Jain Siddhant Praveshika-Gujarati (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 2 of 6

 

PDF/HTML Page 21 of 110
single page version

153 pra. samyakprakRiti kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI samyaktvaparyAyanA mULano
ghAt to na thAy, parantu chal, malAdik doSh Upaje, tene
samyakprakRiti kahe chhe.
154 pra. chAritramohanIy karma kone kahe chhe?
u. je AtmAnA chAritraparyAyano ghAt kare, tene
chAritramohanIy karma kahe chhe.
155 pra. chAritramohanIy karmanA keTalA bhed chhe?
u. be chhekaShAy ane nokaShAy (kinchit kaShAy).
156 pra. kaShAyanA keTalA bhed chhe?
u. soL chheanantAnubandhI krodh, anantAnubandhI
mAn, anantAnubandhI mAyA, anantAnubandhI lobh;
apratyAkhyAnAvaraN krodh, apratyAkhyAnAvaraN mAn,
apratyAkhyAnAvaraN mAyA, apratyAkhyAnAvaraN lobh;
pratyAkhyAnAvaraN krodh, pratyAkhyAnAvaraN mAn,
pratyAkhyAnAvaraN mAyA, pratyAkhyAnAvaraN lobh, sanjvalan
krodh, sanjvalan mAn, sanjvalan mAyA, sanjvalan lobh.
157 pra. nokaShAyanA keTalA bhed chhe?
u. nav chhehAsya, rati, arati, shok, bhay,
jugupsA, strIved, puruShaved ane napunsakaved.
158 pra. anantAnubandhI krodh, mAn, mAyA, lobh
kone kahe chhe?
u. je AtmAnA svarUpAcharaNachAritrano ghAt kare
tene anantAnubandhI krodh, mAn, mAyA, lobh kahe chhe.
159 pra. apratyAkhyAnAvaraN krodh, mAn, mAyA,
lobh kone kahe chhe?
u. je AtmAnA deshachAritrane ghAte, tene
apratyAkhyAnAvaraN krodh, mAn, mAyA, lobh kahe chhe.
160 pra. pratyAkhyAnAvaraN krodh, mAn, mAyA, lobh
kone kahe chhe?
u. je AtmAnA sakalachAritrane ghAte, tene
pratyAkhyAnAvaraN krodh, mAn, mAyA, lobh kahe chhe.
161 pra. sanjvalan krodh, mAn, mAyA, lobh ane

PDF/HTML Page 22 of 110
single page version

nokaShAy kone kahe chhe?
u. je AtmAnA yathAkhyAtachAritrano ghAt kare,
tene sanjvalan ane nokaShAy kahe chhe.
162 pra. Ayukarma kone kahe chhe?
u. je karma AtmAne nArak, tiryanch, manuShya ane
devanA sharIramAn rokI rAkhe tene Ayukarma kahe chhe. arthAt
Ayukarma AtmAnA avagAh guNane ghAte chhe.
163 pra. AyukarmanA keTalA bhed chhe?
u. chAr bhed chhenarakAyu, tiryanchAyu, manuShyAyu
ane devAyu.
164 pra. nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karma jIvane gati vagere judA judA rUpe
pariNamAve athavA sharIrAdik banAve; bhAvArthanAmakarma
AtmAnA sUkShmatvaguNane ghAte chhe.
165 pra. nAmakarmanA keTalA bhed chhe?
u. trANu (93), chAragati (narak, tiryanch, manuShya
ane dev), pAnchajAti(ekendriy, dvIndriy, trIndriy,
chaturendriy, panchendriy), pAnch sharIr (audArik, vaikriyik,
AhArak, taijas, ane kArmAN), traN angopAng (audArik,
vaikriyik, AhArak), ek nirmAN karma, pAnch bandhan karma
(audArikabandhan, vaikriyikabandhan, AhArakabandhan, tejasabandhan
ane kArmANabandhan), pAnch sanghAt (audArik, vikriyik,
AhArak, taijas, kArmAN), chha sansthAn (samachaturasra
sansthAn, nyagrodhaparimanDal sansthAn, svAti sansthAn, kubjak
sansthAn, vAman sansthAn, hunDak sansthAn), chha sanhanan
(vajrarShabhanArAch sanhanan, vajranArAch sanhanan, nArAch
sanhanan, arddhanArAch sanhanan, kIlik sanhanan ane
ansaprAptasRupATikA sanhanan), pAnch varNa karma (kALo, lIlo,
rAto, pILo, dhoLo), be gandh karma (sugandh, durgandh), pAnch ras
karma (khATo, mITho, kaDavo, tUro, tIkho), ATh sparsha (kaThor,
komal, halako, bhAre, ThanDo garam, chIkaNo, lUkho), chAr
AnupUrvya
(narak, tiryanch, manuShya, devagatyAnupUrvya),
agurulaghutva karma ek, upaghAt karma ek, paraghAt karma ek,
AtApakarma ek, udyotakarma ek, be vihAyogati, (ek
manogna, bIjI amanogna), uchchhvAs ek, tras ek, sthAvar

