ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰ-ਗੁਰੁਕੀ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀ ਰਾਗਮਿਸ਼੍ਰਿਤ ਵਿਚਾਰ ਤਥਾ
ਮਨ੍ਦਕਸ਼ਾਯਰੂਪ ਸ਼ੁਭਭਾਵ–ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਜੀਵਕੋ ਪੂਰ੍ਵਕਾਲਮੇਂ ਥਾ, ਉਸੇ
ਭੂਤਨੈਗਮਨਯਸੇ ਵ੍ਯਵਹਾਰਕਾਰਣ ਕਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ . (ਪਰਮਾਤ੍ਮਪ੍ਰਕਾਸ਼,
ਅਧ੍ਯਾਯ ੨ ਗਾਥਾ ੧੪ ਕੀ ਟੀਕਾ) . ਤਥਾ ਉਸੀ ਜੀਵਕੋ
ਨਿਸ਼੍ਚਯਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨਕੀ ਭੂਮਿਕਾਮੇਂ ਸ਼ੁਭਰਾਗ ਔਰ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਕਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ
ਹੋਤੇ ਹੈਂ, ਉਨਕਾ ਸਹਚਰਪਨਾ ਬਤਲਾਨੇਕੇ ਲਿਯੇ ਵਰ੍ਤਮਾਨ ਸ਼ੁਭਰਾਗਕੋ
ਵ੍ਯਵਹਾਰਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਕਹਾ ਹੈ, ਐਸਾ ਕਹਨੇਕਾ ਕਾਰਣ ਯਹ ਹੈ ਕਿ ਉਸਸੇ
ਭਿਨ੍ਨ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ (ਵਿਰੁਦ੍ਧ) ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਉਸ ਦਸ਼ਾਮੇਂ ਕਿਸੀਕੋ ਹੋ ਨਹੀਂ
ਸਕਤੇ . –ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਿਮਿਤ੍ਤ-ਵ੍ਯਵਹਾਰ ਹੋਤਾ ਹੈ; ਤਥਾਪਿ ਵਹ ਯਥਾਰ੍ਥ
ਕਾਰਣ ਨਹੀਂ ਹੈ .
ਵ੍ਯਵਹਾਰਕੇ ਆਸ਼੍ਰਯਸੇ ਸੁਖ ਪ੍ਰਗਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤਾ .
ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਦੇਹਲੀ, ਪ੍ਰੁਸ਼੍ਠ ੪੬੨)
ਪ੍ਰਰੂਪਣਾ ਕੀ ਹੈ ਵਹ ਨਿਸ਼੍ਚਯਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਹੈ ਤਥਾ ਜਹਾਁ ਜੋ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਤੋ
ਨਹੀਂ ਹੈ; ਕਿਨ੍ਤੁ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਕਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਹੈ ਅਥਵਾ ਸਹਚਾਰੀ ਹੈ, ਵਹਾਁ ਉਸੇ
ਉਪਚਾਰਸੇ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਕਹੇਂ ਤੋ ਵਹ ਵ੍ਯਵਹਾਰਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ
ਨਿਸ਼੍ਚਯ-ਵ੍ਯਵਹਾਰਕਾ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਐਸਾ ਹੀ ਲਕ੍ਸ਼ਣ ਹੈ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਯਥਾਰ੍ਥ ਨਿਰੂਪਣ