Page 210 of 238
PDF/HTML Page 221 of 249
single page version
Page 211 of 238
PDF/HTML Page 222 of 249
single page version
Page 212 of 238
PDF/HTML Page 223 of 249
single page version
सो जाणउ सत्थई सयल ण हु सिवसुक्खु लहेइ ।। ९६।।
jāṇe kadī sau shāstra paṇ, thāy na shivapur rāv. 96.
pūjya gurudevaḥ- shāshvat anant guṇano godām ātmā birājamān chhe tenī
trilokīnāth paramātmā pokār kare chhe ke bhāī! tun trikāḷ shuddha bhagavān chho
Page 213 of 238
PDF/HTML Page 224 of 249
single page version
pūjya gurudevaḥ- ‘shāstra-svādhyāyathī gnānīne asaṅkhyaguṇī nirjarā thāy chhe’
mithyādraṣhṭi tethī re ākaro, kare arthanā anartha.
nishchay-vyavahār, upādān-nimittathī vastunun jevun svarūp chhe tem nahi mānatān
Page 214 of 238
PDF/HTML Page 225 of 249
single page version
जं वंदहिं साणंदु क वि सो सिव–सुक्ख भणंति ।। ९७।।
vede je ānandane, shivasukh kahetā jin.
Page 215 of 238
PDF/HTML Page 226 of 249
single page version
anubhav karavāthī jīv ātmānā ānandane prāpta kare chhe.
kare chhe tene vikāranā duḥkhanun vedan thāy chhe. pachhī karma bandhāy ane tenun phaḷ maḷe e
samaye kartā te ja samaye jīv bhoktā chhe.’
bhāv to ashubh chhe to tene duḥkh kem thatun nathī?
vikalpajāḷane chhoḍīne svabhāvanun lakṣha kare tene ja samaras ane shānti chhe, sukh chhe, tene
ja dharma pragaṭ thayo kahevāy. kahyun chhe ke...
ātam anubhav rasake rasiyā ūtare na kabahū khumārī,
āshā auranakī kyā kīje? gnān sudhāras pīje...
chhe bhāī! tun gnānarasano piṇḍ chho, ānandano sāgar chho teno tun svād le, gnānaras pī!
sudhārasano sāgar to tun pote chho! temān ḍūbakī māravī chhoḍīne, ā tun kyān ḍūbyo?
ahīn kahe chhe ke prabhu! ek vār to tun gulāṇṭ mār! ā badhān vikalpo chhoḍī
gayelā evā vītarāg trilokanāthanī vāṇīmān āvelī ā vāto chhe. e ja muni kahe
chhe. ā kāī koīnā gharanī vāt nathī.
antarmukh avalokatān, vilay thatān nahi vār.
svabhāvadraṣhṭi karatān teno nāsh thayā vagar nahi rahe.
Page 216 of 238
PDF/HTML Page 227 of 249
single page version
Page 217 of 238
PDF/HTML Page 228 of 249
single page version
mārge javāno samay kāḍhīne sāmāyikano abhyās kare chhe.
agnānī rāg ākuḷatāsvarūp chhe em mīṇḍhavaṇī-meḷavaṇī karī shakatā nathī. tethī
ākuḷatāne ja eṭale ke rāgane ja potānun svarūp māne chhe.
ahīn yogīndradeve tattvānushāsananā shlokano ādhār āpyo chhe ke jene ātmānā
dharmadhyānamān ānandano anubhav thayo nathī te mūrchchhāvān ane mohī chhe, kayāṅk mūrchchhāī
gayo chhe, tethī ātmāno ānand āvato nathī.
ahīn kahe chhe ke paramātmā ānandanī mūrti chhe tenun dhyān kare chhe paṇ ānand nathī
āvato to samajī levun ke te kayāṅk mūrchchhāī gayo chhe. kyāṅk puṇya-pāpanā premamān
mūrchchhāī gayo chhe. jo na mūrchchhāyo hoy to dhyān kare ane ānand kem na āve? āve
ja. je ātmānun darshan, gnān ane ramaṇatā kare chhe, ekāgratā kare chhe, tene vachanagochar
evo ātmik ānand āve ja chhe.
have kahe chhe ke ātmadhyān paramātmānun kāraṇ chhe.
