Hoon Parmatma-Gujarati (English transliteration). Pravachan: 29-32.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 9 of 13

 

Page 150 of 238
PDF/HTML Page 161 of 249
single page version

background image
1pa0] [hun
AtmA anantaguNavALo chhe to tenI paryAy paN anant chhe, em ekarUp
AtmAne guN ane paryAy em berUpe vichAravo te vyavahAr chhe. ekaDe ek ane bagaDe
be. bepaNAnA vichAramAn vikalpa Ubho thayo-vyavahAr Ubho thayo paN ekasvarUpamAn TharI
na shake tyAre anekasvarUpe potAnA AtmAne bhAvavo em ahIn kahevun chhe paN bhed
paDayo te yogasAr nathI.
prabhu! A to ekalAn mAkhaNanI vAt chhe. AtmAnun vikalpapUrvak gholan karatAn je
vyavahAr Ubho thAy chhe tenI ahIn vAt chhe.
bhagavAn AtmA darshan-gnAnasvarUp chhe e rIte paN be-rUpe AtmAno vichAr
thaI shake chhe. dharmI jIv AkhA lokamAn darekane jANe dekhe paN kyAy mArApaNun karato
nathI. sva-parane jANavAnA svabhAvane hun dharanAr chhun evA vikalpa dharmIne Ave chhe, e
vyavahAr chhe. A vItarAgano vyavahAr chhe. chhatAn te paN bandhanun kAraN chhe mATe tevA
vichAramAn dharmIne honsh nathI AvatI. khed thAy chhe ke Avo vyavahAr vachche Ave chhe te
mArA puruShArthanI nabaLAI chhe.
bhAI! parameshvar panth to koI alaukik chhe. darek AtmA pote parameshvar chhe param
IshvaratA-moTapano punj chhe, temAn paN ek guNe Ishvar nathI. darek guNe karIne AtmA
anantI Ishvarashaktino pinD chhe, ek ek guN to Ishvar kharA paN tenI eke ek
paryAy paN IshvaravAn chhe evA anant guN-paryAyonI IshvaratAno punj AtmA ek chhe.
AtmA pote parameshvar ane trilokanAth parameshvar sarvagnadeve batAvelo A panth!
te to alaukik ja hoy ne! laukikanI sAthe teno meL na khAy. duniyAthI judI
jAtano-ataDo A parameshvarapanth chhe. ataDo eTale tene bIjA koI sAthe meL khAy
nahi tevo A mArga chhe.
dharmIjIv ‘utpAd-vyay-dhruv’ em traN prakAre paN AtmAno vichAr kare chhe.
jene AtmAnI draShTi ane anubhav thaI gayo chhe te paN AvA vichAr kare chhe ane
jene draShTi ane anubhav pragaT karavA chhe te paN anubhav pahelAn A jAtanAn ja
vichAr kare chhe AtmA dhruvarUpe kAyam Take chhe, utpAdarUpe navI paryAy thAy chhe ane
vyayarUpe teno anubhav thAy chhe. evo utpAd-vyay-dhruvasvarUp AtmA chhe. bhagavAn
AtmAne traNarUpe bhAvavo e paN vyavahAr chhe. samayasAranI AThamI gAthA anusAr
‘vyavahAr’ paN upadesh ApanAr ke lenAr koIne paN anusaravAyogya nathI. utpAd
ane vyayarUpe nirantar palaTo khAtAn chhatAn vastu dhruv chhe te anusaravAyogya chhe.
bhagavAnanI bhaktino vyavahAr to sthUL chhe, bahAr rahI jAy chhe. ahIn to ek
AtmAne traNarUpe vichAravo te paN vyavahAr chhe, vikalpa chhe, anusaravAyogya nathI.
samyagdarshan-gnAn-chAritra svarUp AtmA chhe em paN traN bhede AtmAnun svarUp
vichArI shakAy chhe ane samyagdarshan, samyaggnAn, samyakchAritra ane paramAnandanI ugra
vItarAg dashA-samyak tap A chAr ArAdhanA svarUpe paN AtmAno vichAr dharmI kare chhe.
prabhu! tArA gharamAn gharyA vinA tAro chhuTako nathI. AvA bhed vichAravA e paN
bahAr nIkaLavun chhe.

Page 151 of 238
PDF/HTML Page 162 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [1pa1
anant darshan, anant gnAn, anant sukh ane anant vIrya A chAr anant
chatuShTayathI paN AtmAnun svarUp vichArI shakAy chhe. A abhed ekasvarUpane chArarUpe
vichAravo te vyavahAr chhe. e vyavahAr Ave bhale, paN tenI honsh karavA jevI nathI.
samyagdarshan thayA pachhI sarvagnadashA turat ja pragaTatI nathI. tenI sarvagna na thAy tyAn sudhI
dharmIne vachche Avo vyavahAr AvyA vagar raheto nathI.
chaitanya bhagavAn AtmA Anand, bodh, chaitanya ane hovApaNun evA chAr prANane
dharanAro chhe. sharIr, vANI, karma Adine to vyavahArathI paN AtmA dharato nathI.
AtmA potAnA dravya-kShetra-kAL-bhAvano svAmI chhe. anya dravyanA dravya-kShetra-
kAL-bhAvano svAmI nathI; akhanD ekarUp AtmadravyanI shraddhA-gnAn ane ramaNatA te ja
sAkShAt mokShamArga chhe. temAn hun shAnt...shAnt upashamarasano kand chhun-evo vikalpa uThAvavo
te paN bhed hovAthI vyavahAr chhe.
pAnchabhAv svarUpe AtmAno vichAr karavAmAn Ave to AtmA anant gnAn
anant darshan, kShAyik samakit, kShAyik chAritra ane anant vIrya svarUpe chhe athavA to
uday, upasham, kShayopasham, kShAyik ane param pAriNAmikabhAv e pAnch svarUpe AtmA
chhe. upasham samakit ane upasham chAritrarUpe thavAnI AtmAmAn shakti chhe, kShayopasham
gnAn, darshan, Anand Adi rUpe thavAnI AtmAmAn shakti chhe, kShAyik samyagdarshan ane
chAritrarUpe thavAnI AtmAmAn shakti chhe ane udayabhAvamAn rAg-dveSh Adi vikArarUpe
pariNamavAnI paryAyanI yogyatA chhe. karmane laIne ke paradravyane kAraNe AtmA
udayabhAvamAn pariNamato nathI. potAnI paryAyanI e jAtanI yogyatAthI pote pariName
chhe te dravyano trikALI guN nathI paN paryAyanI evI shakti chhe.
upasham, kShayopasham ane kShAyik e traN nirmaL paryAy ane udayabhAv e
vikArI paryAy, A chAr paryAyo chhe ane pancham paramapAriNAmikabhAv e AtmAno
trikALI guN chhe. AvA pAnchabhAvasvarUpe ek AtmAne vichAravo e paN vyavahAr chhe.
jyAre munirAj upasham shreNIe chaDe chhe tyAre e upashamashreNI, kShAyik samyak darshan,
udayabhAv, kShayopasham gnAn ane paramapAriNAmikabhAv A pAnchey bhAv munirAjane
ek samayamAn ekasAthe hoy chhe.
arihant, siddha, AchArya, upAdhyAy ane sAdhu A pAnch parameShThInA padano
dharanAro bhagavAn AtmA pote ek chhe. pAnchey padarUpe thavAnI darek AtmAmAn shakti
chhe. em AtmAne pAnch-padanA dharanArarUpe vichAravo te vyavahAr chhe.
dharmI em vichAre chhe ke nArak, tiryanch, manuShya ane dev e chAragati ane
pancham gati-mokSha te rUpe pariNamavAnI mArAmAn tAkAt chhe ane chha svarUpe mArA
AtmAno vichAr karun to anant darshan, gnAn, sukh, vIrya, kShAyik samyaktva ane
kShAyik chAritrasvarUpe hun birAjamAn chhun. athavA chha guNathI hun shobhAyamAn chhun. pUrva,
pashchim, uttar, dakShiN, Urdhva ane adho A chha dishAomAn gaman karavAnI mArAmAn
shakti chhe. koI karma ke dharmadravya mane gaman karAvatun nathI athavA AtmA astitva,
vastutva, dravyatva, prameyatva, agurulaghutva ane

