kevaḷagnānādi anant guṇaratnothī pūrṇa evā, muktirūpī samudrakinārānā nagaramān
pahoñchī jāy chhe. ā pramāṇe samvaramān rahelā guṇonā chintavanarūp 1samvar - anuprekṣhā
jāṇavī. 8.
have, nirjarā – anuprekṣhānun pratipādan kare chheḥ — jem koī manuṣhyane ajīrṇa doṣhane
līdhe maḷasañchay thavāthī, te māṇas āhārano tyāg karīne maḷane pakāvanār ane jaṭharāgni
vadhāranār evī haraḍe vagere davā le chhe ane tenāthī maḷ pākī javāthī gaḷī jatān – kharī
jatān te sukhī thāy chhe; tem ā bhavya jīv paṇ ajīrṇa utpanna karanār āhār samān
mithyātva - rāgādi agnānabhāvathī karmarūpī maḷano sañchay thatān, mithyātva - rāgādi chhoḍīne
param auṣhadh samān evun je, jīvan – maraṇ, lābh – alābh, sukh – duḥkh ādimān
samabhāvanun pratipādan karanārun, karmarūpī maḷane pachāvanārun, shuddha dhyānarūpī agnine
prajvalit karanārun, jinavachanarūpī auṣhadh, tenun sevan kare chhe ane tenāthī karmarūpī maḷ
gaḷī jatān – nirjarī jatān te sukhī thāy chhe. visheṣh — jem koī buddhimān manuṣhya ajīrṇanā
samaye potāne je duḥkh thayun hatun tene ajīrṇa maṭī javā chhatān paṇ bhūlī jato nathī ane
ajīrṇa utpanna karanār āhārano tyāg kare chhe ane tethī te sadā sukhī rahe chhe; tem
vivekī jīv paṇ ‘आर्ता नरा धर्मपरा भवन्ति । (duḥkhī manuṣhya dharmamān tatpar thāy chhe)’ e
गुणरत्नपूर्णमुक्तिवेलापत्तनं प्राप्नोतीति । एवं संवरगतगुणानुचिन्तनं संवरानुप्रेक्षा ज्ञातव्या ।।८।।
अथ निर्जरानुप्रेक्षा प्रतिपादयति । यथा कोप्यजीर्णदोषेण मलसञ्चये जाते सत्याहारं
त्यक्त्वा किमपि हरीतक्यादिकं मलपाचकमग्निदीपकं चौषधं गृह्णाति । तेन च मलपाकेन
मलानां पातने गलने निर्जरणे सति सुखी भवति । तथायं भव्य जीवोऽप्य-
जीर्णजनकाहारस्थानीयमिथ्यात्वरागाद्यज्ञानभावेन कर्ममलसञ्चये सति मिथ्यात्वरागादिकं
त्यक्त्वा परमौषधस्थानीयं जीवितमरणलाभालाभसुखदुःखादिसमभावनाप्रतिपादकं कर्ममल-
पाचकं शुद्धध्यानाग्निदीपकं च जिनवचनौषधं सेवते । तेन च कर्ममलानां गलने निर्जरणे सति
सुखी भवति । किञ्च – यथा कोऽपि धीमानजीर्णकाले यद्दुखं जातं तदजीर्णे गतेऽपि न
विस्मरति ततश्चाजीर्णजनकाहारं परिहरति तेन च सर्वदैव सुखी भवति । तथा विवेकिजनोऽपि
‘आर्ता नरा धर्मपरा भवन्ति’ इति वचनाद्दुःखोत्पत्तिकाले ये धर्मपरिणामा जायन्ते तान्
1. samvar chaturtha guṇasthānathī sharū thāy chhe ane chaudamā guṇasthānane pahele samaye samvar pūrṇa thaī jāy
chhe, māṭe chaturtha guṇasthānathī bhūmikā anusār nij shuddhātmasamvittinun baḷ har samaye hoy chhe, em
samajavun.
128 ]
br̥uhad – dravyasaṅgrah