Hoon Parmatma-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). Pravachan: 6-8.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 3 of 13

 

Page 30 of 238
PDF/HTML Page 41 of 249
single page version

background image
30] [hun
ātmānā shuddha svarūpanā samyagdarshan-gnān-chāritranā pragaṭapaṇā vinā chhellāmān
chhellā shubh pariṇām kar topaṇ te ātmāne samvar-nirjarānun kāraṇ nathī, te bandhanun ja
kāraṇ chhe. chothekāḷe paṇ ā ja vāt chhe ne pañchamakāḷe paṇ ā ja vāt chhe. pāñchamo
āro chhe māṭe shubhabhāv kāīk lābhanun kāraṇ hashe em nathī, shubhabhāv bandhanun ja
kāraṇ chhe.
bahirātmā mithyādraṣhṭi dravyaliṅgīnā ācharaṇ pāḷe chhe. shāstrokta vrat, samiti,
gupti pāḷe chhe, tap kare chhe paṇ ātmagnān nathī tethī mahān puṇya bāndhe chhe ne navamī
gairaveyak jāy chhe. parantu shuddha chidānand ātmāno antar vishvās āvyā vinā puṇyanā
vishvāse chaḍhī gayo-khoṭā vishvāse chaḍhī gayo, khoṭe raste chaḍhī gayo, tethī te mokṣhasukhane
pāmato nathī ne chār gatimān pharī pharī bhramaṇ kare chhe.
māṭe ahīn to kahe chhe ke asheṣh puṇyanā jeṭalā bhāv ho teṭalā karavāmān āve
chhatān tenāthī bhinna bhagavān ātmānun bhān na kare to tene paribhramaṇ kadī maṭe nahīn,
chār gatimān rakhaḍavānun thāy ne tene avatār koī dī ghaṭe nahīn.
* īs sansāramen dehādi samasta sāmagrī avināshī nahīn hai,
jaisā shuddha buddha paramātmā akr̥utrim hai, vaisā dehādimense koī bhī
nahīn hain. sab kṣhaṇabhaṅgur hai, shuddhātmatattvakī bhāvanāse rahit jo
mithyātva viṣhay-kaṣhāy hain, unase āsakta hoke jīvane jo karma
upārjan kiye hain, un karmonse jab yah jīv parabhavamen gaman karatā
hai, tab sharīr bhī sāth nahīn jātā. īsaliye īs lokamen īn
dehādik sabako vinashvar jānakar dehādikī mamatā chhoḍanā chāhiye,
aur sakal vibhāv rahit nij shuddhātma padārthakī bhāvanā karanī
chāhiye.
-shrī paramātmaprakāsh

Page 31 of 238
PDF/HTML Page 42 of 249
single page version

background image
paramātmā] [31
[pravachan nan. 6]
jin ādeshaḥ
ek ja mokṣhamārgaḥ paramātmadarshan
[shrī yogasār upar param pūjya gurudevashrīnun pravachan, tā. 1r-6-66]
ā yogīndudevakr̥ut yogasār chhe. yogasārano kharo artha to e chhe ke yog
eṭale ātmasvabhāvano vepār ne teno sār; yog eṭale joḍāvun-chaitanya pūraṇ
dravyasvabhāv sāthe joḍāṇ karavun, temān ekāgratā karavī ne teno sār eṭale ke paramārtha
mokṣhamārga; tenī vyākhyā ahīn karī chhe. temān ā 16mī gāthāmān to bahu ūñchī vāt
karī chhe.
अप्पा–दंसणु एक्कु परु अण्णु ण किं पि वियाणि ।
मोक्खह कारण जोइया णिच्छंइं एहउ जाणि ।। १६।।
nij darshan bas shreṣhṭha chhe, anya na kiñchitta mān;
he yogī! shiv hetu e, nishchayathī tun jāṇ.
16
* ātmadarshan e ja mokṣhanun kāraṇ chhe *
he dharmātmā! ā ātmānun darshan te ek ja darshan mokṣhano mārga chhe. ātmā ek
samayamān anantaguṇ sampanna prabhu chhe, tenā darshan eṭale ke pahelān shāstra paddhatithī evā
ātmāne jāṇīne-sarvagnanā kathan dvārā batāvelī rīt vaḍe ātmāne pahelān jāṇīne
man-vachan ne kāyāthī bhinna, puṇya-pāpanā rāgathī judo ne guṇī ane guṇanā bhedathī
rahit evā ātmānā darshan te ek ja mokṣhano mārga chhe.
ātmānā darshan eṭale ke jyān mananun pahoñchavun nathī, vāṇīnī gati nathī,
kāyānī cheṣhṭā jyān kām karatī nathī, vikalpano jyān avakāsh nathī ane guṇī-guṇanā
bhedanun avalamban nathī, evo je abhed akhaṇḍ ekarūp ātmā tenun antar darshan karavun,
pratīt karavī te ek ja ātmadarshan-samyagdarshan kahevāy chhe. te samyagdarshan ek ja
mokṣhano mārga chhe. abhed akhaṇḍ shuddha ātmāne anusarīne teno anubhav karavo te ek
ja samyagdarshan chhe, e sivāy bījo koī prakār samyagdarshanano nathī. ekarūp abhed
akhaṇḍ chaitanya te ātmā ane tenun darshan antaramān teno anubhav karīne pratīt karavī
te ek ja samyagdarshan chhe, te ek ja mokṣhamārga chhe, be samyagdarshan nathī tem ja be
mokṣhamārga nathī.
ātmānun darshan ek ja-em kahetān ātmā sivāy bījī chījo paṇ chhe kharī,
ajīv chhe, man-vachan-kāyānī ajīvacheṣhṭāo paṇ chhe, andar ātmāmān jeno abhāv
chhe evā

Page 32 of 238
PDF/HTML Page 43 of 249
single page version

background image
32] [hun
puṇya-pāpano rāg paṇ chhe-em temān āvī gayun. vikalpanā vichār vakhate man paṇ chhe,
vāṇīthī kahe chhe ne sāmbhaḷe chhe e paṇ chhe, paṇ e badhān ātmadarshanamān kām karatān nathī.
koī kahe chhe ke samyagdarshan be prakāre chhe, gnān be prakāre chhe, chāritra be prakāre
chhe. to ahīn kahe chhe ke nā, be prakāre chhe ja nahīn; kathan bhale vyavahār ane nishchayathī
be prakāre āve paṇ nishchay samyagdarshan te ek ja samyagdarshan chhe.
chhaṭhṭhe sātame guṇasthāne jhūlanārā mahāsant yogīndradev kahe chhe ke ātmānun darshan
te ek ja samyagdarshan chhe e sivāy nav tattvonī shraddhā te samyagdarshan nahīn, bhedavāḷī
shraddhā te samyagdarshan nahīn, dev-shāstra-gurunī shraddhā te samyagdarshan nahīn, chha dravyonī
shraddhā te samyagdarshan nahīn, ek samayamān pūraṇ chidānand vastu te ātmā, tenun darshan,
teno anubhav, tenī pratīti te ek ja samyagdarshan chhe. e ātmadarshan vinā je koī
kriyākāṇḍamān dharma manāy te mithyādarshan chhe. ek samayamān pūraṇ abhed anantaguṇanun
ekarūp je bhagavān ātmā tenī pratīti te samyagdarshan chhe ne samyagdarshananā prakāshanā
abhāvamān puṇya-dayā-dān ādinā pariṇāmamān dharma chhe tem mānavun te mithyādarshan chhe.
samyagdarshan pachhī puṇya-dayā-dānanā pariṇām āve, vachamān vyavahār āve kharo paṇ
tenāthī te dharma māne nahīn, e vyavahār to bandhanun ja kāraṇ chhe paṇ anukūḷatāthī
kahīe to e vyavahār antar anubhavanī draṣhṭimān tene nimitta kahevāmān āve chhe ne
pratikūḷatāthī kahīe to te bandhanun kāraṇ chhe.
* ātmadarshan sivāy anyane jarīye mokṣhamārga mānavo nahīn *
bhagavān ātmānā darshan te ek ja mokṣhano mārga chhe. ātmānā darshan sivāy
par dev-shāstra-gurunī shraddhāno rāg, nav tattvonī shraddhāno rāg, chha dravyanī shraddhāno
rāg e badhuy par-anya chhe, tene jarīe mokṣhamārga mānavo nahīn, shubharāgamān, dehanī
kriyāmān ke navatattvonī shraddhānā rāgamān samyagdarshan athavā mokṣhano mārga jarīe chhe
nahīn. ātmānā darshan sivāy anyamān samyagdarshan ne mokṣhano mārga jarīe nathī.
āhāhā! sarvagna trilokanāth parameshvaranā mukhamānthī nīkaḷelī ā divyadhvanimān
je ā āvyun evun santoe chāritra sahit anubhavyun ne emaṇe jagat samakṣha mūkayun ke
vastunun svarūp ā chhe.
ātmānun darshan te ek ja samyagdarshan chhe ane tenāthī anya bījun je kāī chhe
te kāī paṇ mokṣhamārgamān gaṇavāmān āvatun nathī. tethī ātmadarshan sivāy bījī koī
vātane samyagdarshan māne tene mithyādarshan thāy chhe. ātmānā anubhavanī draṣhṭi sivāy
samyagdarshan bījī koī chīj vaḍe hoī shake nahīn ne bījī koī chījamān hoī shake nahīn,
guṇīne guṇanā bhed vaḍe paṇ ātmadarshan thaī shake nahīn, to pachhī dayā-dān ādi
pāḷo pachhī samyagdarshan thashe e vāt to tadna mithyā chhe.
he dharmī!-samyagdraṣhṭine yogī-dharmī ja kahyo chhe. chothe guṇasthāne hoy, bharat
chakravartī