रूवातीतु मुणेहि लहु जिम परु होहि पवित्तु ।। ९८।।
jāṇī dhyān jinokta e, shīghra bano supavitra. 98.
(1) piṇḍastha eṭale sharīramān rahelā ātmānun dhyān karavun te, (2) padastha
rūpastha eṭale arihant paramātmānun dhyān karavun te ane (4) rūpātīt eṭale rūpathī
rahit siddha bhagavānano vichār karī antaramān javun te. ā chār prakāranā dhyān dvārā
svarūpamān ekāgra thatān jīv alpakāḷamān siddha thaī jāy chhe. paramātmapadane prāpta
karavānī ā kaḷā chhe.
Page 218 of 238
PDF/HTML Page 229 of 249
single page version
bhāvathī ne evā svarūpathī tenun dhyān kare chhe to te dashā te bhāvamān tanmay thaī jāy
chhe. bhagavān ātmā pūraṇ shuddha ānandasvarūp chhe ane gnānanī mūrti chhe evā bhāvathī
ne evā rūpathī je ātmāne dhyāve chhe tyāre te vartamānadashā trikāḷabhāv sāthe tanmay
thaī jāy chhe.
dehane jarā uṣhṇatā lāge, athavā kyāy vājintronā avāj
sāmbhaḷe to te turat jāgr̥ut thaī jāy chhe. parantu avivekī
jīvane to pāp karmaphaḷanā uparā uparī udayarūp mudagaranā
mār marmasthān upar paḍayā kare chhe. mahāduḥkharūp trividh
tāpathī teno deh nirantar baḷī āj ā maryo, kāl ā maryo,
phalāṇo ām maryo ane phalāṇo tem maryo, evā
yamarājanā vājintronā bhayaṅkar shabdo vāramvār sāmbhaḷe chhe,
chhatān e mahā akalyāṇakārak anādi mohanindrāne jarāy
vegaḷī karī shakto nathī, e param āshcharya chhe.
Page 219 of 238
PDF/HTML Page 230 of 249
single page version
सो सामइउ जाणि फुडु जिणवर एम भणेइ ।। ९९।।
te sāmāyik jāṇavun, bhākhe jinavararāy.
gnānamay chhe em jotān samabhāv pragaṭ thāy chhe.
jīvane gnānamay na dekhatān karmanā vashe tenī thayelī vividh paryāyane dekhīne ṭhīk-aṭhīk
buddhi karato hato teno abhāv thāy chhe. gnānāvaraṇīne ādhīn gnānanun ochhā-vadhatāpaṇun
hoy, darshanāvaraṇīne ādhīn darshanano kṣhayopasham ochho-vadhāre hoy, mohanīyane ādhīn
mithyābhrānti ane rāgādi hoy ane antarāyane ādhīn thatān potāne vikār ādi
dekhāy, āyuṣhya karmane ādhīn dīrgha ke thoḍun āyuṣhya hoy, nāmakarmane ādhīn suḍoḷ ke
beḍoḷ sharīr dekhāy, gotra karmane ādhīn ūñch-nīch dashā dekhāy paṇ te to badhī
paryāy chhe. vedanīyane ādhīn shātā-ashātāno uday dekhāy paṇ te to badho sanyog
chhe, te mātra jāṇavā lāyak chhe.
buddhi thatī nathī, ā sheṭh chhe ane ā garīb chhe em joyun te to vedanīy karmane
ādhīn maḷelān sanyogone jovānī vāt chhe, evī sanyog ādhīn draṣhṭi na karatān
svabhāvadraṣhṭithī badhāne gnānamay jonārā gnānīne ā ṭhīk chhe ane ā aṭhīk chhe-evā
rāg-dveṣh thatān nathī.
vadhatāmpaṇānī paṇ vāt nathī. sarva jīv gnānamay chhe tem hun paṇ gnānamay chaitanyabimb
svarūp chhun evī draṣhṭi
Page 220 of 238
PDF/HTML Page 231 of 249
single page version
samabhāv kahevāmān āve chhe.
pragaṭ thāy chhe. gnānamay vastu arthāt vītarāgatāmay arthāt nirvikalpa
samarasīsvabhāv-ekarūp svabhāvanā āshraye samyagdarshan thāy, samyaggnān thāy,
samyakchāritra thāy, shukladhyān thāy ane kevaḷagnān paṇ tenā ja āshraye thāy chhe.