PDF/HTML Page 23 of 110
single page version

ek, bAdar ek, sUkShma ek, paryApta ek, aparyApta ek,
pratyek nAmakarma ek, ek sAdhAraN nAmakarma, sthir nAmakarma
ek, asthir nAm karma ek, shubh nAm karma ek, ashubh
nAm karma ek, subhag nAm karma ek, durbhag nAm karma ek,
susvar nAm karma ek, dusvar nAm karma ek, Adey nAm
karma ek, anAdey nAm karma ek, yashakIrti nAmakarma ek,
apayashakIrti nAmakarma ek, tIrthankar nAm karma ek.
166 pra. gati nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karma jIvano AkAr nArakI, tiryanch, manuShya
ane devanA samAn banAve.
167 pra. jAti kone kahe chhe?
u. avyabhichArI sadrashatAthI ekarUp karavAvALA
visheShane jAti kahe chhe. arthAt te sadrashadharmavALA padArthone
ja grahaN kare chhe.
168 pra. jAti nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI ekendriy, dvIndriy, trIndriy,
chaturindriy, panchendriy kahevAy.
169 pra. sharIr nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI AtmAnA audArikAdi sharIr
bane.
170 pra. nirmAN nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI angopAnganI ThIk ThIk rachanA
thAy, tene nirmANakarma kahe chhe.
170 (ka) pra. AngopAng nAmakarma kone kahe chhe?
u. audArik, vaikriyik, AhArak AngopAng, jenA
udayathI angupAngonA bhed pragaT thAy chhe. (mastak, pITh,
hRuday, bAhu, udar, DhInchaN, hAthpag tene ang kahe chhe.
kapAL, nAsikA, hoTh Adi upAng chhe).
(bRu. dra. san. pA48)
171 pra. bandhan nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI audArikAdi sharIronA
paramANu paraspar sambandhane prApta thAy, tene bandhan nAmakarma
kahe chhe.

PDF/HTML Page 24 of 110
single page version

172 pra. sanghAt nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI audArikAdi sharIranAn
paramANu chhidrarahit ekatAne prApta thAy.
173 pra. sansthAn nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sharIranI AkRuti (sikal)
bane, tene sansthAn nAmakarma kahe chhe.
174 pra. samachaturasra sansthAn kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sharIranI AkRuti upar, nIche
tathA madhyamAn sarakhe bhAge bane.
175 pra. nyagrodhaparimanDal kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI jIvanun sharIr vaDanA vRukShanI
mAphak hoy arthAt jenA nAbhithI nIchenA ang nAnA ane
uparanA ang moTA hoy.
176 pra. svAti sansthAn kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI nIcheno bhAg sthUL athavA
moTo hoy ane uparano bhAg pAtaLo (nAno) hoy.
177 pra. kubjak sansthAn kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI kUbaDun sharIr hoy.
178 pra. vAman sansthAn kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sharIr ghaNun ja ThIngaNun hoy.
179 pra. hunDak sansthAn kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sharIranA ang, upAng koI
khAs AkAranAn na hoy; (beDoL hoy).
180 pra. sanhanan nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI hADanA bandhanavisheSh thAy, tene
sanhanan nAmakarma kahe chhe.
181 pra. vajrarShabhanArAch sanhanan kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI vajranAn hAD, vajranA veShTan,
ane vajranIj khIlIo hoy.
182 pra. vajranArAchasanhanan kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI vajranA hAD ane vajranI
khIlIo hoy, parantu veShTan vajranun na hoy.

PDF/HTML Page 25 of 110
single page version

183 pra. nArAch sanhanan kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI veShTan ane khIlIo sahit
hAD hoy.
184 pra. ardhanArAch sanhanan kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI hADonI sandhi ardhakIlit
hoy.
185 pra. kIlak sanhanan kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI hADanI sandhi paraspar kIlit
hoy.
186 pra. asamprAptAsRupATikA sanhanan kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI judA judA hAD nasothI
bandhAyelA hoy, paN paraspar kIlit na hoy.
187 pra. varNa nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sharIramAn rang hoy.
188 pra. gandh nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sharIramAn gandh hoy.
189 pra. ras nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sharIramAn ras hoy.
190 pra. sparshanAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sharIramAn sparsha hoy.
191 pra. AnupUrvInAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI AtmAnA pradesh maraNanA
pachhI ane janmanI pahelAn rastAmAn arthAt vigrahagatimAn
maraNanA pahelAnA sharIranA AkAre rahe.
192 pra. agurulaghu nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sharIr, loDhAnA goLAnI
mAphak bhAre ane AkaDAnA rUnI mAphak halakun na hoy.
193 pra. upaghAt nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI potAno ghAt ja karanAr ang
hoy, tene upaghAt nAmakarma kahe chhe.
194 pra. paraghAt nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI bIjAno ghAt karavAvALA
ang upAng hoy.

PDF/HTML Page 26 of 110
single page version

195 pra. AtAp nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI AtAparUp sharIr hoy.
jemakesUryanun pratibimb.
196 pra. udyot nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI udyotarUp sharIr thAy.
197 pra. vihAyogati nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI AkAsh gaman thAy; tenA
shubh ane ashubh em be bhed chhe.
198 pra. uchchhvAs nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI shvAsochchhvAs levAy.
199 pra. tras nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI dvIndriyAdi jIvomAn janma
thAy.
200 pra. sthAvar nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI pRithvIkAy, apakAy,
tejasakAy, vAyukAy ane vanaspatikAyamAn janma thAy.
201 pra. paryAptikarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI potapotAnA yogya paryApti
pUrNa thAy.
202 pra. paryApti kone kahe chhe?
u. AhAravargaNA, bhAShAvargaNA ane manovargaNAnA
paramANuone sharIrindriyAdirUp pariNamAvavAnI shaktinI
pUrNatAne paryApti kahe chhe.
203 pra. paryAptinA keTalA bhed chhe?
u. chhaAhAraparyApti, sharIraparyApti, indriy-
paryApti, shvAsochchhvAsaparyApti, bhAShAparyApti ane
manaparyApti.
AhAraparyAptiAhAravargaNAnA paramANuone
khal ane rasabhAgarUp pariNamAvavAnA kAraNabhUt jIvanI
shaktinI pUrNatAne AhAraparyApti kahe chhe.
sharIraparyAptije paramANuone khalarUp
pariNamAvyA hatA. temanA hAD vagere kaThin avayavarUp ane
jene ras rUp pariNamAvyA hatA, temanA rudhirAdik dravyarUp

