થતાં મરીને સોળમાં સ્વર્ગ સુધી ઊપજે છે, અને દેવનું આયુષ્ય
પૂર્ણ થતાં મનુષ્યશરીર પામી, મુનિપદ અંગીકાર કરી મોક્ષ (પૂર્ણ
શુદ્ધતા) પ્રાપ્ત કરે છે.
સંવર-નિર્જરારૂપ શુદ્ધભાવ છે; ધર્મની પૂર્ણતા તે મોક્ષ છે.
જ્ઞાનને સમ્યગ્જ્ઞાન કહેવાય છે. આ રીતે જોકે એ બન્ને
(સમ્યગ્દર્શન અને સમ્યગ્જ્ઞાન) સાથે જ હોય છે, તોપણ તેનાં
લક્ષણો જુદા જુદા છે અને કારણ-કાર્ય ભાવનો તફાવત છે અર્થાત્
સમ્યગ્દર્શન, સમ્યગ્જ્ઞાનનું નિમિત્તકારણ છે.
પ્રાણ છોડવામાં આવે છે ત્યાં ‘આપઘાત’ કહેવાય છે; પણ
‘સંલ્લેખના’માં સમ્યગ્દર્શન સહિત આત્મકલ્યાણ (ધર્મ)ના હેતુથી
કાયા અને કષાયને કૃશ કરતા થકાં સમ્યક્ આરાધનાપૂર્વક
સમાધિમરણ થતું હોવાથી તે આપઘાત નથી પણ ધર્મધ્યાન છે.