Page 33 of 238
PDF/HTML Page 44 of 249
single page version

background image
paramātmā] [33
jevā hoy paṇ teṇe ātmā sāthe yog joḍayo chhe ne ākhā sansārathī andaramān
udāsīnapaṇun varte chhe. jene bhoganī ruchi nathī, bhogamān sukhabuddhi nathī tevā chothe
guṇasthānavāḷā samyagdraṣhṭine dharmī-yogī kahyo chhe.
ahīn to samyagdarshanane mokṣhanun kāraṇ kahyun chhe, samyagdarshan-gnān-chāritranī
traṇanī vāt karī nathī, kem ke anubhavanun jor devun chhe. ātmānā anubhavamān
samyagdarshan-gnān-chāritra traṇe āvī jāy chhe tem kahevun chhe. shānt, shānt dhīro thaīne
antaranā svabhāvanī ekatāne avalambatā je samyagdarshan thāy temān samyaggnān ne
svarūpācharaṇarūp chāritrano ansh paṇ bhego utpanna thāy chhe, māṭe ahīn ek
samyagdarshanane ja mokṣhanun kāraṇ kahyun temān सम्यग्दर्शन–ज्ञान–चारित्राणि मोक्षमार्ग– e
āvī gayun. potānā sahajānand svabhāvanī draṣhṭi thaīne ruchinun pariṇaman thayun temān
svarūpanī shraddhā, svarūpanun gnān ne svarūpamān anshe ramaṇatārūp chāritra āvī jāy chhe.
eno artha e thayo ke-chothe guṇasthāne samyagdarshanamān svarūpācharaṇ hoy chhe. kem ke
bhagavān ātmā potānā antar svabhāv taraph ḍhaḷ‌yo ane pratit ne gnān thayā emān
eṭalo ja anantānubandhīno abhāv thaīne svarūpanī ramaṇatārūp chāritra pragaṭ thayā
vinā samyagdarshan ja hoī shake nahīn.
samyagdarshan ek ja mokṣhamārga kahetān ekānt thaī jatun nathī?-ke nā, emān
anekānt rahe chhe. svarūpanī draṣhṭi, svarūpanun gnān ne svarūpācharaṇ traṇe bhegā chhe ne temān
vikalpādi bhāvano nāstibhāv chhe. vyavahār samakit to rāg chhe, teno nishchay
samyagdarshanamān abhāv chhe. āvā samyagdarshan vinā bījāne samyagdarshan māne tene
mithyādarshananī paryāy hoy chhe.
sarvagnanī vāṇīmān em āve chhe ke amārā kahelān shāstronī shraddhāne ame
samyagdarshan kahetān nathī. tārā ātmānī sanmukh thaīne pratīt thavī, anubhav thavo te
ek ja samyagdarshan chhe. bījā prakāranun samyagdarshan ame kahyun nathī, kahetān nathī ne chhe
paṇ nahīn. bhagavān tārāmān tun pūro paḍayo chho, tāre koīnī jarūr nathī. parasanmukhanā
gnānanī paṇ tane jarūr nathī, par padārthanī to jarūr nathī. par padārthanā shraddhānanī to
jarūr nathī, parasanmukhanā āshraye thatān dayā-dān ādinā rāgabhāvanī to jarūr nathī;
e to ṭhīk paṇ bhagavān ā ane guṇ ā evā mananā saṅge utpanna thatān vikalpanī
paṇ tane jarūr nathī.
yogīndradev ādesh kare chhe ke he ātmā! nishchayathī e rīte chhe em tun jāṇ
bākī badho vikalpa hoy tene vyavahār nimitta tarīke tun jāṇ. bījo mokṣhamārga jarīye
nathī. vyavahār shraddhāno, shāstranā gnānano ke koī kaṣhāyanī mandatānā vratādino bhāv
kiñchit chhūṭakārāno mārga nathī, e to bandhanano mārga chhe-em he ātmā! nishchayathī
jāṇ! vyavahāranun svarūp je chhe te jāṇavā lāyak chhe paṇ ādaravā lāyak nathī. bhāī!
tane pūrṇānand svarūp bhagavānanī mahimā āvatī nathī ne tenī mahimā vinā tane bhed
ne rāganī jeṭalī mahimā āve chhe e mithyādarshan chhe, shalya chhe. bāpu! vītarāg
parameshvarano mārga jagatane sāmbhaḷavā maḷ‌yo nahīn tethī ūndhe raste chaḍhīne māne ke ame
bhagavānane mānīye chhīe, paṇ bhagavān to em kahe chhe ke jem

Page 34 of 238
PDF/HTML Page 45 of 249
single page version

background image
34] [hun
rākh upar gār kare te gār nathī paṇ līmpaṇā chhe, tenī jem ātmānā darshan vinā
tene dev-shāstra-gurunī sāchī shraddhā nathī, kem ke dev-shāstra-guru to ātmānā darshanane
darshan kahe chhe ne e darshan vinā ame dev-shāstra-gurune mānīye chhīe-em māne chhe te
mānyatā jūṭhī chhe. ātmadarshan vinā dev-shāstra-gurunī sāchī shraddhā rahetī nathī ne tethī
e vinā je vratādi kriyā karavāmān āve te rākh upar gāranā līmpaṇā jevun chhe. 16.
have 17mī gāthāmān kahe chhe ke mārgaṇāsthān ne guṇasthān tārāmān nathī-
मग्गण–गुण–ठाणइ कहिया विवहारेण वि दिठ्ठि ।
णिच्छय–णइ अप्पा मुणहि जिम पावहु परमेठ्ठि ।। १७।।
guṇasthānak ne mārgaṇā, kahe draṣhṭi vyavahār;
nishchay ātamagnān te, parameṣhṭhipadakār.
17.
bhagavān sarvagnadev trilokanāth paramātmā divyadhvani dvārā je vāt pharamāve chhe
te vāt santone vikalpa dvārā vāṇīthī āvī jāy chhe. kahe chhe ke ā jīv kaī gatimān
chhe, kaī leshyā chhe ne bhavi-abhavi chhe, kayā gnānano paryāy chhe-evā badhā bhedone
jāṇavā te vyavahāranayano viṣhay jāṇavālāyak chhe, ādaravālāyak nathī.
jineshvaradeve mārgaṇā ne guṇasthān kahyā chhe. chaud mārgaṇā ne chaud guṇasthānathī
ā jīv ām chhe em nakkī karavun e jāṇavānī paryāy jāṇavālāyak chhe paṇ enā
āshraye samyagdarshan thatun nathī. kevaḷ vyavahāranayanī draṣhṭithī mārgaṇā ne guṇasthān
jāṇavālāyak chhe paṇ ādaravālāyak nathī. enā gnān dvārā samyagdarshan thatun nathī.
jenī paryāyamān bhūl chhe tenī to ahīn vāt karatā nathī athavā to munidashā āvī
hoy ne kevaḷīnī dashā āvī hoy ke samyagdraṣhṭinī ā dashā hoy eno jene khyāl
paṇ nathī tenī to ahīn vāt karatā nathī. jene khyāl chhe ke munidashā āvī hoy,
chothā guṇasthānanī ne mithyādraṣhṭinī dashā āvī hoy te nakkī kare ke ā jīv ā
guṇasthānamān chhe, ā mārgaṇāsthānamān chhe-e badhun gnān bhale ho, jāṇavā māṭe chhe,
eṭalo bhed chhe te jāṇavā māṭe chhe paṇ ādaravālāyak ke tenāthī samyagdarshan thāy evī
temān tākāt nathī.
mārgaṇāsthān ne guṇasthān vartamān paryāyamān astirūp chhe paṇ e to kevaḷ
vyavahāradraṣhṭithī kathan chhe. chhe māṭe nishchayathī chhe em nathī, chhe paṇ te vyavahār chhe. vastu chhe,
vyavahāranayano viṣhay chhe, parantu trikāḷ abhedadraṣhṭinī apekṣhāe e badhā bhedone abhūtārtha
kahevāmān āve chhe, asatyārtha kahevāmān āve chhe. jūṭhā chhe-em kahevāmān āve chhe.
bhavi chhun-em khyāl āvavo e vyavahāranayano viṣhay chhe. ā matignānano
upayog chhe ne ā shrutagnānano upayog chhe ne ā kṣhāyik samakit kahevāy tathā ā
pāñch indriyavāḷo chhe ne ā be indriyavāḷo chhe-e badhun avasthādraṣhṭie chhe kharun, paṇ
trikāḷ svabhāvanā āshray