Page 152 of 238
PDF/HTML Page 163 of 249
single page version

background image
1pa2] [hun
pradeshatva A chha samyakguNano dharavAvALo chhe.
anant darshan-gnAn Adi sAt guNathI athavA to sAt bhangathI paN AtmAnA
svarUpano dharmI vichAr kare chhe. potAnun hovApaNun potAthI chhe ane parathI nahi hovApaNun
paN potAthI chhe e rIte saptabhangIthI AtmAno vichAr kare chhe athavA jIvanI paryAyamAn
rahelAn sAt tattvo-jIv, ajIv, Asrav, bandh, samvar, nirjarA ane mokSha tathA naigam
Adi sAt nayathI paN AtmAno vichAr thAy chhe. (AThamo prakAr pAThamAn lIdho nathI.)
nav prakAre vichAr karIe to AtmA nav labdhirUp chhe. kevaLI bhagavAnane nav
labdhinI paryAy pragaT thAy chhe, evI paryAy pragaT karavAnI tAkAtavALo hun chhun.
sAdhAraN jIvone A badhAn AnkaDA yAd na rahe paN bhAv to yAd rahI shake ne!
ApaNe to AnkaDAnun kAm nathI, bhAvanun kAm chhe.
A rIte vividh prakAre AtmAnA guNonI bhAvanA karatAn karatAn temAnthI khasIne
antaramAn ekAkAr thavun te svAnubhUti chhe. AvA guNonI bhAvanA te vikalpa chhe paN
tenI pAchhaL rAganI puShTi na thatAn svabhAvanI puShTi thAy chhe.
have 77 mI gAthAmAn be tyAgI be guN sahit AtmAmAn lIn thavAnun kahe chhe-
बे छडिवि बे–गुण–सहिउ जो अप्पाणि वसेइ ।
जिणु सामिउ एमइ भणइ लहु णिव्वाणु लहेइ ।। ७७।।
be tyAgI be guN sahit, je AtamarasalIn;
shIghra lahe nirvANapad, em kahe prabhu jin. 77.
jinendra bhagavAn em kahe chhe he AtmA! tun rAg-dveSh bhAvane chhoDI gnAn-darshan
dhArI svarUpamAn vasI jA! nijasvarUpamAn ruchi, gnAn ane Tharavun te svarUpamAn vasavun kahevAy.
jinanA svAmI evA jinendrabhagavAn em pharamAve chhe ke je jIv jANavA-dekhavAnA
svabhAvavALA ek AtmAmAn lIn thAy chhe te jIv shIghra nirvANapadane prApta kare chhe.
bandhanun kAraN rAg-dveSh chhe. bhagavAn AtmA akhanD vItarAgasvarUpe chhe. gneyomAn
A ThIk ane A aThIk evA be khanD karavA te rAg-dveSh chhe. A anukUL ane A
pratikUL evA vikalpa uThAvavA e AtmAnun svarUp nathI. tem ja anya paradravyomAn paN
koI anukUL ke koI pratikUL evun dravyonun svarUp nathI.
agnAnI em mAne chhe ke nirog sharIr hoy to dharma thAy, badhI jAtanI
anukULatA hoy to dharma thaI shake. tene jinendra bhagavAn kahe chhe ke are prabhu! anukUL
ke pratikUL evun vastunun svarUp ja nathI. sharIrAdi to jANavA lAyak gney chhe. gney
padArtho AtmAne dharma karavAmAn rokatA nathI. mATe bhAI! tun rAg-dveSh chhoDI de ane
svabhAvanI sAdhanA kar!
AtmA sivAy anya padArthomAn ThIk-aThIkapaNAnI mAnyatA karavI te
anantAnubandhI krodh-mAn-mAyA ane lobh chhe. temAn krodh ane mAn e dveShasvarUp chhe
ane mAyA ane

Page 153 of 238
PDF/HTML Page 164 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [1pa3
lobh e rAgarUp chhe. mithyAdraShTi jIv parapadArthamAn ahankAr ane mamakAr kare chhe eTale
ke A hun ane A mArA evA mithyAtvanun sevan kare chhe ane Indriyasukhane potAnun
sAchun sukh samaje chhe te paN mithyA buddhi chhe.
mokShamArgaprakAshakamAn ToDaramalajI paN lakhe chhe ke mithyAdraShTi jIv potAne ruche
tevA ane temAn madad karanArAn padArthomAn rAg kare ane na ruche tevA padArtho ane temAn
madad karanArAn pratye dveSh kare chhe. bhagavAn kahe chhe ke he jIvo! AvA anantAnubandhI
kaShAy ane mithyAtvano tyAg karI svarUpanun shradrAn karo to shIghra nirvANanI prApti thashe.
* sampatti, putra ane strI Adi padArtha UnchA
parvatanA shikhar par sthit ane vAyuthI chalAyamAn
dIpak samAn shIghra ja nAsh pAmanArA chhe chhatAn paN
je manuShya temanA viShayamAn sthiratAnun abhimAn kare
chhe te jANe muThThIthI AkAshano nAsh kare chhe athavA
vyAkuL thaIne sUkI nadI tare chhe athavA tarasathI
pIDAIne pramAdayukta thayo thako retIne pIve chhe.
(shrI padmanandi-panchavinshati)

Page 154 of 238
PDF/HTML Page 165 of 249
single page version

background image
1pa4] [hun
[pravachan nan. 29]
em nakkI kar -
chAr sangnA–rahit ne chAr guN sahit paramAtmA chhun
[shrI yogasAr upar pUjya gurudevashrInA pravachanamAnthI, tA. 8-7-66]
shrI yogasArashAstramAn A 77mI gAthA chAle chhe.
बे छडिवि बे–गुण–सहिउ जो अप्पाणी वसेइ ।
जिणु सामिउ एमइ भणइ लहु णिव्वाणु लहेइ ।। ७७।।
be tyAgI be guN sahit, je AtamarasalIn;
shIghra lahe nirvANapad, em kahe prabhu jin.
77.
digambar sAdhu yogIndradev pharamAve chhe ke je jIv be doShane tyAgI, be guN
grahaN karI potAnA AtmAmAn lIn thAy chhe te shIghra nirvANapadane prApta thAy chhe. em
jinadevanun pharamAn chhe.
rAg-dveSh e be doShane tyAgI gnAn-darshanaguNane gnAnI grahaN kare chhe. samyagdraShTi
chothA guNasthAnamAn paN rAg-dveShamAn ekatva karatAn nathI. gnAnIne rAg-dveSh hoy chhe.
kharA paN gnAnI tene rog tarIke jANe chhe, ahitarUp chhe em mAne chhe. hitarUp to ek
potAnA shuddha svarUpanI draShTi-gnAn ane ramaNatA ja chhe.
agnAnI jIve anantakALathI potAnA svarUpanI draShTi ja karI nathI tethI gnAnI kahe
chhe ke pratham tun tArA atIndriy AnandasvarUp AtmAnI shraddhA ane gnAn kar ane
rAg-dveSh je tArun svarUp nathI temAnthI ekatvapaNAnI shraddhA chhoD!
darek AtmA sUryanI jem sva-paraprakAshak shaktivALA chhe. potAne jANe chhe ane
potAnI hayAtI-mojUdagImAn rahIne ja anya sarvane paN jANe chhe. evo ja koI
AtmAno sarvagnatva ane sarvadarshItva svabhAv chhe. AvA AtmAnI shraddhA ane gnAn
karavA te pratham bhUmikA chhe.
siddhabhagavAnane jevo atIndriy Anand chhe tevo ja atIndriy Anand mArAmAn
paN chhe, teno anubhav karavo e ja mArun kartavya chhe, ane e ja mAro khorAk chhe-em
pratham shraddhAmAn le! potAnI sattAnI bhUmimAn ja kartA-bhoktApaNun chhe. paranI sattAmAn
rahelAn padArthane AtmA karI ke bhogavI shakto nathI.
shrotA- shrI kundakund AchArya kahe chhe ne ke AtmA parane bhogave chhe?
pUjya gurudevashrI- e to nimittathI kathan chhe, kharekhar AtmA parane bhogavato
ja nathI. AtmA pararUpe thayA vagar parane kare kem ane bhogave kem? shrI kundakund
AchArya pote ja kahe chhe ke kumbhAr ghaDAne karato nathI, mATI ghaDAne kare chhe. eTale ke
vastu pote ja svatantrapaNe

