Page 34 of 181
PDF/HTML Page 61 of 208
single page version
nirmaḷatā pragaṭ kare chhe. yathārtha draṣhṭi thayā pachhī sādhak- avasthā vachche āvyā vinā rahetī nathī. ātmānun bhān karīne svabhāvamān ekāgra thāy chhe tyāre ja paramātmārūp samayasārane anubhave chhe, ātmānā apūrva ne anupam ānandane anubhave chhe, ānandanān jharaṇān jhare chhe. 50.
bhagavān kundakundāchāryadevano amārā par ghaṇo upakār chhe, ame temanā dāsānudās chhīe....shrīmadbhagavatkundakundā- chāryadev mahāvidehakṣhetramān sarvagna vītarāg shrī sīmandhar bhagavānanā samavasaraṇamān gayā hatā ane tyān teoshrī āṭh divas rahyā hatā e viṣhe aṇumātra shaṅkā nathī. e vāt em ja chhe; kalpanā karasho nahi, nā kahesho nahi; māno topaṇ em ja chhe, na māno topaṇ em ja chhe. yathātath vāt chhe, akṣharashaḥ satya chhe, pramāṇasiddha chhe. 51.
jene puṇyanī ruchi chhe tene jaḍanī ruchi chhe, tene ātmānā dharmanī ruchi nathī. 52.
jāṇavāmān aṭakavun hoy nahi, paṇ je jīvo
Page 35 of 181
PDF/HTML Page 62 of 208
single page version
nimittāshrit buddhi karīne aṭakyā chhe te jīvo mātra vāto kare chhe, antarmukh gnāyakasvabhāvano puruṣhārtha karavānī buddhi karatā nathī. ‘bhagavāne dīṭhun hashe tem thashe, temanā gnānamān jeṭalā bhav dīṭhā hashe teṭalān dravya, kṣhetra, kāḷ, bhāv ne bhavabhramaṇ thayā vinā mokṣha nahi thāy, je vakhate kāḷalabdhi pākashe te vakhate samyagdarshan thashe’ — em bhāvamān ane kathanamān niḥsattva banī, nimittādhīnatā rākhī puruṣhārtha uḍāḍe chhe. puruṣhārtha rahit thaī dravyānuyoganī vāto kare to te nishchayābhāsī chhe. jene kevaḷagnānīno vishvās thayo tene chāre paḍakhe samān — avirodh pratīti joīe, ane teṇe ja ‘kevaḷagnānīe dīṭhun’ eno sācho svīkār karyo chhe. jeṇe kevaḷagnānīne mānyā tene rāganī ruchi, kartāpaṇārūp agnān hoy nahi; tene evī ūndhī shraddhā paṇ na hoy ke ‘kevaḷī bhagavāne mārā bhav dīṭhā chhe māṭe have, hun puruṣhārtha na karun — nahi karī shakun, puruṣhārtha enī meḷe jāgashe.’ em māne to te mithyādraṣhṭi chhe, tene andaramān kevaḷīnī shraddhā beṭhī ja nathī. shrīmad rājachandre kahyun chhe ne! — ‘jo ichchho paramārtha to karo satya puruṣhārtha; bhavasthiti ādi nām laī chhedo nahi ātmārtha.’ 53.
ātmadravya sarvagnasvabhāvī chhe. sarvagnane jeṇe potānī
Page 36 of 181
PDF/HTML Page 63 of 208
single page version
paryāyamān sthāpyā tene sarvagna thavāno nirṇay āvī gayo. bas, e ‘gna’svabhāvamān visheṣh ṭharatān ṭharatān paryāyamān sarvagna thaī jashe. 54.
prashnaḥ — mokṣhane māṭe puṇya te pahelun pagathiyun to chhe ne?
