(ନିଵାରୀ) ନାଶ କରନେଵାଲେ (ଲୋକାଲୋକ) ଲୋକ ତଥା ଅଲୋକକୋ
(ନିହାରୀ) ଜାନନେ-ଦେଖନେଵାଲେ (ଶ୍ରୀ ଅରିହନ୍ତ) ଅରହନ୍ତ ପରମେଷ୍ଠୀ
(ସକଲ) ଶରୀରସହିତ (ପରମାତମ) ପରମାତ୍ମା ହୈଂ .
ଭାଵାର୍ଥ : – (୧) ଜୋ ନିଶ୍ଚଯସମ୍ଯଗ୍ଦର୍ଶନାଦି ସହିତ ହୈଂ; ତୀନ
କଷାଯ ରହିତ, ଶୁଦ୍ଧୋପଯୋଗରୂପ ମୁନିଧର୍ମକୋ ଅଂଗୀକାର କରକେ ଅଂତରଂଗମେଂ
ତୋ ଉସ ଶୁଦ୍ଧୋପଯୋଗରୂପ ଦ୍ଵାରା ସ୍ଵଯଂ ଅପନା ଅନୁଭଵ କରତେ ହୈଂ, କିସୀକୋ
ଇଷ୍ଟ-ଅନିଷ୍ଟ ମାନକର ରାଗ-ଦ୍ଵେଷ ନହୀଂ କରତେ, ହିଂସାଦିରୂପ
ଅଶୁଭୋପଯୋଗକା ତୋ ଅସ୍ତିତ୍ଵ ହୀ ଜିନକେ ନହୀଂ ରହା ହୈ–ଐସୀ ଅନ୍ତରଂଗ-
ଦଶା ସହିତ ବାହ୍ଯ ଦିଗମ୍ବର ସୌମ୍ଯ ମୁଦ୍ରାଧାରୀ ହୁଏ ହୈଂ ଔର ଛଠଵେଂ ପ୍ରମତ୍ତ-
ସଂଯତ ଗୁଣସ୍ଥାନକେ ସମଯ ଅଟ୍ଠାଈସ ମୂଲଗୁଣୋଂକା ଅଖଣ୍ଡରୂପସେ ପାଲନ
କରତେ ହୈଂ ଵେ, ତଥା ଜୋ ଅନନ୍ତାନୁବନ୍ଧୀ ଏଵଂ ଅପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନାଵରଣୀ ଐସୀ ଦୋ
କଷାଯକେ ଅଭାଵସହିତ ସମ୍ଯଗ୍ଦୃଷ୍ଟି ଶ୍ରାଵକ ହୈଂ ଵେ ମଧ୍ଯମ ଅନ୍ତରାତ୍ମା ହୈଂ,
ଅର୍ଥାତ୍ ଛଠଵେଂ ଔର ପାଁଚଵେଂ ଗୁଣସ୍ଥାନଵର୍ତୀ ଜୀଵ ମଧ୍ଯମ ଅନ୍ତରାତ୍ମା ହୈଂ.
✽
(୨) ସମ୍ଯଗ୍ଦର୍ଶନକେ ବିନା କଭୀ ଧର୍ମକା ପ୍ରାରମ୍ଭ ନହୀଂ ହୋତା;
ଜିସେ ନିଶ୍ଚଯସମ୍ଯଗ୍ଦର୍ଶନ ନହୀଂ ହୈ, ଵହ ଜୀଵ ବହିରାତ୍ମା ହୈ .
(୩) ପରମାତ୍ମାକେ ଦୋ ପ୍ରକାର ହୈଂ–ସକଲ ଔର ନିକଲ . (୧) ଶ୍ରୀ
ଅରିହଂତ-ପରମାତ୍ମା ଵେ ସକଲ୧ (ଶରୀରସହିତ) ପରମାତ୍ମା ହୈଂ, (୨) ସିଦ୍ଧ
ପରମାତ୍ମା ଵେ ନିକଲ୨ ପରମାତ୍ମା ହୈଂ . ଵେ ଦୋନୋଂ ସର୍ଵଜ୍ଞ ହୋନେସେ ଲୋକ ଔର
✽ସାଵଯଗୁଣେହିଂ ଜୁତ୍ତା, ପମତ୍ତଵିରଦା ଯ ମଜ୍ଝିମା ହୋଂତି .
ଶ୍ରାଵକଗୁଣୈସ୍ତୁ ଯୁକ୍ତାଃ, ପ୍ରମତ୍ତଵିରତାଶ୍ଚ ମଧ୍ଯମାଃ ଭଵନ୍ତି ..
ଅର୍ଥ– ଶ୍ରାଵକକେ ଗୁଣୋଂସେ ଯୁକ୍ତ ଔର ପ୍ରମତ୍ତଵିରତ ମୁନି ମଧ୍ଯମ ଅଂତରାତ୍ମା ହୈଂ .
(ସ୍ଵାମୀ କାର୍ତିକେଯାନୁପ୍ରେକ୍ଷା ଗାଥା–୧୯୬)
୧. ସ=ସହିତ, କଲ=ଶରୀର, ସକଲ ଅର୍ଥାତ୍ ଶରୀର ସହିତ .
୨. ନି=ରହିତ, କଲ=ଶରୀର, ନିକଲ ଅର୍ଥାତ୍ ଶରୀର ରହିତ .
ତୀସରୀ ଢାଲ ][ ୬୧