Page 155 of 238
PDF/HTML Page 166 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [1pap
pariName chhe tene anya koI karI ke bhogavI shakatun nathI. agnAnadashAmAn jIv rAg-dveSh
kare chhe ane bhogave chhe ane gnAnadashAmAn darshan-gnAn-chAritra kare chhe ane bhogave chhe.
parane to AtmA agnAnamAn paN bhogavI shakato nathI. bhAI! jagatanA padArtho tenI
vartamAn avasthAmAn pariNamI rahyAn chhe ane pUrvanI avasthAthI badalAI rahyA chhe temAn
tAre karavA-bhogavavAnun kyAn Avyun? darek jIv svarUpe paramAtmA chhe. hun atIndriy pUrNa
AnandasvarUp prabhu chhun-em vAramvAr bhAvanA karavAthI eTale ke temAn ekAgratA karavAthI
samyagdarshan-gnAn pragaT thAy chhe ane mithyAtva tathA anantAnubandhI kaShAy chhUTI jAy chhe
tyAre jIv nirvANapadane prApta karavAne lAyak bane chhe.
निहिं रहियउ तिहिं गुण–सहिउ जो अप्पाणी वसेइ ।
सो सासय–सुह–भायणु वि जिणवरु एम भणेई ।। ७८।।
traN rahit traN guN sahit, nijamAn kare nivAs;
shAshvat sukhanA pAtra te, jinavar kare prakAsh.
78.
je koI jIv rAg, dveSh ane moh A traN doShane chhoDIne samyagdarshan-gnAn-
chAritra vaDe AtmAmAn sthir thAy chhe te avinAshI sukhano pAtra bane chhe em
jinendradev pharamAve chhe, santo tene jagat pAse jAher kare chhe.
jene paramAnandasvarUp nij AtmAnI prAptinI chAhanA chhe teNe rAg-dveSh-moh
chhoDIne samyagdarshan gnAn-chAritrasvarUp AtmAmAn sthir thavun te teno upAy chhe. paN,
anAdithI jIve potAnA svarUpane jovA mATenI Ankh bandh karI dIdhI chhe ane parane ja
joI rahyo chhe to jene svasvarUpaprAptinI bhAvanA chhe teNe potAnun svarUp jovA mATe
draShTi, tenun gnAn karavun, shraddhA karavI ane temAn sthir thavun. Am karavAthI jIv muktinI
samIp AvI jAy chhe. muktino pAtra bane chhe, shAshvat sukhanun bhAjan bane chhe, tene
alpakALamAn shAshvat sukhanI prApti thashe.
shrotA- prabhu! e gnAnanetra khole koN?
pUjya gurudeva- potAnA gnAnanetra pote khole. guru kholI na de. guru potAnA
gnAnanetra khole. shiShyanA gnAnanetra khulavAmAn gurunI vANI nimitta hoy chhe paN te
kAI netra kholI detI nathI. upAdAn to potAnun chhe. shrImadmAn Ave chhe ne ke ‘shuddha buddha
chaitanyaghan, svayamjyoti sukhadhAm, bIjun kahIe keTalun, kar vichAr to pAm.’ tun vichAr
karIsh to pAmIsh em kahyun chhe. guru shiShyane gnAn pamADI detA nathI. iShTopadeshamAn paN
Ave chhe ke pote ja potAno guru chhe. pote ja samajanAr ane pote ja samajAvanAr chhe.
je AtmA potAnA hitane chAhe, hitane batAve ane pote ja hitarUp vartan kare te guru
chhe. iShTopadeshamAn pUjyapAdasvAmIe Avun potAnA nishchay gurunun svarUp kahyun chhe.
jene nishchay gurupaNun pragaTayun chhe te vyavahAraguruno upakAr batAve chhe. munio paN
em kahe ke ‘amArA gurunA pratApathI ame bhavasAgar tarI gayA chhIe.’ nemichandra siddhAnt
chakravartInA gommaTasAramAn A lakhAN chhe. shrI kundakund AchArya paN lakhe chhe ke sarvagna

Page 156 of 238
PDF/HTML Page 167 of 249
single page version

background image
1pa6] [hun
bhagavAnathI laIne amArA guru paryant badhAe kRupA karIne amane A shuddhAtmA
batAvIne temAn TharI javAno upadesh Avyo chhe.
gnAnInI draShTi em svIkAr kare chhe ke hun vartamAnamAn ja ATh karma, puNya-pApanA
vikAr ane sharIrAdi nokarmathI rahit pUrNa paramAtmA chhun. draShTinun Avun jor kyAthi Ave
chhe?-ke AtmAmAnthI Ave chhe. gnAnInI draShTi dravyasvabhAv sivAy koIno svIkAr karatI
nathI. vartamAn avasthA rAgayukta ane karmanA nimitta sahit hovA chhatAn tenAthI
bhedagnAn karIne potAnA vItarAg vignAnamay AtmAne anubhave chhe te puruShArthanun baL
keTalun! AvA puruShArthI jIvo alpakALamAn mukti pAme chhe.
vyavahArathI shatru-mitra, dhanavAn-nirdhan, rAjA-prajA, dev-nArakI, pashu-manuShya,
sUkShma-bAdar, anAth-sanAth, vigere anek prakAranA bhedo dekhAy chhe, temAn sansArano
lolupI jIv iShTa-aniShTabuddhi karIne rAg-dveSh kare chhe. Am vyavahAranayathI jagatanun
svarUp rAg-dveSh thavAmAn nimitta bane chhe, mATe gnAnIo nishchayadraShTithI ja jagatanun
svarUp jue chhe. nishchayadraShTie badhAn jIvo ek samAn paramAtmA chhe. bhagavAn
AtmAno svabhAv ja svane sva tarIke ane parane pararUpe jANavA-dekhavAno chhe.
ratnatrayasvarUpI AtmA abhedadraShTie ekarUp chhe, shuddha sphaTik samAn nirmaL chhe,
param niranjan, param gnAnI, param Anandamay, param parameshvar chhe. Am vAramvAr
potAnA AtmAne dhyAvavAthI svayam AtmAnubhav thAy chhe te ja sAcho mokShamArga chhe.
banArasIdAsajIe hindI shlok banAvyo chhe ne!-ke dharmI potAnA svarUpane em
vichAre chhe-‘kahe vichikShaN puruSh sadA main ek hUn, apane rasaso bharyo anAdi Tek hUn,
moh karma mam nAhi, nAhi bhramakUp hai, shuddha chetanA sindhu hamAro rUp hai.’ moh bhramano
kUvo chhe ane bhagavAn AtmA shuddha chetanAno sAgar chhe. AvI draShTi karavI te
samyagdraShTi chhe.
have 79mI gAthA kahe chhe-
चउ–कसाय–सण्णा–रहिउ चउ–गुण–सहियउ बुत्तु ।
सो अप्पा मुणि जीव तुहु जिम परु होहि पवित्तु ।। ७९।।
kaShAy sangnA chAr viN, je guN chAr sahit;
he jIv! nijarUp jAN e, thaIsh tun param pavitra. 79.
he jIv tun em manan kar!-ke mAro bhagavAn AtmA krodh, mAn, mAyA, lobh
e chAr kaShAy ane AhAr, bhay, maithun tathA parigrah e chAr sangnAthI rahit chhe.
ane anant darshan, gnAn, sukh ane vIrya e chAr guNothI sahit chhe. he jIv! Am
manan karIne evA svabhAvano Ashray laIsh to tun param pavitra banI jaIsh.
A jIv apaneko Ap bhUlake hairAn ho gayA hai, tene potAno bhagavAn
AtmA kevo chhe te jANavAnI paravA paN nathI. dayA, bhakti Adi puNya karavAnun kahe
paN pahelAn pote koN chhe? kevun potAnun svarUp chhe? e to jANavun joIe ne!

Page 157 of 238
PDF/HTML Page 168 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [1pa7
AmbAmAn kerI jem vadhAre pAke tem te vadhAre namato jAy chhe. tem munirAj
gnAnIne kahe chhe ke tArAmAn tap ane vinay Adi guNo chhe to naramAsh hovI joIe,
rogI pratye dayA Ave chhe tem aparAdhI pratye paN dayA lAvavI joIe. krodh, mAn,
mAyA, lobh AdithI manane dUr rAkhavun joIe ane AhAr, bhay, maithun ane parigrah
A chAr sangnAne jItavI joIe tathA anant darshan, gnAn, sukh, vIrya A anant
chatuShTay yukta AtmAne dhyAvavo joIe. kem ke jene nirdoSh-pavitra thavun chhe teNe
nirdoSh-pavitra bhagavAn AtmAne dhyAvavo joIe, to ja pavitra thaI shakAy pavitra
svarUpane dhyAvatAn je svAnubhav pragaT thAy chhe tenI ugratA te ja shukladhyAn ane
tenAthI alpa nirdoShatA te ja dharmadhyAn chhe.
AtmAnushAsanamAn kahyun chhe ke jyAn magaramachchha hoy tyAn bIjA jIv rahI shaktAn
nathI kem ke magaramachchha tene khAI jAy chhe. tem jyAn sudhI gambhIr ane nirmaL
manarUpI sarovaramAn krodh, mAn, mAyA, lobharUpI magaramachchhano vAs chhe tyAn sudhI
guNono samUh shankArahitapaNe tyAn rahI shakato nathI. mATe he jIv! samatA ane
Indriyadaman vaDe A chAr kaShAyo ane chAr sangnAne jItavAno prayatna kar!
have 80 mI gAthAmAn yogIndradev pAnch Indriyanun daman karIne sanyam tathA pAnch
avratano tyAg karIne mahAvrat pragaT karavAnun kahe chhe
बे–पंचहु रहियउ मुणहि बे–पंचहं संजुत्तु ।
बे पंचहं जो गुणसहिउ सो अप्पा णिरु वुत्तु ।। ८०।।
dash virahit, dashathI sahit, dash guNathI sanyukta;
nishchayathI jIv jANavo, em kahe jinabhUp.
80.
je uttam kShamA, mArdav, Arjav Adi dash guN sahit athavA to anant gnAn
Adi dashaguNathI sahit chhe te AtmA chhe. AvA nij AtmAne tun Indriyadaman ane
avratanA tyAg pUrvak bhaj! pAnch IndriyanA viShayomAn phasAyelun man eTale ke te
taraphanI sAvadhAnIvALun man AtmAnun dhyAn karI shaktun nathI. pAnch indriyamAn ullasit
thayelun man atIndriy AtmAnun dhyAn na karI shake. mATe pAnch indriyane sanyamamAn
rAkhIne indriyavijayI banavun joIe.
jagatanA Arambh-parigrahathI chhUTavA mATe paN hinsA, jUThuun, chorI, abrahma ane
parigrahanA bhAvothI virakta thaIne ahinsA, satya, achaurya, brahmacharya ane aparigrah
A pAnch mahAvrat pALavA joIe.
sAdhupadamAn munirAj dravya ane bhAv banne parigrahathI rahit hoy chhe. munine
antaramAn rAgarahit nirgranthadashA chhe ane bahAramAn vastra rahit nirgranth dashA chhe AvA
muni thaIne ekAkIpaNe shuddha nishchay dvArA potAnA shuddhAtmAnun manan karavun joIe.
juo? munine paN shuddhAtmAnun manan karavun te ja munipaNun chhe. shuddhAtmasvarUpanun manan
eTale temAn ekAgra thavun te muninun kartavya chhe ane gRuhasthAshramamAn paN potAnA
shuddhAtmAmAn anshe ekAgratA karIne nirmaLatA pragaT kare chhe tene samakitI athavA shrAvak
kahevAy chhe.