Page 35 of 238
PDF/HTML Page 46 of 249
single page version

background image
paramātmā] [3p
karavānī apekṣhāe e badhun nathī, mane lābhadāyak nathī māṭe e nathī ane mane
lābhadāyak abhed chhe māṭe e chhe.
kevaḷ vyavahāranayathī ā jīv paryāyamān ahīn chhe, ā jīv ā guṇasthānamān chhe
em kahevāmān āvyun chhe. abhed svabhāvanī draṣhṭithī kahevāmān āve to ātmā
ātmārūp ja chhe, bhed emān nathī. ā bhavi chhe ke ā samakitī chhe ke ā gnān
upayog chhe-e bhedo abhed vastumān nathī. ā rāg haju ekād be bhav karashe-e
jāṇavālāyak chhe paṇ ādaravālāyak nathī.
asheṣh karmano bhog chhe, bhogavavo avasheṣh re,
ethī deh ek dhārīne, jāshun svarūp svadesh re....
shrīmad rājachandra kahe chhe ke amane thoḍo rāg varte chhe tethī jaṇāy chhe ke thoḍo
kāḷ hajun rāganun vedan raheshe, ethī em jaṇāy chhe ke ekād bhav karavo paḍashe-evun je
paryāyanun gnān te ho, paṇ te ādaraṇīy nathī.
bhagavānanī vāṇīmān je vyavahār āvyo-mārgaṇāsthān-guṇasthān-te chhe,
bhedarūp chhe, ansharūpī dashāvāḷā bhāvo chhe paṇ te jāṇavālāyak bhāvo chhe, āshray karavā
lāyak nathī. parameshvar trilokanāthe je mārgaṇāsthān ādi paryāyanā bhedo joyā ne kahyān
ane em chhe-tene tun jāṇ to haju to te vyavahār chhe.
bhagavān ātmāne jāṇ ke jemān kevaḷagnānanā kand paḍayā chhe, je anant guṇanī
rāshi prabhu ātmā chhe, jemān ‘ā ātmā’ evo bhed paṇ nathī evā ātmāne
ātmārūpe jāṇ. ām jāṇavānun phaḷ shun?-ke tenāthī arihant ne siddhapad maḷashe. je
abhed chidānand ātmāne jāṇashe, teno āshray karashe te nishchayathī arihant ne
siddhapadane pāmashe.
potānā ātmāne jāṇavāthī siddha thaīsh, vyavahārane jāṇavāthī siddha nahi thā.
keṭalāk kahe chhe ke je bhāve tīrthaṅkaragotra bandhāyun e bhāvathī mukti thashe kem ke tīrthaṅkar
prakr̥iti bandhāṇī ne! māṭe mukti thashe. tene ahīn kahe chhe ke e khoṭī vāt chhe. tārun e
gnān ja khoṭun chhe. ātmā ātmāmān ṭharashe tyāre kevaḷagnānane pāmashe, rāg āvyo ne
bandh paḍayo māṭe kevaḷagnān thashe em chhe ja nahīn. samyagdraṣhṭine vikalpa āvyo ne
tīrthaṅkar prakr̥itino bandh paḍayo-evun gnān paṇ āshray karavālāyak nathī, vikalpa ane
prakr̥itino bandh jāṇavālāyak chhe, paṇ enāthī mukti thashe ke enā gnānathī mukti thashe
em nathī.
ek ja vāt! je ātmā ātmāne jāṇashe ne je ātmā ātmāmān ṭharashe te
siddhapadane pāmashe.
shreṇīkarājāne vikalpa ūṭhayo, bhagavāne kahyun ke he shreṇīk! tun bhaviṣhyamān tīrthaṅkar
thaīsh. shreṇīk samavasaraṇamān kṣhāyik samakit pāmyā. parantu teo svabhāvanā avalamban
vaḍe kṣhāyik pāmyā. vaḷī e kṣhāyik thayun em jāṇyun te gnān ane tīrthaṅkar thaīsh enun
gnān e gnān tene kevaḷagnānanun kāraṇ nathī. jene ātmadarshan thayun, samyagdarshan thayun
tene vikalpa

Page 36 of 238
PDF/HTML Page 47 of 249
single page version

background image
36] [hun
āvyo ne tīrthaṅkar prakr̥iti bandhāṇī-e sambandhīnun gnān tene kevaḷagnān pamāḍashe nahīn. māṭe
kahe chhe ke vyavahāradraṣhṭithī e jāṇavā lāyak chhe paṇ e gnānano mahimā nathī. bhagavān
ātmānun gnān kar, emān ekāgratā kar, enāthī kevaḷagnān thashe. prakr̥itithī, vikalpathī
ke tenā gnānathī kevaḷagnān thashe nahīn. bhagavānanī vāṇīthī gnānamān nakkī thaī gayun ke
hun tīrthaṅkar thaīsh. chhatān e gnān āshray karavā lāyak nathī.
vyavahāradraṣhṭithī je kahyun tene jāṇ; paṇ bhagavān ātmā ekarūp prabhune jāṇatā
ja nakkī tun kevaḷagnānane-siddhapadane pāmīsh. traṇakāḷamān amārī ā vāt pharī evī
nathī em kahe chhe. nishchayanayathī ātmā svayam arihant ne paramātmā chhe. vastu sadā
siddha paramātmā chhe evī antaranī draṣhṭi ne tenun gnān te paryāyamān siddhapadane pāmavānun
kāraṇ chhe. e sivāy anya koī shraddhā, anya koī gnān ke anya koī ācharaṇ
ātmāne muktinun kāraṇ nathī.
je parameṣhṭhipad vyavahāranaye jāṇavālāyak kahyun hatun; tenā āshraye parameṣhṭhīpad
nahīn pamāy. ek samayamān abhed paripūrṇa prabhu tenī draṣhṭi thatān, tenun gnān thatān, te
shraddhā-gnān parameṣhṭhipadanī prāptinun kāraṇ thashe, paṇ vyavahāraratnatray muktinun kāraṇ nahi
thāy em kahe chhe. 17.
have koī em kahe ke ā mārga to mahā tyāgī muni jaṅgalamān hoy tenā māṭe
hoy, gr̥uhastha māṭe shun? tenā uttararūpe 18 mī gāthāmān kaheshe ke gr̥uhasthāshramamān paṇ ā
mārga hoy shake chhe. rājapāṭamān dekhāy, indranā indrāsanamān dekhāy chhatān e
gr̥uhasthāshramamān paṇ e jīv nirvāṇamārga upar chālī shake chhe. kem ke bhagavān ātmā
pūraṇ akhaṇḍ vastu to maujūd chhe, akhaṇḍ vastuno āshray karanār gr̥uhasthāshramamān paṇ
nirvāṇane pāmavāne lāyak thaī jāy chhe. āṭalā āṭalā dhandhādi hoy topaṇ?-ke hā;
dhandhādi enāmān rahyān, e to jāṇavālāyak chhe. bhagavān ātmāno āshray karīne
gr̥uhasthāshramanā dhandhādimān jo heyāheyanun gnān varte to te paṇ nirvāṇane lāyak chhe.
sansāramān īndriy-janya jeṭalā sukh chhe te badhā ā ātmāne
tīvra duḥkh āpanārā chhe. ā rīte je jīv īndriy-janya viṣhay-sukhonā
svarūpanun chintavan karato nathī te bahirātmā chhe.
- shrī rayaṇasār

Page 37 of 238
PDF/HTML Page 48 of 249
single page version

background image
paramātmā] [37
[pravachan nan. 7]
gr̥uhasthāshramamān nij paramātma–anubhav
[shrī yogasār upar paramapūjya gurudevashrīnā pravachanamānthī, tā 13-6-66]
shrī yogīndradev kr̥ut ā yogasār chāle chhe. temān kahe chhe ke gr̥uhasthāshramamān paṇ
ātma-anubhav thaī shake chhe. gr̥uhasthamān rahelo jīv mokṣhanā mārga par chālī shake chhe.
em nathī ke sādhu ja mokṣhamārgamān chālī shake-e arthanī gāthā kahe chheḥ-
गिहि–वावार–परिठ्ठिया हेयाहेउ मुणंति
अणुदिणु सायहिं देउ जिणु लहु णिव्वाणु लहंति ।। १८।।
gr̥uhakām karatān chhatān, heyāheyanun gnān;
dhyāve sadā jineshapad, shīghra lahe nirvāṇ. 18.
gr̥uhasthanā vepār dhandhāmān lāgelo hovā chhatān heyāheyanun gnān hoy chhe eṭale ke
chhoḍavāyogya shun chhe ne ādaravāyogya shun chhe enun gnān hoy chhe. gr̥uhasthāshramamān rahyā
chhatān dharma kaī rīte hoy chhe?-ke gr̥uhasthāshramamān rahyān chhatān heyāheyanun gnān hoy chhe. hey
eṭale puṇya-pāpanā bhāv, vepār-dhandhānā bhāv ke pūjā-bhakti nā bhāv te hey chhe-
evun ene gnān vartavun joīe.
gr̥uhasthāshramamān dharma thaī shake chhe ne mokṣhanā mārge chālī shake chhe tenī ahīn vāt
chhe. gr̥uhasthāshramamān āpaṇane dharma na thāy. āpaṇe dharma na karī shakīe. e to muni
thāy, tyāgī thāy tene dharma hoy-em nathī. muni ugrapaṇe puruṣhārthathī shīghrapaṇe mokṣhanun
sādhan utkr̥uṣhṭa kare chhe ane gr̥uhasthāshramamān samyagdraṣhṭine ene yogya heyāheyanun gnān
vartatun hoy chhe. dhandhāmān hoy chhatān tene darek kṣhaṇe rāgādi bhāv hey chhe, par vastunī,
sharīr ādinī kriyāno kartā hun nathī-evun gnān varte chhe.
pāpanā-puṇyanā bhāv ho, dehanī kriyā ho paṇ e badhāne samyagdraṣhṭi hey tarīke
jāṇe chhe. shuddha chaitanya paramānandanī mūrti prabhu ātmā e ja māre ādaraṇīy ne dhyān
karavālāyak chhe. gr̥uhasthāshramamān samakitī ā pramāṇe vartan karī shake chhe. gr̥uhasthāshramamān
nirvāṇamārga na hoy em keṭalāk kahe chhe ne? ahīn to kahe chhe ke gr̥uhasthāshramamān ā
rīte nirvāṇamārga samakitīne hoy chhe.
ātmā pote nirvāṇasvarūp chhe. bhagavān ātmā mokṣhasvarūp chhe. tenun sādhan
potāmān chhe. tethī gr̥uhasthāshramamān te kem na karī shake? ek samayano vikār chhe te hey
chhe ne tene chhoḍīne