uttaraḥ — nā; puṇya to vibhāv chhe — parabhāv chhe, mokṣhathī viruddha bhāv chhe, temān kāī ātmāno ānand ke gnān nathī. tethī te mokṣhanun pratham pagathiyun nathī. anant vār puṇya karī chūkyo chhatān mokṣha to hāthamān na āvyo, mokṣha taraph ek pagaluny maṇḍāyun nahi; mokṣhanun pahelun pagathiyun to samyagdarshan chhe ane te to puṇya-pāp bannethī pār chhe. bhedagnān vaḍe ātmāne puṇya- pāp bannethī bhinna jāṇe tyāre nij shuddha ātmānun samyagdarshan ane anubhav thāy. nij shuddha ātmānā anubhav vaḍe ja tīrthaṅkar bhagavānanā mārganī — mokṣhamārganī maṅgal sharūāt thāy chhe; māṭe te mokṣhamahelanun pahelun pagathiyun chhe. pt.0 dolatarāmajīe chha ḍhāḷāmān kahyun chhe —
सम्यक् ता न लहै सो दर्शन धारो भव्य पवित्रा ।
Page 37 of 181
PDF/HTML Page 64 of 208
single page version
mokṣhamārganī vr̥uddhi ane pūrṇatā paṇ te ja rīte thāy chhe, puṇya vaḍe nathī thatī. puṇya chhoḍavāthī mokṣha thāy, rākhavāthī nahi, puṇya vaḍe lakṣhmī vagere dhūḷanā ḍhagalā maḷe, paramātmapaṇun na maḷe. paramātmapaṇun to sampūrṇa vītarāg bhāvathī ja maḷe. ā rīte vītarāgatā te ja dharma chhe, te ja bhagavānano mārga chhe ane te ja badhān shāstrono sār chhe. 55.
gnān ane rāgane lakṣhaṇabhede sarvathā judā pāḍo to ja sarvagnasvabhāvī shuddha jīv lakṣhamān āvī shake. jem je sampūrṇa vītarāg thāy te ja sarvagna thaī shake, tem je sarva prakāranā rāgathī gnāyakanī bhinnatā samaje te ja sarvagnasvabhāvī ātmāne oḷakhī — anubhavī shake. evī sānubhav oḷakhāṇ karanār jīvo viralā ja chhe. jem pāpabhāvo shuddhātmānī svānubhūtithī bahār chhe, tem puṇyabhāvo paṇ bahār ja rahe chhe, svānubhūtimān nathī praveshatā; ane tethī ja temane ‘abhūtārtha’ kahyā chhe. puṇya-pāp rahit nij shuddha ātmānī — bhūtārtha gnāyakasvabhāvanī — antaramān draṣhṭi thatān svānubhūti pragaṭ
Page 38 of 181
PDF/HTML Page 65 of 208
single page version
thāy chhe, ane te ja samyagdarshan ne samyaggnān chhe. 56.
rāgamān shubh ane ashubh evā be bhed bhale pāḍo, teno vivek bhale karo, paṇ te banne bhāv āsrav chhe ne bandhamārgamān samāy chhe, samvar-nirjarāmān nahi; te eke bhed mokṣhamān ke mokṣhanā kāraṇamān nathī āvato. mokṣhano mārga ne mokṣha — samvar, nirjarā ne mokṣha — to e bannethī judī ja jātanā chhe. shubh ane ashubh banne prakāranā rāgamān kaṣhāyano svād chhe, ākuḷatā chhe, chaitanyanī shāntino svād, nirākuḷatā te bemānthī ekemān nathī. pañchāstikāyasaṅgrahamān shrī kundakundāchāryadeve kahyun chheḥ
ā jāṇīne shun karavun? — ke sarva prakāranā rāg rahit potānā chidānandatattvane barābar lakṣhamān laī tene ja dhyāvun. shubhāshubh rāgane eṭale ke puṇya-pāpane mokṣha ke mokṣhamārgamān sahāyakārī na jāṇavā paṇ vighnakārī luṭārā samajavā. ahā, vītarāg thavānī vītarāg paramātmānī ā vāt kāyar jīvo jhīlī shakatā nathī; puṇyathī dharma thāy nahi — e vāt sāmbhaḷatān ja choṅkī
Page 39 of 181
PDF/HTML Page 66 of 208
single page version
ūṭhe chhe — temanān kāḷajān kampī ūṭhe chhe. gnānīo to mokṣhane arthe ek shuddhopayogane ja mānya kare chhe, rāganā koī kaṇiyāne temān bheḷavatā nathī; shubh ane ashubh bannethī virakta thaīne vītarāgī shuddhopayogane ja mokṣhanā sādhan tarīke svīkāre chhe. 57.