Page 158 of 238
PDF/HTML Page 169 of 249
single page version

background image
1pa8] [hun
[pravachan nan. 30]
nij–paramAtmAmAn lInatA te ja kharo sannyAs
[shrI yogasAr upar param pUjya gurudevashrInun pravachan, tA. 9-7-66]
A yogasArashAstra chhe. temAn ahIn 80 mI gAthA chAle chhe. vividh guNothI
AtmAnun svarUp vichAravAnI vAt chAle chhe.
बे–पंचहं रहियउ मुणहि बे–पंचहं संजुत्तु ।
बे–पंचहं जो गुणसहिउ सो अप्पा णिरु बुत्तु ।। ८०।।
dash virahit, dashathI sahit, dash guNathI sanyukta,
nishchayathI jIv jANavo, em kahe jinabhUp.
80.
nishchayathI gnAyakasvabhAvanun dhyAn karavun te ja yathArtha chhe, paN jyAre dhyAnamAn
gnAnI TakI na shake tyAre judAn-judAn guNothI AtmAno svabhAv vichAre te vyavahAr chhe.
gnAnI dashaguNathI AtmAno vichAr karatAn-bhedadraShTithI AtmAnun manan karatAn em
vichAre chhe ke A AtmA krodhavikArathI rahit pRithvI samAn kShamAguNadhArI chhe. shAstramAn
pRithvInI upamA ApI chhe ke jem pRithvIne koI toDe, khADo pADe, viShTA nAkhe chhatAn
pRithvI tenI sAme krodh karatI nathI. tem bhagavAn AtmA kShamAguNano bhanDAr gnAtA-draShTA
rahe chhe, krodh karato nathI.
AtmA mArdav dharmadhArI chhe eTale ke nirmAnatA-komaLatAno pinD chhe. mAyAnA
abhAvathI AtmA uttam ArjavaguNadhArI saraL paramAtmA chhe. mahAsatyasvarUpano dharanAr
chhe. lobhanA abhAvathI AtmA uttam shauchadharmadhArI chhe, pavitra chhe, santoShasvarUp chhe.
AvA AtmasvarUpanI draShTi karIne temAn sthir thavun te ja AtmAnA kalyANano upAy chhe.
AtmA sanyamadharmadhArI chhe, temAn asanyamano abhAv chhe. sarva IchchhAonA
abhAvasvarUp-vItarAgasvarUp-shuddhatAmAn ekAkAr thaIne tenI tapanA eTale ke temAn
pratapan karavun te uttam tapadharma chhe. bahAranun tap to vyavahAr chhe. AtmA to trikAL
param tapasvI chhe tenun dhyAn karavun te uttam tap chhe.
lokone tyAganI bahu mahimA hoy chhe, paN bahAranI vastuono tyAg karavo ke
pustak auShadh Adi dAn devun te uttam tyAg nathI. kharo tyAgadharma to potAnA shuddha
svarUpamAn ekAgra thaIne paryAyamAn shuddhatA pragaT karavI ane ashuddhatAno tyAg karavo te
uttam tyAgadharma chhe.
mArA svarUpamAn anya AtmAo, pudgal, dharma, adharma, AkAsh, kALano abhAv
chhe. rAg, sharIr, vANI, man Adi mArA nathI evI antaramAn bhAvanA karavI tenun nAm
Akinchanadharma chhe. AtmA trikAL aparigrahavAn chhe, tenun dhyAn karI paryAyamAn
aparigrahadashA pragaT karavI te Akinchanadharma chhe. AtmA param asang chhe, tene koI
anyano sang nathI.

Page 159 of 238
PDF/HTML Page 170 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [1pa9
A AtmA uttam brahmacharyaguNano dhArI chhe nirantar potAnA brahmabhAvamAn lIn
rahe chhe. uttam brahmasvarUp to AtmA anAdi anant chhe ja paN te brahmasvarUpamAn lIn
thavun te uttam brahmacharyadharma chhe ane kAyAthI brahmacharya pALavun te vyavahAradharma chhe.
he jIv! A rIte tun dashalakShaNadharmathI tArun svarUp vichAr athavA to bIjA dash
guNothI tArun svarUp vichAr!
AtmA anant gnAn, anant darshan, kShAyik samakit, kShAyik chAritra, anant
dAn, anant lAbh, anant bhog, anant upabhog, anant vIrya ane anant sukh-
AvA dash visheShaNothI sahit chhe. paramAtmasvarUp chhe.
ek ek guNanI vyAkhyA karatAn munirAj kahe chhe ke AtmA sarvagna ane sarvadarshI
hovA chhatAn Atmagna ane AtmadarshI chhe. Am bhedathI AtmAnun svarUp vichAravun. AtmA
sarvane jANavA-dekhavAvALo hovA chhatAn, chhe e Atmagna ane AtmadarshI. Atmagna te ja
sarvagna chhe ane sarvagna chhe te Atmagna chhe. evun nathI ke sarvagna kahetAn temAn paranun
jANavApaNun Avyun mATe vyavahAr chhe, paN sarvagnatva e AtmAno svabhAv ja chhe. gneyanI
apekShAe tene sarvagna kahevAy chhe ane potAnI apekShAe tene ja Atmagna kahevAy chhe.
shuddha samyagdarshanano dhArI thaIne AtmA nirantar AtmapratItimAn vartamAn chhe.
jyAre gnAnI pUrNasvarUpanI pratIti kare chhe tyAre pratItamAn em Ave chhe ke AtmA to
trikAL pratItamAn ja chhe. vaLI, sarva kaShAyabhAvonA abhAvathI AtmA
vItarAgachAritrathI vibhUShit chhe. jyAre vItarAgachAritra paryAyamAn anshe pragaT thAy tyAre
anubhavamAn Ave chhe ke AtmA trikAL vItarAgasvarUp ja chhe.
atIndriy AnandasvarUp AtmAmAn ekAgra thaIne paryAyamAn Anandanun dAn devun te
yathArtha dAn chhe. munirAjane AhAradAn Apavun te to shubharAg chhe. kharekhar to AtmA
ek rajakaNane paN daI shakato nathI ke laI shakato nathI. kAraN ke rajakaNano svAmI
AtmA nathI. rajakaNano pheraphAr thavo te to jaDanI ramat chhe. anubhavaprakAshamAn
dIpachandajI kahe chhe ke khAvun, pIvun, devun-levun, halan-chalan badhI jaDanI kriyA chhe. A
dIpachandajI 200 varSha pahelAn thaI gayelAn moTA prakhyAt digambar gRuhastha panDit hatAn.
pahelAn to panDit paN sAdharmI samyaggnAnI hatA.
e dIpachandajI lakhe chhe ke-nar-nArakAdi paryAy, vaibhav Adi badhun pudgalanun
nATak chhe rAndhavun, khAvun, pIvun, kamAvun e badhun pudgalano akhADo chhe, e AtmAnun kArya
nathI temAn he chidAnand! tun rAchI rahyo chhe te tane shobhatun nathI.
jem sarpa karaDe bIjAne ane jher chaDe koI bIjAne em banavun ashakya chhe, tem
he chetan! A khAy-pIe, telanun mardan kare e badhun kare jaD ane tun em mAne ke men
khAdhun, men pIdhun, men bhogavyun e shun sAchun chhe?
rastA upar chAlyo jato mANas rastAnI ke bajAranI vastune potAnI mAnI le
to te