samayasāramān badhān shāstronān bījaḍān paḍayān chhe.
gnānamay chhe em jotān ā ṭhīk chhe ke ā aṭhīk chhe evī vr̥utti ja ūbhī thatī nathī.
samabhāvathī bharelān bhagavān ja jue.
chhatān, tene dekhavān chhatān dravya-draṣhṭie badhā ātmā gnānamay bhagavān chhe em potānā
puruṣhārthathī samabhāvanī draṣhṭie jotān paryāyamān samabhāv pragaṭ thāy chhe.
bījā anant guṇone paṇ jāṇe chhe. tethī tene savikalpa ane sākār paṇ kahevāy chhe.
ā gnān te ātmāno asādhāraṇ guṇ chhe tene paramabhāv-grāhakanay paṇ kahevāy chhe.
te savikalpa evo ahīn artha levo. ā draṣhṭie ja bhagavānanā kevaḷagnānane paṇ
savikalpa kahevāy chhe.
Page 221 of 238
PDF/HTML Page 232 of 249
single page version
thaīne parane jāṇe chhe temān paranī apekṣhā nathī tethī sarvane jāṇatān rāg thāy ke
vikalpa thāy ke upachār āve chhe em vāt ja nathī. sva ane paranun pūrun jāṇavun-dekhavun
thāy evī ja sarvadarshitva ane sarvagnatva shakti chhe.
chhe te samabhāv chhe. samabhāv chhe tene ja kharī sāmāyik hoy chhe.
alpatānā vyavahārano abhāv karīne nahi paṇ tene gauṇ karīne abhed ekarūp gnān
ānandamay svabhāvane mukhya karīne draṣhṭi karatān paryāyamān samabhāv pragaṭ thāy chhe.
tyāre ja param nirjarānā kāraṇarūp sāmāyik chāritrano prakāsh thāy chhe.
ja nathī.
ja chhe tethī tenā dravya-guṇ-paryāy traṇeyamān bhav na hoy. dravyamān bhavano abhāvabhāv,
bhavano abhāvabhāv chhe. vastunun svarūp ja āvun chhe em bhagavāne kahyun chhe.
hoy em nathī, paṇ te kāī jīvanun kāyamī svarūp nathī. par taraphanā jhukāvavāḷā
rāgādibhāv paryāyadraṣhṭino
Page 222 of 238
PDF/HTML Page 233 of 249
single page version
abhāvasvarūp nij gnānasvabhāv ja chhe.
lakhavāno vikalpa uṭhayo te paṇ māro svabhāv nathī. te to paryāyadraṣhṭino viṣhay chhe.
nishchayathī to hun paṇ gnānamay chhun ane badhā ātmāo paṇ gnānamay chhe. ākho lok
gnānamay paramātmāthī bharelo chhe. badhānī sattā judī judī chhe, siddhanī paṇ darek nī
sattā alag-alag chhe. kem ke mokṣha thāy tyān sattāno abhāv thato nathī. vikārano
abhāv thāy chhe, tethī mokṣhamān jyotamān jyot bhaḷī jāy chhe e anyamatinī vāt
jūṭhī chhe. darek siddha jīvanī sattā judī-judī chhe. ek kṣhetramān rahevā chhatān anant siddhonī
sattā nyārī-nyārī chhe. darekano astitvaguṇ ja evo chhe ke jene laīne darekanun
anādi-anant svatantra astitva ṭakī rahe chhe, koīmān koīnun astitva bhaḷī jatun nathī.
je sarvane gnānamay dekhe tene hoy ane kem hoy? ke svabhāvano āshray karavāthī hoy.
thāy chhe ane viṣhamadraṣhṭi chhūṭī jāy chhe. ā paramātmā chhe māṭe rāg karavo ke ā
jainadarshanano virodhī chhe māṭe dveṣh karavo e vāt ja ā svabhāvadraṣhṭimān nathī.
nij ātmānī draṣhṭi karīne sthir thāy te girigūphā chhe, bākī bahārathī girigūphāmān
jaīne bese tethī shun?
ātmāmān tun tārā paramātmapadane dhyāv! jethī tun sāchā sukhano anubhav karī shakīsh.