Page 38 of 238
PDF/HTML Page 49 of 249
single page version

background image
38] [hun
anantaguṇano piṇḍ ākho pūrṇānand prabhu upādey chhe ane e svarūp to potānun chhe. tethī
gr̥uhasthāshramamān e kām na karī shake-e kem hoī shake?
ātmā pote anant gnān-ānand ādi guṇano piṇḍ chhe, tene upādey chhe em
kem na karī shake? gr̥uhasthāshramamān ātmā chhe ke nathī? ātmā chhe ane te potāno shuddha
svabhāv rākhīne paḍayo chhe. vītarāganā svarūpamān ne ātmānā svarūpamān kāī pher nathī.
evun potānun svarūp chhe, enun upādeyapaṇun karī shake chhe, kem ke enun sādhan paṇ potāmān
chhe, kāī bāhya kriyāmān ke rāgamān nathī.
rāgādi to dūr chhe, tārāmān nathī; tārāmān nathī e kāī tārun sādhan hoy?
māṭe rāgādi koī tārun sādhan nathī. tārāmān je chhe e tārun sādhan chhe. dhandhādi hoy ke
rāgādi hoy-e to enāmān rahyān, hun to shuddha paramātmā chhun-ā ja hun chhun-em mānavun
tenun nām ja upādeyapaṇun.
vītarāganā svarūpamān ne mārā svarūpamān paramārthe kāī pher nathī-em antaramān
ruchi karīne draṣhṭi karīne ātmāne svīkāravo-e gr̥uhasthāshramamān kem na thaī shake? draṣhṭi dūr
hatī, te draṣhṭi samīpamān kare ke ā ātmā ja hun chhun-e to gr̥uhasthāshramamān thaī shake chhe.
vastu shuddha chhe ne enun gnān, enī shraddhā ne enun ācharaṇ-e svabhāvanun sādhan
paṇ shuddha chhe ane te paṇ potānī samīpamānthī-svabhāvamānthī āve chhe, kāī dūrathī,
rāgamānthī ke paramānthī āvatān nathī māṭe gr̥uhasthāshramamān ātmāne mokṣhano mārga kem na
thaī shake? jarūr thaī shake chhe-em kahe chhe. vastu pote chhe ne e ja kimmatī chīj chhe,
bījī koī paṇ chīj-alpagnatā, rāg ke par-mārī draṣhṭimān kimmatī chīj nathī-em
draṣhṭimān upādey tarīke vastune grahaṇ karavī-e gr̥uhasthāshramamān kem na thaī shake? jarūr
thaī shake. vaḷī enun sādhan paṇ andar chhe. gnānānand chaitanyasvabhāvanun sādhan paṇ
enī samīpamān-emān chhe, sādhan kāī bahāramān nathī.
bhagavān ātmā paramānandanun ratan chhe. e paramānand svarūp ratan pote ja chhe,
em jyān draṣhṭimān ādar āvyo tyān svabhāvanun sādhan paṇ pote ja chhe ane emān
ekāgra thatān sādhanathī je dashā pragaṭ thāy, sādhak dashā-e paṇ enā samīpamān-sādhan
paṇ enī samīpamān-emān chhe, sādhan kāī bahāramān nathī.
dhandhāno bhāv to hey chhe paṇ e kāḷe paṇ e jīvanī shaktinun sattva chhe ne!
tethī gr̥uhasthanā ashubhabhāvane hey jāṇe ne ā ātmā anantaguṇano piṇḍ chhe te hun-em
heyāheyanun gnān thaī shake chhe. bāpu! tun chho ne tārun na karī shake eno artha shun? tun chho
ne tārun jarūr karī shake. gr̥uhasthāshramamān rahyān chhatān hey-upādeyano gnānamān vivek jarūr
karī shake. pahelān shāstrathī, gurugamathī, tīvra jignāsāthī heyaupādeyanun gnān kare ane
pachhī enī draṣhṭimān āve ke aho! ā ātmā! anantaguṇasvarūp bhagavān ātmā te
hun pote chhun.
gr̥uhasthāshramamān vepāradhandhānā kāḷ vakhate shun ātmā kyāy chālyo gayo chhe? -nā; to

Page 39 of 238
PDF/HTML Page 50 of 249
single page version

background image
paramātmā] [39
e ātmāne upādey tarīke shraddhā, gnānamān grahaṇ kare ne rāgādine hey jāṇe-evo dharma
gr̥uhasthāshramamān thaī shake chhe.
sharīr-vāṇī ne mananī je kriyā thavā kāḷe thāy chhe, te to chaitanyanā sattvamān
nathī ne chaitanya teno kartā nathī ne gr̥uhasthāshramamān tenun gnān thaī shake chhe ke ā lakṣha
karavā lāyak nathī. gr̥uhasthāshramamān je dhandhādinā pariṇām thāy tenāthī adhikapaṇe andar
anantaguṇanun dhām ātmā birāje chhe, tene upādey tarīke svīkārīne rāgādine hey
tarīke svīkārī shakāy chhe, paṇ pachhī ene dhandhādimān ras na rahe ho!
paṇ dhandhāmān ras na rahe to paisā shī rīte kamāy?
dhandhāmān ras hoy to paisā kamāy ke puṇyane laīne kamāy? puṇya hoy to paisā
maḷe. ahīn to kahe chhe ke be vāt chhe. ek tun pote ne bījo tārāthī viruddha vikārano
bhāv. dhandhādinā vikārī pariṇām vakhate ātmā kyāy chālyo gayo nathī. dhandhādinā
pariṇām duḥkharūp chhe, heyarūp chhe, ādaravāyogya nathī-em eṇe gnān karavun joīe
ane enāthī rahit trikāḷī gnāyakamūrti chidānand shuddha ātmā chhun, eno antarmukh thaīne
ādar karavo joīe. āṭalun to gr̥uhasthāshramamān rahīne paṇ thaī shake chhe-em kahe chhe.
gr̥uhasthāshramamān paṇ chhūṭelun gnāyak tattva tun chho, tenā sādhan vaḍe chhūṭavāno upāy
thaī shake chhe eṭale ke dhandhādinā pariṇām ne bāhya kriyāmān rahevāthī ā na thaī shake
em chhe nahīn. parantu nanūr thaīne eṇe enī kimmat kadī karī nathī. vastu tarīke tun
jinasvarūpe ja chho. parantu enāmān je chhe ene draṣhṭimān na le ane je vastumān nathī
evā rāgādine draṣhṭimān le-vastu chhe chhatān tene bhūlīne e bhāv kare to agnān
karavāmān paṇ jīv svatantra chhe. gnānānandamūrti vastuno antaramān svīkār karīne ā
ātmā te hun-em svīkār thatān pachhī je vikalpa ūṭhe te tenā svarūpamān na hovāthī
tene hey jāṇīne gr̥uhasthāshramamān heyāheyanun gnān karī shake chhe.
siddha samān sadā pad mero-siddha samān tārun ātmatattva chhe paṇ enī tane
khabar nathī ne kahe ke māre dharma karavo chhe, paṇ kyāthī dharma thāy? dharma karanār dharmī
mahān padārtha chhe evī upādey buddhi gr̥uhasthāshramamān kare to dharma thaī shake chhe. eno artha
e thayo ke bhagavān ātmā gr̥uhasthāshramamān dhandhādinī paryāyamān ho ke bāhya kriyāmān
nimitta tarīke upasthiti dekhātī ho chhatān tene hey jāṇī potānā shuddha ānandasvarūp
ātmāne upādey jāṇī antaranā ānandamān vartī shake chhe, gr̥uhasthāshramamān paṇ antaramān
ānandasvarūpano svīkār karī shake chhe, rāgane hey karī shake chhe ane koī koī kāḷe te
ānandanā anubhavamān vartī shake chhe. paṇ vāt em chhe ke eno ātmā kevaḍo chhe enī
ene khabar nathī.
gr̥uhastha eṭale gr̥uhamān rahelo eṭale ke dhandhādimān rahelo jīv, paṇ e vakhate paṇ
ātmā to mojūd chhe ne! jemān anant siddha paramātmā birāje chhe evā pūrṇānandano nāth
to dhandhādinā kāḷe paṇ mojūd chhe ne! to evā ātmāne draṣhṭimān upādey karīne,
dhandhādinā ke dayā-dān ādinā rāg hoy chhe em draṣhṭimān rāgano tyāg ne shuddhātmāno
ādar karī shake chhe.