Page 160 of 238
PDF/HTML Page 171 of 249
single page version

background image
160] [hun
pAgal kahevAy, tem A jIv je gatimAn jAy tyAn je strI, putra, parivAr, dhanAdi
hoy tene potAnA mAnI le chhe to te paN pAgal ja chhe ne!
nokar bhojan kare to rAjA em nathI mAnato ke mArun peT bharAI gayun, to tun
jaDanA bhojanathI tArun bhojan mAne chhe e tArI chAl tane ja dukhadAyI chhe. A badhun
dIpachandajIe lakhyun chhe. anubhavaprakAsh, chiddavilAs ane Atma-avalokan A traNey
pustak dIpachandajIe banAvyA chhe. shAstrapramANathI ane antaradraShTithI bahu saras rachanA
karI chhe, paN lokone atyAre vAnchavAnI paN phurasad maLatI nathI.
ahIn yogIndradev kahe chhe ke AtmA pote potAnI paryAyamAn atIndriy Anandanun
dAn Ape tenun nAm anant dAn chhe, nirantar svAtmAnubhav karavo te anant lAbh chhe.
putra, paiso ke kIrti AdinI prApti thavI te lAbh nathI paN svabhAvamAnthI nirvikAratA
paryAyamAn pragaT thavI te sAcho lAbh chhe.
shrotA-prabhu! jaDanI kriyAne AtmAnI na mAnavI paN dharmakAryamAn dAn to devun
ke nahi?
pUjya gurudevashrI-bhAI! dAn koN kone ApI shake? dAnano bhAv thAy chhe te
shubhabhAv chhe, paN e shubhabhAv thayo mATe lakShmI jAy chhe em nathI ane lakShmI
javAnI chhe mATe shubhabhAv thayo em paN nathI ane shubhabhAv thayo mATe dharma thashe
em paN nathI.
AnandasvarUp bhagavAn AtmAnI draShTi karIne Anandano anubhav karavo tenun
nAm bhog chhe ane teno vAramvAr anubhav karavo tenun nAm upabhog chhe. jaD vastune
to AtmA bhogavI ja shakato nathI to upabhog kyAthi kare?
AtmA anantavIryano dhaNI chhe. te potAnI shaktirUpe pariNaman karavAmAn thAkato
to nathI ulaTun tenA baLanI vRuddhi thAy chhe.
jIv jyAre abhedanayathI ek akhanD AtmAne dhyAve chhe tyAre tene svAnubhavano
lAbh thAy chhe te ja Atmadarshan chhe, te ja sukhashAnti chhe, te ja AtmasamAdhi chhe ane te
ja nishchayaratnatrayanI aikyatA chhe. mATe mumukShujIve nishchint thaIne param ruchithI potAnA
AtmAnun sevan karavun.
have yogIndra munirAj 81 mI gAthAmAn kahe chhe ke AtmasmaraNamAn ja tap tyAg
Adi badhun AvI jAy chhe.
अप्पा दंसणु णाणु मुणि अप्पा चरणु वियाणि ।
अप्पा संजमु सील तउ अप्पा पच्चक्खाणि ।। ८१।।
AtmA darshan-gnAn chhe, AtmA charitra jAN;
AtmA sanyam-shIl-tap, AtmA pratyAkhyAn.
81.
A gAthA samayasAramAn paN Ave chhe AtmAne ja samyagdarshan-gnAn-chAritra
sanyam Adi jANo.

Page 161 of 238
PDF/HTML Page 172 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [161
are! A manuShyadehanI sthiti kyAre pUrI thashe e potAne khabar chhe? enI
chintA karane bhAI! paranI chintA karavA kyAn rokAyo?
ahIn to kahe chhe ke shuddha chaitanya vItarAg chAritramayI shAnt svarUp nij
AtmAnI draShTi karI temAn sthiratA karatAn je chAritra pragaT thAy chhe te AtmA ja chhe.
kAraN ke nirmaL paryAy AtmA sAthe abhed chhe. mahAvratAdinA bhAvarUp vyavahArachAritra
chhe te AtmA nathI kAraN ke te to rAg chhe te AtmA sAthe abhed nathI.
AtmA ja sanyam chhe, AtmA ja shIl chhe, AtmA ja tap chhe ane AtmA ja
tyAg chhe. kAraN ke AtmAnA svabhAvamAn ramaNatAn thatAn nishchayanayathI mokShanA sarva
sAdhan pragaT thaI jAy chhe.
vyavahAranayathI sAchA dev-shAstra-gurunI shraddhA ane sAt tattvonI shraddhA te
samyagdarshan chhe paN e to shubharAgarUp chhe, nishchayathI to nirmaL vItarAgasvarUp
AtmAnI shraddhA-ruchi karatAn paryAyamAn je nirmaL Anand pragaT thAy chhe te yathArtha
samyagdarshan chhe ane te ja AtmA chhe kAraN ke nirmaL paryAy AtmAthI bhinna nathI.
nishchayathI potAnA gnAnamAn potAno shuddhasvabhAv jhalakavo-shuddhasvabhAvanun thavun te
samyaggnAn chhe ane shuddhasvarUpamAn ramaNatA karatAn je nirvikalpa Anandano anubhav thAy
te samyakchAritra chhe. e samyak ratnatrayadhArI sAdhune mahAvratAdino je shubharAg Ave chhe
te temanun vyavahArachAritra chhe.
pAnch indriy tathA manano nirodh karavo ane chhakAy jIvanI rakShA pALavAno
bhAv thavo te vyavahArasanyam chhe ane nishchayathI potAnA shuddhasvabhAvamAn sthir rahevun,
bahAr rAg-dveSh na karavo te AtmAno sanyamadharma chhe.
vyavahArathI man vachan-kAyAthI kRut-kArit-anumodanA em navaprakAre
kAmavikArane TALavo te brahmacharya chhe ane nishchayathI potAnA brahma nAm AnandasvarUp
nij AtmAmAn charavun eTale ramavun te brahmacharya chhe.
panchamakAL chhe topaN vastunun svarUp to jem chhe tem ja chhe, temAn koI kALe pher
paDato nathI. nishchayathI vastunun svarUp jevun kahyun chhe tevun ja yathArtha chhe. vyavahAr to mAtra
jANavA lAyak chhe. pancham-ArAmAn thaI gayelAn yogIndradev vanavAsI digambar sant
vastunun svarUp Am batAvI rahyAn chhe. ke AtmAnI pratIt-gnAn ane sthiratA te
samyagdarshan-gnAn-chAritra chhe. pAnchamAn ArAmAn paN santo AtmA... AtmA...AtmAno
pokAr karI rahyAn chhe.
nishchayathI ek shuddha nij AtmAmAn tapavun te tap chhe. dehanI kriyAthI tap nathI kem
ke te jaD chhe, tem puNya-pAp bhAvathI paN tap nathI kem ke te to AtmA chhe, te AtmAnun
nijasvarUp nathI. dhruv...dhruv...dhruv...shAshvat chaitanya dhruv tattvamAn lIn thavun te tap chhe. bAkI
badho vyavahAr-tap shubharAg chhe. Atmik prakAsh karanAro to nishchay tap ja chhe.
potAnA AtmAno sarva paradravya ane parabhAvathI bhinna anubhav karavo te
nishchay pratyAkhyAn chhe. Am Atmastha rahevun te ja nishchay shraddhA, gnAn, chAritra, tap
ane tyAg chhe. tene mATe

Page 162 of 238
PDF/HTML Page 173 of 249
single page version

background image
162] [hun
ahIn samayasArano AdhAr Apyo chhe ke shrI kundakund AchArya pharamAve chhe ke nishchayathI
mArA gnAnamAn AtmA chhe. mArA darshanamAn AtmA ja samIp chhe, gnAnamAn AtmA ja
samIp chhe, chAritramAn AtmA ja samIp chhe kem ke temAn hun jyAre ramaN karun chhun tyAre
AtmAnI samIp ja pahonchun chhun.
have 82 mI gAthAmAn munirAj kahe chhe ke parabhAvono tyAg te ja sannyAs chhe.
जो परियाणइ अप्प परु सो परु चयइ णिभंतु ।
सो सण्णासु मुणेहि तुहु केवल–णाणिं उत्तु ।। ८२।।
je jANe nij Atmane, par tyAge nirbhrAnta;
te ja kharo sannyAs chhe, bhAkhe shrI jinanAth. 82.
je AtmA potAnA AnandasvarUp shuddhAtmAne jANe te ane sharIr, karma, puNya-
pAp Adi paradravya-parabhAvane pararUpe jANe chhe te jIv koI jAtanI bhrAnti vagar parane
tyAgI de chhe ane svarUpamAn sthir thAy chhe te jIv sannyAsI chhe.
kevaLIbhagavAn sarvagnadev em kahe chhe ke potAnA vItarAgasvarUp AtmAnun ane
rAganun e benun gnAn karIne rAg chhoDI svarUpamAn sthir thavun tenun nAm tyAg chhe-
sannyAs chhe. AvA sannyAsano prArambh avirat samyagdraShTithI chAlu thaI jAy chhe. kAraN
ke samyagdraShTine chothA guNasthAne abhiprAyamAn rAgano tyAg varte chhe ane svabhAvanun
grahaN thayun chhe.
96000 rANI ane 96 karoD pAyadaLanA svAmI samyagdraShTi chakravartI antarathI
tenA svAmI thatAn nathI. gnAnI pudgal, sharIr, vANI, man ane antaramAn
shubhAshubhabhAvo thAy chhe tenA paN svAmI thatAn nathI. AvA gnAnI te draShTi apekShAe
sannyAsI chhe paN sthiratA apekShAe to muni ja sannyAsI chhe.
AtmAmAn sva-svAmIsambandh nAmano ek guN chhe. sva nAm potAnun sahajAtmasvarUp
teno AtmA svAmI chhe. vikalpano svAmI AtmA nathI. AtmA potAnA dravya-kShetra-kAL-
bhAvano svAmI chhe. anyanA dravya-kShetra-kAL-bhAvano svAmI AtmA nathI.
ekasvarUpe birAjamAn shuddha vastu te mArun dravya chhe, lakShmI chhe te mArun dravya nathI.
AtmAnun asankhyapradeshI kShetra mArun kShetra chhe. sharIranun ke makAnanun ke rAganun kShetra te mArun
kShetra nathI. mArA AtmaguNonun samay-samayanun pariNaman te mAro kAL chhe ane mArA
AtmAnA shuddha guNo chhe te mAro bhAv chhe. hun to siddha samAn shuddha, niranjan, nirvikAr
chaitanya chhun, pUrNa darshan-gnAnamay chhun. Avo samyagdraShTino abhiprAy hoy chhe. apUrNa
avasthA ke rAganI avasthAnA svAmI samyagdraShTi thatAn nathI. e apekShAe gnAnIne
parano sannyAs chhe-tyAg chhe.
AtmA agAdh...agAdh...agAdh...amAp akRutrim chaitanyaguNono moTo
mahAsAgar chhe. evI draShTinA dhArak samyagdraShTi draShTi apekShAe param kRutakRutya chhe.
jIvanamukta chhe, tathA kharA sannyAsI chhe.

