hai . ] 5. (rAg-dveSh-karatAr) rAg aur dveSh utpanna karanevAlI
(kathA) kathAen (kabahUn) kabhI bhI (na sunIjai) nahIn sunanA [so
dushruti anarthadanDavrat kahA jAtA hai . ] (aur hu) tathA anya bhI
(aghahetu) pApake kAraN (anarath danD) anarthadanD hain (tinhain) unhen
bhI (na kIjai) nahIn karanA chAhiye .
bhAvArtha : – kisIke dhanakA nAsh, parAjay athavA vijay
AdikA vichAr na karanA so pahalA apadhyAn-anarthadanDavrat
kahalAtA hai .✽
(1) hinsArUp pApajanak vyApAr tathA khetI AdikA
upadesh na denA vah pApopadesh-anarthadanDavrat hai .
(2) pramAdavash hokar pAnI DholanA, jamIn khodanA, vRukSha
kATanA, Ag lagAnA–ityAdikA tyAg karanA arthAt pAnch
sthAvarakAyake jIvonkI hinsA na karanA, use pramAdacharyA-
anarthadanDavrat kahate hain .
(3) yash prAptike liye, kisIke mAngane par hinsAke kAraN-
bhUt hathiyAr na denA so hinsAdAn-anarthadanDavrat kahalAtA hai .
(4) rAg-dveSh utpanna karanevAlI vikathA aur upanyAs yA
✽anarthadanD dUsare bhI bahutase hain . pAnch to sthUlatAkI apekShAse
athavA digdarshanamAtra hain . ve sab pApajanak hain; isaliye unakA
tyAg karanA chAhiye . pApajanak niShprayojan kArya anarthadanD
kahalAtA hai .
nishchayasamyagdarshan-gnAnapUrvak, pahale do kaShAyonkA abhAv huA
ho us jIvako sachche aNuvrat hote hain, nishchayasamyagdarshan na ho usake
vratako to sarvagnadevane bAlavrat kahA hai .
chauthI DhAl ][ 115