Page 40 of 238
PDF/HTML Page 51 of 249
single page version

background image
40] [hun
draṣhṭimān pūrṇa ātmāno svīkār thatān parameshvarano svīkār thayo ne hey evā
rāgādi hovā chhatān draṣhṭimān teno tyāg thaī gayo. ā rīte gr̥uhasthāshramamān draṣhṭimān
rāganā tyāgarūp ne svabhāvanā ādararūp dharma thaī shake chhe. parantu paisādimān lābh māne
tene svabhāvano lābhasvabhāvano svīkār shī rīte thaī shake? ek bāju paisānī
mamatāno bhāv ne bījī bāju samatāno piṇḍ svabhāv! mamatānā kāḷe paṇ samatāno
piṇḍ prabhu kyāy chālyo gayo nathī, mātra samatānā piṇḍano svīkār ne mamatāno
asvīkār karavo joīe; to gr̥uhasthāshramamān paṇ dharma thāy.
* dhyāve sadā jineshapad *
rāt-divas jinendradevanun dhyān kare chhe. jinendra eṭale vitarāg; andar
vitarāganī laganī lāgī chhe. jinendra eṭale vitarāgī ātmā. vītarāgī bhagavān ne
vastumān kāī pher nathī. samakitī gr̥uhasthāshramamān dhandhāmān paḍayo hoy, hajāro rāṇīonā
vr̥undamān paḍayo hoy chhatān rāt-din jinendradevanun dhyān kare chhe. vītarāg...
shuddha...shuddha...svabhāv ādaraṇīy chhe, ashuddhatā ādaraṇīy nathī. āvun jo samakitīne na
hoy to samyagdarshan ne samyaggnān ja na hoy.
parane par tarīke, hey tarīke jāṇyā vinā upādey tarīke chidānand bhagavān
ātmānun gnān yathārtha thaī shake nahīn. upādey tarīke ātmāne ādaraṇīy jāṇyo eṭale
rāgādi hey tarīke varte eṭale temān lābhanun kāraṇ kem māne? e to nukashānanun kāraṇ
chhe, shubhāshubhabhāv thāy paṇ te nukashānanun kāraṇ chhe.
mokṣha sādhanano moṭo bhāg muni kare paṇ gr̥uhasthāshramamān ekadesh to sādhan thaī
shake chhe. moṭā bhāganun sādhan muni kare, muni eṭale? bahāranā tyāgī eṭale muni-
em nathī. shuddha chidānandanā bhānapūrvak temān khūb ṭhare ne khūb ānandane vede te muni; te
mokṣhanā moṭā bhāganun sādhan kare. parantu mokṣhanā mārgano nāno bhāg to gr̥uhasthane maḷe
em chhe ho!
jyān ekalo pūrṇānandano nāth chaitanyaprabhu draṣhṭimān paḍayo chhe tyān ākhā
sansāranouday bhāvano draṣhṭimān tyāg varte chhe, ātmāno ādar thayo ne mithyātvano
tyāg thayo tyān te moṭo tyāgī thaī gayo. āvā tyāg vinā bahāranī kriyāne tyāg
kahe ne dayā-dānanā bhāvathī mane lābh thāy em mānanār tyāgīe ākhā ātmāno
ja tyāg karyo chhe. eṇe rāgano tyāg karyo nathī paṇ tyāg karyo chhe potānā
ātmāno. gnānīe to je bhāve tīrthaṅkaragotra bandhāy te rāgano paṇ draṣhṭimānthī tyāg
karyo chhe.
prabhu antaramān birāje chhe ne tenun sādhan paṇ dūr-rāgamān nathī paṇ najīkamān
antaramān chhe. antaramān ekāgra thavun te enun sādhan chhe. āvā sādhanane ne sādhananā
dhyeyane na jāṇe tene ā hey ne ā upādey em gnānamān vartatun nathī. tethī tene
draṣhṭimān ātmāno tyāg varte chhe paṇ draṣhṭimān rāgano tyāg vartato nathī.

Page 41 of 238
PDF/HTML Page 52 of 249
single page version

background image
paramātmā] [41
dharmī jīv gr̥uhasthāshramamān 96 hajār rāṇīonā vr̥undamān paḍayā hoy paṇ e
bhoganā kāḷe paṇ draṣhṭimān eno tyāg varte chhe. māro ānand mārī pāse chhe paṇ
arere! ā samādhān thatun nathī eṭale rāg āve chhe paṇ samakitī e asthiratāne
hey tarīke jāṇe chhe. e prakāranā asthiratānā rāgamānthī bīje ja kṣhaṇe kadāchit
dhyānamān āve to atīndriy ānandanun dhyān paṇ karī le. vāsanānā vikalpamān dorāī
gayo paṇ andar to sachchidānand prabhune draṣhṭimānthī chhoḍayo nathī.
gr̥uhasthāshramamān paṇ svasvarūp mojūd chhe chhatān tene ādaraṇīy kem karī shakato
nathī?-ke potānā svasvarūpano ene mahimā nathī eṭale vikār ne paranā mahimāmān
tenī draṣhṭi paḍī chhe tethī mithyātvamān paḍayo chhe. parantu gr̥uhasthāshramamān rahyān chhatān jyān
svano mahimā āvyo ke ā akhaṇḍānand prabhu ja māre karavānun kām, vishrāmanun dhām chhe-
em antardaṣhṭi ne gnān karyā tyān pūjā-bhaktinā bhāvane paṇ tyāgabuddhie dekhe chhe.
prabhu! tun chho ke nahīn? chho to kevaḍo chho?-keḥ-
anantā guṇano dariyo chho, gnān svarūpe bhariyo chho.
ānandano tun kand chho, vīryanī tun kātaḷī chho,
shāntino tun sāgar chho, anant puruṣhārthanā vīryathī bharelo padārtha chho, svachchhatānun
dhām chho, anant guṇamān ek-ek guṇamān prabhutāthī bharelo prabhu tun chho.
āvā bhagavānane jeṇe gr̥uhasthāshramamān rahyān chhatān eno shraddhā-gnānamān svīkār
karyo eṇe anantakāḷathī jeno tyāg vartato hato tene grahaṇ karyo ne anantakāḷathī
rāgādi puṇyapariṇāmane grahaṇ karavāyogya mānato hato teno draṣhṭimān tyāg vartyo.
samakitī jinendradevanun sadā dhyān kare chhe eṭale ke samakitīne ātmānā shraddhā-
gnān to nirantar chhe paṇ koī vakhate dhyānamān andar sthir thaī jāy chhe. gr̥uhasthīne
dhyān paṇ hoy chhe em kahe chhe. gr̥uhasthāshramamān rahyān chhatān dharmīne rāt-divas bhagavān
ātmānā shuddhagnānarūp pariṇati kāyam varte chhe ne koī vakhate nirvikalpa dhyān paṇ
gr̥uhasthīne thaī jāy.
gr̥uhasthāshramamān ātmā shun ātmā maṭīne vikārarūpe thaī gayo chhe? gr̥uhasthāshramamān
rahelo ātmā shun jaḍ ane sharīrarūpe thaī gayo chhe?-nā; to e trikāḷ svabhāvanī
draṣhṭi thatān vikārapaṇe hun nathī em draṣhṭi thatān draṣhṭimān vikārano tyāg varte chhe;
gr̥uhasthāshramamān paṇ ene dhyān varte chhe. jene lakṣhamān līdho chhe, temān vāramvār ṭharavārūp
nirvikalpa dhyān paṇ varte chhe.
svarūp shuddha chhe em anubhavapūrvak samyagdraṣhṭine gnān thayā pachhī sāmāyikamān
prayog kare chhe ke hun paramātmā chhun to upayog emān sthir rahī shake chhe ke nahīn eno
ajamāyash ne prayog sāmāyikamān kare chhe. roj sāmāyikamān ajamāyashane prayog kare chhe
tathā pandar divase, mahine chovīsh kalāk prayog kare ke ātmā andar svarūpamān keṭalo
rahī shake chhe. te