PDF/HTML Page 27 of 110
single page version

pariNamAvavAnA kAraNabhUt jIvanI shaktinI pUrNatAne
sharIraparyApti kahe chhe.
£ndriyaparyAptiAhAravargaNAnA paramANuone
indriyonA AkAre pariNamAvavAne tathA indriy dvArA viShay
grahaN karavAnA kAraNabhUt jIvanI shaktinI pUrNatAne
indriyaparyApti kahe chhe.
shvAsochchhvAsaparyAptiAhAravargaNAnA
paramANuone shvAsochchhvAsarUp pariNamAvavAnA kAraNabhUt
jIvanI shaktinI pUrNatAne shvAsochchhvAsaparyApti kahe chhe.
bhAShAparyAptibhAShAvargaNAnA paramANuone
vachanarUp pariNamAvavAnA kAraNabhUt jIvanI shaktinI
pUrNatAne bhAShAparyApti kahe chhe.
manaparyAptimanovargaNAnA paramANuone
hRudayasthAnamAn ATh pAnkhaDInA kamalAkAr manarUp
pariNamAvavAne tathA temanI dvArA yathAvat (joIe tevI
rIte) vichAr karavAnA kAraNabhUt jIvanI shaktinI pUrNatAne
manaparyApti kahe chhe.
ekendriy jIvone bhAShAparyApti ane manaparyApti
sivAy bAkInI chAr paryApti hoy chhe.
dvIndriy, trIndriy, chaturindriy, ane asangnI panchendriy
jIvone manaparyApti sivAyanI bAkInI pAnch paryApti hoy
chhe, ane sangnI panchendriy jIvone chhae paryApti hoy chhe. e
sarva paryAptione pUrNa thavAno kAL antarmuhUrta chhe tathA ek
em ek paryAptino kAL paN antarmuhUrta chhe, ane sarva
paryAptino kAL maLIne paN antarmuhUrta chhe, ane pahelethI
bIjI sudhIno tathA bIjIthI trIjI sudhIno evI rIte chhaThThI
paryApti sudhIno kAL kramathI moTA moTA antarmuhUrta chhe.
potapotAne yogya paryAptiono prArambh to ekadam
thAy chhe. parantu pUrNatA kramathI thAy chhe. jyAn sudhI koI paN
jIvanI sharIraparyApti pUrNa to thaI na hoy, paN niyamathI
pUrNa thavAvALI hoy, tyAn sudhI te jIvane
nirvRuttyaparyAptak
kahe chhe.
ane jenI sharIraparyApti pUrNa thaI gaI hoy tene
paryAptak kahe chhe. ane jenI ek paN paryApti pUrNa thaI
na hoy tathA shvAsanA aDhAramAn bhAgamAn ja maraN thavAvALun
hoy, tene
labdhayaparyAptak kahe chhe.

PDF/HTML Page 28 of 110
single page version

204 pra. aparyApti nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI labdhyaparyAptak avasthA thAy,
tene aparyApti nAmakarma kahe chhe.
205 pra. pratyek nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI ek sharIrano ek svAmI
hoy, tene pratyek nAmakarma kahe chhe.
206 pra. sAdhAraN nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI ek sharIranA anek jIv
mAlik (svAmI) hoy, tene sAdhAraN nAmakarma kahe chhe.
207 pra. sthir nAmakarma ane asthir nAmakarma kone
kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sharIranI dhAtu ane upadhAtu
potapotAnA ThekANe rahe, tene sthir nAmakarma kahe chhe. ane
je karmanA udayathI sharIranI dhAtu ane upadhAtu potapotAne
ThekANe na rahe, tene asthir nAmakarma kahe chhe.
208 pra. shubh nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sharIranA avayav sundar thAy,
tene shubh nAmakarma kahe chhe.
209 pra. ashubh nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sharIranA avayav sundar na
thAy, tene ashubh nAmakarma kahe chhe.
210 pra. subhag nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI bIjA jIvo potAnA upar
prIti kare, tene subhag nAmakarma kahe chhe.
211 pra. durbhag nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI bIjA jIvo potAnI sAthe
dushmanI (vair) kare, tene durbhag nAmakarma kahe chhe.
212 pra. susvar nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sundar madhur svar hoy, tene
susvar nAmakarma kahe chhe.
213 pra. dusvar nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI madhur svar na hoy, tene
dusvar nAmakarma kahe chhe.

