hai . ] 5. (rAg-dveSh-karatAr) rAg aur dveSh utpanna karanevAlI
(kathA) kathAe.N (kabahU.N) kabhI bhI (na sunIjai) nahI.n sunanA [so
duHshruti anarthada.nDavrat kahA jAtA hai . ] (aur hu) tathA anya bhI
(aghahetu) pApake kAraN (anarath da.nD) anarthada.nD hai.n (tinhai.n) unhe.n
bhI (na kIjai) nahI.n karanA chAhiye .
bhAvArtha : – kisIke dhanakA nAsh, parAjay athavA vijay
AdikA vichAr na karanA so pahalA apadhyAn-anarthada.nDavrat
kahalAtA hai .✽
(1) hi.nsArUp pApajanak vyApAr tathA khetI AdikA
upadesh na denA vah pApopadesh-anarthada.nDavrat hai .
(2) pramAdavash hokar pAnI DholanA, jamIn khodanA, vR^ikSha
kATanA, Ag lagAnA–ityAdikA tyAg karanA arthAt pA.Nch
sthAvarakAyake jIvo.nkI hi.nsA na karanA, use pramAdacharyA-
anarthada.nDavrat kahate hai.n .
(3) yash prAptike liye, kisIke mA.Ngane par hi.nsAke kAraN-
bhUt hathiyAr na denA so hi.nsAdAn-anarthada.nDavrat kahalAtA hai .
(4) rAg-dveSh utpanna karanevAlI vikathA aur upanyAs yA
✽anarthada.nD dUsare bhI bahutase hai.n . pA.Nch to sthUlatAkI apekShAse
athavA digdarshanamAtra hai.n . ve sab pApajanak hai.n; isaliye unakA
tyAg karanA chAhiye . pApajanak niShprayojan kArya anarthada.nD
kahalAtA hai .
nishchayasamyagdarshan-j~nAnapUrvak, pahale do kaShAyo.nkA abhAv huA
ho us jIvako sachche aNuvrat hote hai.n, nishchayasamyagdarshan na ho usake
vratako to sarvaj~nadevane bAlavrat kahA hai .
chauthI DhAl ][ 115