80 ]
iṣhṭopadesh
[ bhagavānashrīkundakund-
श्रूयतां चास्यैवार्थस्य संग्रहश्लोकः —
कटस्य कर्त्ताहमिति सम्बधः स्याद् द्वयोर्द्वयोः ।
ध्यानं ध्येयं यदात्मैव सम्बन्धः कीदृशस्तदा ।।२५।।
उपरिलिखित अर्थको बतलानेवाला और भी श्लोक सुनो —
‘कटका मैं कर्तार हूँ’ यह है द्विष्ठ सम्बन्ध ।
आप हि ध्याता ध्येय जहँ, कै से भिन्न सम्बन्ध ।।२५।।
अर्थ — ‘‘मैं चटाईका बनानेवाला हूँ’’ इस तरह जुदा – जुदा दो पदार्थोंमें सम्बन्ध
sāthe abuddhipūrvak shubh bhāv hoy chhe; temane shuddhopayoganā kāraṇe ghātikarmanī nirjarā thāy
chhe ane abuddhipūrvakanā shubh bhāvane līdhe temane ghātikarmano tathā aghātinī shubhakarmaprakr̥itino
guṇasthān anusār bandh thāy chhe.
vītarāgatā prāpta thayā pachhī yogathī mātra sātāvedanīy karmano āsrav thāy chhe.
14mā guṇasthānamān temane karmono samvar paripūrṇa thāy chhe tathā sarva karmonī nirjarā 14mā
guṇasthānane ante thāy chhe. ā pramāṇe siddhayogīnī dashā hoy chhe.
(2) sādhyayogī — mukhyapaṇe sātamā guṇasthānavartī muni sādhyayogī kahevāy chhe.
jyāre teo nirvikalpa svarūpamān līn thāy chhe tyāre jeṭalā anshe vītarāgatā hoy chhe teṭalā
anshe ghātikarmano bandh thato nathī, parantu tyān abuddhipūrvak shubhabhāv hovāthī teṭalā anshe
ghātikarmano temaj sātāvedanīyādi shubhakarmano bandh thāy chhe, parantu asātāvedanīyādi
ashubhakarmano bandh thato nathī.
chothā pāñchamā guṇasthāne paṇ dharmī jīv koī koī vakhate nirvikalpa dhyānamān hoy
chhe ane tyāre tene karmonā samvar – bandhanī vyavasthā upar pramāṇe hoy chhe. mukhyapaṇe 4 – 5 –
6 guṇasthānomān savikalpa dashā hoy chhe.
ā ja arthane batāvanār saṅgrah – shlok sāmbhaḷaḥ —
‘chaṭāīno karanār hun’, e beno sanyog,
svayam dhyānane dhyey jyān, kevo tyān sanyog? 25.
anvayārtha : — [अहं ] hun [कटस्य ] chaṭāīno [कर्त्ता ] kartā chhun [इति ] e rīte [द्वयोः