PDF/HTML Page 29 of 110
single page version

214 pra. Adey nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI kAntisahit sharIr Upaje,
tene Adey nAmakarma kahe chhe.
215 pra. anAdey nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI kAntisahit sharIr na hoy,
tene anAdey nAmakarma kahe chhe.
216 pra. yashakIrti nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sansAramAn jIvanI prashansA
thAy, tene yashakIrti nAmakarma kahe chhe.
217 pra. apayashakIrti nAmakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI sansAramAn jIvanI prashansA na
thAy, tene apayashakIrti nAmakarma kahe chhe.
218 pra. tIrthankar nAmakarma kone kahe chhe?
u. arhant padanA kAraNabhUt karmane tIrthankar
nAmakarma kahe chhe.
219 pra. gotrakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI santAnanAn kramanA chAlatA
Avel jIvanA AcharaNarUp uchcha-nIch gotramAn janma thAy,
tene gotrakarma kahe chhe.
220 pra. gotrakarmanA keTalA bhed chhe?
u. beuchchagotra ane nIchagotra.
221 pra. uchcha gotrakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI uchcha kuLamAn janma thAy.
222 pra. nIch gotrakarma kone kahe chhe?
u. je karmanA udayathI nIch kuLamAn janma thAy.
223 pra. antarAy karma kone kahe chhe?
u. je karma dAnAdik karavAmAn vighna nAnkhe.
224 pra. antarAy karmanA keTalA bhed chhe?
u. pAnchadAnAntarAy, lAbhAntarAy, bhogAntarAy,
upabhogAntarAy ane vIryAntarAy; darekano artha e ke
darekamAn vighna nAnkhe.
225 pra. puNya karma kone kahe chhe?
u. je jIvane iShTa vastunI prApti karAve.

PDF/HTML Page 30 of 110
single page version

226 pra. pAp karma kone kahe chhe?
u. je jIvane aniShTa vastunI prApti karAve.
227 pra. ghAtiyA karma kone kahe chhe?
u. je jIvanA gnAnAdik anujIvI guNono ghAt
kare, tene ghAtiyA karma kahe chhe.
228 pra. aghAtiyA karma kone kahe chhe?
u. je jIvanA gnAnAdik anujIvI guNono
ghAt na kare, tene aghAtiyA karma kahe chhe.
229 pra. sarvaghAti karma kone kahe chhe?
u. je jIvanA anujIvI guNono sarva prakAre
ghAt kare, tene sarvaghAti karma kahe chhe.
230 pra. deshaghAtikarma kone kahe chhe?
u. je jIvanA anujIvI guNono ekadesh
ghAt kare, tene deshaghAti karma kahe chhe.
231 pra. jIvavipAkI karma kone kahe chhe?
u. jenun phaL jIvamAn hoy.
232 pra. pudgalavipAkI karma kone kahe chhe?
u. je karmanun phaL pudgalamAn (sharIramAn) thAy.
233 pra. bhavavipAkI karma kone kahe chhe?
u. jenA phaLathI jIv sansAramAn rokAy.
234 pra. kShetravipAkI karma kone kahe chhe?
u. je karmanA phaLathI vigrah gatimAn jIvano AkAr
pahelAnA jevo banelo rahe.
235 pra. vigrah gati kone kahe chhe?
u. ek sharIrane chhoDIne bIjun sharIr grahaN karavAne
mATe jIvanun javun, tene vigrahagati kahe chhe.
236 pra. ghAti karma keTalAn ane kyA kyA chhe?
u. suDatAlIs (47) chhegnAnAvaraN 5,
darshanAvaraN 9, mohanIy 28 ane antarAy 5, e pramANe
47 chhe.
237 pra. aghAti karma keTalAn ane kyA kyA chhe?
u. ekaso ek (101) chhevedanIy 2, Ayu

PDF/HTML Page 31 of 110
single page version

4, nAmakarma 93 ane gotra 2, e pramANe 101 chhe.
238 pra. sarvaghAti prakRiti keTalI ane kaI kaI chhe?
u. ekavIsh (21) chhe gnAnAvaraNanI 1
(kevaLagnAnAvaraN), darshanAvaraNanI 6, (kevaL darshanAvaraN 1
ane nidrA 5, nidrA, nidrAnidrA, prachalA, prachalAprachalA ane
styAnagRuddhi), mohanIyanI 14 (anantAnubandhI 4,
apratyAkhyAnAvaraN 4, pratyAkhyAnAvaraN 4, mithyAtva 1
ane samyagmithyAtva 1) e pramANe 21 prakRiti chhe.
239 pra. deshaghAti prakRiti keTalI ane kaI kaI chhe?
u. chhavvIs (26) chhegnAnAvaraNanI 4 (mati-
gnAnAvaraN, shrutagnAnAvaraN, avadhignAnAvaraN ane
manaparyayagnAnAvaraN), darshanAvaraNanI 3. (chakShudarshanAvaraN,
avadhidarshanAvaraN) achakShurdarshanAvaraN mohanIyanI 14
(sanjvalan 4, nokaShAy 9 ane samyaktva 1), antarAyanI
5
e pramANe chhavvIs chhe.
240 pra. kShetravipAkI prakRiti keTalI ane kaI kaI chhe?
u. chAr chhenarakagatyAnupUrvI, tiryaggatyAnupUrvI,
manuShyagatyAnupUrvI ane devagatyAnupUrvI e chAr chhe.
241 pra. bhavavipAkI prakRiti keTalI ane kaI kaI
chhe?
u. chAr chhenarakAyu, tiryanchAyu, manuShyAyu ane
devAyu.
242 pra. jIvavipAkI prakRiti keTalI ane kaI kaI chhe?
u. iThThayoter (78) chheghAtikarmanI 47,
gotranI 2, vedanIyanI 2 ane nAmakarmanI 27 (tIrthankar
prakRiti, uchchhvAs, bAdar, sUkShma, paryApti, aparyApti,
susvar, dusvar, Adey, anAdey, yashakIrti,
apayashakIrti, tras, sthAvar, prashasta
vihAyogati,
aprashasta vihAyogati, subhag, durbhag, gati 4, jAti 5)
e sarva maLIne 78 prakRiti chhe.
243 pra. pudgalavipAkI prakRiti keTalI ane kaI kaI
chhe?
u. bAsaTh chhe(sarvaprakRiti 148mAnthI kShetravipAkI
4, bhavavipAkI 4, jIvavipAkI 78 evI rIte sarva maLIne

