अथ प्रदेशलक्षणमुपलक्षयति : —
जावदियं आयासं अविभागीपुग्गलाणुउट्टद्धं ।
तं खु पदेसं जाणे सव्वाणुट्ठाणदाणरिहं ।।२७।।
यावतिकं आकाशं अविभागिपुद्गलाण्ववष्टब्धम् ।
तं खलु प्रदेशं जानीहि सर्व्वाणुस्थानदानार्हम् ।।२७।।
व्याख्या — ‘‘जावदियं आयासं अविभागीपुग्गलाणुउट्टद्धं तं खु पदेसं जाणे’
यावत्प्रमाणमाकाशमविभागिपुद्गलपरमाणुना विष्टब्धं व्याप्तं तदाकाशं खु स्फु टं प्रदेशं जानीहि ।
हे शिष्य ! कथंभूतं ‘‘सव्वाणुट्ठाणदाणरिहं’’ सर्वाणूनां सर्वपरमाणूनां सूक्ष्मस्कन्धानां च
स्थानदानस्यावकाशदानस्यार्हं योग्यं समर्थमिति । यत एवेत्थंभूतावगाहनशक्तिरस्त्याकाशस्य
तत एवासंख्यातप्रदेशेऽपि लोके अनन्तानन्तजीवास्तेभ्योऽप्यनन्तगुणपुद्गला अवकाशं लभन्ते ।
तथा चोक्तम्, जीवपुद्गलविषयेऽवकाशदानसामर्थ्यम् ‘‘एगणिगोदसरीरे जीवा दव्वप्पमाणदो
have, pradeshanun lakShaN kahe chhe —
gAthA 27
gAthArtha — jeTalun AkAsh avibhAgI pudgalANuthI rokAy chhe tene sarva aNuone
sthAn devAne yogya pradesh jANo.
TIkA — ‘‘जावदियं आयासं अविभागी पुग्गलाणुउट्टद्धं तं खु पदेसं जाणे’’ he shiShya!
jeTalun AkAsh avibhAgI pudgalaparamANuthI vyApta hoy teTalA AkAshane spaShTapaNe pradesh
jAN. kevo chhe te? ‘‘सव्वाणुट्ठाणदाणरिहं’’ te pradesh sarva aNuone – sarva paramANuone ane
sUkShmaskandhone – sthAn eTale avakAsh devAne yogya – samartha chhe. AkAshadravyamAn evI
avagAhanashakti chhe, tethI ja asankhyAtapradeshI lokAkAshamAn paN anantAnant jIvo ane tenA
karatAn paN anantaguNA pudgalo samAvesh pAme chhe. evI rIte jIv ane pudgalonA sambandhamAn
avakAsh devAnun sAmarthya (anyatra A pramANe) kahyun chhe — ‘‘ek nigodanA sharIramAn
pudgal – aNU jito AkAsh, rokai so paradesh vikAs;
sarva aNUkUn de avagAh, shakti aisI dhArai ju athAh. 27.
ShaDdravya-panchAstikAy adhikAr [ 83