hāthīnā dānt dekhāḍavānā judā ne chāvavānā judā. dekhāḍavānā dānt moṭā hoy ane te raṅgavāmān ne shobhā karavāmān kām āve; chāvavānā dānt jhīṇā hoy ane te khāvānā kāmamān āve. shāstra to ‘bhā’nā kāgaḷ chhe, tene ūkelatān shīkhavun joīe. shāstramān vyavahāranān kathan ghaṇān hoy chhe parantu jeṭalān vyavahāranān ne nimittanān kathan chhe te potānā guṇamān kām na āve paṇ paramārthane samajāvavāmān kām āve. ātmā paramārthe parathī judo chhe tenī shraddhā karī, temān līn thāy to ātmāne mīṇo chaḍe. je paramārtha chhe te vyavahāramān — samajāvavāmān kām na āve paṇ tenā vaḍe ātmāne shānti thāy. āvo ā pragaṭ nayavibhāg chhe. 58.
rāg-dveṣh ne puṇya-pāpathī pār ātmānubhūtisvarūp shuddha mārgane gnānīo ja oḷakhe chhe, agnānīo to
Page 40 of 181
PDF/HTML Page 67 of 208
single page version
puṇyane ja dharma mānīne rāgamān ja aṭakī jāy chhe. pāp te adharma ne puṇya te dharma – eṭalun ja laukik jano samaje chhe, paṇ puṇya ne pāp e banne adharma chhe, ne dharma to te bannethī pār evā vītarāgī chaitanyabhāvarūp chhe. ā vāt mātra jainadharmamān ja chhe ne viralā gnānījano ja te samaje chhe ane kahe chhe.
jem loḍhānī ke sonānī beḍī bāndhe ja chhe tem, puṇyane bhale sonānī kaho topaṇ te beḍī jīvane sansāramān bāndhe chhe, mokṣha thavā detī nathī; te puṇyanī beḍī paṇ toḍīne mokṣha thāy chhe. agnānīne puṇyanī vāt mīṭhī lāge chhe, paṇ rāg vagaranī chaitanyanī mīṭhāshane te jāṇato nathī. chaitanyano mīṭho vītarāgī svād chākhanārane puṇyano kaṣhāy paṇ kaḍavo lāge chhe. — evā gnānīo ja mokṣhane sādhe chhe. 59.
gnānīnī draṣhṭi akhaṇḍ dhruvasvabhāv upar chhe, agnānīnī draṣhṭi nimitta upar chhe. nimitta taraph draṣhṭi te parāshrayadraṣhṭi chhe. ‘nimitta’ evī vastu nathī – em nathī, nimitta vastu chhe kharī; jo nimitta koī chīj na hoy to bandh ane mokṣha evī be avasthā hoī shake nahi. nimitta chhe em jāṇavun, bandhanī avasthā
Page 41 of 181
PDF/HTML Page 68 of 208
single page version
thāy chhe tem jāṇavun, te badho vyavahāranay chhe. vyavahārane jāṇatān adhūrī avasthāno khyāl rahe chhe, vyavahārane jāṇatān kāī vyavahārano āshray āvī jāy chhe – em nathī. nishchayanayano viṣhay je akhaṇḍ gnāyak- vastu chhe teno āshray karavāthī munivaro muktine prāpta kare chhe. 60.