PDF/HTML Page 32 of 110
single page version

86 prakRiti bAd karavAthI bAkI rahI 62 prakRiti te pudgal
vipAkI chhe.)
244 pra. pAp prakRiti keTalI ane kaI kaI chhe?
u. so (100) chheghAtiyA prakRiti 47, ashAtA
vedanIy 1, nIchagotra 1, narakAyu 1 ane nAmakarmanI 50
(narakagati 1, narakagatyAnupUrvI 1, tiryaggati 1,
tiryaggatyAnupUrvI 1, jAtimAnthI AdinI 4, sansthAnanA
antanI 5, sanhanan antanI 5, sparshAdik 20, upaghAt
1, aprashasta vihAyogati 1, sthAvar 1, sUkShma 1,
aparyApti 1, anAdey 1, apayashakIrti 1, ashubh 1,
durbhag 1, dusvar 1, asthir 1, sAdhAraN 1) e sarva
maLIne 100 pAp prakRiti chhe.
245 pra. puNya prakRiti keTalI ane kaI kaI chhe?
u. aDasaTh (68) chhekarmanI samasta prakRiti
148 chhe, jemAnthI 100 pAp prakRiti bAd karavAthI bAkI
rahel 48 prakRiti ane nAmakarmanI sparshAdi 20 prakRiti,
puNya ane pAp e bannemAn gaNAy chhe; kemake te vIshe (20)
prakRiti sparshAdi koIne iShTa ane koIne aniShTa hoy chhe.
te mATe 48mAn sparshAdi 20 prakRiti meLavavAthI 68 puNya
prakRiti thAy chhe.
246 pra. sthitibandh kone kahe chhe?
u. karmomAn AtmAnI sAthe rahevAnI maryAdAnun paDavun
tene.
247 pra. AThe karmonI utkRuShTa sthiti keTalI keTalI
chhe?
u. gnAnAvaraN, darshanAvaraN, vedanIy, antarAy, e
chAre karmonI utkRuShTa sthiti trIs trIs kroDAkroDI sAgaranI
chhe, mohanIy karmanI sitter kroDAkroDI sAgaranI chhe.
nAmakarmanI ane gotrakarmanI vIsh vIsh (20) kroDAkroDI
sAgaranI chhe ane AyukarmanI tetrIs (33) sAgaranI chhe.
248 pra. AThe karmonI jaghanya sthiti keTalI keTalI
chhe?
u. vedanIy karmanI bAr (12) muhUrta, nAm tathA
gotrakarmanI ATh (8) muhUrtanI ane bAkInAn samasta karmonI
antarmuhUrtanI jaghanya sthiti chhe.

PDF/HTML Page 33 of 110
single page version

249 pra. kroDAkroDI kone kahe chhe?
u. ek karoD ne ek karoDe guNavAthI je sankhyA
thAy, tene ek kroDAkroDI kahe chhe.
250 pra. sAgar kone kahe chhe?
u. dash kroDAkroDI addhApalyono ek sAgar thAy chhe.
251 pra. addhApalya kone kahe chhe?
u. be hajAr kosh UnDo ane be hajAr kosh
pahoLA evA goL khADAmAn, jeno kAtarathI bIjo bhAg na
thaI shake evA gheTAnnA vALone bharavA. pachhI jeTalA vAL
temAn samAy, temAnthI ek ek vAL so
so varShe bahAr
kADhavo; jeTalA varShomAn te sarve vAL nIkaLI jAy teTalA
varShonA jeTalA samay thAy tene vyavahArapalya kahe chhe.
vyavahArapalyathI asankhyAtaguNo uddhArapalya thAy chhe ane
uddhArapalyathI asankhyAtaguNo addhApalya thAy chhe.
252 pra. muhUrta kone kahe chhe?
u. aDatAlIs (48) miniTano ek muhUrta thAy
chhe.
253 pra. antarmuhUrta kone kahe chhe?
u. AvalIthI upar ane muhUrtathI nIchenA kALane
antarmuhUrta kahe chhe.
254. pra. AvalI kone kahe chhe?
u. ek shvAsamAn sankhyAt AvalI thAy chhe.
255 pra. shvAsochchhvAs kAL kone kahe chhe?
u. nIrogI puruShanI nADInA ekavAr chAlavAne
shvAsochchhvAs kAL kahe chhe.
256 pra. ek muhUrtamAn keTalA shvAsochchhvAs thAy chhe?
u. ek muhUrtamAn traN hajAr sAtaso tonter
(3773) shvAsochchhvAs thAy chhe.
257 pra. anubhAgabandh kone kahe chhe?
u. phaL devAnI shaktinI hInAdhikatAne
anubhAgabandh kahe chhe.
258 pra. pradeshabandh kone kahe chhe?
u. bandh thavAvALA karmonI sankhyAnA nirNayane
pradeshabandh kahe chhe.