Page 163 of 238
PDF/HTML Page 174 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [163
[pravachan nan. 31]
ratnatrayayukta nij–paramAtmA uttam tIrtha
[shrI yogasAr upar param pUjya gurudevashrInun pravachan, tA. 10-7-66]
shrI yogasAr shAstramAn A 82 mI gAthA chAle chhe. shrI yogIndu munirAj kahe chhe
ke parabhAvano tyAg te ja sannyAs chhe.
जो परियाणइ अप्प परु सो परु चयइ णिमंतु ।
सो सप्णासु मुणेहि तुहुं केवल–णाणिं उत्तू ।। ८२।।
je jANe nij Atmane, par tyAge nirbhrAnt;
te ja kharo sannyAs chhe, bhAkhe shrI jinanAth. 82.
koI kahe ke chothA guNasthAne samyagdraShTine tyAg na hoy. to juo! ahIn
munirAj kahe chhe ke je potAnA AtmAne jANI puNya-pAp Adi parabhAvano tyAg kare
chhe tene ja kharekhar sannyAs chhe. shuddha gnAnAnand svarUp potAnun svarUp ane ajIv tathA
vikArAdi parabhAvonA svarUp vachche jene bhedagnAn chhe tenI draShTimAnthI parabhAv chhUTI jAy
chhe. dharmI jIv potAnA shuddhasvarUpano Adar kare chhe ane vikAr tathA sanyogono Adar
karatAn nathI. kem ke dharmInI draShTimAn vikAr ane sanyogono tyAg chhe e ja kharo
sannyAs chhe.
AtmA shuddha, arUpI, Anandaghan chhe. AvA nij AtmAnI jene draShTi pragaT thaI
chhe evo dharmI jIv em vichAre chhe ke mAre mArAthI bhinna, anya darek AtmA ane jaD
pudgalanA skandho sAthe kAI sambandh nathI. joke AtmA svabhAve to paradravya-parabhAvanA
sambandhathI trikAL rahit chhe paN jenI draShTimAn AtmA Ave chhe te vartamAn paryAyamAn
paN vikAr ane paradravyathI bhinna AtmAnI draShTi kare chhe tene tyAg kahevAmAn Ave chhe.
jem sansAramAn putranA lagna ke evA koI prasange bIjA pAsethI pAnch-dash
hajAranA ghareNAn uchhInA paheravA laI Ave tene potAnI punjImAn nathI gaNatA. tem
vikAr to Agantuk bhAv chhe tene dharmI potAnA svabhAv tarIke svIkAratA nathI, kem ke
te kAI trikAL TakanArI chIj nathI.
dharmI jIv em vichAre chhe ke dharma-adharma, AkAsh ane kALadravyathI paN hun bhinna
chhun, gnAnAvaraNAdi ATh karmathI paN hun rahit chhun, sharIrAdi paradravya ke rAgAdi vikArabhAv
paN mArAmAn nathI, pAnch IndriyonA viShayanI abhilAShAno paN mArAmAn abhAv chhe.
asthiratA vash pAnch indriyonA viShayo pratye rAg AvI jAy chhe paN temAn sukhabuddhi
nathI. tethI abhiprAyamAn dharmIne sarva paradravyono tathA parabhAvono tyAg varte chhe.
AgaL Avashe ke ‘jyAn chetan tyAn anant guN, kevaLI bole em’ kevaLI
bhagavAn-

Page 164 of 238
PDF/HTML Page 175 of 249
single page version

background image
164] [hun
sarvagnadev em pharamAve chhe ke jyAn chaitanya...chaitanya...chaitanya...jANak...jANak...jANak
svabhAvI AtmA chhe tyAn anant guN chhe. paramAn, sharIr, karma ke rAgamAn AtmAno koI
guN rahelo nathI. Avun jANanAr gnAnIne bahAramAn kyAy sukh lAgatun nathI.
samyagdraShTi chakravartI chha-khanDanA adhipati hoy, 96000 to jenI rANI hoy,
vaibhavano koI pAr na hoy chhatAn temAn kyAy tene sukhabuddhi nathI. jyAn sukh nathI tyAn
sukh mAne e to mithyAdraShTinun lakShaN chhe. samyagdraShTine potAnA AtmA sivAy kyAy
sukhabuddhi nathI. samyagdraShTi bhale bhog bhogavatAn dekhAy paN tenI draShTi potAnA
svabhAvanA atIndriy sukh sivAy kyAy sukhabuddhi karatI nathI. e draShTimAn keTalI
puruShArthanI jAgRuti chhe! draShTi kahe chhe ke mArA AtmAmAn Anand chhe, Indriyasukhane hun sukh
mAnatI ja nathI, e to dukh chhe, jher chhe, upasarga chhe.
dharmI jIv laukik gnAn ke shAstragnAnane gnAn nathI kahetAn. potAnA svabhAvanAn
atIndriy gnAnane ja gnAn kahe chhe, ane atIndriy sukhane ja sukh kahe chhe. manathI pAr,
rAgathI bhinna, IndriyathI atIt-indriyAtIt gnAn ane sukh chhe te ja vAstavik gnAn
ane te ja vAstavik sukh chhe.
loko dhUL evA dhananI pAchhaL doDe chhe ne! tem dharmI potAnun dhan antaramAn dekhe ne
tenI pAchhaL doDe chhe. samyagdraShTi jIv bhale te strI hoy ke puruSh hoy ke ATh varShanI
bAlikA hoy paN te potAnA atIndriy gnAn-AnandasvarUp dhan pAchhaL doDe chhe. are!
samyagdraShTi deDakun hoy ke hajAr jojanano moTo machchha hoy te paN em mAne chhe ke mArI
lakShmI mArI pAse chhe. puNya-pApanA bhAvamAn ke tenA phaLamAn maLatAn sanyogomAn mArun dhan nathI.
Am shraddhA-gnAnanI pariNatinI apekShAe samyagdraShTi-gnAnI parabhAvanA param
tyAgI chhe-sannyAsI chhe, ane sahajAtmasvarUpanI yathArtha pratIti vinA bahArathI
sanyogono tyAg kare chhe te kharekhar tyAg ja nathI.
mithyAdraShTi shubharAgamAn lAbh mAne chhe ane sharIranI kriyAne dharmanun sAdhan mAne
chhe tyAre samyagdraShTi rAgane rog jANe chhe ane e rogane TALavAno upAy kare chhe.
agnAnI sharIranA rogane potAno rog jANI tene TALavAno upAy kare chhe tyAre
nIrog svarUp AtmAnI draShTivALA samyagdraShTi jIvo rAgane rogarUp jANIne tene
tyAgavAno upAy kare chhe. sharIrAdimAn mArApaNAnI buddhirUp sanepAtano rog AtmAne
lAgu paDayo chhe tenun agnAnIne bhAn nathI. gnAnIne e rog nathI paN puNya-pApanA
bhAvarUp gumaDAn chhe tene TALavAno gnAnI prayatna kare chhe.
AtmA atIndriy AnandanI moTI khAN chhe. tenI draShTi, gnAn ane sthiratA
karatAn anant...anant...anant...atIndriy Anand bahAr Ave chhe, anubhavamAn Ave chhe.
jem AtmA gnAnamay chhe tem atIndriy Anandamay chhe. AtmA puNya-pAp ke rAgamay
traNakALamAn nathI. bhAI! tun sharIranI tapAs karAve chhe paN ekavAr tArA AtmAnI
tapAs kar ke temAn shun bharyun chhe?