Page 42 of 238
PDF/HTML Page 53 of 249
single page version

background image
42] [hun
prayogane pauṣhadh kahe chhe. dehanā tyāganā kāḷe nirvikalpa keṭalo rahī shakun chhun, bhavanā
abhāvanā kāḷe bhavanā abhāvasvarūp bhagavān ātmāmān sthiratā keṭalīk rahī shake
chhe? teno prayog karavo tene ‘santhāro-samādhi maraṇ’ kahe chhe. ā badhun gr̥uhasthāshramamān
thaī shake chhe em ahīn to kahevun chhe ho!
-ā rīte gr̥uhasthāshramamān rahyān chhatān je ātmāne upādey jāṇe ne rāgādine
hoy jāṇe te alpakāḷamān nirvāṇane pāme chhe. 18.
have 19mī gāthāmān kahe chhe ke jinendradevanun smaraṇ paramapadanun kāraṇ chhe.
जिणु सुमिरहु जिणु चिंतवहु जिणु झायहु सुमणेण ।
सो झायंतहं परम–पउ लब्भइ एक्क–खणेण ।। १९।।
jin samaro jin chintavo, jin dhyāvo man shuddha;
te dhyātān kṣhaṇ ekamān, laho paramapad shuddha.
19.
he ātmā! vītarāg parameshvar ane tāro ātmā-te bannenā svabhāvamān kāī
pher nathī. vartamān paryāyamān-avasthāmān pher chhe. bhagavānanī dashā pūrṇānandarūp thaī
gaīne tārī dashāmān rāg ne malinatā chhe parantu vastu svabhāvamān ne bhagavānanā
svabhāvamān kāī pher nathī. tethī ahīn kahe chhe ke kevaḷagnānī parameshvare jevo bhagavān
ātmā joyo chhe tevo ātmā jene shraddhā-gnānamān beṭho chhe evo dharmījīv enun vāramvār
smaraṇ kare chhe. rāganun, nimittanun ke sanyoganun smaraṇ karatān nathī paṇ bhagavān
ātmānun smaraṇ kare chhe.
he ātmā! shuddhabhāvathī jinendranun smaraṇ karo. jinendra eṭale ātmā, tenun
shuddhabhāvathī smaraṇ karo. bhagavān ātmāno svabhāv vītarāgī indra-īshvar chhe paṇ
pote potāne rāṅko mānīne beṭho, ānī vinā chāle nahīn ne tenī vinā chāle nahīn-
ene kem bese? ābarūmān jarāk khāmī thaī jāy tyān to...ene kem bese ke pote
parameshvar prabhu chhe! ābarūmān jarāk dhakko lāge tyān tene kāī thaī jāy, paṇ bāpu!
anādino tane ābarūno ā moṭo dhakko lāgī gayo chhe tenun shun? bhagavān
sachchidānand prabhu jinendra chhe tene rāgavāḷo mānavo e tane moṭun kalaṅk chhe bāpu!
bhāī! bhagavān ātmā vītarāgamūrti prabhu chhe tenun chintavan kar ne! ā rāg
ne dayā-dān ādinā vikalpa chhe e to chhoḍavālāyak chhe, ene vāramvār yād shun kām
kare chho? āve topaṇ tene yād shun karavā kare chho? ātmā sākṣhāt vastu tarīke jinendra
prabhu chhe ne tenī dashāmān jinendrapaṇun pragaṭ karavā māṭe e jinendra prabhumān ekāgra thaīne
dhyān karavun e pragaṭ jinendra thavāno upāy chhe.
āhāhā! ghare parameshvar prabhu ādināth muni padhāre ne teno ādar na kare ane
saḍelān rogavāḷī vāgharaṇano ādar kare! tem traṇ lokano nāth bhagavān pote
samīpamān

Page 43 of 238
PDF/HTML Page 54 of 249
single page version

background image
paramātmā] [43
birāje chhe teno ādar na karatān puṇya ne pāp mel-bhikhārī jevā vikārane sharīrādino
satkār kare!!
jin samaro-bhagavān ātmā chaitanyaprabhu upādey chhe ne rāgādi mel hey chhe em
jene pahelān samyaggnānamān vivek pragaṭayo chhe te jinendranun smaraṇ kare chhe. bahāranī hoḷīnā
smaraṇ kare chho tenā karatān samīpamān chidānandaprabhu birāje chhe tenun smaraṇ kar ne! enun
smaraṇ karatān e pragaṭ thāy evo chhe. māṭe andar je rāg ne puṇyabhāv āve ene yād
na kar! jherane yād karavā jevā nathī, chhoḍī de lakṣhamānthī! pavitra prabhu bhagavān ātmā chhe
tenun smaraṇ karavā jevun chhe, te tane hitanun kāraṇ chhe.
aho! hun ja tīrthaṅkar chhun, hun ja jinavar
chhun, mārāmān ja jinavar thavānā bījaḍān paḍayā chhe.
paramātmāno eṭalo ullās...ke jāṇe paramātmāne
maḷavā jato hoy! paramātmā bolāvatā hoy ke
āvo......āvo......chaitanyadhāmamān āvo! āhāhāhā!
chaitanyano eṭalo āhlād ja hoy! chaitanyamān
ekalo āhlād ja bharyo chhe. eno mahimā, māhātmya
ullās, umaṅg asaṅkhya pradeshe āvavo joīe
– pūjya gurudevashrī

Page 44 of 238
PDF/HTML Page 55 of 249
single page version

background image
44] [hun
[pravachan nan. 8]
he mokṣhārthī! nij paramātmāmān ne jinendramān
kiñchit bhed na jāṇ!
[shrī yogasār upar paramapūjya gurudevashrīnā pravachanamānthī, tā 14-6-66]
ā yogasār shāstra chhe. ātmānun hit jemānthī pragaṭ thāy evo je potāno
ātmā tenī ekāgratāno je bhāv te yog chhe ane te yogathī je vītarāgatā pragaṭ
thāy te yogasār chhe. ahīn āpaṇe 19mī gāthā chālī rahī chhe.
जिणु सुमिरहु जिणु चिंतवहु जिणु झायहु सुमणेण ।
सो झायंतह परम–पउ लब्भइ एक्क–खणेण ।। १९।।
jin samaro jin chintavo, jin dhyāvo man shuddha,
te dhyātān kṣhaṇ ekamān, laho paramapad shuddha. 19
* shuddha bhāve jinendranun smaraṇ karo *
shuddha bhāve jinendranun smaraṇ karo eṭale shun?-jinendra eṭale je pūraṇ paramātmā
thaī gayā evo ja ā ātmā jinendra chhe; e jinendranun shuddhabhāvathī smaraṇ karavun
eṭale ke rāg vinānī vītarāgī dashā dvārā bhagavān ātmānun smaraṇ karavun.
rāgano āshray e kāī jinendranun smaraṇ nathī, e to vikāranun smaraṇ chhe.
puṇyapāpanā rāgamān to jinendrathī viruddha vikārabhāvanun smaraṇ karyun, tethī tene sansār
anādi jem chhe tem rahe chhe. bhāī! tāre e sansārano ant lāvavo hoy, sukhī thavun
hoy to jinendranun smaraṇ karavun eṭale ke jinendra samān tāro svabhāv chhe tenun smaraṇ
karavun. e smaraṇ kyāre karī shake?-koṇ karī shake?-ke pahelān nirṇay karyo hoy ke hun
pote paripūrṇa paramātmā chhun, mārā svabhāvamān pūrṇānand ne pūraṇ nirdoṣhatā bharī paḍī
chhe-ām jene shraddhāmān dhāraṇāmān āvyun hoy e jinendranun smaraṇ karī shake.
jeno jene prem hoy tenun te smaraṇ kare. lagnanī dhamālamān are! moṭīben ne
bhāṇīyā na āvī shakyā-em orato kare-yād kare; kem ke prem chhe ne! eṭale lagnanī
dhamālamān paṇ smaraṇ kare! tem shuddha akhaṇḍānand paramātmānun svarūp te ja māru svarūp
chhe-em nirṇayamān ātmāno jene prem jāgyo hoy te tenun vāramvār smaraṇ kare
jeṇe nirṇay karyo chhe ke pūraṇ shuddha ānandasvarūp paramātmā hoy chhe, tene evo
nirṇay āve ke hun pote vastu tarīke paramātmā chhun, mārun svarūp ja vītarāg bimb chhe.
vastumān