PDF/HTML Page 34 of 110
single page version

259 pra. uday kone kahe chhe?
u. sthitine pUrI karIne karmonA phal ApavAne uday
kahe chhe.
260 pra. udIraNA kone kahe chhe?
u. sthiti pUrI karyA vinA ja karmanAn phaL AvavAne
udIraNA kahe chhe.
261 pra. upasham kone kahe chhe?
u. dravya, kShetra, kAL, bhAvanA nimittathI karmanI
shaktinI anudbhUtine upasham kahe chhe.
262 pra. upashamanA keTalA bhed chhe?
u. be chheantakaraNarUp upasham ane
sadavasthArUp upasham.
263 pra. antakaraNarUp upasham kone kahe chhe?
u. AgAmI kALamAn uday AvavA yogya karmanA
paramANuone AgaLpAchhaL uday AvavA yogya karavAn,
tene antakaraNarUp upasham kahe chhe.
264 pra. sadavasthArUp upasham kone kahe chhe?
u. vartamAn samayane chhoDIne AgAmI kALamAn uday
AvavAvALAn karmonun sattAmAn rahevun tene sadavasthArUp upasham
kahe chhe.
265 pra. kShay kone kahe chhe?
u. karmanI Atyantik nivRuttine kShay kahe chhe.
266 pra. kShayopasham kone kahe chhe?
u. vartamAn niShekamAn sarvaghAtI sparddhakono
udayAbhAvI kShay tathA deshaghAtI sparddhakono uday ane
AgAmI kALamAn uday AvavAvALA niShekono sadavasthArUp
upasham evI karmanI avasthAne kShayopasham kahe chhe.
267 pra. niShek kone kahe chhe?
u. ek samayamAn karmanA jeTalAn paramANuo
udayamAn Ave te sarvanA samUhane niShek kahe chhe.
268 pra. sparddhak kone kahe chhe?
u. vargaNAonA samUhane sparddhak kahe chhe.

PDF/HTML Page 35 of 110
single page version

269 pra. vargaNA kone kahe chhe?
u. vargonA samUhane vargaNA kahe chhe.
270 pra. varga kone kahe chhe?
u. samAn avibhAgapratichchhedonA dhArak pratyek
karmaparamANune varga kahe chhe.
271 pra. avibhAgapratichchhed kone kahe chhe?
u. shaktinA avibhAgI anshane avibhAgapratichchhed
kahe chhe. athavA jeno bIjo bhAg thaI shake nahi tevA anshane
avibhAgapratichchhed kahe chhe.
272 pra. A prakaraNamAn ‘‘shakti’’ shabdathI kaI
shakti iShTa chhe?
u. ahIn shakti shabdathI karmonI anubhAgarUp
arthAt phaL ApavAnI shakti iShTa chhe.
273 pra. udayAbhAvI kShay kone kahe chhe?
u. phaL ApyA vinA AtmAthI karmanA sambandh
chhUTavAne udayAbhAvI kShay kahe chhe.
274 pra. utkarShaN kone kahe chhe?
u. karmonI sthiti tathA anubhAganA vadhI javAne
utkarShaN kahe chhe.
275 pra. apakarShaN kone kahe chhe?
u. karmonI sthiti tathA anubhAganA ghaTI javAne
apakarShaN kahe chhe.
276 pra. sankramaN kone kahe chhe?
u. koI paN karmanA sajAtIy ek bhedane bIjA
bhedarUp thaI javAne sankramaN kahe chhe.
277 pra. samayaprabaddha kone kahe chhe?
u. ek samayamAn jeTalA karmaparamANu ane
nokarmaparamANu bandhAy, te sarvane samayaprabaddha kahe chhe.
278 pra. guNahAni kone kahe chhe?
u. guNAkArarUp hIn hIn (ochhun ochhun) dravya
jemAn jaNAy, tene guNahAni kahe chhe. jemakekoI jIve ek
samayamAn 6300 paramANuonA samUharUp samay prabaddhano
bandh karyo ane temAn 48 samayanI sthiti paDI, temAn

PDF/HTML Page 36 of 110
single page version

guNahAnionA samUharUp nAnA guNahAni 6, temAnthI pratham
guNahAninA paramANu 3200, bIjI guNahAninA paramANu
1600, trIjI guNahAninA paramANu 800, chothI
guNahAninA paramANu 400, pAnchamI guNahAninA paramANu
200 ane chhaThThI guNahAninA paramANu 100 chhe. ahIn
uttarottar guNahAniomAn guNAkArarUp hIn hIn
paramANu(dravya) prApta thAy chhe. tethI tene guNahAni kahe chhe.
279 pra. guNahAni AyAm kone kahe chhe?
u. ek guNahAninA samayanA samUhane guNahAni
AyAm kahe chhe. jemakeuparanA draShTAntamAn 48 samayanI
sthitimAn 6 guNahAni hatI, to 48 ne 6 e bhAgavAthI
pratyek guNahAninun parimAN 8 Avyun, te ja guNahAni
AyAm kahevAy chhe.
280 pra. nAnA guNahAni kone kahe chhe?
u. guNahAnionA samUhane nAnA guNahAni kahe
chhe. jemakeuparanA draShTAntamAn ATh ATh samayanI chha
guNahAni chhe, te ja chha sankhyA nAnA guNahAninun parimAN
jANavun.
281 pra. anyonyAbhyastarAshi kone kahe chhe?
u. nAnAguNahAnipramAN bamaNun mAnDIne paraspar
guNAkAr karavAthI je guNanaphaL (guNAkAr) thAy, tene
anyonyAbhyastarAshi kahe chhe. jemake
uparanA draShTAntamAn be
chha vAr mAnDIne paraspar guNavAthI 64 thAy chhe, te ja
anyonyAbhyastarAshinun parimAN jANavun.
282 pra. antim guNahAninun parimAN kevI rIte
kADhavun?
u. ek ochhA anyonyAbhyastarAshino bhAg
samayaprabaddhamAn mUkavAthI antim guNahAninA dravyanun parimAN
nIkaLe chhe. jemake
6300mAn ek ochhA 64no bhAg
devAthI je 100 prApta thayA, te ja antim guNahAninun dravya
chhe.
283 pra. anyaguNahAnionA dravyanun parimAN kevI
rIte kADhavun joIe?
u. antim guNahAninA dravyane pratham guNahAni
paryant bamaNA bamaNA karavAthI anyaguNahAnionA dravyanun