potānī pāchhaḷ vikarāḷ vāgh jhapaṭun mārato doḍato āvato hoy to pote kevī doṭ mūke? e visāmo khāvā ūbho raheto hashe? evī rīte are! ā kāḷ jhapaṭun mārato chālyo āve chhe ne andar kām karavānān ghaṇān chhe em potāne andaramān lāgavun joīe. 61.
samyagdarshan e koī apūrva chīj chhe. sharīranān chāmaḍān ūtaraḍīne khār chhāṇṭanār upar paṇ krodh na karyo — evān vyavahārachāritro ā jīve anant vār pāḷyān chhe, paṇ samyagdarshan ek vār paṇ prāpta karyun nathī. lākho jīvonī hinsānā pāp karatān mithyādarshananun pāp anantagaṇun chhe. samakit sahelun nathī, lākho karoḍomān koīk viral jīvane ja te hoy chhe. samakitī jīv potāno nirṇay pote ja karī shake chhe. samakitī
Page 42 of 181
PDF/HTML Page 69 of 208
single page version
ākhā brahmāṇḍanā bhāvone pī gayo hoy chhe...samakit e koī judī ja vastu chhe. samakit vinānī kriyāo ekaḍā vinānān mīṇḍān chhe. samakitanun svarūp ghaṇun ja sūkṣhma chhe....hīrānī kimmat hajāro rūpiyā hoy chhe, tenā pāsā paḍatān kharelī rajanī kimmat paṇ seṅkaḍo rūpiyā hoy chhe; tem samakit-hīrānī kimmat to amūlya chhe, te maḷyo to to kalyāṇ thaī jashe paṇ te na maḷyo topaṇ ‘samakit e kāīk judī ja vastu chhe’ – em tenun māhātmya samajāī te meḷavavānī tālāvelīrūp rajo paṇ ghaṇo lābh āpe chhe.
jāṇapaṇun te gnān nathī. samakit sahit jāṇapaṇun te ja gnān chhe. agiyār aṅg kaṇṭhāgre hoy paṇ samakit na hoy to te agnān chhe. ājakāl to sau potapotānā gharanun samakit mānī beṭhā chhe. samakitīne to mokṣhanā anant atīndriy sukhanī vānagī prāpta thaī hoy chhe. te vānagī mokṣhanā sukhanā anantamā bhāge hovā chhatān anant chhe. 62.
jainadarshanamān mātra bāhya kriyānun ja pratipādan nathī paṇ temān sūkṣhma tattvagnān bharapūr bharelun chhe. ā moṅghā manuṣhyabhavamān jo jīve deh, vāṇī ane manathī par
Page 43 of 181
PDF/HTML Page 70 of 208
single page version
evā param tattvanun bhān na karyun, tenī ruchi paṇ na karī to ā manuṣhyabhav niṣhphaḷ chhe. 63.
munidashā thatān saheje nirgranth digambar dashā thaī jāy chhe. muninī dashā traṇe kāḷe nagna digambar hoy chhe. ā koī pakṣha ke vāḍo nathī paṇ anādi satya vastusthiti chhe.
shaṅkāḥ — munidashāmān vastra hoy to vāndho sho chhe? vastra to paravastu chhe, te kyān ātmāne naḍe chhe?
samādhānḥ — vastra to paravastu chhe ane te ātmāne kāī naḍatān nathī e vāt paṇ kharī chhe; parantu vastra grahaṇ karavānī je buddhi chhe te rāgamay buddhi ja munidashāne rokanār chhe. munione antaranī ramaṇatā karatān karatān eṭalī udāsīn dashā saheje thaī gaī hoy chhe ke vastranā grahaṇano vikalpa ja ūṭhato nathī. 64.
