uttara — chhe to e ja pramANe, kAraN ke jANyA vinA shraddhAn kevI rIte thAy?
parantu gnAnamAn mithyA tathA samyag evI sangnA mithyAdarshan – samyagdarshananA nimittathI thAy chhe.
jem mithyAdraShTi vA samyagdraShTi suvarNAdik padArthone jANe chhe to samAn, parantu e ja jANapaNun
mithyAdraShTine mithyAgnAn tathA samyagdraShTine samyaggnAn nAm pAme chhe. e ja pramANe sarva
mithyAgnAn – samyaggnAnanun kAraN mithyAdarshan – samyagdarshan jANavun. tethI jyAn sAmAnyapaNe gnAn –
shraddhAnun nirUpaN hoy tyAn gnAn kAraNabhUt chhe, mATe tene pahelAn kahevun, tathA shraddhAn kAryabhUt
chhe mATe tene pAchhaL kahevun; paN jyAn mithyA samyaggnAn – shraddhAnanun nirUpaN hoy tyAn to shraddhAn
kAraNabhUt hovAthI tene pahelAn kahevun tathA gnAn kAryabhUt hovAthI tene pAchhaL kahevun.
prashna — gnAn – shraddhAn to yugapat hoy chhe, to temAn kAraN – kAryapaNun kevI
rIte kaho chho?
uttara — ‘e hoy to e hoy’ e apekShAe kAraN – kAryapaNun hoy chhe. jem dIpak
ane prakAsh e banne yugapat hoy chhe, topaN dIpak hoy to prakAsh hoy, tethI dIpak kAraN
chhe ane prakAsh kArya chhe. e ja pramANe gnAn – shraddhAnane paN chhe athavA mithyAdarshan – mithyAgnAnane
tathA samyagdarshan – samyaggnAnane kAraN – kAryapaNun jANavun.
prashna — jo mithyAdarshananA sanyogathI ja gnAn mithyAgnAn nAm pAme chhe to ek
mithyAdarshanane ja sansAranun kAraN kahevun joIe, paN ahIn mithyAgnAn judun shA mATe kahyun?
uttara — gnAnanI ja apekShAe to mithyAdraShTi vA samyagdraShTine kShayopashamathI thayelA
yathArtha gnAnamAn kAI visheSh nathI tathA te gnAn kevaLagnAnamAn paN jaI maLe chhe, jem nadI
samudramAn jaI maLe chhe; tethI gnAnamAn kAI doSh nathI, parantu kShayopasham gnAn jyAn lAge tyAn
ek gneyamAn lAge. have A mithyAdarshananA nimittathI te gnAn anya gneyomAn to lAge paN
prayojanabhUt jIvAdi tattvono yathArtha nirNay karavAmAn na lAge e ja gnAnamAn doSh thayo, ane
tene ja mithyAgnAn kahyun. tathA jIvAdi tattvonun yathArtha shraddhAn na thAy te A shraddhAnamAn doSh
thayo tethI tene mithyAdarshan kahyun. e pramANe lakShaNabhedathI mithyAdarshan – mithyAgnAn judAn kahyAn
chhe. e pramANe mithyAgnAnanun svarUp kahyun. tene tattvagnAnanA abhAvathI agnAn kahIe chhIe
tathA potAnun prayojan sAdhatun nathI mATe tene ja kugnAn paN kahIe chhIe. have mithyAchAritranun
svarUp kahe chhe.
✾ mithyAchAritranun svarup ✾
chAritramohanA udayathI kaShAyabhAv thAy chhe, tenun nAm mithyAchAritra chhe. ahIn potAnI
svabhAvarUp pravRutti nathI. (‘‘A sukhI chhe.’’) evI jUThI parasvabhAvarUp pravRutti karavA ichchhe
chotho adhikAra mithyAdarshan – gnAn – chAritranun visheSh nirUpaN ][ 89