PDF/HTML Page 37 of 110
single page version

parimAN nIkaLe chhe. jemake2004008001600
3200.
284 pra. pratyek guNahAnimAn prathamAdi samayomAn
dravyanun parimAN kevI rIte hoy chhe?
u. niShekahArane chayathI guNavAthI pratyek guNahAninA
pratham samayanA dravya nIkaLe chhe, ane pratham samayanA
dravyamAnthI ek ek chay bAd karavAthI uttarottar samayonA
dravyonun parimAN nIkaLe chhe. jemake
niShekahAr 16 ne chay
32 thI guNavAthI pratham guNahAninA pratham samayanA dravya
512 thAy chhe. ane 512 mAnthI ek ek chay athavA
batrIsh batrIsh bAd karavAthI bIjA samayanA dravyonun
parimAN 480, trIjA samayanA dravyonun parimAN 448,
chothA samayanA dravyonun parimAN 416, pAnchamAn samayanA
dravyonun parimAN 384, chhaThThA samayanA dravyonun parimAN
352, sAtamAn samayanA dravyonun parimAN 320 ane
AThamAn samayanAn dravyonAn parimAN 288 nIkaLe chhe. evI
rIte dvitIyAdik guNahAniomAn paN prathamAdi samayonA
dravyonun parimAN kADhI levun.
285 pra. niShekahAr kone kahe chhe?
u. guNahAniAyAmathI bamaNA parimANane
niShekahAr kahe chhe. jemakeguNahAni AyAm 8 thI
bamaNA 16 ne niShekahAr kahe chhe.
286 pra. chay kone kahe chhe?
u. shreNI vyavahAr gaNitamAn samAn hAni athavA
samAn vRuddhinA parimANane chay kahe chhe.
287 pra. A prakaraNamAn chayanun parimAN kADhavAnI
kaI rIt chhe?
u. niShekahAramAn ek adhik guNahAni AyAmanun
pramAN joDIne ardhA karavAthI je labdha Ave, tene
guNahAniAyAmathI guNyA karavI, evI rIte guNavAthI je
guNanaphaL (guNAkAr) thAy. teno bhAg vivakShit
guNahAninA dravyamAn umeravAthI vivakShit guNahAninA chayanun
parimAN nIkaLe chhe.
jemakeniShekahAr 16mAn ek adhik guNahAni
AyAm 9 umeravAthI 25 thayA. pachIshanA ardhA 12।। ne

PDF/HTML Page 38 of 110
single page version

guNahAniAyAm 8 thI guNavAthI 100 thAy chhe. te
100no bhAg vivakShit pratham guNahAninA dravya 3200mAn
umeravAthI pratham guNahAnisambandhI chay 32 AvyA. evI
rIte dvitIy guNahAninA chayanun parimAN 16, tRutIyanun
pariNAm 8, chaturthanun 4, panchamanun 2 ane antim
guNahAninA chayanun parimAN 1 jANavun.
288 pra. anubhAganI rachanAno kram kyo chhe?
u. dravyanI apekShAthI je rachanA upar batAvI chhe
temAn pratyek guNahAninA prathamAdi samay sambandhI dravyane
vargaNA kahe chhe. ane te vargaNAomAn je paramANu chhe, tene
varga kahe chhe. pratham guNahAninI pratham vargaNAmAn je 512
varga chhe, temAn anubhAgashaktinA avibhAgapratichchhed samAn
chhe. ane te dvitIyAdi vargaNAonA vargonA avibhAg-
pratichchhedonI apekShAe sarvethI nyUn arthAt jaghanya chhe.
dvitIyAdi vargaNAnA vargomAn ek ek avibhAgapratichchhedanI
adhikatA kramathI je vargaNAparyant ek ek avibhAg-
pratichchhed vadhe tyAn sudhInI vargaNAonA samUhanun nAm ek
sparddhak chhe ane je vargaNAnA vargomAn yugapat (ek sAthe)
anek avibhAgapratichchhedonI vRuddhi thaIne pratham vargaNAnA
vargonA avibhAgapratichchhedonI sankhyAthI bamaNI sankhyA thaI
jAy, tyAnthI bIjA sparddhakano prArambh samajavo. evI ja
rIte je je vargaNAonA vargomAn pratham vargaNAnA vargonA
avibhAgapratichchhedonI sankhyAthI traNaguNA, chAraguNA Adi
avibhAgapratichchhed hoy, tyAnthI trIjo, chotho Adi
sparddhakono prArambh samajavo. evI rIte ek guNahAnimAn
anek sparddhak thAy chhe.
289 pra. Asrav kone kahe chhe?
u. bandhanA kAraNane Asrav kahe chhe.
290 pra. AsravanA keTalA bhed chhe?
u. chAr chhedravyabandhanun nimittakAraN, dravyabandhanun
upAdAnakAraN, bhAvabandhanun nimittakAraN ane bhAvabandhanun
upAdAnakAraN
291 pra. kAraN kone kahe chhe?
u. kAryanI utpAdak sAmagrIne kAraN kahe chhe.