paranā nimitte ne potānī yogyatānā kāraṇe jīv paryāyamān bhūl kare to je rāg-dveṣharūp dhumāḍo ūṭhe chhe te ashuddha upādānathī thayelī jīvanī — jīvanā vītarāg- svabhāv nāmanā chāritraguṇanī — arūpī vikārarūp ūndhī
Page 44 of 181
PDF/HTML Page 71 of 208
single page version
avasthā chhe. ā kṣhaṇik vikārī avasthāno chaitanya- svabhāvamān pravesh nathī. jo karma vagere paranimitta vinā ja vikār thāy to te svabhāv thaī jāy, ane svabhāv to kadī ṭaḷe nahi. parantu ā bhūl to kṣhaṇik avasthā pūratī chhe ane te trikāḷī paripūrṇa svabhāvanā bhān vaḍe ṭaḷe chhe. je ṭaḷe te svabhāvanā gharanun kem kahevāy? je trikāḷ sāthe rahe te ja potānun gaṇāy. 65.
strī-putra-parivār e kāī sansār nathī. sansār to potānī paryāyamān je moh-rāg-dveṣharūp vibhāv bhāv chhe te ja chhe. jo strī-putra vagere sansār hoy to mr̥utyu thatān ā deh, strī, putra vagere badhun ahīn paḍyun raheshe, to shun tāro sansār maṭī jashe ane mokṣha thaī jashe? bhāī! strī-putrādi to sansār chhe ja nahi. potānā gnānasvarūpano mahimā chūkīne je paranā kartr̥utvano bhāv tathā mithyātva sahit athavā asthiratā sahit rāgadveṣharūp bhāv te ja sansār chhe. 66.
saphed lūgaḍun paranā nimitte melun dekhāy chhe, paṇ tene vartamānamān svabhāve svachchha joī shakāy chhe.
Page 45 of 181
PDF/HTML Page 72 of 208
single page version
draṣhṭāntamān to jonār bījo chhe paṇ ātmāmān to pote ja jonār chhe. ātmāmān je vartamān malin avasthā chhe te teno mūḷ svabhāv nathī; tethī vartamānamān malin avasthāvāḷo jīv paṇ potāno nirmaḷ svabhāv joī shake chhe, tenī pratīti karī shake chhe. 67.
anant gnānīono ek ja āshay hoy chhe. sarvagna vītarāg bhagavantoe kahelo je ātmāne pahoñchī vaḷavāno mārga — mokṣhamārga te traṇe kāḷe ek ja chhe. jene te pāmavānī ruchi chhe, sadgurunā samāgamanī jhaṅkhanā chhe, tene te maḷyā vinā rahe nahi. kadāpi sadguruno yog na banyo to antarathī, pūrvanā sanskārathī jāte ātmagnān thāy, athavā to pratyakṣha guruno yog maḷe ane antaramān e ja pūrṇa paramārthanī khaṭak hoy tene āvo mārga maḷe ja. 68.
je sahaj ātmasvarūpamān gupta thaīne rahe chhe, svasanmukh thaīne svarūpamān ṭhare chhe te baddha-abaddhanā pakṣhanā rāgamān ūbho raheto nathī; rāganān jāḷān chhoḍīne jenun chitta shānt thayu chhe te nij ātmānā
Page 46 of 181
PDF/HTML Page 73 of 208
single page version
ānandāmr̥ut-svabhāvano svād le chhe, ākuḷatāno abhāv thaīne nirākuḷ nij shāntarasano svād le chhe, nay- pakṣhanā tyāganī bhāvanāne nachāvīne ātmānā amr̥utane pīe chhe. 69.
taḷāvanī upalī sapāṭī bahārathī sarakhī lāge, paṇ andar ūtarīne tenā ūṇḍāṇanun māp karatān kāṇṭhe ne madhyamān ūṇḍāīnun keṭalun antar chhe te jaṇāy; tem gnānī ane agnānīnān vachano uparaṭapake jotān sarakhān lāge, paṇ antaranun ūṇḍun rahasya jotān temanā āshayamān keṭalo āntaro chhe te samajāy. 70.
pariṇām pariṇāmīthī (dravyathī) bhinna nathī, kāraṇ ke pariṇām ane pariṇāmī abhinna vastu chhe — judī judī be nathī. avasthā jemānthī thāy tenāthī te judī vastu hoy nahi. sonun ane sonāno dāgīno te be judān hoy? na ja hoy. sonāmānthī vīṇṭīnī avasthā thaī, paṇ vīṇṭīrūp avasthā kyāy rahī gaī ane sonun bīje kyāy rahī gayun tem bane? na ja bane. koī kahe — vīṇṭī to sonīe karī chhe, parantu sonīe vīṇṭī karī nathī paṇ vīṇṭī karavānī ichchhā sonīe karī chhe.
