Chha Dhala-Hindi (iso15919 transliteration). Pahalee dhalka lakshan-sangrah.

< Previous Page   Next Page >


Page 24 of 192
PDF/HTML Page 48 of 216

 

background image
pahalī ḍhālakā lakṣaṇ-saṁgrah
akāmanirjarā :–sahan karanekī anicchā hone par bhī jīv rog,
kṣudhādi sahan karatā hai . tīvra karmodayameṁ yukta na hokar
jīv puruṣārtha dvārā maṁdakaṣāyarūp pariṇamit ho vah .
agnikāyik :–agni hī jisakā śarīr hotā hai aisā jīv .
asaṁjñī :–śikṣā aur upadeś grahaṇ karanekī śakti rahit jīvako
asaṁjñī kahate haiṁ .
indriy :–ātmāke cihnako indriy kahate haiṁ .
ekendriy :–jise ek sparśanendriy hī hotī hai aisā jīv .
gati nāmakarma :–jo karma jīvake ākār nārakī, tiryaṁc, manuṣya
tathā dev jaise banātā hai .
gati :–jisake udayase jīv dūsarī paryāy (bhav) prāpta karatā hai .
cintāmaṇi :–jo icchā karane mātrase icchit vastu pradān karatā
hai, aisā ratna .
tiryaṁcagati :–tiryaṁcagati nāmakarmake udayase tiryaṁcoṁmeṁ janma dhāraṇ
karanā .
devagati :–devagati nāmakarmake udayase devoṁmeṁ janma dhāraṇ karanā .
narak :–pāpakarmake udayameṁ yukta honeke kāraṇ jis sthānameṁ janma
lete hī jīv asahya evaṁ aparimit vedanākā anubhav
karane lagatā hai tathā dūsare nārakiyoṁ dvārā satāye jāneke
kāraṇ duḥkhakā anubhav karatā hai, tathā jahān̐ tīvra dveṣ-
24 ][ chahaḍhālā