Page 45 of 238
PDF/HTML Page 56 of 249
single page version

background image
paramātmā] [4p
sadoṣhatāno ansh nathī ke apūraṇatā nathī, evī mārī vastu chhe-evo jeṇe gnānamān
nirṇay karīne anubhav karyo chhe ke ā vastu ām ja chhe, ene vāramvār e vastu
smaraṇamān āve chhe.
sansāranā bhogamān, paisā kamāvā ādimān kevī honsh āve chhe?-kem ke agnānamān
ene eno prem chhe ne? māne bhale majā paṇ atyārey duḥkhī chhe ne chār gatimān
rakhaḍavāno chhe. ām kamāvun, ām paraṇavun, ānun ām karavun-em kaṣhāyamān honsh keṭalī
chhe-e to ekalā duḥkhanī ghāṇīmān pīlāī rahyo chhe.
ahīn to em kahe chhe ke jeno jene prem tene te vāramvār sambhāryā kare ne temān
tenun ullasit vīrya kām karyā kare chhe. paranun kāī karato nathī paṇ ānun ām karyun ne
tem karyun-em enun ullasit vīrya tyān kām karyā kare chhe. ruchi anuyāyī vīrya. jenī
jene ruchi tenun vīrya tyān kām karyā vinā rahe nahīn, tenun gnān, tenī shraddhā, tenun vīrya
jyān ruchi hoy tyān kām karyā kare.
jene ā ātmā sukhī kem thāy-evī jarūrīyāt jaṇāy, ā ātmānī dayā
āve ke are ātmā! anant kāḷathī 84 lākh yoninā avatāramān kyāy koī sharaṇ
nathī, kyāy koī ādhār nathī, ekalo duḥkhī thaīne taraphaḍe chho, taraphaḍe chho! -em
ene dayā āvavī joīe ke are ātmā! tane kāīk sukh thāy evo rasto le
bhāī! tun jinendrasvarūpī chho-em shraddhā-gnānamān le. em jeṇe shraddhā-gnānamān līdhun chhe
ne te vāramvār jinendranun smaraṇ kare chhe.
bhāī! vastu svarūp pūrṇānandanī mūrti chhe, enā shraddhā-gnānapūrvak tenun vāramvār
smaraṇ karatān eṭale ke ekāgratā karatān muktinī prāpti thāy chhe. tethī ahīn kahe chhe ke
jin samaro, jin chintavo, jin dhyāvo. hun pote vītarāg paramātmā chhun em smaraṇ
kar, chintavan kar ne emān ne emān ekāgratā kar.
trasanī sthiti to be hajār sāgaranī chhe, pachhī to ekendriyanī lāmbī sthitie
ātmā chālyo jāy. kem?-ke jinendra svarūpī ātmānā smaraṇ ne dhyānanā abhāvane
laīne vikāranā smaraṇ ne dhyānane laīne trasanī sthiti pūrī karīne nigodamān
anantakāḷ chālyo jashe.
are ātmā! tun paramātmā chho ne ā paribhramaṇanā panthe kyān chaḍhī gayo!
paribhramaṇanā panthano abhāv karavānī tārāmān tākāt chhe. arihant paramātmāe bhavano
abhāv karyo chhe ne e bhavano abhāv karavānī tākātavāḷo hun ātmā chhun-em palaṭo mār.
* kṣhaṇamān kevaḷagnān laī shake evo tun chho *
have kahe chhe ke ek kṣhaṇamān kevaḷagnān laī shake evo ātmā chhe. ek kṣhaṇamān
karoḍo rūpiyāno baṅgalo bāndhavo hoy to bāndhī na shake paṇ ek kṣhaṇamān kevaḷagnānarūpī
baṅgalo pragaṭ karī shake evo taiyār paramātmā chhe. bhagavān ātmā paramānandanī mūrti,
gnānasūrya vītarāg svarūpī chhe, tenun dhyān karatān-tene dhyey banāvīne temān līn thatān
kṣhaṇamān kevaḷagnān

Page 46 of 238
PDF/HTML Page 57 of 249
single page version

background image
46] [hun
pāme-sādi anantakāḷ rahe evun kevaḷagnān kṣhaṇ ekamān pāme evo ātmā pote chhe,
paṇ enī sāme eṇe kadī joyun nathī.
bhagavān ātmāne ruchimān laī, gnānamān ene gney banāvīne, tenun smaraṇ,
chintavan kare ne temān ṭhare to kṣhaṇamān kevaḷagnān pāme ane samyagdarshan, gnān ne
chāritranā anshamān jeṭalo svarūpamān ṭhare eṭalo ānandano svād āve. e ānandanā
svādīyā samyagdraṣhṭi jagatane em jue chhe ke aho! ā badhā paramātmā prabhu chhe,
enī bhūl chhe te ek samayanī chhe. tethī koī ātmā pratye samyagdraṣhṭine viṣhamabhāv
thato nathī. badhā ātmāo paramātmasvarūpe paramātmā chhe. ek samayanī vikr̥ut dashā chhe,
e vikr̥ut dashāne jeṇe svabhāvanā āshraye toḍīne jinendrasvarūpe pote chhe em jāṇyo-
mānyo e badhā ātmāne evā ja svabhāve jue chhe eṭale kone kahevā nānā ne kone
kahevā moṭā?
jenī shraddhāmān vītarāg svabhāvī ātmānī kimmat thaī chhe ne vāramvār e kimmatī
chījane yād karīne smaraṇ karīne ṭhare chhe. te jo alpakāḷ ṭhare to teṭalo ānand āve chhe
ne visheṣh ṭhare to alpakāḷamān kevaḷagnān pāme chhe, kṣhaṇamātramān paramātmā thaī jāy.
vītarāg svarūp paripūrṇa bhagavān ātmā chhe em vishvās kare, mārun paramapad
nijānandasvarūpe trikāḷ birājamān chhe evo jene antar ruchipūrvak gnān thaīne vishvās
āvyo ne enī jyān lagan lāgī ne andar ṭharyo tyān kṣhaṇamān paramātmā! sādi anant
siddha dashā! paramātmā samān chhun...paramātmā samān chhun... paramātmā chhun...paramātmā chhun...-
em dhyān karatān karatān paramātmā pote thaī jāy chhe. hun rāgī chhun...hun rāgī chhun...hun
rāgano kartā chhun-em karatān karatān mūḍh thaī jāy chhe. rāgano kartā ne parano kartā
ātmā nathī, jo kartā hoy to tanmay thaī jāy. paṇ e rūpe ātmā thayo ja nathī.
evo bhagavān ātmā vītarāg svarūpī paramapadanun kāraṇ chhe. 19.
have kahe chhe ke potānā ātmāmān ne jinendramān pher nathī. ek samayanī dashāmān
vikār chhe e kāī asalī ātmā nathī. ek samayanī alpagna dashā, vartamān paryāy
ne rāg e kāī ātmānun asalī svarūp nathī. e to vikr̥ut ne apūrṇarūp chhe.
bhagavān ātmāmān ek samayamān traṇ prakār chhe. puṇya-pāpanī vikr̥ut dashā ane
tenāthī mane lābh thāy evī bhrānti e ek prakār chhe tene jāṇanārī vartamān paryāy
alpagnatā te bījo prakār chhe ane e vikr̥ut tathā alpagnadashā vakhate ja pūraṇ shuddha
pavitra sarvagna svarūp te trījo prakār chhe. ek samayanī paryāyamān alpagnatā chhe tyāre
pote sarvagna chhe, paryāyamān jyāre rāgādi bhāv chhe tyāre pote vītarāganun bimb chhe.
āvo ātmā-sarvagna svarūpī vītarāg bimb bhagavān ātmā ane jinendramān bhed
nathī. jinendra bhagavānanā dravya ne guṇ shuddha chhe ane evā ja mārā dravya-guṇ shuddha chhe,
jinendra devanī paryāy apūrṇanī pūrṇa thaī gaī ne vikāranī avikārī vītarāgī paryāy
thaī gaī-e potānā trikāḷ paramātmasvarūpanā āshraye thaī chhe ane evī ja sarvagnatā
ne vītarāgatā mārā trikāḷī svarūpamān paḍī chhe.

Page 47 of 238
PDF/HTML Page 58 of 249
single page version

background image
paramātmā] [47
सुद्धप्पा अरु जिणवरहं भेउ म मिं पि वियाणि ।
मोक्खहं कारणे जोइया णिच्छईं एउ विजाणि।। २०।।
jinavar ne shuddhātmamān, kiñchit bhed na jāṇ;
mokṣhārthe he yogījan! nishchayathī e mān.
ra0.
āhāhā! āmān to ekalā mākhaṇ bharyā chhe. gaḷ‌yā sāṭā pīrasyā chhe! dānt
vinānā chhokarāy khāy, dāntavāḷā chhokarāy khāy, yuvān paṇ khāy ne vr̥uddho paṇ
khāy-evā sāṭā pīrasyā chhe!
he yogī eṭale ke jene potānā svarūpanī kimmat bhāsī chhe evā he yogī!
potānā ātmāmān je jinendramān koī bhed na samajo. antar valaṇamān jyān vītarāgī
chaitanyanī kimmat thaī chhe, rāganā bhāvathī jyān bhagavān ātmāne judo jāṇyo chhe,
evā he yogī! ātmāmān ne paramātmāmān jarīye bhed na jāṇ.
sarvagna paramātmā vītarāg dev potānā gnānamān gnānathī badhun jem bhinna chhe tem
jāṇe chhe-e sarvagnamān ne tārāmān kāī pher nathī. tun paṇ jāṇanār gnānasvarūpī prabhu ja
chho. sarvagnadev sarvagnanī paryāy dvārā jāṇe chhe ne tun alpagna paryāy dvārā sarvagnapadane
lakṣhamān laīne jāṇavānun kām kare chhe. māṭe sarvagnamān ne tārāmān kāī pher nathī.
vastusvabhāv ja evo chhe māṭe tārāmān ne sarvagnamān bhed na jāṇ, judā na pāḍ!
samyaggnānadīpikāmān kahyun chhe ke ek kṣhaṇ paṇ siddha paramātmāthī judo pāḍe te mithyādraṣhṭi
sansārī chhe. kem?-ke ek kṣhaṇ paṇ siddha paramātmāthī potāne judo māne chhe teṇe rāg ne
vikalpanī ekatā mānī chhe, rāgano ne parano kartā thaīne tyān rokāyo chhe, tethī vītarāg
paramātmāthī ek kṣhaṇ paṇ judo rahyo to mūḍh mithyādraṣhṭi sansārī nigodagāmī chho!
sarvagna jineshvaradev paṇ jāṇe....jāṇe...ne...jāṇe, bhale pūraṇ paryāy dvārā jāṇe
paṇ jāṇe...jāṇe ne jāṇe chhe ane tun alpagna paṇ pūraṇ svabhāvanā āshraye jāṇe chhe.
jem jinendra paṇ rāgādinā kartā nathī tem tun paṇ rāgādi āve teno kartā nathī-
jinendradevane rāgādi chhe nahīn ne kartā nathī ane ahīn nīchalī bhūmikāmān rāgādi chhe
paṇ tārā svarūpamān nathī ne rāgano kartā chho ja nahīn. māṭe kahe chhe ke jinendramān ne
tārā svarūpamān kāī paṇ bhed na jāṇ! judā na pāḍ!
sarvagna paramātmāthī potāne judo je pāḍe te rāgano kartā thāy chhe, te ātmā
raheto nathī. jem jenā anna judā tenā man judā, tem paramātmā sarvagnadev trilokanāth
parameshvar svarūpī hun ātmā chhun-evī jene antaramān pratīt thaī chhe teṇe ātmā
rāgavāḷo mānyo nathī tethī te paramātmāthī judo paḍayo nathī. parantu jeṇe potāne
paramātmāthī judo pāḍayo chhe te rāg māro ne par mārā em paramātmāthī judo paḍīne
paramān-chār gatimān rakhaḍashe.

