Chha Dhala (Gujarati).

< Previous Page   Next Page >


Page 38 of 205
PDF/HTML Page 60 of 227

 

background image
(અશુભ) ખરાબ ફળમાં (અરતિ) દ્વેષ કરે છે; તથા જે (વિરાગ)
રાગદ્વેષનો અભાવ [એટલે કે પોતાના અસલી સ્વભાવમાં
સ્થિરતારૂપ સમ્યક્ચારિત્ર] અને (જ્ઞાન) સમ્યગ્જ્ઞાન [અને
સમ્યગ્દર્શન] તે (આતમહિત) આત્માના હિતના (હેતુ) કારણ છે
(તે) તેને (આપકૂં) આત્માને (કષ્ટદાન) દુઃખના આપનાર (લખૈં)
માને છે.
ભાવાર્થ(૧) બંધ તત્ત્વની ભૂલઅઘાતિ કર્મના
ફળ અનુસાર પદાર્થોની સંયોગ-વિયોગરૂપ અવસ્થાઓ થાય છે.
મિથ્યાદ્રષ્ટિ જીવ તેને અનુકૂળ-પ્રતિકૂળ માનીને તેનાથી હું સુખી-
દુઃખી છું એવી કલ્પના વડે રાગ-દ્વેષ, આકુળતા કરે છે. ધન,
યોગ્ય સ્ત્રી, પુત્રાદિના સંયોગ થતાં રતિ કરે છે; રોગ, નિદ્રા,
નિર્ધનતા, પુત્રવિયોગ વગેરે થતાં અરતિ કરે છે; પુણ્ય-પાપ બન્ને
બંધનકર્તા છે, પણ તેમ નહિ માનીને પુણ્યને હિતકર માને છે;
તત્ત્વદ્રષ્ટિથી તો પુણ્ય-પાપ બંને અહિતકર જ છે, પરંતુ અજ્ઞાની
એવું નિર્ધારરૂપ માનતો નથી તે બંધતત્ત્વની ઊંધી શ્રદ્ધા છે.
૨. સંવર તત્ત્વની ભૂલનિશ્ચય સમ્યગ્દર્શન-જ્ઞાન-
ચારિત્ર તે જ જીવને હિતકારી છે, સ્વરૂપમાં સ્થિરતા વડે રાગનો
જેટલો અભાવ તે વૈરાગ્ય છે, અને તે સુખના કારણરૂપ છે, છતાં
અજ્ઞાની જીવ તેને કષ્ટદાતા માને છે. આ સંવરતત્ત્વની વિપરીત
શ્રદ્ધા છે.
૩૮ ][ છ ઢાળા
અનંતદર્શન, અનંતજ્ઞાન, અનંતસુખ અને અનંતવીર્ય જ આત્માનું ખરું
સ્વરૂપ છે.