सो सामाइउ जाणि फुडु केवलि एम भणेइ ।। १००।।
te sāmāyik jāṇavun, bhākhe jinavararāv.
Page 223 of 238
PDF/HTML Page 234 of 249
single page version
chhe. parachīj, shubhabhāv ke kṣhayopasham gnānanī mahimānī āḍamān agnānī ākhā
chaitanyadevanī mahimāne chūkī jāy chhe. mithyādraṣhṭi sanyogamān, vikāramān ke alpagna ādi
paryāyamān ja potānun hovāpaṇun svīkāre chhe. tethī tenī asat draṣhṭimān rāg-dveṣh sāthe ja
vaselā chhe. potāmān paryāyadraṣhṭi chhe eṭale bījā jīvone paṇ paryāyadraṣhṭithī joīne rāg-
dveṣh karyā kare chhe. mithyādraṣhṭinun ullasit vīrya paramān ja rokāī gayun chhe, tyān ja sukh
māne chhe ane jeṇe bhagavān ātmāno bheṭo karyo te 96000 rāṇīnā vr̥undamān paṇ sukh
mānato nathī. tenī draṣhṭinī keṭalī kimmat! draṣhṭi ākhī svabhāv taraph gulāṇṭ khāī gaī
chhe tene bahāramān kyāy sukh bhāsatun ja nathī.
aniṣhṭanī vr̥utti ūṭhe chhe paṇ te parane kāraṇe nahi ane svabhāvanā kāraṇe paṇ nahi.
mātra ek chāritranā doṣhane kāraṇe kamajorī chhe tethī iṣhṭa-aniṣhṭanī vr̥utti ūṭhe chhe paṇ
te gneyamān be bhāgalā pāḍatān nathī.
e sarvaavasthāo pudgalanī chhe. (shrī iṣhṭa-upadesh)
Page 224 of 238
PDF/HTML Page 235 of 249
single page version
सो सामाइउ जाणि फुडु केवलि एम भणेइ ।। १००।।
te sāmāyik jāṇavun, bhākhe jinavararāv.
mithyādraṣhṭi paradravya mane lābh-nukashān kare chhe em mānīne tenā pratye rāg-dveṣh kare chhe
ane gnānī to em māne chhe ke koī paradravya mane lābh-nukashān karī shaktā nathī.
saune potānā karma anusār sanyog-viyog thāy chhe, koī koīno bagāḍ sudhār karī
shaktun nathī. āvī draḍh shraddhā ane gnānane kāraṇe gnānīne paradravya pratye rāg-dveṣhanī buddhi
thatī nathī.
darek kāryo pot-potānā antaraṅg upādānane kāraṇe thāy chhe em dharmī māne chhe.
jīvane jagatanā darek kāryo tenā kāraṇe thāy chhe temān hun pheraphār karun evī buddhi thatī
nathī. darek padārtha tenā krame pariṇamatā potānī avasthānā kāryane kare chhe, temān anukūḷ
nimitta je hoy te hoy ja chhe em jāṇatān gnānīne bījānā kārya men karī dīdhān evo
ahaṅkār thato nathī ane bījā mārā kārya karī de evī apekṣhā rahetī nathī.
na hoy ane kāraṇ vinānun kārya na hoy. āvun jāṇatān gnānīne paradravya pratye viṣhamatā
Page 225 of 238
PDF/HTML Page 236 of 249
single page version
samabhāv rahe chhe ane chāritranī nabaḷāī vash alpa rāg-dveṣh thāy tene gnānī
potānā svabhāvamān khatavatā nathī.
tenī paryāyamān thatān kāryane paṇ vyavahār tarīke jāṇe chhe. dravya te nishchay chhe ane paryāy
te vyavahār chhe. dravya vagaranī paryāy na hoy-nishchay vagarano vyavahār na hoy. āvun
jāṇatān gnānī potānī paryāyamān thatān rāgane potānā svabhāvamān khatavatā nathī.
vachche bhedagnān karavun te samabhāv chhe. ā apekṣhāe gnānī rāg-dveṣh karatān nathī em
kahevāy chhe. chāritranī nabaḷāīthī rāg-dveṣh thāy chhe tenī ahīn gauṇatā chhe.
