sAtamo adhikAra jainamatAnuyAyI mithyAdraShTionun svarUp ][ 267
evo abhyAs ja mUL kAraN chhe. devAdikanun to bAhyanimitta chhe. have mukhyapaNe
to tenA nimittathI ja samyaktva thAy chhe ane tAratamyatAthI pUrva abhyAsanA sanskArathI
vartamAnamAn tenun nimitta na hoy topaN samyaktva thaI shake chhe. siddhAntamAn evun sUtra chhe ke —
‘तन्निसर्गादधिगमाद्वा’ (mokShashAstra a. 1, sUtra 3) arthAt — e samyagdarshan nisarga vA
adhigamathI thAy chhe, tyAn devAdi bAhyanimitta vinA thAy tene to nisargathI thayun kahIe chhIe,
devAdinA nimittathI thAy tene adhigamathI thayun kahIe chhIe.
juo, tattvavichArano mahimA! tattvavichAr rahit devAdikanI pratIti kare,
ghaNAn shAstrono abhyAs kare, vratAdik pALe, tapashcharaNAdi kare chhatAn tene to samyaktva
thavAno adhikAr nathI ane tattvavichAravALo e vinA paN samyaktvano adhikArI
thAy chhe.
vaLI koI jIvane tattvavichAr thavA pahelAn koI kAraN pAmIne devAdikanI pratIti thAy,
vA vrat – tap angIkAr thAy ane pachhI te tattvavichAr kare, parantu samyaktvano adhikArI
tattvavichAr thatAn ja thAy chhe.
vaLI koIne tattvavichAr thayA pachhI tattvapratIti na thavAthI samyaktva to na thayun ane
vyavahAradharmanI pratIti – ruchi thaI gaI tethI te devAdikanI pratIti kare chhe vA vrat – tapane
angIkAr kare chhe. tathA koIne devAdikanI pratIti ane samyaktva ekasAthe thAy chhe tathA vrat –
tap samyaktvanI sAthe paN hoy athavA pahelAn pachhI paN hoy, parantu devAdikanI pratItino
to niyam chhe. e vinA samyaktva thAy nahi. vratAdik hovAno niyam nathI. ghaNA jIvo to
pahelAn samyaktva thAy pachhI ja vratAdik dhAraN kare chhe, koIne ekasAthe paN thaI jAy chhe.
e pramANe A tattvavichAravALo jIv samyaktvano adhikArI chhe; parantu tene samyaktva thAy ja
evo niyam nathI, kAraN ke – shAstramAn samyaktva hovA pahelAn pAnch labdhi hovI kahI chhe.
pAnch labdhiAonun svarup
kShayopashamalabdhi, vishuddhilabdhi, deshanAlabdhi, prAyogyalabdhi ane karaNalabdhi. tyAn —
1. jenA hovAthI tattvavichAr thaI shake evo gnAnAvaraNAdi karmono kShayopasham thAy
arthAt udayakALane prApta sarvaghAtI spardhakonA niShekonA udayano abhAv te kShay, tathA
bhAvIkALamAn uday AvavA yogya karmonun sattArUp rahevun te upasham, evI deshaghAtI spardhakonA
udayasahit karmonI avasthA tenun nAm kShayopasham chhe, tenI je prApti te kShayopashamalabdhi chhe.
2. mohano mand uday AvavAthI mandakaShAyarUp bhAv thAy, ke jyAn tattvavichAr thaI
shake, te vishuddhilabdhi chhe.