उपादेयभूतस्यानन्तसुखसाधकत्वादन्तरात्मोपादेयः, परमात्मा पुनः साक्षादुपादेय इत्यभिप्रायः ।
एवं षड्द्रव्यपञ्चास्तिकायप्रतिपादकप्रथमाधिकारमध्ये नमस्कारादिचतुर्दशगाथाभिर्नवभिरन्तर-
स्थलैर्जीवद्रव्यकथनरूपेण प्रथमोऽन्तराधिकारः समाप्तः ।।१४।।
अतः परं यद्यपि शुद्धबुद्धैकस्वभावं परमात्मद्रव्यमुपादेयं भवति तथापि
हेयरूपस्याजीवद्रव्यस्य गाथाष्टकेन व्याख्यानं करोति । कस्मादिति चेत् ? हेयतत्त्वपरिज्ञाने सति
पञ्चादुपादेयस्वीकारो भवतीति हेतोः । तद्यथा —
अज्जीवो पुण णेओ पुग्गलधम्मो अधम्म आयासं ।
कालो पुग्गल मुत्तो रूवादिगुणो अमुत्ति सेसा दु (हु) ।।१५।।
अजीवः पुनः ज्ञेयः पुद्गलः धर्मः अधर्मः आकाशम् ।
कालः पुद्गलः मूर्त्तः रूपादिगुणः अमूर्त्ताः शेषाः तु ।।१५।।
upAdey1 chhe ane paramAtmA to sAkShAt upAdey1 chhe — evo abhiprAy chhe.
A rIte ShaDdravya – panchAstikAyanA pratipAdak pratham adhikAramAn namaskAragAthAdi chaud
gAthA dvArA nav antarasthaL vaDe jIvadravyanA kathanarUpe pratham antarAdhikAr pUro thayo. 14.
have pachhI, joke shuddha-buddhaekasvabhAv jeno chhe tevun paramAtmadravya upAdey2 chhe. topaN
heyarUp3 ajIvadravyanun ATh gAthA vaDe vyAkhyAn kare chhe. shA mATe? pahelAn hey tattvanun parignAn
thatAn pachhI upAdey tattvano svIkAr thAy chhe te kAraNe. te vyAkhyAn A pramANe chhe —
gAthA 15
gAthArtha — pudgal, dharma, adharma, AkAsh ane kAL — e ajIv dravya jANavAn,
rUpAdi guNanun dhArak pudgal mUrta dravya chhe ane bAkInAn (chAr) amUrta chhe.
1. A pragaT karavA yogya tarIke upAdey chhe. te paryAy hovAthI Ashray karavA yogya nathI. Ashray karavA yogya
to sadA nij trikAL dhruv shuddhAtmA ja chhe. juo gAthA 15 nI bhUmikA tathA niyamasAr gAthA 50.
2. A Ashray karavA yogya tarIke sadA upAdey chhe.
3. teno Ashray chhoDavA yogya hovAthI hey chhe.
ab ajIvakau sunau vilAs, pudgal dharma adharma akAs;
kAl, tahAn mUrat pudgalA, rUpAdik yut, sheSh na ralA. 15.
56 ]
bRuhad – dravyasangrah