2) bAhya viShayomAn (vyavahArathI) hinsA, asatya, chorI, abrahma tathA
1. A anubhav – bhogavaTo anIhit vRuttie – viyogabuddhie hoy chhe ane tenun svAmitva chaturthaguNasthAnavartI
jIvane hotun nathI.
40 ]
bRuhad – dravyasangrah