nīl nāmanā be parvatomānthī kramapūrvak nīkaḷatī nārī ane narakāntā — be nadīo jāṇavī.
suṣham suṣhamādi chha kāḷ sambandhī paramāgamamān kahyā pramāṇe āyuṣhya, sharīranī ūñchāī ādi
sahit das kroḍākroḍ sāgarapramāṇ avasarpiṇī-utsarpiṇī kāḷ jevo bharatamān varte chhe, tevo
ja airāvat kṣhetramān varte chhe. āṭalun visheṣh chhe ke bharat ane airāvatanā malechchha khaṇḍomān
ane vijayārdha parvatamān chothā kāḷanā ādi ane ant jevo kāḷ varte chhe, bījo kāḷ hoto
nathī. visheṣh shun kahevun? jem khāṭano ek bhāg jāṇī levāthī teno bījo bhāg tevo ja
hoy, em jāṇī levāy chhe temaj jambūdvīpanān kṣhetra, parvat, nadī, hda ādinun je dakṣhiṇ
dishā sambandhī vyākhyān chhe, te ja uttar dishā sambandhī paṇ jāṇavun.
have, sharīranā mamatvanā kāraṇarūp mithyātva ane rāgādi vibhāvothī rahit ane
kevaḷagnān, kevaḷadarshan, sukhādi anantaguṇ sahit nij paramātmadravyamān samyagdarshan –
gnān – chāritrarūp bhāvanā karīne munio jyānthī vigatadeh arthāt deharahit thaīne
prachurapaṇe (adhikapaṇe) mokṣha prāpta kare chhe, tene videhakṣhetra kahe chhe. te jambūdvīpanī madhyamān
āvelā videhakṣhetranun kāīk varṇan kare chhe. te ā pramāṇe — navāṇun hajār yojan ūñcho,
ek hajār yojan ūṇḍo ane sharūātamān bhūmitaḷ upar das hajār yojan goḷ
vistāravāḷo tathā upar upar agiyāramān bhāganī hānikrame ghaṭatān ghaṭatān shikhar upar
ek hajār yojananā vistāravāḷo āgamakathit akr̥utrim chaityālay, devavan tathā devonā
निर्गतं नारीनरकान्तानदीद्वयमिति विज्ञेयम् । सुषमसुषमादिषट्कालसंबंधिपरमागमोक्ता-
युरुत्सेधादिसहिता दशसागरोपमकोटिप्रमितावसर्पिणी तथोत्सर्पिणी च यथा भरते वर्त्तते
तथैवैरावते च । अयन्तु विशेषः, भरतैरावतम्लेच्छखण्डेषु विजयार्धनगेषु च चतुर्थ-
कालसमयाद्यन्ततुल्यकालोऽस्ति नापरः । किं बहुना, यथा खट्वाया एकभागे ज्ञाते
द्वितीयभागस्तथैव ज्ञायते तथैव जम्बूद्वीपस्य क्षेत्रपर्वतनदीह्दादीनां यदेव दक्षिणविभागे
व्याख्यानं तदुत्तरेऽपि विज्ञेयम् ।
अथ देहममत्वमूलभूतमिथ्यात्वरागादिविभावरहिते केवलज्ञानदर्शनसुखाद्यनन्तगुणसहिते
च निजपरमात्मद्रव्ये यया सम्यग्दर्शनज्ञानचारित्रभावनया कृत्वा विगतदेहा देहरहिताः सन्तो
मुनयः प्राचुर्येण यत्र मोक्षं गच्छन्ति स विदेहो भण्यते । तस्य जम्बूद्वीपस्य मध्यवर्त्तिनः किमपि
विवरणं क्रियते । तद्यथा — नवनवतिसहस्रयोजनोत्सेध एकसहस्रावगाह आदौ भूमितले
दशयोजनसहस्रवृत्तविस्तार उपर्युपरि पुनरेकादशांशहानिक्रमेण हीयमानत्वे सति मस्तके
योजनसहस्रविस्तार आगमोक्ताकृत्रिमचैत्यालयदेववनदेवावासाद्यागमकथितानेकाश्चर्यसहितो
saptatattva-navapadārtha adhikār [ 141