Page 47 of 181
PDF/HTML Page 74 of 208
single page version
ichchhāno kartā sonī chhe paṇ vīṇṭīno kartā sonī nathī, sonī to mātra nimitta chhe, sonīe vīṇṭī karī nathī. vīṇṭīno kartā sonun chhe, sonāmānthī ja vīṇṭī thaī chhe; te rīte je koī avasthā chaitanyanī hoy te chaitanyadravyathī abhinna hovāthī teno kartā chaitanya chhe ane je koī avasthā jaḍanī hoy te jaḍ dravyathī abhinna hovāthī teno kartā jaḍ chhe. māṭe em siddha thayun ke je koī kriyā chhe te badhīye kriyāvānathī eṭale ke dravyathī bhinna nathī. vastu vagaranī avasthā na hoy ne avasthā vagaranī vastu hoī shake nahi. 71.
je kṣhaṇe vikārī bhāvane karyo te ja kṣhaṇe jīv teno bhoktā chhe, karma pachhī udayamān āvashe ane pachhī bhogavāshe em kahevun te vyavahār chhe. agnānī paradravyane karī-bhogavī shakato nathī paṇ māne chhe ke ‘hun paradravyane karun-bhogavun chhun’. gnānī paradravyanī je avasthā thāy teno jāṇanār rahe chhe, tethī teno gnānaparyāy vadhato jāy chhe. gnānī gnānano kartā thāy chhe, parantu paradravyanī avasthāno kartā thato nathī. agnānī paradravyanī avasthā karī shakato nathī paṇ kartāpaṇun mānī le chhe. agnānī potānā shubhāshubh bhāvane kare chhe paṇ jaḍakarmano kartā kadī paṇ
Page 48 of 181
PDF/HTML Page 75 of 208
single page version
nathī, eṭale ke agnānī bhāvakarmano kartā chhe paṇ pudgaladravyasvarūp dravyakarma ane nokarmano kartā to kadī paṇ nathī. 72.
je ghare na javun hoy tene paṇ jāṇavun joīe. e ghar potānun nathī paṇ bījānun chhe tem jāṇavun joīe. tem paryāyano āshray karavāno nathī tethī tenun gnān paṇ nahi kare to ekānta thaī jashe, pramāṇagnān nahi thāy. paryāyano āshray chhoḍavāyogya hovā chhatān tenun jem chhe tem gnān to karavun paḍashe, to ja nishchayanayanun gnān sāchun thashe. 73.
he bhavya! tun bhāvashrutagnānarūpī amr̥utanun pān kar. samyak shrutagnān vaḍe ātmāno anubhav karīne nirvikalpa ānandarasane pī, jethī tārī anādi mohatr̥uṣhāno dāh maṭī jāy. chaitanyarasanā pyālā ten kadī pīdhā nathī, agnānathī ten moh-rāg-dveṣh-rūp jheranā pyālā pīdhā chhe. bhāī! have to vītarāganān vachanāmr̥ut pāmīne tārā ātmānā chaitanyarasanun pān kar; jethī tārī ākuḷatā maṭīne siddhapadanī prāpti thāy. ātmāne bhūlīne bāhya bhāvono anubhav te to jheranā pān jevo chhe; bhale
Page 49 of 181
PDF/HTML Page 76 of 208
single page version
shubharāg ho, tenā svādamān paṇ kāī amr̥ut nathī paṇ jher chhe. māṭe tenāthī paṇ bhinna gnānānandasvarūp ātmāne shraddhāmān laīne tenā svānubhavarūpī amr̥utanun pān kar. ahā! shrīguru vatsalatāthī chaitanyanā premarasano pyālo pivaḍāve chhe. vītarāganī vāṇī ātmāno paramashāntaras dekhāḍanārī chhe. āvā vītarāgī shānt chaitanyarasano anubhav te bhāvashuddhi chhe. tenā vaḍe ja traṇ lokamān sauthī uttam param-ānandasvarūp siddhapad pamāy chhe. 74.