Page 165 of 238
PDF/HTML Page 176 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [16p
shrImade lakhyun chhe ne ke-
“ AtmabhrAnti sam rog nahi, sadguru vaidya sujAN,
guru AgnA sam pathya nahi, auShadh vichAr dhyAn.”
bhagavAn AtmA atIndriy gnAn ane Anandamay chhe em nahi mAnatA,
AtmAne rAgavALo, sharIravALo, puNya-pApavALo, sanyogavALo mAnavo e rUp je
bhrAnti enA jevo bIjo koI rog jagatamAn nathI. e rogane TALavAno upAy
batAvanAr sadguru chhe. e sadguru to tyAn sudhI kahe chhe ke tun amArA pratye rAg kare chhe
e paN rog chhe.
prabhu! e rog TALavAno upAy shun!
anubhav ratnachintAmaNi, anubhav hai rasakUp,
anubhav mArag mokShano, anubhav mokShasvarUp.
shuddhAtmAno anubhav karavo e ja rog TALavAno ekamAtra upAy chhe. tethI ja
gnAnI dhandhA Adi pravRuttinI vachche paN anubhavano samay kADhI le chhe. AtmAno sparsha
karIne anubhav karI le chhe e anubhav jem jem vadhato jAy chhe tem tem tene
bahAranI pravRutti ane sanyogothI vairAgya Avato jAy chhe, vepAr Adi pravRuttimAn kyAy
chen paDatun nathI. tethI AtmAmAn visheSh lIn thavA mATe dharmI jIv bahArathI sanyogono
tyAg karI muni thaI vanamAn chAlyA jAy chhe.
potAnA AtmAne ugrapaNe sAdhavAno puruShArtha upaDatAn bahAranI vastuono
tyAg sahaj thaI jAy chhe. jem haDakAyun (pAgal) kUtarun jene karaDayun hoy tene pANI,
pavan, bhojan kAI ruchatun nathI, kyAy chen paDatun nathI. tem jene samyagdarshan-gnAn-
chAritranI antar laganI lAgI chhe evA dharmI jIvane bahAramAn
kyAy chen paDatun nathI, ruchi lAgatI nathI. bolavun, chAlavun, vepAr, Abarun, manoranjan
AdimAn kyAy man Tharatun nathI. ek AtmAnI laganI lAgI chhe te potAnA antar
svabhAvamAn ugrapaNe lIn thavA ghar-vastra Adi bahAranA sanyogono tyAg kare chhe, tenun
nAm nirgranth kahevAmAn Ave chhe.
dharmI jIvane atIndriy AnandasvarUp AtmAnI jyArathI ruchi ane prIti lAgI
chhe tyArathI shraddhAmAnthI to rAgano tyAg thaI gayo chhe. rAg Ave chhe tene rog jANI
nAsh karavAno prayatna kare chhe. dharmI jIvane shraddhA-gnAn apekShAe to rAgano sannyAs
(tyAg) chothA guNasthAnathI ja thaI jAy chhe. samakitI kahe chhe aho! amane amArA
AtmA sivAy bIje kyAy ruchatun nathI. shubhabhAv paN amane ruchatAn nathI.
mithyAdraShTine shubhabhAv ruche chhe ne potAnA svabhAvano anAdar kare chhe.
92 lAkh mALavAnA adhipati rAjA bhartuharIe jyAre prANathI paN pyArI
pIngaLAno mAyAchAr jANyo tyAre tene kevo vairAgya Avyo hashe! dharmIne AkhA jagat
pratye vairAgya varte chhe. samyagdraShTine chothA guNasthAnamAn ja sAchun gnAn ane vairAgya
antarathI pragaT thaI jAy chhe.

Page 166 of 238
PDF/HTML Page 177 of 249
single page version

background image
166] [hun
prabhu tane mArA mAhAtmyanI khabar nathI. anant...anant...atIndriy Anand-
paryAyamAn anantakAL sudhI anant atIndriy Anandano pravAh vahe topaN kadI khUTe nahi
evo moTo anant Anandano dariyo tun pote ja chho. bhAI! AvA AtmAnI ekavAr
draShTi pragaT karatAn rAgano shraddhA-gnAnamAnthI nAsh thaI jAy chhe. chAritramAn rAg Ave chhe,
paN tene gnAnI kALo sarpa jANI teno tyAg karavA ane svarUpamAn visheSh visheSh
sthiratA pragaT karavA-svAnubhavano visheSh abhyAs karavA munipaNun angIkAr kare chhe.
munidashAmAn vItarAgatAnI vRuddhi khUb thAy chhe.
bhagavAn AtmA jyAn ugra puruShArtha karIne svarUpamAn TharavAno abhyAs kare chhe
tyAn kevaLagnAn doDatun Ave chhe. AtmAnubhavanI ugratA kevaLagnAnane bolAve chhe tyAn
kevaLagnAn doDatun Ave chhe.
A gAthAmAn samyagdarshan, munidashA ane kevaLagnAn traNey bhUmikAnI vAt AvI
gaI. have 83 gAthAmAn kahe chhe ke ratnatrayayukta jIv ja uttam tIrtha chhe.
रयणत्तय–संजुत्त जिउ उत्तिमु तित्थु पवित्तु ।
मोक्खहं कारण जोइया अण्णु ण तंतु ण मंतु ।। ८३।।
ratnatrayayut jIv je, uttam tIrtha pavitra.
he yogI! shivahetu e, anya na tantra na mantra. 83.
yogIndradev munirAj 1300 varSha pahelAn nagna digambar mahAsant thaI gayA.
jangalamAn jem sinh trAD nAkhato Ave chhe tem munirAj garjanA karatAn kahe chhe ke uttam
tIrtha to ratnatrayayut jIv pote ja chhe. anya sammedashikhar, giranAr, shatrunjay Adi
tIrtho to shubhabhAvanA nimitto chhe, tenAthI shubhabhAv thAy paN dharma na thAy.
bhavasAgarathI taravAnun tIrtha to shuddha AtmAnun darshan-gnAn ane chAritra ja chhe. te
sivAy taravAno bIjo koI upAy nathI.
nishchayaratnatray ja sAkShAt tIrtha chhe, uttam tIrtha chhe, pavitra tIrtha chhe, te tIrthanI
yAtrA karavAthI ja janma-maraNano nAsh thaI mukti prApta thAy chhe. e sivAy muktino
bIjo koI upAy nathI, muktinun upAdAnakAraN shuddhAtmAnA shraddhA-gnAn-chAritrasvarUp
ratnatray ja chhe.
bhagavAn AtmA svayam gnAnachetanAmay chhe, gnAnasvarUpanun vedan te gnAnachetanA chhe.
rAgAdinun vedan te agnAnachetanA chhe. nirAkuL-bhagavAn AtmAnI draDh shraddhA thavI te
nishchay samyagdarshan chhe. te AtmAnI ja bhUmikAmAn, AtmAnA Ashraye ja pragaT thAy chhe.
rAganI bhUmikAmAn samyagdarshan pragaT thatun nathI.
AtmAnun gnAn te samyagdarshan chhe ane AtmAnA Ashraye, AtmAmAn thatI
sthiratAnun nAm samyak chAritra chhe, A nishchayaratnatrayasvarUp tIrtha te ja uttam tIrtha chhe,
shAshvat tIrtha chhe. samyagdarshan-gnAn-chAritrarUp traN dharmothI rachit A tIrtha chhe.
AtmArUp jahAjane AtmArUp sAgaramAn chalAvato AtmA ja mokShadvIpamAn pahonchI jAy chhe.
ratnatrayarUp pariNat AtmA ja uttam tIrtha chhe A tIrtha dvArA AtmA muktine pAme chhe.

Page 167 of 238
PDF/HTML Page 178 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [167
[pravachan nan. 32]
paramAtmadashAnI janmabhUmi bhagavAn AtmA
[shrI yogasAr upar param pUjya gurudevashrInun pravachan, tA. 12-7-66]
A yogIndradev nAmanA vanavAsI digambar sant-AchArya 1300-1400 varSha
pahelAn thaI gayA. temaNe A yogasAr ane paramAtmaprakAsh jevA be prasiddha shAstro
rachyAn chhe. temAn A yogasAr eTale nij shuddha AtmasvarUpamAn yog nAm joDAN
karIne, sAr eTale tenI nirvikalpa shraddhA-gnAn-ramaNatA karavI tenun nAm yogasAr chhe.
digambar santoe tattvanun dohan karIne badhun sAr...sAr ja Apyun chhe. samayasAr,
pravachanasAr, niyamasAr, yogasAr A badhAn shAstromAn santoe tattvano sAr Apyo chhe.
yogasAr te paryAy chhe paN teno viShay trikAL dhruv-shAshvat shuddha sat vastu chhe,
tenun dhyey banAvIne tenI shraddhA-gnAn ane sthiratA karavI tene bhagavAn ahIn yogasAr
kahe chhe.
temAn A shrI yogasAr shAstranI 84 gAthA chAle chhe.
दंसणु ज पिच्छियइ बुह अप्पा विमल महंतु ।
पुणु पुणु अप्पा भावियए सो चारित्त पवित्तु ।। ८४।।
darshan je nij dekhavun, gnAn je vimaL mahAn,
pharI pharI AtamabhAvanA, te chAritra pramAN.
84.
A AtmA maL-doShathI rahit vimaL ane mahAn chhe. ek samayamAn anantI
paramAtmadashA jenA garbhamAn paDI chhe evo dhruv-shAshvat bhagavAn pote ja chhe. tene dekhavo
eTale ke tenI shraddhA karavI tenun nAm samyagdarshan chhe. kevI rIte dekhavo? to kahe chhe ke
par sanmukhatA chhoDI, bhedanA vikalpa chhoDI ane svasanmukhatA karIne AtmAne dekhavo-
shraddhavo tenun nAm ‘darshan’ chhe, ane A potAnA ja AtmAne gney banAvIne tenun yathArtha
gnAn karavun tenun nAm samyaggnAn chhe.
bhagavAn AtmA anant guNasvarUp ane asankhyapradeshI chhe paN temAn guNanA ke
pradeshanA bhed nathI. ekarUp akhanD chhe tethI tene jonAranI draShTi paN ekarUp hoy tyAre
ja AtmAnun darshan-shraddhA thAy chhe.
AtmA mahAn chhe. tenA ek ek guN paN mahAn chhe. anant shaktino dhArak
evo anant shaktivAn-anant guNono ekarUp pinD AtmA mahAn ja hoy ne!
bhagavAne darek AtmAne AvA asankhyapradeshI anant guNasvarUp mahAn dekhyo chhe evA
potAnA AtmAnI pote shraddhA-gnAn ane ramaNatA karavI tenun nAm bhagavAn
samyagdarshan-gnAn-chAritra pharamAve chhe.

