सम्पूर्णरत्नत्रयात्मनात्मना क्क सति, अभावे शक्तिरूपतया विनाशे । कस्य, कृत्स्नकर्मणः –
कृत्स्नस्य सकलस्य द्रव्यभावरूपस्य कर्मणः आत्मपारतंत्र्यनिमित्तस्य ।।१।।
अथ शिष्यः प्राह – स्वस्य स्वयं स्वरूपोपलब्धिः कथमिति ? स्वस्यात्मनः – स्वयमात्मना
केवलज्ञानस्वरूप आत्माको जो कि मुख्य एवं अप्रतिहत अतिशयवाला होनेसे समस्त
सांसारिक प्राणियोंसे उत्कृष्ट है, नमस्कार हो ।।१।।
‘‘स्वयं स्वभावाप्तिः’’ इस पदको सुन शिष्य बोला — कि ‘‘आत्माको स्वयं ही
सम्यक्त्व आदिक अष्ट गुणोंकी अभिव्यक्तिरूप स्वरूपकी उपलब्धि (प्राप्ति) कैसे (किस
उपायसे) हो जाती है ? क्योंकि स्व-स्वरूपकी स्वयं प्राप्तिको सिद्ध करनेवाला कोई दृष्टान्त
e rīte ārādhyanun (paramātmānun) svarūp kahīne tenī prāptino upāy kahe chhe —
jemane thaī. shun te? svabhāvanī prāpti — arthāt svabhāvanī eṭale nirmaḷ nishchal
chidrūp – tenī prāpti-labdhi, kathañchit tādātmya pariṇati; kr̥utakr̥utyapaṇāne līdhe svarūpamān
avasthiti – evo artha chhe. shā vaḍe? svayam sampūrṇa ratnatrayātmak ātmā vaḍe. shun thatān?
abhāv thatān arthāt shaktirūpapaṇe vināsh thatān. kono? sampūrṇa karmano – arthāt ātmānī
paratantratānā nimittabhūt dravya – bhāvarūp samasta karmono.
bhāvārtha : – samyagdarshan-gnān-chāritranī pūrṇatā vaḍe ātmānī paratantratānā kāraṇabhūt
samasta karmono – gnānāvaraṇādi āṭh dravyakarmono rāg-dveṣhādi bhāvakarmono ane sharīrādi
nokarmono – jemane sarvathā abhāv chhe ane jemaṇe potānā chidānand, vignānaghan, nirmaḷ,
nishchal, ṭaṅkotkīrṇa gnāyakarūp svabhāvane prāpta karyo chhe; tevā potānā ārādhya siddha
paramātmāne āchārye namaskār karyā chhe.
aṣhṭakarmarahit, aṣhṭaguṇasahit, shuddha, buddha, nirañjan paramātmā te ārādhakane māṭe
sampūrṇatāno ādarsha chhe. te ādarshane potānāmān mūrtimant karavo te namaskār karavāno hetu chhe.
samyagdarshan-gnān-chāritranī ekatā te ja siddhasvarūpanī prāptino upāy chhe. em
āchārye garbhitapaṇe ā shlokamān darshāvyun chhe. 1.
have shiṣhya kahe chhe, — ‘‘potāne svayam svarūpanī prāpti kevī rīte thāy? potānā
ātmāne svayam eṭale ātmā vaḍe svarūpanī arthāt samyaktvādi āṭh guṇonī
abhivyaktirūp (pragaṭatārūp) upalabdhi (prāpti) kevī rīte eṭale kyā upāy vaḍe thāy
chhe? kāraṇ ke draṣhṭāntano abhāv chhe.’’
kahān jainashāstramāḷā ]
iṣhṭopadesh
[ 3