aho dhanya e munidashā! munirāj kahe chhe ke ame to chidānandasvabhāvamān jhūlanārā chhīe; ame ā sansāranā bhog khātar avataryā nathī. ame have amārā ātmasvabhāvamān vaḷīe chhīe. have amāre svarūpamān ṭharavānān ṭāṇān āvyān chhe. antaranā ānandakandasvabhāvanī shraddhā sahit temān ramaṇatā karavā jāgyā te bhāvamān have bhaṅg paḍavāno nathī. anantā tīrthaṅkaro je panthe vicharyā te ja panthanā ame chālanārā chhīe. 75.
gnānīnun āntarik jīvan samajavā antaranī pātratā joīe. pūrvaprārabdhanā yoge bāhya sanyogamān ūbhā hovā chhatān dharmātmānī pariṇati andar kanīk judun ja kām
Page 50 of 181
PDF/HTML Page 77 of 208
single page version
karatī hoy chhe. sanyogadraṣhṭithī jue tene svabhāv na samajāy. dharmīnī draṣhṭi sanyog upar nahi paṇ ātmāno svapar-prakāshak svabhāv shun chhe tenā upar hoy chhe. evī draṣhṭivāḷā dharmātmānun āntarik jīvan antaranī draṣhṭithī samajāy evun chhe, bāhya sanyog uparathī tenun māp thatun nathī. 76.
gnāyakasvabhāv lakṣhamān āve tyāre kramabaddha paryāy yathārtha samajamān āvī shake chhe. je jīv pātra thaīne potānā ātmahit māṭe samajavā māge chhe tene ā vāt yathārtha samajamān āvī rahe chhe. jene gnāyakanī shraddhā nathī, sarvagnanī shraddhā nathī, sarvagnanī pratīt nathī, andaramān vairāgya nathī ane kaṣhāyanī mandatā paṇ nathī evo jīv to gnāyakasvabhāvanā nirṇayano puruṣhārtha chhoḍīne kramabaddhanā nāme svachhandatānun poṣhaṇ kare chhe. je jīv kramabaddha paryāyane yathārtharūpe samaje chhe tene svachhandatā thaī shake ja nahi. kramabaddhane yathārtha samaje te jīv to gnāyak thaī jāy chhe, tene kartr̥utvanā uchhāḷā shamī jāy chhe ne paradravyano ane rāgano akartā thaī gnāyakamān ekāgra thato jāy chhe. 77.
maraṇano samay āvashe te kāī pūchhīne nahi āve
Page 51 of 181
PDF/HTML Page 78 of 208
single page version
ke lo have tamāre maravāno kāḷ āvyo chhe. are! svapnā jevo sansār chhe; konun kuṭumb ne konān makān- milkat! ā deh paṇ ekadam phū thaīne kṣhaṇamān chhūṭī jashe. kuṭumb, kīrti ne makān badhun ahīn paḍyun raheshe. andarathī gnāyak bhagavānane chhūṭo pāḍyo hashe to maraṇasamaye te chhūṭo raheshe. jo dehathī bhinnatā nahi karī hoy to maraṇasamaye bhīnsamān bhinsāī jashe. māṭe ṭāṇān chhe tyān dehathī bhinnatā karī levā jevī chhe. 78.