Page 48 of 238
PDF/HTML Page 59 of 249
single page version

background image
48] [hun
* nishchayathī mokṣhanun sādhan *
nishchayathī mokṣhanun sādhan ā chhe, bījun kāī nishchayathī mokṣhanun sādhan nathī.
vītarāg paramātmāno jevo svabhāv chhe tevo ja māro svabhāv chhe em pratīti karīne
tenā dhyān vaḍe antaramān ekāgra thavun e ja mokṣhanun sādhan chhe, e sivāy mokṣhanun koī
bījun sādhan nathī. mokṣhasvarūpe paṇ pote chhe ane mokṣhanun sādhan paṇ pote chhe.
vyavahāraratnatray mokṣhanun sādhan chhe ke guru mokṣhanun sādhan chhe-e badhun kāḍhī
nākhyun! ek ja mokṣhanun sādhan chhe ke paramātmāne ne ātmāne judā na jāṇavā! eṭale
ke sarvagnadev vītarāgī paryāyavāḷā pūraṇ paramātmā chhe ane hun paṇ evī sarvagna
vītarāgī paryāy pragaṭ karavānī tākātavāḷo vītarāgī svarūpī ātmā chhun ane enī
pratīti, gnān ne sthiratā e sarvagna vītarāgī paryāy pragaṭ karavānun sādhan mārāmān chhe.
vītarāgabhāve gnātāne jovo-jāṇavo e ja mokṣhanun sādhan chhe. rāgavāḷo chhun ke men rāg
karyo-e kāī mokṣhanun sādhan nathī.
vītarāg paramātmā ane tārā svabhāvamān-bemān pher nathī. e ja mokṣhanun kāraṇ
chhe. bemān pher na pāḍ to mokṣhanun kāraṇ chhe, pher pāḍ ke hun rāgavāḷo chhun ne karmavāḷo chhun
to e mokṣhanun kāraṇ nathī paṇ e bandhanun sādhan chhe.
nishchayathī em jāṇ eṭale ke satya ām ja chhe-em jāṇ. vikalpano kartā
vītarāg paramātmā nathī tem tun paṇ nathī, siddha bhagavān nimittane meḷavatā nathī ke
chhoḍatā nathī, jāṇe chhe tem tun paṇ nimittane meḷave ke chhoḍe evun tārāmān nathī, tun to
jāṇanār dekhanār chho! evā jāṇanār-dekhanār bhagavān ātmāne sarvagnadev jevo
jāṇavo e ja mokṣhanun kāraṇ chhe.
are! anantakāḷathī bhūlyo bhāī! ane have e bhūl bhāṅgavānā ā ṭāṇā
āvyā tyān ām nahīn ne tem nahīn-em ūndhāī kyān karavā beṭho? bhāī! e tane
naḍashe ho! khāvā ṭāṇe bījī hoḷī kyān kare chho?-ṭāṇun gayā pachhī khāvānun ṭharī jashe ne
pachhī tane bhāvashe nahīn tem ā bhūl bhāṅgavānā ṭāṇā āvyā chhe ho! ṭāṇun chūkīsh
nahīn bāpu!
bhagavān ātmāne paramātmāmān kāī āntaro nathī. enī nātano hun chhun em
jāṇ. stutimān paṇ āve chhe ke he tīrthaṅkar dev! rāgane vikārane ne sanyogane mārā
svabhāvamān ekatva na karavā e āpanā kuḷanī rīt chhe. āpe rāgane ne sanyogane
svabhāvamān meḷavyā nathī ane ame āpanā bhagat chhīe māṭe ame paṇ dayā-dān-
vrat bhaktinā vikalpane ne sanyogane ātmāmān nahīn āvavā daīe, ekapaṇe thavā nahīn
daīe. prabhu! ame paṇ āpanā jevā chhīe to ame e rāgādine svabhāvamān ekapaṇe
kem thavā daīe?-em stutimān paṇ āve chhe.
bhagavān ātmā koṇ chhe? enī paryāy shun chhe? alpagna paryāyanī had shun chhe?
vikāramān svarūpanī sthiti shun chhe? ene jāṇyā vinā ātmāno patto kyāthī lāge?
bhāī! tārā svarūpanī pūraṇatāmān apūraṇatā kem kahevī? tārā svarūpane vikāravāḷun
kem kahevun? tārā svarūpane sanyoganā sambandhavāḷun kem kahevun? bhāī! sambandh vināno,
vikār vināno,

Page 49 of 238
PDF/HTML Page 60 of 249
single page version

background image
paramātmā] [49
alpagnatā vinānā tāro ātmāno svabhāv paramātmānā svabhāv jevo ja nishchayathī tun
jāṇ. em jāṇatā tane vītarāgatā pragaṭ thashe ne vītarāgatā pragaṭ thatān tane
alpakāḷamān kevaḷagnān thashe.
jem sinhanun bachchun pahelethī bakarānnā ṭoḷāmān uchharyun hoy tethī te māne ke hun paṇ
ā badhā jevo ja chhun-bakarun chhun; paṇ jyān bījo moṭo sinh āvyo ne trāḍ pāḍī tyāre
badhān bakarān bhāgī gayā topaṇ sinhanun bachchun bhāgyun nahīn. kem na bhāgyun?-ke e
trāḍathī ene koī bhay na lāgyo māṭe na bhāgyun. tyāre sinh kahe ke tun mārī nātano
chho, tārun moḍhun pāṇīmān jo, bakarān, jevun nathī, mārī jevun chhe, tun sinh chho, bakarānā
ṭoḷāmān tun na hoī shake, āvī jā mārī sāthe.
tem sarvagnadev kahe chhe ke tun rāg ne dveṣh ne agnānamān paḍayo hovāthī hun rāgī
chhun, hun sansārī chhun-em bakarānnā ṭoḷāmān sinhanā bachchānī jem bheḷaseḷ thaī gayo!
have paramātmānī jyān trāḍ paḍī ke tun paramātmā chho, mārī nātano ne jātano chho!
tārī chījane tun jo to kharo! mārāmān pūraṇatā pragaṭī evī pūraṇatā pragaṭāvavānī
tārāmān tākāt paḍī chhe ke nahi! andar jo to kharo! karma karmamān rahyā, rāg rāgamān
rahyo ne alpagnatā paryāyamān rahī, tārā pūraṇ svarūpamān alpagnatā, karma ke vikār
āvatā nathī-em tun tane jo to kharo!
ekavār vishvās dvārā jo to kharo ke paramātmāmān ne mārāmān kāī pher nathī.
ākho paramātmā tārī paḍakhe ūbho chhe. tāre! bījānī jarūr shun chhe? tun tārāmān ne
paramātmāmān bhed na jāṇ. āhāhā! gajab vāt karī chhe ne!
dashāshrīmāḷī karoḍapatine tyān nātanun jamaṇ hoy temān garīb dashāshrīmāḷī
vāṇiyo jamavā besī jāy ke ame ek ja nātanā chhīe. parantu baṅgalāvāḷo vāgharī
jamavā nahi jaī shake. tem siddha bhagavānanā maṇḍapamān pesī janārā ame ātmā chhīe,
dūr āghā ūbhā rahīe evā ame nathī paṇ ek nātanā, maṇḍapamān andar pesī janārā
ātmā chhīe-em ekavār to nakkī kar!
bhagavān ātmāmān ne siddha paramātmāmān kāī pher nathī-em pher kāḍhī nākh
to siddha thayā vinā nahīn rahe. māṭe paramātmāmān ne tārāmān kiñchit bhed na pāḍ-e ja
mokṣhanun sādhan chhe. bījun koī mokṣhanun sādhan chhe nahi.