anvayārtha : – (jo) yadi (vimānavāsī) vaimānik dev
(hū) bhī (thāy) huā [to vahān̐ ] (samyagdarśan) samyagdarśan (bin)
binā (dukh) duḥkh (pāy) prāpta kiyā [aur ] (tahan̐taiṁ) vahān̐se (cay)
marakar (thāvar tan) sthāvar jīvakā śarīr (dharai) dhāraṇ karatā hai;
(yoṁ) is prakār [yah jīv ] (parivartan) pān̐c parāvartan (pūre karai)
pūrṇa karatā rahatā hai .
bhāvārtha : – yah jīv vaimānik devoṁmeṁ bhī utpanna huā;
kintu vahān̐ isane samyagdarśanake binā duḥkh uṭhāye aur vahān̐se bhī
marakar pr̥thvīkāyik ādi sthāvaroṁ✽ke śarīr dhāraṇ kiye; arthāt
punaḥ tiryaṁcagatimeṁ jā girā . is prakār yah jīv anādikālase
saṁsārameṁ bhaṭak rahā hai aur pān̐c parāvartan kar rahā hai ..16..
sār
saṁsārakī koī bhī gati sukhadāyak nahīṁ hai .
niścayasamyagdarśanase hī paṁc parāvartanarūp saṁsār samāpta hotā hai .
anya kisī kāraṇase–dayā, dānādike śubharāgase bhī saṁsār nahīṁ
ṭūṭatā . saṁyog sukh-duḥkhakā kāraṇ nahīṁ hai, kintu mithyātva
(parake sāth ekatvabuddhi-kartābuddhi, śubharāgase dharma hotā hai, śubharāg
hitakar hai aisī mānyatā) hī duḥkhakā kāraṇ hai . samyagdarśan
sukhakā kāraṇ hai .
pahalī ḍhālakā sārāṁś
tīn lok meṁ jo anaṁt jīv haiṁ, ve sab sukh cāhate haiṁ
aur duḥkhase ḍarate haiṁ; kintu apanā yathārtha svarūp samajheṁ, tabhī
✽mithyādr̥ṣṭi dev marakar ekendriy hotā hai, samyagdr̥ṣṭi nahīṁ .
20 ][ chahaḍhālā