PDF/HTML Page 39 of 110
single page version

292 pra. kAraNanA keTalA bhed chhe?
u. be bhed chheek samartha kAraN ane bIjun
asamartha kAraN.
293 pra. samartha kAraN kone kahe chhe?
u. pratibandhano abhAv tathA sahakArI samasta
sAmagrIonA sadbhAvane samartha kAraN kahe chhe. samartha
kAraNanA thavAthI kAryanI utpatti niyamathI thAy chhe.
294 pra. asamartha kAraN kone kahe chhe?
u. bhinnabhinna pratyek sAmagrIne asamartha kAraN
kahe chhe. asamartha kAraN kAryanun niyAmak nathI.
295 pra. sahakArI sAmagrInA keTalA bhed chhe?
u. be bhed chheek nimittakAraN, bIjun
upAdAnakAraN.
296 pra. nimittakAraN kone kahe chhe?
u. svayam kAryarUp na pariName, parantu kAryanI
utpattimAn sahAyak ( anukuL) hovAno jenA upar Arop
Ave chhe te padArthane nimittakAraN kahe chhe. jemake
ghaDAnI
utpattimAn kumbhAr, danD, chakra, Adi.
297 pra. upAdAnakAraN kone kahe chhe?
u. + (1) je padArtha svayam kAryarUp pariName, tene
upAdAnakAraN kahe chhe. jemakeghaDAnI utpattimAn mATI, (2)
anAdikALathI dravyamAn je paryAyono pravAh chAlI rahyo chhe,
temAn anantar pUrvakShaNavartI paryAy upAdAn kAraN chhe. ane
anantar uttarakShaNavartI paryAy kArya chhe, (3) te samayanI
paryAyanI yogyatA te upAdAnakAraN ane te paryAy kArya.
upAdAnakAraN te ja kharun kAraN chhe.
298 pra. dravyabandh kone kahe chhe?
u. kArmANaskandharUp pudgaladravyamAn AtmAnI sAthe
sambandh thavAnI shaktine dravyabandh kahe chhe.
299 pra. bhAvabandh kone kahe chhe?
u. AtmAnA yogakaShAyarUp bhAvone bhAvabandh kahe
chhe.
+ (1) AptamImAnsA. gA71-72TIkA (2) AptamImAnsA
gAthA 58nI TIkA (3) panchAdhyAyIa1gAthA. 732
nambar (1) dravyArthikanaye chhe; (2) ane (3) paryAyArthik naye chhe.

PDF/HTML Page 40 of 110
single page version

300 pra. dravyabandhanun nimitta kAraN shun chhe?
u. AtmAnA yogakaShAyarUp pariNAm dravyabandhanun
nimittakAraN chhe.
301 pra. dravyabandhanun upAdAnakAraN shun chhe?
u. bandh thavAnA pUrva kShaNamAn bandh thavAnA sanmukh
kArmAN skandhane dravyabandhanun upAdAn kAraN kahe chhe.
302 pra. bhAvabandhanun nimittakAraN shun chhe?
u. uday ane udIraNA avasthAne prApta pUrvabaddha
karma bhAvabandhanun nimitta kAraN chhe.
303 pra. bhAvabandhanun upAdAnakAraN shun chhe?
u. bhAvabandhanA vivakShit samayathI anantar pUrva
kShaNavartI yog kaShAyarUp AtmAnA paryAy visheShane
bhAvabandhanun upAdAnakAraN kahe chhe.
304 pra. bhAvAsrav kone kahe chhe?
u. dravyabandhanA nimitta kAraN athavA bhAvabandhanA
upAdAnakAraNane bhAvAsrav kahe chhe.
305 pra. dravyAsrav kone kahe chhe?
u. dravyabandhanA upAdAnakAraN athavA bhAvabandhanA
nimittakAraNane dravyAsrav kahe chhe.
306 pra. prakRitibandh ane anubhAgabandhamAn sho bhed
chhe?
u. pratyek prakRitinA bhinnabhinna upAdAn shakti
yukta anek bhedarUp kArmAN skandhano AtmAnI sAthe sambandh
thavAne prakRitibandh kahe chhe. ane te ja skandhomAn phaLadAn
shaktinA tAratamyane (nyUnAdhikatAne) anubhAgabandh kahe chhe.
307 pra. samasta prakRitionA bandhanun kAraN
sAmAnyatAthI yog chhe athavA temAn kAI visheShatA chhe?
u. jevI rIte bhinna bhinna upAdAn shaktiyukta
nAnA prakAranA bhojanone manuShya hasta dvArA ichchhA
visheShapUrvak grahaN kare chhe ane visheSh ichchhAnA abhAvamAn
udar pUrNa karavAne mATe sAmAnya bhojananun grahaN kare chhe,
tevI ja rIte A jIv visheSh kaShAyanA abhAvamAn yog
mAtrathI kevaL shAtAvedanIyarUp karmane grahaN kare chhe, parantu