Page 168 of 238
PDF/HTML Page 179 of 249
single page version

background image
168] [hun
gnAnasvarUp AtmAnI je gnAn-paryAy potAnA svarUpanun gnAn kare chhe te
samyaggnAn chhe. shAstranun gnAn te gnAn nathI. te to parasattAvalambI gnAn chhe. A to
svasattAvalambI thaIne je potAnun trikAL gnAnasvarUp chhe temAnthI je gnAnanI paryAy pragaT
thAy chhe te sAchun gnAn chhe-potAnun gnAn chhe.
samyagdarshan ane samyaggnAnanI vyAkhyA thaI. have samyakchAritra kone kahevun? to
kahe chhe ke vAramvAr AtmAnI bhAvanA karavI tenun nAm samyakchAritra chhe. bhagavAn
AtmA shuddha pUrNAnand, atIndriy Anandano kand ekarUp vastu chhe, tenI draShTi-gnAn karIne
vAramvAr temAn lInatA karavI te yathArtha chAritra chhe.
jem abhed-akhanD-ekarUp AtmA draShTi-gnAnamAn lIdho chhe evA ja AtmAmAn
sthiratA karavI-lInatA karavI-Tharavun-charavun eTale atIndriy Anandano chAro karavo,
anubhav karavo tenun nAm bhagavAn chAritra kahe chhe. te ja sAchun ane pavitra chAritra chhe.
asankhyapradeshI AtmA kShetrathI game teTalo hoy paN bhAvathI te mahAn chhe. e
anant guNasvarUp bhAvamAn lInatA karavI te chAritra chhe. A chAritra ja kharekhar mokShano
mArga chhe ane e chAritranun kAraN samyagdarshan-gnAn chhe. mATe, samyagdarshan-gnAn-chAritra
e mokShamArga chhe.
bhagavAn AtmA anant guNono pinD chhe. A guNonun svabhAv-pariNaman thavun te
dravyano dharma chhe-dravyanI paryAyano dharma chhe. pariNaman shaktithI paryAyanun pariNaman thAy chhe. e
dravyano paryAyadharma chhe. te vyavahAranayano viShay chhe. tethI te Ashray karavA lAyak nathI.
vyavahArano viShay ja nathI em nathI, viShay to chhe paN te AdaravA yogya nathI.
chaud guNasthAn, mArgaNAsthAn AdinI paryAyo Ashray karavA lAyak nathI mATe
ja tene vyavahAr kahyo chhe. paryAyane gauN karIne vyavahAr kahel chhe ane abhUtArtha kahel
chhe ane dravyanA pUrNa dhruv svarUpane mukhya karIne nishchay ane bhUtArtha kahyo chhe.
samyagdarshan-gnAn-chAritranI mokShamArganI paryAy paN chhe. paryAy ja nathI, pariNaman
nathI em mAne to to mokShamArgano ja abhAv thaI jAy, paN em nathI. paryAy chhe
paN tenun lakSha karavAthI jIvanun prayojan siddha thatun nathI. tethI tene gauN karIne vyavahAr
kahyo chhe, abhUtArtha kahyo chhe ane trikAL svabhAvane mukhya karIne, teno Ashray letAn
prayojan siddha thAy chhe mATe tene bhUtArtha kahyo chhe.
jIvanun prayojan shAnti ane Anand chhe, te samyagdarshan-gnAn-chAritrathI pragaT thAy chhe.
bhagavAn AtmA anAdi anant, svatasiddha vastu chhe. janma-maraN rahit chhe.
jagatamAn sankhyAe anant jIvo chhe te darek jAti-apekShAe samAn chhe. baTeTAnI ek
kaTakImAn anant jIvo chhe. atyAr sudhImAn jeTalAn siddha thayA tenAthI anantaguNA jIvo
ek-ek kaTakImAn chhe. svabhAve darek jIvo samAn chhe paN sattA badhAnI alag alag
svatantra chhe.
he bhAI! AvA anantAnant paradravyonI sattA ane potAnI sattAno ekasAthe
svIkAr karavAnI tArI ek samayanI paryAyamAn tAkAt chhe teno tun svIkAr kar.
bhagavAn AtmA koI paradravyanA kAryanun kAraN nathI ke koInun kArya nathI evI temAn

Page 169 of 238
PDF/HTML Page 180 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [169
akAryakAraN shakti chhe. ek guN evo chhe to badhAn guN ane dravya paN
akAryakAraNasvarUp chhe.
adhyAtmanI antaranI vAto grahaN thavAmAn ghaNo puruShArtha mAgI le chhe. A to
bhagavAnanA gharanI vAt chhe te samajavA mATe ghaNo puruShArtha joIe. dharma koI sAdhAraN
chIj nathI. jenA phaLamAn bhUtakALathI paN anantaguNI bhaviShyanI paryAyomAn atIndriy
Anandanun phaL maLe evA dharmanI shI vAt karavI? ane A dharma jenA AshrayathI pragaT
thAy chhe evA dravyanun to kahevun ja shun? tenI mahimAno koI pAr nathI.
paN arere! jIvane potAnI svatantra mahAn sattAnI vAt ruchatI nathI.
anAdikALathI potAne shaktihIn mAnIne parAdhIn dashAmAn ja rahyo chhe tethI svatantratA
ruchatI nathI. paN bhAI! tun to parAkramI sinh chho, tane A parAdhInatA-kAyaratA
shobhatI nathI.
AtmA svabhAvathI akartA-abhoktA chhe. parano kartA-bhoktA to AtmA nathI
paN rAgano kartA-bhoktA paN AtmA potAnA svarUpathI thato nathI. gajab vAt chhe
bhAI! samajavA jevI vAt chhe.
shun rAg AtmAnA svabhAvanI khANamAn paDayo chhe-shaktimAn rAg paDayo chhe ke
tene AtmA kare? kharekhar jo AtmA svabhAvathI rAgane karato hoy to teno artha e
thayo ke Akhun dravya vikArI chhe, paN em nathI. mATe rAgano kartA AtmA chhe ja nahi.
vastunun svarUp jem chhe tem sarvagnadeve batAvyun chhe, kAI banAvyun nathI. jevun
svarUp chhe tevun sarvagne jANyun, jANyun evun vANImAn Avyun ane tevun ja vastunun svarUp chhe.
bhAI! tun to AtmA chho ne? tArAmAn to mahAn mahAn pavitratA paDI chhe. te
pavitratArUpe tun pariNamI jA! e pariNaman te vyavahAr chhe ane dhruv pote nishchay chhe.
ek rajakaNano paN AtmA kartA nathI tyAn tene parane bachAvavAvALo, dayAvALo
ke parane mAravAvALo shI rIte kahevAy? ek kahevun e to bhagavAnane kalank lAge chhe.
je svabhAv nathI tene svabhAv mAnavo te kalank chhe prabhu! e kalankanun phaL bahu
nukashAnakArI chhe bhAI! tane potAne nukashAn thAy evun tun shA mATe mAne chhe?
A to bhAI! bhagavAnanA deshanI vAt chhe. jene paradeshamAnthI nIkaLIne svadeshamAn
Avavun hoy tene mATe A vAt chhe. bhagavAn AtmA atIndriy AnandanA rasakasathI
taraboL...taraboL chhe. Akho asankhyapradeshI AtmA atIndriy AnandathI taraboL chhe.
temAn Anand ThasoThas bharelo chhe. temAn bIjun kAI praveshavAno avakAsh nathI. AtmA
kharekhar AvA atIndriy Anandano bhoktA chhe. paN em bhed pADIne kahevun e paN
vyavahAr chhe.
AtmA shun chIj chhe, shun enI mahimA chhe teno jIve kadI antarathI vichAr ja karyo
nathI. are! AtmA to evo chhe ke AtmAnA peTamAnthI paramAtmAno prasav thAy chhe,
AtmA paramAtmAnun prasUtigRuh chhe. anantI paramAtma-paryAyo AtmAnA peTamAn bharI chhe.
jyAn AtmA svabhAvamAn ekAkAr thAy chhe tyAn ek pachhI ek paramAtma-paryAyo pragaT
thavA lAge chhe.
pravachanasAranI chhellI gAthAmAn AchAryadev kahe chhe ke ‘ek AkhA shAshvat svatattvane