सो बियऊ चारित्तु मुणि जो पंचम–गइ णेइ ।। १०१।।
te bījun chāritra chhe, pañcham gatikar teh.
ātmāne ātmāmān sthāpavo tene chhedopasthāpanā nāmanun bījun chāritra kahevāy chhe em
yogīndradev kahe chhe. ām to, sāmāyikamān beṭhā hoy ane temān koī vikalpa āvī
jāy. doṣh lāge tene chhedīne pharī ātmāmān sthir thāy tene chhedopasthāpanā kahevāy chhe.
paṇ ahīn to yogīndradeve adhyātmathī chhedopasthāpanānun svarūp kīdhun chhe.
naye kūṭastha kahyun chhe tem mokṣhamān ekadhārī sthiratā hovāthī tene paṇ dhruv kahyo chhe.
sthiratā palaṭe chhe paṇ ekadhārī evī ne evī thatī rahe chhe māṭe tene dhruv kahī chhe.
सो परिहार–विसुद्धि मुणि लहु पावहि सिव–सिद्धि ।। १०२।।
Page 226 of 238
PDF/HTML Page 237 of 249
single page version
te parihār vishuddhi chhe, shīghra laho shivasiddhi. 102.
Page 227 of 238
PDF/HTML Page 238 of 249
single page version
सो सुहुमु वि चारित्त मुणि, सो सासय–सुह–धामु ।। १०३।।
jāṇo sūkṣhma-charitra te, je shāshvat sukhadhām. 103.
Page 228 of 238
PDF/HTML Page 239 of 249
single page version
mokṣhanun sākṣhāt kāraṇ chhe.
samaye shuddhinī vr̥uddhi thāy chhe evī ā vāt bīje kyāy na hoī shake.
tene yathākhyātachāritra hoy chhe. ā chāritra ja tene avināshī sukhanun sākṣhāt kāraṇ chhe.
jāge to to āgaḷ ja na vadhī shake.
kalpīne ke virodhī kalpīne kahevun e kāī sajjanatānī rīt chhe? ā to vītarāg
mārga chhe bhāī! temān to shāntithī, nyāyathī jem hoy tem nirṇay karavo joīe ane
je satya nīkaḷe tene kabūlavun joīe. āmān koī pakṣhanī vāt nathī.
shabdomān na nīkaḷe topaṇ nyāyathī to samajavun joīe ne bhāī! ‘sarva guṇānsh te
samyaktva’ kahetān temān chāritrano ansh āvī ja jāy chhe.
khādhī-nij paramātmānun avalokan thayun to te potāmān ṭharyā vinā shī rīte thāy? e
māyā, lobh-ādi chār kaṣhāyano nāsh thayo to kāīk chāritra pragaṭ thāy ke nahi?
bhale e deshachāritra ke sakalachāritra nathī paṇ svarūpācharaṇarūp chāritra chhe. svabhāvanā
ethī āgaḷ vadhīne chāritra pūrṇa thāy tene thayākhyātachāritra kahe chhe ane teramān
guṇasthāne chāritranī sāthe anant ānand pragaṭ thāy tyāre param yathākhyātachāritra
Page 229 of 238
PDF/HTML Page 240 of 249
single page version
सो उवझायउ सो जि मुणि णिच्छई अप्पा जाणि ।। १०४।।
āchāraj, uvajhāy ne sādhu nishchay te ja.
chatuṣhṭay trikāḷ paḍayān chhe.
ātmānā dravya guṇ-paryāyane jāṇe chhe eṭale ke arhantanā dravya-guṇ-paryāy sāthe
potānā dravya-guṇ-paryāyane meḷave chhe ke mārāmān paṇ arhant jevā dravya-guṇ chhe. mārā
svabhāvamān anant gnān-darshan, sukh ādi svabhāvo chhe te pragaṭ thashe. je hoy te pragaṭ
thāy, na hoy to kyāthī āve? āhāhā! rāg rahit nirvikalpa shraddhā vaḍe hun arhant
jevo ja chhun evī pratīti thaī shake chhe.
to temān ekāgratā karavāthī paryāyamān te pragaṭ thāy. pāṇī na hoy to tr̥uṣhā na chhīpe,
tem antaramān arhantapad na hoy to paryāyamān pragaṭ kyāthī thāy?