dev, manuṣhya, tiryañch ane narak — e chārey gati sadāy chhe, jīvonā pariṇāmanun phaḷ chhe, kalpit nathī. jene, potānī sagavaḍatā sādhavāmān vachche agavaḍatā karanārā keṭalā jīvone mārī nākhavā ane keṭalā kāḷ sudhī evī krūratā karavī enī koī had nathī tene te atishay krūr pariṇāmonā phaḷarūpe jyān behad duḥkh bhogavavānun hoy chhe evun sthān te narak chhe. lākho khūn karanārane lākh vār phānsī maḷe evun to ā lokamān banatun nathī. tene tenā krūr bhāvonun jyān pūrun phaḷ maḷe chhe te anant duḥkh bhogavavānā kṣhetrane narak kahevāy chhe. te narakagatinān sthān madhyalokanī nīche chhe ane shāshvat chhe. tenī sābitī yukti ane nyāyathī
Page 52 of 181
PDF/HTML Page 79 of 208
single page version
barābar karī shakāy chhe. 79.
jo chaitanyasāmarthyano vishvās kare to tenā āshraye ratnatrayadharmanī anek shākhā-upashākhā pragaṭīne mokṣhaphaḷ sahit moṭun vr̥ukṣha ūge. bhaviṣhyamān thanār mokṣhavr̥ukṣhanī tākāt atyāre ja tārā chaitanyabījamān vidyamān paḍī chhe. sūkṣhma draṣhṭithī ene vichāramān laīne anubhav karatān tārun apūrva kalyāṇ thashe. 80.
gnānī dharmātmāne bhagavānanī pūjā-bhakti vagerenā bhāv āve paṇ tenī draṣhṭi rāg rahit gnāyak ātmā upar paḍī chhe. tene ātmānun bhān chhe; te bhānamān tene satat dharma vartī rahyo chhe. sāchun samaje tene vītarāg dev-shāstra-guru upar bhaktino prashasta rāg āvyā vinā raheshe nahi. munirājane paṇ evā bhaktinā bhāv āve chhe, jinendraprabhunā nāmasmaraṇathī paṇ chitta bhakti- bhāvathī ūchhaḷī jāy chhe. antaramān vītarāgī ātmānun lakṣha thāy ane bahāranā ākarā rāg na ṭaḷe e kem bane? bhagavānanī bhaktinā bhāvano niṣhedh karī je khāvā-pīvā vagerenā bhūṇḍā rāgamān joḍāy te to marīne durgatimān jashe. mārun svarūp gnān chhe, rāg mārun svarūp
Page 53 of 181
PDF/HTML Page 80 of 208
single page version
nathī — em je satyane jāṇe chhe tene lakṣhmī vagere parapadārthanī mamatā upar saheje kāp mukāī jāy chhe, ne bhagavānanī bhakti, prabhāvanā vagerenā bhāv ūchhaḷe chhe. chhatān tyān te jāṇe chhe ke ā rāg chhe, ā kāī dharma nathī. antaramān shuddha chidānandasvarūpane jāṇīne te pragaṭ karyā vinā janma-maraṇ ṭaḷashe nahi. 81.
dharma paṇ gnānīne thāy chhe ane ūñchān puṇya paṇ gnānīne ja bandhāy chhe. agnānīne ātmānā svabhāvanī khabar nathī, tethī tene dharma paṇ nathī ne ūñchān puṇya paṇ nathī. tīrthaṅkarapad, chakravartīpad, baḷadevapad te badhān pad samyagdraṣhṭi jīvone ja bandhāy chhe; kāraṇ ke gnānīne em bhān chhe ke – ek māro nirmaḷ ātmasvabhāv ja ādaraṇīy chhe, te sivāy rāgano ek ansh ke pudgalano ek rajakaṇ paṇ ādaraṇīy nathī. – āvī pratīti thatān haju sampūrṇa vītarāg thayo nathī tethī rāgano bhāg āve chhe. temān ūñchī jātano prashasta rāg āvatān tīrthaṅkar, chakravartī vagere ūñchī padavīo bandhāy chhe. 82.
antaranā ūṇḍāṇamānthī ruchi ne laganī lāgavī