ਭਾਵਾਰ੍ਥ : – ਜੋ ਵਿਵੇਕੀ ਪਚ੍ਚੀਸ ਦੋਸ਼ ਰਹਿਤ ਤਥਾ ਆਠ ਅਂਗ
(ਆਠ ਗੁਣ) ਸਹਿਤ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਧਾਰਣ ਕਰਤੇ ਹੈਂ, ਉਨ੍ਹੇਂ
ਅਪ੍ਰਤ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਾਵਰਣੀਯ ਕਸ਼ਾਯਕੇ ਤੀਵ੍ਰ ਉਦਯਮੇਂ ਯੁਕ੍ਤ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ,
ਯਦ੍ਯਪਿ ਸਂਯਮਭਾਵ ਲੇਸ਼ਮਾਤ੍ਰ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ; ਤਥਾਪਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਾਦਿ ਉਨਕੀ ਪੂਜਾ
ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਆਦਰ ਕਰਤੇ ਹੈਂ . ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਪਾਨੀਮੇਂ ਰਹਨੇ ਪਰ ਭੀ ਕਮਲ
ਪਾਨੀਸੇ ਅਲਿਪ੍ਤ ਰਹਤਾ ਹੈ; ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਘਰਮੇਂ ਰਹਤੇ ਹੁਏ ਭੀ
ਗ੍ਰੁਹਸ੍ਥਦਸ਼ਾਮੇਂ ਲਿਪ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ, ਉਦਾਸੀਨ (ਨਿਰ੍ਮੋਹੀ) ਰਹਤਾ ਹੈ . ਜਿਸ
ਪ੍ਰਕਾਰ
੧ਵੇਸ਼੍ਯਾਕਾ ਪ੍ਰੇਮ ਮਾਤ੍ਰ ਪੈਸੇਮੇਂ ਹੀ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਮਨੁਸ਼੍ਯ ਪਰ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ;
ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਕਾ ਪ੍ਰੇਮ ਸਮ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਮੇਂ ਹੀ ਹੋਤਾ ਹੈ; ਕਿਨ੍ਤੁ
ਗ੍ਰੁਹਸ੍ਥਪਨੇਮੇਂ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ . ਤਥਾ ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੋਨਾ ਕੀਚੜਮੇਂ ਪੜੇ ਰਹਨੇ
ਪਰ ਭੀ ਨਿਰ੍ਮਲ ਰਹਤਾ ਹੈ; ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਜੀਵ ਗ੍ਰੁਹਸ੍ਥਦਸ਼ਾਮੇਂ
ਰਹਨੇ ਪਰ ਭੀ ਉਸਮੇਂ ਲਿਪ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਵਹ ਉਸੇ ੨ਤ੍ਯਾਜ੍ਯ,
(ਤ੍ਯਾਗਨੇ ਯੋਗ੍ਯ) ਮਾਨਤਾ ਹੈ .੩
ਸਮ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਕੀ ਮਹਿਮਾ, ਸਮ੍ਯਗ੍ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਕੇ ਅਨੁਤ੍ਪਤ੍ਤਿ ਸ੍ਥਾਨ ਤਥਾ
ਸਰ੍ਵੋਤ੍ਤਮ ਸੁਖ ਔਰ ਸਰ੍ਵ ਧਰ੍ਮਕਾ ਮੂਲ
ਪ੍ਰਥਮ ਨਰਕ ਵਿਨ ਸ਼ਟ੍ ਭੂ ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼ ਵਾਨ ਭਵਨ ਸ਼ਂਢ ਨਾਰੀ .
ਥਾਵਰ ਵਿਕਲਤ੍ਰਯ ਪਸ਼ੁਮੇਂ ਨਹਿਂ, ਉਪਜਤ ਸਮ੍ਯਕ੍ਧਾਰੀ ..
ਤੀਨਲੋਕ ਤਿਹੁਁਕਾਲ ਮਾਁਹਿਂ ਨਹਿਂ, ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਸੋ ਸੁਖਕਾਰੀ .
ਸਕਲ ਧਰ੍ਮਕੋ ਮੂਲ ਯਹੀ, ਇਸ ਬਿਨ ਕਰਨੀ ਦੁਖਕਾਰੀ ..੧੬..
੧ਯਹਾਁ ਵੇਸ਼੍ਯਾਕੇ ਪ੍ਰੇਮਸੇ ਮਾਤ੍ਰ ਅਲਿਪ੍ਤਤਾਕੀ ਤੁਲਨਾ ਕੀ ਗਈ ਹੈ .
੨ਵਿਸ਼ਯਾਸਕ੍ਤੋਪਿ ਸਦਾ ਸਰ੍ਵਾਰਮ੍ਭੇਸ਼ੁ ਵਰ੍ਤਮਾਨੋਪਿ .
ਮੋਹਵਿਲਾਸਃ ਏਸ਼ਃ ਇਤਿ ਸਰ੍ਵਂ ਮਨ੍ਯਤੇ ਹੇਯਂ ..੩੪੧..(ਸ੍ਵਾਮੀ ਕਾਰ੍ਤਿ੦)
੩ਰੋਗੀਕੋ ਔਸ਼ਧਿਸੇਵਨ ਔਰ ਬਨ੍ਦੀਕੋ ਕਾਰਾਗ੍ਰੁਹ ਭੀ ਇਸਕੇ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਾਨ੍ਤ ਹੈਂ .
ਤੀਸਰੀ ਢਾਲ ][ ੮੧